پیام‌های متفاوت آمریکا و اروپا به تهران

بررسی ممنوعیت واردات گاز ایران در اتحادیه اروپا

کلینتون: لغو تحریم‌ها در ازای همکاری ایران و ۱+۵

دنیای‌اقتصاد- از ایالات متحده و اتحادیه اروپا پالس‌های متفاوتی درباره برنامه هسته‌ای ایران دریافت می‌شود. به طوری که وزیر امور خارجه آمریکا در تازه‌ترین اظهارنظر درباره تاثیر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران گفته است که این تاثیرات در کوتاه‌مدت می‌تواند برطرف شود، به شرطی که ایران به همکاری صادقانه با گروه ۱+۵ و جامعه جهانی تمایل نشان دهد. در مقابل اما اتحادیه اروپا که این روزها برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران می‌کوشد در اقدامی اعلام کرده است که اعمال ممنوعیت واردات گاز ایران به اروپا را در دست بررسی دارد. آلمان، انگلیس و فرانسه از حامیان این پیشنهاد هستند. این سه کشور قبلا هم در نامه‌ای به کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار افزایش تحریم‌ها علیه ایران شده بودند. این پیشنهاد قرار است در نشست نیمه اکتبر این اتحادیه که قرار است موضوع تشدید تحریم‌ها علیه ایران را بررسی کند،مورد بحث قرار بگیرد، هرچند که درباره آن توافق اولیه ایجاد شده است. این اتحادیه از تیر ماه سال‌جاری همچنین تحریم واردات نفت ایران را هم در همراهی با ایالات متحده آغاز کرده بود.

اینک اما در شرایطی که به نظر می‌رسد که این اتحادیه در سختگیری خود علیه ایران سعی دارد از ایالات متحده پیشی بگیرد، هیلاری کلینتون از احتمال لغو تحریم‌ها در برابر آنچه آن را همکاری صادقانه ایران با جامعه جهانی خوانده خبر می‌دهد.به گزارش سایت رجانیوز، هیلاری کلینتون در پاسخ به انتقاد خبرنگاری که با اشاره به قمیت دلار پرسیده بود «آمریکا بارها گفته که هدف تحریم‌ها مردم نیستند، آیا می‌شود جلوی این آسیب‌ها را گرفت یا هدف نهایی این تحریم‌ها فروپاشی اقتصادی است؟» ادعا کرد: «عامل اصلی این موضوع، تحریم‌های غربی نبوده، بلکه اقدامات دولت ایران بوده است، البته تحریم‌ها هم تاثیر خود را داشته‌اند، اما این تاثیرات می‌تواند در کوتاه مدت برطرف شود، به شرطی که ایران به همکاری صادقانه با گروه ۱+۵ و جامعه جهانی تمایل نشان دهد.» وی در ادامه مدعی شد که هدف واشنگتن از اعمال تحریم‌ها ترغیب و تشویق ایران به مذاکره جدی و با حسن نیت با جامعه جهانی درباره برنامه هسته‌ای است. کلینتون البته توضیح بیشتری نداده است که مقصود وی برطرف شدن کدام دسته از تحریم‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران است. در کنار این توجه وزیر امور خارجه ایالات متحده و پیش شرطی که به زعم خود برای گفت‌وگو‌های بین ایران و گروه ۱+۵ قرار داده، اما اتحادیه اروپا در تلاش برای گسترش تحریم‌ها علیه ایران است. بر همین اساس هم دیپلمات‌های اروپایی از قصد مقامات اتحادیه اروپا برای اعمال ممنوعیت واردات گاز ایران به اروپا خبر دادند.هرچند که درباره نقش ترکیه در جریان این ممنوعیت بین برخی اعضای اتحادیه اختلاف نظر وجود دارد. به گزارش ایسنا،‌ خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌ها گزارش داد که اتحادیه اروپا قصد دارد واردات گاز از ایران را به عنوان بخشی از تدابیر جدید برای افزایش فشار علیه ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور ممنوع کند.

بنا بر این گزارش، دیپلمات‌های دولت‌های عضو اتحادیه اروپا تدوین بسته جدید تحریم‌ها علیه ایران با هدف تصویب رسمی آن در نشست وزیران امور خارجه در تاریخ ۱۵ اکتبر در لوکزامبورگ را آغاز کرده‌اند. دیپلمات‌ها گفتند که اواخر روز چهارشنبه دولت‌ها به توافقی مقدماتی برای ممنوعیت واردات گاز از ایران رسیدند که این اولین اقدامی است که در این بسته به تایید رسیده و شامل پیشنهادهای مرتبط با امور مالی و انرژی است. دیپلمات دیگری که خواست نامش فاش نشود، گفت: درباره گاز توافق وجود دارد. دیپلمات دیگری نیز گفت: دولت‌های بزرگ، آلمان، انگلیس و فرانسه از آن حمایت می‌کنند.

تردید درباره نقش ترکیه

بر اساس این گزارش، تحریم‌های کنونی سرمایه‌گذاری در بخش گاز ایران را شامل می‌شود، اما به طور مشخص واردات را غیر قانونی اعلام نمی‌کند. منابع اتحادیه اروپا گفتند که هرگونه گاز ایران که به اروپا می‌رسد از ترکیه عبور می‌کند که آن را با گاز آذربایجان ترکیب و منتقل می‌کند. یونان و بلغارستان دو کشوری هستند که در جایگاه اول دریافت گاز از طریق ترکیه قرار دارند. یک دیپلمات گفت که جزئیات درباره اینکه این اقدام بر آنها چه تاثیری خواهد گذاشت باید مشخص شود.وی گفت: باید روی مدالیته‌هایی کار شود. تحلیلگران و منابع صنعتی می‌گویند که تشخیص کمیت ترکیب گاز غیرممکن خواهد بود. یک منبع صنعتی که خواست نامش فاش نشود، گفت: ممکن است شرایطی داشته باشید که در آن یک مولکول گاز ایران به اروپا برسد. دیپلمات‌های اتحادیه اروپا گفتند که این خطر وجود دارد که برنامه‌های اتحادیه برای تشدید تحریم‌ها ترکیه را که نقش مهمی در آرمان‌های کمیسیون اروپایی برای متنوع ساختن منابع تامین گاز دارد، ناراحت کند. یکی از منابع گفت که در هر حال ممکن است ترکیه این ممنوعیت را نادیده بگیرد. وی گفت: دو امکان وجود دارد. اینکه ترکیه این کار را انجام دهد یا اینکه در سکوت به واردات ادامه دهد.

اعلام آمادگی آمانو برای مذاکره

در کنار این تلاش‌ها یوکیا آمانو مدیرکل آژانس انرژی اتمی هم از اعلام آمادگی خود برای برگزاری مذاکره با ایران خبر داده، اما گفته است که هنوز تاریخ مشخصی برای این جلسه تعیین نشده است. این خبر از آن جهت مهم به نظر می‌رسد که ایران و آژانس انرژی اتمی طی ۵ مرحله گفت‌وگو با یکدیگر نتوانستند به نتیجه ملموسی دست یابند. اکنون و در شرایطی که گروه ۱+۵ مذاکرات داخلی‌شان را برای اینکه بتوانند برای از سرگیری احتمالی مذاکرات با ایران به توافق برسند، کلید زده‌اند، آژانس انرژی اتمی هم برای تداوم گفت‌وگوها با ایران اعلام آمادگی کرده است. بر همین اساس، به گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، «یوکیا آمانو» در مصاحبه با خبرنگاران گفت: «ما آماده هستیم به زودی جلسه‌ای [با ایران] داشته باشیم، اما واقعیت این است که تا امروز هیچ تاریخ مشخصی برای این جلسه مقرر نشده است.» به گزارش خبرگزاری فارس،آمانو گفت: «اگر ما [با ایران] ملاقات کنیم، این جلسه باید پربار باشد و برای چنین جلسه‌ای به آماده‌سازی مناسب نیاز است». دبیرکل آژانس افزود وی از زمان گزارش آژانس در ماه نوامبر که ادعا کرده بود تهران در حال حرکت به سمت ساخت بمب اتمی است، گزارش خاص دیگری در این باره دریافت نکرده است.

ادعای نیویورک تایمز درباره طرح «۹ مرحله‌ای ایران»

یک روزنامه آمریکایی مدعی شد ایران برای حل موضوع هسته‌ای خود با غرب یک طرح ۹ مرحله‌ای پیشنهاد داده است. به گزارش خبرگزاری فارس، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی به قلم «دیوید ای سانجر» مدعی شد مقامات ایرانی به منظور حل مساله هسته‌ای این کشور با غرب، یک طرح «۹ مرحله‌ای» پیشنهاد داده‌اند که بر اساس آن در ازای لغو کامل تحریم‌ها علیه ایران، فعالیت غنی‌سازی اورانیوم به تدریج به حال تعلیق درخواهد آمد. بر اساس این طرح که بر مبنای طرح پیشنهادی ایران به اتحادیه اروپا در ماه ژوئیه بوده، در ازای لغو بخشی از تحریم‌ها، ایران فعالیت یک تا ۲ سایت غنی‌سازی اورانیوم را متوقف خواهد کرد. پس از آن و زمانی که مرحله نهم فرا رسد، غرب باید تمامی تحریم‌های اعمالی علیه ایران از جمله تحریم‌های صادرات نفت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را لغو کرده و در ازای آن ایران، فعالیت غنی‌سازی اورانیوم با غلظت متوسط در تاسیسات فردو را متوقف خواهد کرد.