دنیای اقتصاد - معاونان سعید جلیلی و کاترین اشتون با یکدیگر به صورت تلفنی گفت‌و‌گو کردند؛ هیلگا اشمیت در این تماس تلفنی، علی باقری را در جریان مذاکرات وزیران شش قدرت جهانی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک قرار داده و قرار شده است تا در مرحله بعد، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با یکدیگر درباره «گام‌های بعدی در مذاکرات» تماس داشته باشند. بر اساس برخی گزارش‌ها، مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در ماه نوامبر (آبان و آذر) از سر گرفته خواهد شد. در گفت‌و‌گوی تلفنی اشمیت و باقری صورت گرفت

زمینه‌سازی برای رایزنی جلیلی و اشتون

اطلاع از نتایج مذاکرات وزرای خارجه ۱+۵ در نیویورک از اهداف این تماس تلفنی بوده است

دنیای اقتصاد- مرجان توحیدی: ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای این روزها روند سریع‌تری به خود گرفته است و در تازه‌ترین اقدام معاونان سعید جلیلی و کاترین اشتون با یکدیگر به صورت تلفنی گفت‌وگو کردند. مقامات غربی اعلام کرده‌اند که هیلگا اشمیت در این تماس تلفنی علی باقری را در جریان مذاکرات وزیران شش قدرت جهانی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک قرار داده است.

همچنین طبق اعلام سخنگوی اشتون، قرار شده است تا درمرحله بعدی دبیر شورای عالی امنیت ملی و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یعنی سعید جلیلی و کاترین اشتون با یکدیگر درباره «گام های بعدی در مذاکرات» تماس داشته باشند. طبق توافقات صورت گرفته مذاکرات در ماه نوامبر و احتمالا بعد از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده (۶ نوامبر= ۱۶ آبان) از سر گرفته خواهد شد.

اما آنچه کلید بازگشایی مجدد باب گفت‌و‌گوها بین ایران و شش قدرت جهانی بعد از اندکی وقفه به شما می‌رفت، دیدار سعید جلیلی و کاترین اشتون در شهریور ماه سال جاری در شهر استانبول بود. دیداری که طرفین آن را مثبت خواندند. قرار بعدی هم این بود که اشتون نتایج این جلسه را به استماع اعضای ۱+۵ در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل برساند. در این نشست وزیران خارجه شش کشور نتایج دیدار اشتون و جلیلی را مثبت ارزیابی کردند و برخی مقام‌هایی که در آن جلسه حضور داشتند و به نامشان هم اشاره‌ای نشد از تصمیم شش قدرت برای آماده سازی دور جدید گفت‌و‌گوها با ایران خبر دادند.

به عبارت دیگر پس از مذاکرات وزرای خارجه ۱+۵ در نیویورک، کلید ازسرگیری مذاکرات بین شش کشور و ایران زده شد و در خلال مشخص شدن تاریخ انجام مذاکرات (دست کم تعیین ماه آن یعنی نوامبر) رسانه‌های خارجی از ارائه پیشنهادهای تازه ایران و ۱+۵ به یکدیگر خبر دادند. در اولین گام، روزنامه نیویورک تایمز از ارائه طرح ۹ مرحله‌ای ایران به آمریکا خبر داد و ادعا کرد که در این طرح ایران از فعالیت‌های هسته‌ای خود به تدریج عدول می‌کند و ایالات متحده هم دایره تحریم‌ها علیه ایران را می‌کاهد، خبری که سعید جلیلی آن را تکذیب کرد؛ معاون وی هم تاکید کرد که ایران در صورت پاسخ ۱+۵ به پیشنهادهای ایران حاضر به از سرگیری مذاکرات خواهد بود. ایران در جریان مذاکرات مسکو در مقابل بسته پیشنهادی غرب، بسته‌ای پیشنهادی را ارائه کرد که از محتوای آن خبری اعلام نشد، اما تاکید شد که به رسمیت شناختن حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم از جمله شروط آن بوده است.

در کنار اصرار ایران برای پاسخگویی غرب به پیشنهادهایش، باز هم رسانه‌های خارجی اخباری را درباره پیشنهادهای جدید شش کشور برای مذاکرات آتی منتشر کردند. ابتدا روزنامه گاردین، به نقل از دیپلمات‌های اروپایی نوشته بود در صورتی که ایران آمادگی انجام اقدامات کافی را داشته باشد، کاهش تحریم‌ها روی میز خواهد بود. پس از آن یک مقام روس با تایید آن خبراعلام کرده بود که گروه ۱+۵ در الگویی گام به گام به ایران پیشنهاد خواهد داد که با هر اقدام اعتمادسازانه، یکی از تحریم‌ها لغو شود. موضوعی که طرح گام به گام روسیه را به ذهن متبادر می‌کرد. طرحی که مبنای آن برداشتن گام‌های اعتماد ساز از سوی ایران و سپس کاهش تحریم‌ها از سوی شش کشور بود با این تفاوت که در طرح مذکور حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم به رسمیت شناخته شده بود. اگرچه طرح مذکور در اثنای تبادل پیشنهادهای ایران و شش کشور با هم در جریان مذاکرات مسکو مغفول ماند اما اشاره مقام روس و تایید ضمنی خبر گاردین به نوعی احیای طرح گام به گام به شمار می‌رفت.

از سوی دیگر، خبرگزاری رویترز هم به تازگی اطلاعات بیشتری را درباره پیشنهادهای جدید غرب به ایران منتشر کرد. براساس خبری که رویترز آن را منتشر کرد، قرار است در دور جدید مذاکرات که بر استراتژی «بیشتر- بیشتر» استوار است، امتیازهای بیشتری به ایران داده شده و امتیاز‌های بیشتری هم گرفته شود. منظور از این استراتژی این است که در ازای طرح تقاضاهای بزرگ که به گفته برخی دیپلمات‌های غربی ممکن است فراتر از توقف ،تعطیلی و انتقال (اورانیوم) باشد، بخشی از تحریم‌ها برداشته شود. پیشنهادهایی که احتمال تحقق و پذیرش آن از سوی ایران کم ارزیابی شده است.

تا به اینجا ایران هنوز واکنشی نسبت به اخبار منتشر شده نشان نداده است، اما به نظر می‌رسد عزم دو طرف برای از سرگیری مذاکرات جزم شده است به این ترتیب بعد از تماسی که از سوی دفتر هیلگا اشمیت با باقری برقرار شده بود، معاون اشتون روز چهارشنبه گذشته در تماس تلفنی دیگری ایران را در جریان آخرین مذاکرات انجام‌شده بین اعضای گروه ۱+۵ قرار داد. دیپلمات‌های غربی این خبر را اعلام کردند و سخنگوی اشتون هم آن را تایید کرد.

به گزارش ایسنا، سخنگوی کاترین اشتون روز پنج‌شنبه ضمن اعلام این خبر افزود که این کشورها «بر عزم راسخ خود برای به دست آوردن راه‌حلی دیپلماتیک و لزوم شرکت کردن ایران در یک روند اعتماد ساز با هدف رفع نگرانی‌های بین‌المللی درباره ماهیت برنامه هسته‌ای تهران تاکید کردند.»

ادعای تکمیل نصب سانتریفیوژ‌ها در فردو

در کنار تلاش‌ها برای از سرگیری مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهانی در ماه نوامبر، انتشار برخی اخبار و ادعاها درباره سایت فردو نگرانی درباره تحت تاثیر گذاشتن گزارش پاییزه آژانس انرژی اتمی را که قرار است در همین ماه یعنی نوامبر ارائه شود بیشتر می‌کند. به ویژه آن که ممکن است سایه این گزارش بر مذاکرات سیاسی بر سر برنامه هسته‌ای ایران تاثیرگذار باشد. اکنون رویترز به نقل از دیپلمات‌های غربی مدعی شده که ایران نصب سانتریفیوژ‌ها در سایت هسته‌ای فردو را تقریبا به پایان رسانده است. این در حالی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در آخرین گزارش خود در ماه آگوست مدعی شده بود که تعداد سانتریفیوژ‌ها در سایت فردو در عرض سه ماه دو برابر شده است. به گزارش ایسنا، دیپلمات‌ها گفتند که با توجه به آنچه شنیده‌اند ایران حدود ۶۴۰ سانتریفیوژ آخر از ۲۸۰۰ سانتریفیوژ برنامه‌ریزی شده را در سایت فردو نصب کرده است اما آنها را راه‌اندازی نکرده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، یک دیپلمات غربی گفت که به عقیده وی سانتریفیوژها در جای‌شان قرار گرفته‌اند، اما لوله‌کشی و سایر اقدامات مقدماتی لازم برای راه‌اندازی آنها هنوز تکمیل نشده است.

همچنین به گزارش ایسنا، روزنامه نیویورک تایمز نوشت که خبر پیشرفت‌های ایران در سایت فردو توسط مقاماتی عنوان شد که با یافته‌های بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که اخیرا از این سایت بازدید داشتند آشنایی دارند.

تامی ویتور، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا هم درباره ادعاهای این دیپلمات‌ها گفت: گرچه ما نمی‌توانیم درباره گزارشی که هنوز منتشر نشده است، اظهارنظر کنیم، اما همچنان از بی‌اعتنایی ایران به وظایف بین‌المللی‌اش نگرانیم. ویتور گفت که با توجه به بازدید بازرسان آژانس «ما در موقعیتی قرار داریم که برنامه هسته‌ای ایران را با دقت زیرنظر داشته باشیم و متوجه هرگونه تلاشی از جانب ایران برای تولید اورانیوم در سطح تسلیحاتی بشویم.»

هیات ۵ نفری پارلمان اروپا امروز در ایران

پارلمان اروپا اعلام کرد که یک هیات ۵ نفری از این پارلمان امروز به ایران سفر می‌کند تا با مقامات مجلس ایران دیدار و گفت‌وگو کنند.

به گزارش ایسنا، تارجا کرونبرگ، رییس هیات پارلمان اروپا در رابطه با ایران، با اشاره به این سفر که از ۲۷ اکتبر (۶ آبان) تا ۲ نوامبر (۱۲ آبان) خواهد بود، گفت: این هیات در راستای عملی کردن بخش گفت‌وگوی رویکرد دوسویه اروپا در قبال ایران که شامل گفت‌وگو و تحریم است، عمل می‌کند و با مطرح کردن مستقیم نگرانی‌ها در حضور تصمیم‌گیران و نمایندگان اجتماع مدنی ایران بر تعهد اتحادیه اروپا به حقوق بشر تاکید می‌کند.

به گزارش خبرگزاری کویت، علاوه بر کرونبرگ از فنلاند، کرنلیا ارنست از آلمان، ژوزف ویدنهولز از اتریش، ایزابل دورانت از بلژیک و خوآن فرناندو لوپز آگیلار از اسپانیا در این هیات حضور خواهند داشت.