آغاز جنجالی اصلاح قانون انتخابات در مجلس
عکس: دنیای اقتصاد، آکو سالمی اعتراض‌های پرشمار نمایندگان، رای‌گیری درباره طرح را به تعویق انداخت
آغاز جنجالی اصلاح قانون انتخابات در مجلس
دنیای اقتصاد- ملیحه ابراهیمی: اولین جلسه بحث بر سر طرح اصلاح قانون انتخابات در مجلس آنقدر ادامه‌دار و طولانی شد که حتی فرصتی برای رای‌گیری درباره کلیات این طرح نیز در جلسه روز گذشته مجلس نماند و تصمیم‌گیری برای «تصویب» یا «عدم تصویب» این طرح به جلسه آینده مجلس، یعنی پس از تعطیلات یک هفته‌ای نمایندگان موکول شد.
در جلسه علنی روز گذشته مجلس منتقدان این طرح آنقدر تذکر آیین‌نامه‌ای و اخطار قانون اساسی درباره مواد این طرح دادند که هیات رییسه با توجه به پایان وقت مجلس مجبور شد طرح را تا جلسه بعدی ناتمام، رها کند.
طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری که از سوی کمیسیون شوراهای مجلس ارائه شده است، اصلاحاتی «اساسی» در قانون انتخابات ریاستجمهوری و شرایط کاندیداتوری را به همراه دارد. این طرح که از ابتدا مورد مخالفت مسوولان دولتی قرار داشت، تغییراتی در «مجری انتخابات»، تعیین «شرایط سنی»، تعیین «مدرک تحصیلی» و تعاریف جدیدی از رجل سیاسی و مذهبی و مدیر و مدبر بودن یک نامزد انتخابات ریاست جمهوری مطرح، و شرایط «سهل» پیشین نامزدی را به شرایطی «سخت» بدل می کند.
بخش‌هایی از اصلاحات قانون انتخابات ریاستجمهوری با حضور علی لاریجانی رییس مجلس در کمیسیون شوراها انجام شد. لاریجانی همچنین چندی پیش از کلیات این طرح دفاع کرد.
طرح تحت فشار سیاسی تهیه نشد
بررسی کلیات طرح کمیسیون شوراها مبنی بر اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری، به عنوان اولین دستور جلسه علنی روز گذشته مجلس اعلام شد.
محمدجواد کولیوند، نایب رییس کمیسیون شوراها در توضیح این طرح گفت: تهیه طرح اصلاح مفادی از قانون انتخابات ریاستجمهوری در مسیر مصلحت‌اندیشی، فشارهای روانی و سیاسی نبوده و به دنبال رفع ابهام و نواقص این طرح هستیم.
وی با بیان اینکه در حدود ۵/۳ ماه روی این طرح کار شده است، گفت: جهت‌گیری ما در بخش‌های مختلف بوده و در اصلاح نحوه ثبت‌نام، شفاف کردن احراز شرایط داوطلبان و برای جلوگیری از ثبت نام زیاد داوطلبان که موجب وهن نظام است و بازی را بر دوش شورا می‌اندازد، اقدام کردیم.
وی اظهارکرد: در این طرح مردمی بودن انتخابات با وجود نقش محوری نظام و مردم مورد نظر قرار گرفته است.
در ادامه یک نماینده موفق و مخالف درباره کلیات این طرح سخنرانی کردند و فرصت برای ادامه بررسی این طرح باقی نماند.
انتخابات ادوار را زیر سوال نبریم
نادر قاضی پور نماینده ارومیه به عنوان اولین مخالف این طرح در تذکری اظهار کرد: اصلاح قانون یعنی زیر سوال بردن انتخابات در ادوار گذشته.
وی اظهار کرد: قانون انتخابات مگر چه مشکلی داشتند، اصل ۱۱۵ همه شرایط را احصا کرده است و ما نباید در این موضوع دخالت کنیم.
وی تصریح کرد: تغییر اساسی در این قانون عملیاتی نیست و در ماده۳۱ این طرح هیات اجرایی انتخابات تشکیل می‌شود در حالی که دادستان اعضای آن را تایید می‌کند. با این وضع دادستان است که مجری انتخابات است نه وزارت کشور.
قاضی‌پور ادامه داد: در بند ۸ این طرح داوطلبان انتخابات ریاستجمهوری باید حداقل ۴۵ و حداکثر ۷۵ سال سن داشته باشند که با این محدودیت‌ها تعدادی از نخبگان و علما برای شرکت در انتخابات محروم می‌شوند.
کلیات را به خاطر یک ماده زیر سوال نبریم
مهدی دواتگری نماینده مراغه نیز به عنوان اولین موافق کلیات گفت: اگر نمایندگان دیدگاه‌ها و نظراتی دارند، می‌توانند در زمان بررسی جزئیات، پیشنهادشان را مطرح کنند.
وی افزود: این طرح اصلاحیه، صرفا مربوط به اصل ۱۱۵ قانون اساسی نیست و مواد دیگری نیز در این طرح مورد بازنگری قرار گرفته است و ما نباید کلیات یک طرح را به خاطر یک ماده زیر سوال ببریم.
دواتگری از نمایندگان خواست با کلیات این طرح موافقت کنند و در زمان بررسی جزئیات، پیشنهاداتشان را مطرح کنند تا اصلاحات
مورد نظر انجام شود.
انتقادات پیاپی نمایندگان
با آغاز بررسی این طرح در مجلس، تذکرات و اخطارهای انتقادی نمایندگان نیز یکی پس از دیگری آغاز شد و طولانی شدن این تذکرات در نهایت موجب به تعویق افتادن بررسی کلیات این طرح تا جلسه بعدی مجلس شد.
بهرام بیرانوند، نماینده بروجرد در تذکری آیین‌نامه‌ای، اظهارکرد: شاه بیت این طرح ماده ۳۵ آن است که روح حاکم بر آن تضعیف کننده نقش مردم است و به جمهوریت نظام خدشه وارد می‌کند.
وی افزود: همچنین دراین طرح جایگاه شورای نگهبان تضعیف می‌شود که به اسلامیت نظام خدشه وارد می‌کند. بیرانوند ادامه داد: با تصویب این قانون فقط نزدیکان به کانون‌های قدرت و ثروت بالا می‌آیند.
شکر خدا موسوی نماینده اهواز نیز در تذکری گفت: قانون اساسی میثاق ملی است و شرایط انتخاب رییس‌جمهور را مشخص کرده است.
وی با انتقاد از کلیات این طرح با استناد به اصول ۱۱۴ و ۱۱۵ قانون اساسی اخطار داد: اینکه رییس‌جمهور از میان رجال سیاسی انتخاب شود در ماده ۳۵ قانون انتخابات مشخص شده است ولی طرح اصلاح قانون انتخابات با قانون اساسی مغایرت دارد.
ترویج لابی‌گری است
مصطفی افضلی‌فر، عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس نیز در تذکری گفت: جمع‌آوری ۱۰۰ امضا از سوی کاندیدای ریاستجمهوری ترویج فرهنگ لابی گری در جامعه است. وی برخی مفاد طرح اصلاح قانون انتخابات ریاستجمهوری را مغایر با قانون اساسی خواند و افزود: برای احراز رجل سیاسی بودن، داوطلب باید ۱۰۰امضا از میان چهره‌های سیاسی و مسوولان جمع کند که این کار خود ترویج فرهنگ لابی‌گری است و افرادی که در سطوح عالی هستند چنین کاری را انجام نمی‌دهند. افضلی فر تصریح کرد: علاوه بر این اگر داوطلبی که ۱۰۰ امضا از مسوولان جمع کرده است توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شود یعنی عدم صلاحیت ۱۰۰ نفر از مسوولان کشور.
کل طرح با قانون مغایرت دارد
روح‌الله حسینیان نماینده تهران نیز در تذکری اظهار کرد: بنده کاری به جزئیات و مواد این طرح ندارم، کل این قانون با اصل ۱۱۵ قانون اساسی به دلیل آنکه در جایی قانون‌گذاری می‌کند که قانون اساسی به او اجازه چنین قانون‌گذاری را نداده است، مغایرت دارد.
وی افزود: اصل ۱۱۵ قانون اساسی شرایط رییس‌جمهور را حذف کرده و نوشته رییس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر هستند، انتخاب شود؛ بنابراین زمانی که شرایط را در قانون اساسی خودش حذف کرده، قانون‌گذار حق ندارد بر خلاف قانون اساسی، یک قانونی را وضع کند.
دفاعیات لاریجانی در برابر منتقدان
علی لاریجانی، رییس مجلس نیز ضمن وارد ندانستن این تذکرها و اخطارها و اعلام اینکه تمامی تذکرها مشابه یکدیگر است و مربوط به جزئیات این طرح است و نه کلیات آن، به هر یک از تذکردهندگان به صورت جداگانه پاسخ داد.
وی از نمایندگان خواست، تا تذکر دادن را تمام کنند و اجازه دهند تا موافقان و مخالفان کلیات سخنرانی کنند و پس از رای‌گیری درباره کلیات، درباره جزئیات آن صحبت شود. وی همچنین افزود: در این قانون تنها خواسته شده در تعیین مصداق رجل سیاسی دقت بیشتری شود و مغایرت با وظایف شورای نگهبان هم ندارد که بخواهد اسلامیت و جمهوریت تضعیف شود.
لاریجانی با بیان اینکه اکثر نمایندگان، بیشتر راجع به یک ماده مشخص اظهارنظر کردند، افزود: این طرح می‌گوید رییس‌جمهور مدیر و مدبر باشد؛ بنابراین رییس‌جمهور که نمی‌تواند فرد بی‌سوادی باشد چطور شرط فوق‌لیسانس برای نمایندگی مجلس توسط شما نمایندگان به تصویب رسید، ولی رییس‌جمهور فقط باید خواندن و نوشتن بلد باشد؟ این گونه اخطارها قابل قبول نیست و اجازه دهید کلیات طرح اصلاح قانون انتخابات سریع‌تر در دستور قرار بگیرد.
وی همچنین گفت: اینکه ۱۰۰ نفر از بین پنج شش هزار نفر مسوولان سیاسی در داخل کشور برای یک کاندیدا امضا بدهند، مشکلی ندارد، یعنی کسی که می‌خواهد رییس‌جمهور شود از بین شش هزار نفر نخبه کشور، ۱۰۰ نفر تاییدش نمی‌کنند.
وی اظهارکرد: تایید این ۱۰۰ نفر جزو شرایط حداقل است و مابقی قضایا به خود شورای نگهبان و تایید صلاحیت آنها برمی گردد.
لاریجانی افزود: ما در دوره‌های گذشته شاهد بودیم که ۲ هزار نفر برای ثبت نام در انتخابات شرکت می‌کردند که شورای نگهبان تنها ۵ نفر را تایید می‌کرد وهمین اقدام را صدا و سیمای خودمان مسخره می‌کرد.
لاریجانی همچنین گفت: درباره اصل ۱۱۵ قانون نیز یکسری حقوقدان طرفدار حصر آن هستند و می‌گویند موادی در این اصل حصر است و نباید چیزی به آن اضافه شود. وی افزود: حین بررسی جزئیات این طرح، تذکراتتان را مطرح کنید و من رد نمی‌کنم، ممکن است سخن شما محل بحث باشد.
تذکر توکلی به لاریجانی
احمد توکلی نماینده تهران نیز در تذکری از رییس مجلس خواست تا جلوی اخطارهای نمایندگان به مواد مربوط به اصلاح قانون انتخابات ریاستجمهوری را در حین بررسی کلیات بگیرد. وی گفت: این طرز اداره مجلس از طرف شما عجیب است که اجازه می‌دهید نمایندگان در مواد، اخطار بدهند عیبش هم این است که این مساله شما را در موضع مدافع قرار می‌دهد که خلاف آیین‌نامه است البته من نمی‌دانم شما قصد دفاع داشته باشید یا نه، ولی این مجلس را از بی‌طرفی می‌اندازد.
عکس: آکو سالمی
ارسال نظر