نخستین مناظره چهارضلعی در دانشکده اقتصاد
نمایندگان احمدی‌نژاد، رضایی، موسوی و کروبی از برنامه‌های چهار داوطلب اصلی ریاست‌جمهوری دفاع کردند.
عکس:دنیای اقتصاد، نگار متین نیا
نمایندگان احمدی‌نژاد، رضایی، موسوی و کروبی از برنامه‌های چهار داوطلب اصلی ریاست‌جمهوری دفاع کردند. نخستین مناظره نمایندگان ۴کاندیدای ریاست‌جمهوری برگزار شد
صف‌آرایی در دانشکده اقتصاد
دنیای اقتصاد- نفیسه زارع‌کهن: عصر بیست و دومین روز از اردیبهشت ماه و درست۳۰ روز مانده به برگزاری دهمین انتخابات ریاست جمهوری، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران برای نخستین بار میزبان ۴ نماینده از ۴کاندیدای جدی انتخابات ریاست جمهوری بود که آمده بودند تا در مناظره‌ای از دیدگاه‌های نامزدهای خود دفاع کنند و به سوالات دانشجویان پاسخ گویند هر چند جلسه بیشتر به مناظره‌ای تبدیل شد که علیرضا ذاکر اصفهانی، نماینده ستاد انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد تنها خطاب آن بود و اگرچه میان نمایندگان سه کاندیدای دیگر اختلاف نظر وجود داشت، اما در نگاه انتقادی به عملکرد دولت نهم هم‌عقیده بودند و از نوع نگاه دولت به مطبوعات، سیاست خارجه و داخله و البته اقتصاد ابراز نارضایتی کردند.
اما مناظره دو موضوع با محوریت مباحث داخلی و خارجی میان حمیدرضا جلایی‌پور، نماینده ستاد میرحسین موسوی، علیرضا ذاکر اصفهانی نماینده ستاد محمود احمدی‌نژاد، عباس عبدی نماینده ستاد مهدی کروبی و رضا طلایی‌نیک نماینده ستاد محسن رضایی با سوالی درباره نوع نگاه دولت نهم به مطبوعات و جامعه مدنی آغاز شد و از ذاکر اصفهانی درباره چگونگی اهدای جایزه منتقدترین رسانه‌ها در جشنواره مطبوعات به روزنامه‌های همسوی دولت یعنی کیهان و رسالت سوال شد و حامی محمود احمدی‌نژاد در پاسخ از اخلاق انتخاباتی و تمییز میان تخریب و نقد حرف زد و گفت که سایر کاندیداها به جای ارائه برنامه‌های خود به تخریب دولت مشغولند. وی سپس گفت: آنچه مردم پس از دوران اصلاحات به آن رای دادند دقیقا نقطه مقابل مباحثی بود که در دوران اصلاحات جریان داشت و واقعیت این بود که مردم پس از ۸ سال اعلام کردند که لیبرالیسم تند را نمی‌خواهند و انتظار ندارند که روزنامه‌ها همچون روزنامه‌های زنجیره‌ای عمل کنند.
به گفته رییس مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست‌جمهوری بحث برسر قانون است؛ چرا که ما نهایتا متوجه نشدیم که جامعه مدنی مورد نظر دوستان اصلاح‌طلب چه بوده است، اما واقعیت این است که این دولت به اصول پایبند است و اصول ما برآمده از ارزش‌های اسلام و انقلاب است، پس شکی نیست که این دولت به هیچ وجه لیبرالیسم سابق را نمی‌پذیرد. وی آنگاه به تاریخ معاصر و نمونه‌هایی مشابه شرایط مطبوعات در دوره اصلاحات اشاره و اظهار کرد: «در تاریخ معاصر ما هر از چند گاهی چنین مسائلی پدید آمده است و چون به صورت انفرادی بوده و قلم‌ها خارج از اصول حرکت کرده است پس از مدتی خود قلم‌ها به زمین افتاده است. در واقع ما قلم‌ها را از روزنامه‌نگاران نگرفته‌ایم؛ هرچند که آنها از نقد گذشته و به تخریب رسیده بودند. اگر الان از هابز و... در روزنامه‌ها اثری نمی‌بینید به دلیل این که دولت آنها را قبضه کرده است نیست؛ بلکه به خاطر امتناع جامعه ماست که یک جامعه دینی است.
تقویت جامعه مدنی و مطبوعات در دولت اصلاحات
با پایان گفته اصفهانی، رضا طلایی‌نیک رشته سخن را به دست گرفت و گفت: «در دولت اصلاحات از جهاتی مطبوعات و جامعه مدنی به رغم برخی افراطی‌گری‌ها تقویت شد و بنابراین برای قضاوت عادلانه باید طرح جامعه مدنی در دولت اصلاحات و دستاوردهای این دولت را مورد اشاره قرار داد که البته بعضا همراه با افراطی‌گری‌ها و ساختارشکنی‌هایی بود، اما در مجموع منجر به بهبود وضعیت نسبت به گذشته شد.»
به نظر وی در دولت اصلاحات با ورود شاکله‌ها و کارکردهای مدنی وضعیتی به مراتب بهتر نسبت به گذشته داشتیم، اگرچه از برخی الگوهای وارداتی بدون تمهیدات استفاده شد، اما در دولت نهم با ایجاد برخی محدودیت‌ها و ضعف در مدیریت جامعه مدنی و فضای مطبوعات شاهد ضعف‌های بسیاری در این باره بودیم.
نماینده مجلس گذشته همچنین تاکید کرد که در دولت دهم اهمیت جامعه مدنی و آزادی مطبوعات باید فارغ از قوم سالاری و بدون قانون‌گریزی در دستور کار باشد تا مطبوعات جایگاه واقعی خود را پیدا کرده تا از استفاده ابزاری و حزبی از این مقوله‌ها جلوگیری شود و آنها را در جهت منافع ملی قرار دهد. در دو ماهه اخیر از ظرفیت رسانه‌های کشور خاصه صدا و سیما برای انتخابات استفاده نشده است و علت آن برخی تدابیر نامناسب از سوی برخی مدیران دستگاه اجرایی و البته رسانه ملی است. طلایی‌نیک با بیان این جمله درباره عملکرد ضعیف انتخاباتی رسانه‌ها در پایان این بخش از گفته‌هایش به دولت اصلاحات هم انتقاد کرد و گفت که نتیجه آن شده است دولت نهم.
مطبوعات آزاد ضرورت جامعه سالم
«بدون مطبوعات آزاد دور یک جامعه سالم را خط بکشید.» این جمله را هم نماینده ستاد مهدی کروبی در پاسخ به رویکرد دولت نهم درباره مطبوعات گفت. او سپس تاکید کرد: «تردیدی نیست که در فضای مطبوعات آزاد به‌ویژه در کشور ما افراط‌گرایی رخ خواهد داد؛ چرا که برخی عجله دارند و می‌ترسند که فرصت ایجاد شده را نیز از دست بدهند! اما برخی همچون بنده مشکلی با این مسائل نداریم و اگر به مقاله‌های من رجوع کنید با روالی مشخص روبه‌رو خواهید شد. به باور نماینده مهدی کروبی نمی‌توان فساد را با اخلاق متوقف کرد. حقیقت این است که تنها نظارت می‌تواند از فساد جلوگیری کند و رکن اصلی نظارت هم مطبوعات است. عبدی با اشاره به شعار دولت برای مقابله با فساد گفت: بنده با اینکه با این دولت مخالفم، اما فکر نمی‌کنم که سردمداران این دولت در بحث مقابله با فساد دروغ گفته باشند، اما باید دید چه شد که شعار مبارزه با فساد در دولت نهم نتیجه عکس داده است؟ واقعیت این است که چون شاخص نظارت وجود ندارد این مساله پیش می‌آید. به گفته عبدی مطبوعات کنونی ما هیچ گونه شاخص برجسته‌ای را برای تشکیل یک جامعه مدرن ندارند و دستورالعمل‌هایی که مدام در خصوص نوشتن یا ننوشتن برخی مطالب به مطبوعات می‌رسد گواهی بر این مدعاست. او سپس با انتقاد از ارسال مکرر ابلاغیه‌ها به رسانه‌ها گفت: در آینده باید درباره دستورالعمل‌هایی که از سوی این دولت به رسانه‌ها ارسال شده اطلاع‌رسانی شود. واقعیت این است که همه این موارد غیر قانونی است و زندان دارد؛ اگر از شورای عالی امنیت ملی مطلبی بیاید مشکلی نیست اما بقیه جاها چطور؟!
جامعه مدنی یعنی حضور احزاب و تشکل‌ها
اما حمیدرضا جلایی‌پور که به نمایندگی از ستاد میرحسین موسوی به میان دانشجویان آمده گفته‌هایش را با سوالی از ذاکر اصفهانی درباره جامعه مدنی شروع کرد که جامعه مدنی چیز عجیب و غریبی نیست و آن یعنی این که دولت باید امنیت و عدالت را در ایران فراهم کند. جامعه مدنی یعنی اینکه اتحادیه‌ها، اقشار و احزاب بتوانند حرف‌های خود را بزنند و مطالبات خود را پیگیری کنند. وی سپس خطاب به نماینده احمدی نژاد گفت که مشکل ما نوشتن از هابز و... نیست، مشکل ما در ایجاد یک جامعه مدنی این است که در شرایط کنونی کشور انگار باید تنها صدای دولت شنیده شود و سایر اقشار، احزاب و نهادهای مردمی نیز تریبونی نداشته و تنها تریبون حاضر در جامعه صدا و سیما باشد. به گفته او، چرا نباید در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی برنامه ۹۰ داشته باشیم تا مردم به زیر و بم مشکلات و علت آنها پی ببرند؟
جلایی‌پور، اما در ادامه از دولت سید محمد خاتمی دفاع کرد و یادآور شد: «خاتمی می‌خواست فرآیند مشکلات مردم در جامعه طرح شود و اتحادیه‌ها و احزاب نیز ساماندهی شوند. ولی دولت نهم این عرصه را تخریب کرده و می‌گوید مردم فقط باید رییس‌جمهور را بدرقه کنند و به اعتقاد دولت نهم معنای جامعه مدنی یعنی به راه انداختن افراد به دنبال رییس‌جمهور برای عریضه‌نویسی.»
تناقضات قانون انتخابات
اما دیگر سوالی که نمایندگان چهار کاندیدای ریاست جمهوری در این مناظره باید پاسخگوی آن می‌بودند بحث صیانت از آرا و ضرورت انجام آن بود که به اعتقاد طلایی نیک باید در این زمینه در چارچوب قانون عمل شود. به گفته این عضو ستاد محسن رضایی متاسفانه در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری با تناقضات زیادی روبه‌رو هستیم که هیچ‌کدام حل نشده است و به عنوان مثال معیارها و شاخص‌های رجل مذهبی بودن مشخص نیست و قانون در موضوعات مختلف با اعمال سلیقه اجرا می‌شود. وی آنگاه ادامه داد: باید دستور آغاز به کار انتخابات ریاست‌جمهوری ۳ ماه قبل از آغاز انتخابات صادر می‌شد که متاسفانه در همین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری شاهد بودیم که دستور آغاز انتخابات به حداقل زمان ممکن موکول شد که این نشان دهنده نقص قانون انتخابات و ابهامات موجود در آن است. دبیر کل سابق حزب توسعه و عدالت با بیان اینکه فعلا انحرافی در موضوع انتخابات ملاحظه نمی‌شود، گفت: باید تمام کاندیداها بر اساس قانون پای تمام صندوق‌های رای در انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ناظر داشته باشند تا سلامت انتخابات حاصل شود. چرا که صیانت از آرا می‌تواند با توافق ملی قبل از قانون مطرح شود، اما جنجال‌سازی تنها بر مشارکت مردم تاثیر می‌گذارد و موضوع صیانت از آرا را به جایی نمی‌رساند.
احمدی‌نژاد مطالبات مردم را شناخته است
اما در ادامه مناظره این ذاکر اصفهانی بود که فارغ از سوال درباره ضرورت صیانت از آرا به پاسخگویی در باره اظهارات جلایی‌پور درباره دولت نهم پرداخت و گفت: نهایتا پس از ۸ سال اصلاحات متوجه نشدم که منظور از جامعه مدنی چیست و چه نسبتی بین آن و مدینه النبی وجود دارد. ذاکر اصفهانی در واکنش به سخنان نماینده میرحسین موسوی درباره برنامه «نود» هم گفت: باید پاسخ دهید که چرا در آن دوره ۸ ساله اصلاحات برنامه ۹۰ نداشتید همین برنامه ۹۰ هم محصول دولت نهم است. به گفته او، بحث صیانت از آرا از این لحاظ مطرح می‌شود که برخی دوستان به این نتیجه رسیده‌اند که رای ندارند و چون نتوانسته‌اند موج مورد نظرشان را ایجاد کنند باید به فضاسازی‌های کاذب بپردازند. ذاکر اصفهانی با طرح این مطلب که احمدی نژاد تمام آرای سابق اصلاح‌طلبان را به خود اختصاص داده، اظهارکرد: واقعیت این است که احمدی‌نژاد مطالبات مردم را به خوبی شناخته و در اجرای آنها نیز توفیقاتی داشته است. از نظر رییس مرکز پژوهش‌های مرکز استراتژیک ریاست جمهوری حقیقت این است که الان در بین نامزدهای موجود هویت سیاسی مشخصی وجود ندارد و جالب است که این دوستان در فضایی که ذکر شد به سیاه نمایی و شانتاژ تبلیغاتی می‌پردازند و در موضعی مشترک با صهیونیست‌ها شرکت در اجلاس دوربان را فضاحت می‌نامند. ذاکر اصفهانی همچنین تشکل هرگونه کمیته صیانت از آرا به شکلی که مورد نظر مهدی کروبی و میرحسین موسوی است را به منزله زیر سوال بردن حاکمیت کشور توصیف کرد و خطاب به عبدی درباره رتبه بالای فساد دولتی ایران گفت: «دوستان چون رای ندارند از این سخنان بهره می‌برند.»
صیانت از آرا واهمه ندارد
اما عبدی در پاسخ وی گفت که اگر می‌خواهید من حاضرم که شاخص‌های بین‌المللی را به طور مستند در اختیار شما قرار دهم.به گفته وی، اگر قصد برای برگزاری انتخابات سالم است نباید از بحث از صیانت از آرا واهمه‌ای به دل راه داد.
و جلایی پور هم ضمن اینکه بار دیگر به گفته‌های ذاکر اصفهانی پاسخ داد و تصریح کرد که در دولت خاتمی صدا و سیما در دست اصلاح‌طلبان نبود که بتوان ۹۰ سیاسی ساخت، گفت: از دستاوردهای انقلاب همین انتخابات است و اگر امام (ره) دستور به برگزاری آن نداده بود، الان برخی دوستان نام جمهوری اسلامی را به حکومت اسلامی تغییر داده و انتخابات هم برگزار نمی‌کردند.
انرژی هسته‌ای منفعت ماست یا حق ما؟
اما سومین محور این مناظره که سیاست خارجه دولت نهم و بحث انرژی هسته‌ای بود با انتقاد عبدی از سیاست‌های دولت نهم شروع شد و او گفت: ما باید ببینیم که در دنیا دنبال چه هستیم، می‌خواهیم رییس‌جمهور دنیا باشیم یا رییس‌جمهور خودمان. در مقام رییس‌جمهور ما باید منافع ایران را تامین کنیم.
به گفته عبدی، قدرت در دنیا چیز شعاری نیست و کشورهایی در دنیا می‌توانند از منافع خود دفاع کنند که در داخل نماینده مردمشان باشند. از نظر نماینده کروبی کسی معتقد نیست که انرژی هسته‌ای حق ما نیست، بلکه می‌گوییم آیا در شرایط فعلی به نفع ما هست یا خیر؟
وی با بیان اینکه صدور یک قطعنامه با ۱۵ رای مثبت برای ایران اصلا مساله خوبی نیست، یادآور شد: بنده نمی‌گویم که ما باید تحت فشارهای بین‌المللی کوتاه بیاییم، بلکه معتقدم باید خودمان در داخل کشورمان بررسی کرده و هزینه و فایده کنیم.
احیای اصل نه شرقی نه غربی در دولت نهم
ذاکر اصفهانی نیز درباره سیاست خارجی دولت نهم گفت: فراموش نکنید زمانی که دولت نهم شکل گرفت، فضای نظام بین‌الملل فضایی خاص با حاکمیت نومحافظه‌کاران بود و کشورهای ضعیف در معرض تهدید قرار داشتند.
وی امضای توافقنامه سعدآباد با کشورهای غربی را با امضای قراردادهای گلستان و ترکمانچای مقایسه کرد و گفت: در حالی که چنین خفتی را پذیرفته بودیم از گفت‌وگوی تمدن‌ها و کف و سوتی که برایمان می‌زدند هم خوشحال بودیم! اما گویا دوستان حواسشان نیست که در همان زمان بحث محور شرارت مطرح شد و به ایران لقب کشور تروریست را دادند.
وی با بیان اینکه دولت نهم کرکره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را بالا کشید، گفت: حقیقت این است که احمدی‌نژاد در این حوزه اصل نه شرقی نه غربی را احیا کرده و نخواست تا همچون برخی دوستان او را در ۱۰۰ متری ژاک شیراک پیاده کنند و به او بگویند که دستت را به سمت این مقام غربی دراز کن.
سیاست خارجی دولت نهم شعاری و پرهزینه
اما حمیدرضا جلایی‌پور که به نمایندگی از میر حسین موسوی در این مناظره حاضر شده بود؛ درباره موضوع سیاست خارجی مدنظر این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری دهم گفت: سیاست خارجی تنش‌زدای هاشمی بعد از اتمام جنگ و اطمینان سازی خاتمی در بعد بین‌المللی سیاست خارجی مد نظر مهندس موسوی در دولت دهم خواهد بود و او نیز این دو موضوع را در عرصه بین‌المللی دنبال خواهد کرد.
نخست‌وزیر کشورمان در دوران دفاع مقدس کسی است که متوجه شده که مهم‌ترین مشکلات کشور ناشی از توقف رشد و توسعه است و معتقد است نیروهای ما برای تحقق توسعه باید بتوانند در دنیا کار کنند.
وی اضافه کرد: سیاست خارجی دولت نهم شعاری و پرهزینه بوده است. اعتماد زایی خاتمی در موضوع سیاست خارجی بسیار مهم بود؛ چون حادثه ۱۱ سپتامبر در زمان او اتفاق افتاد و اگر این سیاست اعتمادزایی خاتمی نبود، آمریکا به جای لشگرکشی به عراق و افغانستان به ایران لشگر می‌کشید.
وی گفت: در شرایطی که آمریکا در عراق و افغانستان در گل مانده و ما طی این سال‌ها ۲۷۰میلیارد دلار درآمد نفتی داشته‌ایم، متاسفانه اروپا به آمریکا نزدیک شده عرب‌ها به هر دوی آنها؛ اما ما هر روز باید به ونزوئلا برویم پیش چاوز و او به ایران بیاید پیش ما.
جلائی‌پور افزود: اعتماد سازی خاتمی به حدی بود که برای برقراری سیاست خارجی به جای سفر به کشورهای دسته چندم جهان به اروپا دعوت می‌شد و برای همین هم از آن هواپیمای جدید بهره گرفت، چون هواپیمای قدیمی را به اروپا راه نمی‌دادند، جالب است که دولت نهم خرید آن هواپیما را به مسخره گرفت و خودش سوار آن هواپیما شد.
به گفته این استاد دانشگاه، موسوی موضوع هسته‌ای را شعاری برای خود نمی‌سازد. اما متاسفانه دولت نهم می‌خواهد با عظمت‌طلبی هسته‌ای دیگر مشکلاتش را حل کند. از سویی موضوع هسته‌ای از زمان مهندس موسوی پایه‌گذاری شد و در زمان آقایان هاشمی و خاتمی روی آن کار شد، لذا کار درستی نیست که دولت بخواهد درباره این موضوع سهم خواهی کند؛ ضمن اینکه در دولت خاتمی بود که تعلیق غنی‌سازی تمام شد و کرکره‌های هسته‌ای بالا رفت.
عکس: دنیای اقتصاد، نگار متین‌نیا
ارسال نظر