رحیمی: قواعد حقوقی که مورد تایید اسلام نیست، باید کنار گذاشته شود

دنیای اقتصاد- همایش بین‌المللی «حقوق عمومی در قرآن کریم» از سوی معاونت حقوقی نهاد ریاست‌جمهوری و کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی دانشگاه شهید بهشتی و با همکاری دانشگاه باقرالعلوم (ع) و چند نهاد دیگر علمی و فرهنگی دیگر برگزار شد. کرامت انسان در قرآن کریم، مفهوم حق و تکلیف در قرآن کریم، آزادی اندیشه و بیان در قرآن کریم، آزادی احزاب و تشکل‌ها در قرآن کریم، حق انتخاب و تعیین سرنوشت در قرآن کریم و انتقاد به حاکمان در قرآن کریم با توجه به امر به معروف و نهی از منکر از جمله موضوعات این همایش بودند. در جریان این همایش، معاون اول رییس‌جمهور با اشاره به برخی از حقوق خصوصی و عمومی جامعه اسلامی گفت: در قواعد حقوقی، قواعد مدنی، قواعد جزایی و قضایی و ... باید بررسی شود و از مراجعه به قواعدی که به دست بشر پیچیده شده بپرهیزیم و آنچه را که مورد تایید اسلام نیست کنار بگذاریم.

به گزارش ایسنا، محمدرضا رحیمی با اشاره به عناوین متعدد حقوقی که در قرآن وجود دارد، اظهار کرد: بسیاری از قواعد و قوانینی که امروز در جوامع بشری مورد استفاده است، به‌دست انسان تدوین شده که برخی از آنها ریشه و منشاء نادرستی دارد و این امر اهمیت و ضرورت مراجعه به قرآن برای استخراج مبانی و دستورات حقوقی را دو چندان می‌کند.

وی ادامه داد: قرآن کریم در زمینه‌های مختلف حقوقی از جمله رعایت حقوق انسان‌ها، بدهی و دیون، جبران ضرر، عقود و قراردادها، حقوق اقشار خاص، تکالیف شهروندی، وظایف حکومت‌ها و سایر بخش‌ها، دستورات و قوانین جامعی ارائه کرده و به نظر می‌رسد که لازم است برای همه مسائل و قوانین حقوقی به این کتاب آسمانی روی آوریم و مقررات را از کلام الهی استخراج کنیم. رحیمی با تاکید بر اینکه «هیچ مشکلی وجود ندارد که قرآن برای آن راه حلی ارائه نکرده باشد»، تصریح کرد: دانشمندان علوم قرآنی باید مقدمات ورود جدی‌تر و فصل تازه‌ای از مراجعه بیشتر به قرآن را فراهم کنند و مبانی این کتاب نورانی را یک به یک بشکافند و در خدمت بشریت قرار دهند.

وی خاطرنشان کرد: قرآن دارای ظاهر و باطن است که ظاهر آن همان است که دیده و تلاوت می‌شود و باطن آن متشکل از لایه‌های مختلف است که با مراجعات مکرر، سعی و کوشش و تقوا می‌توان به آن دست پیدا کرد. معاون اول رییس‌جمهور یکی از مشکلات امروز بشر را جدایی و دوری از قرآن دانست و گفت: قرآن همواره جاری است و کسانی که خود را در مسیر نور آن قرار دهند و با تقوا و قرب الهی استعداد لازم را پیدا کنند، نور قرآن بر قلبشان می‌تابد و می‌توانند از باطن این کتاب آسمانی بهره‌مند شوند. رحیمی با ابراز تاسف از مهجوریت قرآن در میان مسلمانان گفت: هنوز جدایی ما از قرآن وجود دارد، در حالی که قرآن در همه ادوار و برای همه بشریت نسخه‌های متعددی دارد. در واقع نسخه‌های درمان دردهای بشریت در قرآن است.

ایجاد امنیت و عدالت فراگیر مهم‌ترین وظیفه حکومت اسلامی

همچنین معاون حقوقی رییس‌جمهور که به عنوان یکی دیگر از سخنرانان این همایش سخن می‌گفت، تاکید کرد: حقوق عمومی مبتنی بر سه رکن مردم، حاکمان و رابطه بین مردم و حاکمان است که برای هر کدام از این سه رکن در قرآن ویژگی‌هایی مورد توجه قرار گرفته است. به طور مثال امر به معروف و نهی از منکر یکی از ویژگی‌های امت اسلامی است.

به گزارش خبرگزاری مهر، فاطمه بداغی اعتدال را یکی دیگر از ویژگی‌های امت اسلامی از منظر قرآن توصیف کرد و گفت: بر اساس آیات قرآن سختگیری با دشمنان و مهربانی با برادران مومن از ویژگی‌های امت اسلامی است. همچنین اهل حق بودن و به حق داوری کردن جزو خصیصه‌های امت اسلامی است، اما چنین امتی به انواع فتنه‌ها بسیار آزموده می شود.

وی یادآور شد: در روایات از پیامبر اسلام آمده است که فرمودند برای هر امتی آزمونی قرار داده شده و آزمون امت من به اقبال آنها به دنیا و اندوختن ثروت است. ایشان می فرمایند من برای شما از شرک نمی‌ترسم؛ اما از دنیاپرستی بر شما بیمناکم. معاون حقوقی رییس‌جمهور به وظایف حاکمیت اسلامی در قبال مردم بر اساس آیات قرآن اشاره کرد و ایجاد امنیت، عدالت فراگیر، عمران و سازندگی و خدمت به مردم را به ترتیب مهم‌ترین وظیفه حکومت اسلامی در قبال مردم برشمرد.

وی به رابطه مردم و حکومت از منظر قرآن اشاره کرد و گفت: اخوت، تعاون و حب که در قرآن به آن تاکید شده است می‌تواند در ادبیات حقوق عمومی ما کاربرد داشته باشد. بداغی به آسیب‌های تهدید‌کننده امت اسلامی از منظر قرآن پرداخت و گفت: رهبری گمراهان، بدگمانی به پیامبران و تردید در معجزات الهی، انکار نشانه‌های خدا، کفران نعمت ، توطئه و مجادله، ستم و رفاه زدگی، گناه و ... از جمله موارد تهدید‌کننده راه هدایت امت به سوی خداوند است.

وی دنیادوستی، آزمندی قاضیان، ضعف سیاست، ضعیف پنداشتن دشمنان، عدم‌حمایت از مردم، تکبر، زورگویی و ... را از جمله تهدید‌کنندگان کارگزاران نظام اسلامی برشمرد و خشونت مردم فراتر از قانون و تفرقه را به عنوان آفات رابطه مردم و حکومت اسلامی توصیف کرد و در پایان گفت: امیدواریم حوزه گفت‌وگوها در حقوق عمومی زمینه ای باشد تا از هرگونه آفتی امت اسلامی و کارگزاران آن را بیمه کنیم و توفیق بیشتر برای جامعه اسلامی و همه کشورها که به‌دنبال نظم نوین اسلامی هستند را فراهم کنیم.