دنیای اقتصاد - دو ماه پس از اقدام مجلس در مخالفت با لایحه پرکش‌و‌قوس یارانه‌ نقدی، علی لاریجانی دیروز در جمع نمایندگان تشکل‌های کارگری با اشاره به این که لایحه دولت متضمن حذف سریع یارانه‌ها بود، تصریح کرد که این اقدام به مراکز تولیدی لطمه فراوانی می‌زد که این لطمه و آثار تورمی آن به سادگی با کمک‌های دیگر قابل جبران نبود؛ به گفته رییس مجلس شورای اسلامی، تصویب نشدن سریع حذف یارانه‌ها از سوی برخی افراد، سیاسی تلقی شد که حرف نادرستی است، چرا که مجلس نگاه حکومتی به موضوع دارد. لاریجانی با تایید اصل موضوع «هدفمند کردن یارانه‌ها» در عین حال تصریح کرد که تسریع در این موضوع مفید نیست و به همین دلیل برای جلوگیری از تاثیرات منفی آن، این اقدام در بودجه متوقف شد اما در کمیسیون ویژه در حال بررسی است تا در طول یک مدت معقول، این کار صورت گیرد. لاریجانی در جمع تشکل‌های کارگری بیان کرد

علل مخالفت با یارانه نقدی

دنیای اقتصاد- رییس مجلس شورای اسلامی در دیدار نمایندگان تشکل‌های کارگری علاوه بر آن که به کارگران وعده داد تا تشکل‌های کارگری ضابطه‌مند شده و کارگران پیمانی بتوانند دائمی شوند، بار دیگر از روند خصوصی سازی در کشور و نیز شتاب برای پرداخت یارانه نقدی انتقاد کرد.

لاریجانی رونق اقتصادی و حذف آزادسازی یکباره و سریع قیمت حامل‌های انرژی و پرداخت نقدی یارانه‌ها و مساله بازنشستگان تامین اجتماعی را سه گام مهم مجلس هشتم عنوان کرد که در مدت زمان کوتاه در قانون بودجه لحاظ کرده است. وی سرعت در حذف یارانه‌ها را باعث وارد شدن لطمه فراوانی به اقتصاد کارگاه‌ها و مراکز تولیدی دانسته و حذف این مساله از بودجه ۸۸ را به نفع جامعه کارگری دانست که به گفته وی بعضی آن را سیاسی کاری قلمداد کرده‌اند و این در حالی است که مجلس نگاه حکومتی به موضوع دارد.

لاریجانی تصریح کرد: استراتژی مجلس هشتم دفاع از حقوق مردم، به خصوص قشرهایی است که جنبه سازندگی برای کشور دارند.

به گزارش ایسنا، وی گفت: مجلس شورای اسلامی به این باور رسیده است که برای این قشر ملی بدون هیاهو کارهای زیربنایی صورت دهد. وی با بیان این‌که استراتژی مجلس هشتم دفاع از حقوق مردم و به خصوص قشرهایی است که جنبه سازندگی برای کشور دارند، خاطرنشان کرد: نگاه ما به کارگران به عنوان سرمایه ملی برای کشور است و این نگاه یک باور است. لاریجانی در ادامه با بیان این‌که گام‌هایی که مجلس شورای اسلامی در این مدت کوتاه برداشته نشان دهنده این است که مجلس به دنبال کارهای صدقه‌پروری نیست، گفت: قصد مجلس این است که مکانیزم روانی برای زندگی و اقتصاد کارگران به وجود آورد تا با کرامت زندگی کنند و کارگران از یک پیش‌بینی خوب برای آینده خود برخوردار باشند. رییس مجلس در ادامه اظهار کرد: من نمی‌گویم که گام‌های برداشته شده برای کارگران کامل بوده است، اما در یک بازه زمانی، بیشتر می‌توان برنامه‌ها را تعریف کرد.

لاریجانی با تاکید بر این‌که مجلس با اصالت زیادی کارهای کارگران را پیگیری می‌کند، گفت: تمام تلاش مجلس در قانون بودجه سال جاری مبتنی بر این بود که نوعی روان‌سازی در اقتصاد به وجود بیاید تا اقتصاد ما رونق پیدا کند. وی افزود: اگر کارگران بخواهند زندگی بانشاط‌تری، داشته باشند باید شغل مناسبی داشته باشند. رییس قوه مقننه یادآور شد: اصراری که در اصل ۴۴ وجود دارد، برای به وجود آوردن رونق اقتصادی است که برای به وجود آمدن آن نیز ملزوماتی وجود دارد.

وی با بیان این‌که بسیاری از پروژه‌های عمرانی می‌تواند توسط بخش خصوصی محقق شود، گفت: دلیلی ندارد که سیستم فربه دولت هزینه کشور را به خاطر پروژه‌های عمرانی بالا ببرد؛ بلکه با دقت‌نظر بیشتر می‌توان، حجم پروژه‌های عمرانی بخش خصوصی را بالا برد.

افزایش یک‌باره قیمت حامل‌های انرژی تورم‌زا خواهد بود

لاریجانی ادامه داد: نکته دیگری که در قانون بودجه به آن توجه شد جلوگیری از بحث‌هایی بود که می‌توانست به اقتصاد کارگران صدمه وارد کند. وی افزود: حذف یارانه‌ها از جمله این موضوعات بود که مجلس دغدغه فروانی نسبت به آن داشت.

رییس مجلس تصریح کرد: درست است که مصرف یارانه‌ها در حال حاضر برای کشور مفید نیست، اما حذف آن با سرعت می‌تواند لطمه فراوانی به اقتصاد کارگاه‌ها و مراکز تولیدی وارد آورد. وی افزود: زمانی که قیمت حامل‌های انرژی به یکباره چند برابر شود، به سادگی با کمک‌های دیگر جبران نخواهد شد و تورم‌زا خواهد بود. لاریجانی با بیان این‌که اصل موضوع هدفمند کردن یارانه‌ها قابل مطالعه می‌باشد، تصریح کرد: اما تسریع در این کار را مفید نمی‌دانیم و به همین علت مجلس با کار کارشناسی این موضوع را پیگیری می‌کند. وی همچنین اظهار کرد: تصویب نشدن سریع حذف یارانه‌ها از سوی برخی افراد سیاسی تلقی شد، اما حرف نادرستی است، بلکه مجلس نگاه حکومتی به موضوع دارد. لاریجانی تاکید کرد: اصل بر این است که قوای مختلف با رفاقت با یکدیگر همکاری نمایند.

وی با تاکید بر این‌که منظر مجلس، منظر حکومتی است، گفت: به همین خاطر این موضوع را در بودجه متوقف کردیم، اما در کمیسیون ویژه در حال بررسی است تا در طول یک مدت معقول این کار صورت گیرد تا به کارهای تولیدی و اقتصادی کارگران لطمه‌ای وارد نشود. رییس مجلس تصریح کرد: در بودجه نکات مهمی از جمله حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی مورد بررسی قرارگرفت و مجلس تصمیم گرفت ۲۵۰۰‌میلیارد از سهام را به سازمان تامین اجتماعی واگذار کند تا بتواند سقف درآمد بازنشستگان این سازمان را با سایر بازنشستگان که در قانون مدیریت خدمات کشوری لحاظ شده بود، تطبیق دهد. وی در توضیح مطلب فوق ادامه داد: البته در مبحثی که در قانون مدیریت خدمات کشوری نیز مطرح بود، پیگیری مجلس برای این بود که ابتدا مشکلات بازنشستگان حل شود. وی ضمن مهم خواندن موضوع بازنشستگان گفت: ‌این امر سبب شد که نگاه عادلانه‌ای در کشور برای این قشر حاکم شود.

رییس قوه مقننه رونق اقتصادی و توجه به یارانه‌ها و مساله بازنشستگان تامین اجتماعی را سه گام مهم مجلس هشتم عنوان کرد که در مدت زمان کوتاه در قانون بودجه لحاظ کرده است. لاریجانی اظهار کرد: در صورتی که بخواهیم اصل ۴۴ قانون اساسی به درستی انجام شود، باید ملزومات آن را از جمله آموزش، وسایل رفاهی و تربیتی تشکل‌ها را فراهم آوریم.

وعده لاریجانی درباره اصلاح قانون قراردادهای کارگران

وی در خصوص مسائل رفاهی کارگران گفت: این مسائل الگوهای مهمی در دنیا دارد و با قوانینی که وجود دارد مدرسه و دانشگاه هم برای این قشر فراهم می‌شود. وی با بیان این‌که مجلس باید در این زمینه فعال شود، گفت: دولت نیز باید چاره‌ای در این زمینه بیندیشد.

رییس مجلس خطاب به نمایندگان تشکل‌های کارگری گفت: شما به عنوان یک تشکل مادر در کشور به این مسائل تخصصی نگاه کنید و مجلس هم در این زمینه برای صیانت از سرمایه ملی در کنار سرمایه کار کمک خواهد کرد. وی در ادامه با بیان این‌که زمان مناسبی است که تشکل‌ها نیز ضابطه‌مند شوند، گفت: کارگران باید بتوانند حرف خود را در تشکل‌ها عنوان کنند و این قشر عظیم حرف خود را با منطق مطرح نمایند و نمایندگان قانونی بخش‌های کارگری باشند. وی افزود: ساختار این تشکل‌ها را شما می‌توانید تنظیم نمایید.

لاریجانی با بیان این‌که در بررسی‌ها مشخص شده که هفتاد درصد کارگران قراردادی می‌باشند و طبق قانون دائمی کار نمی‌کنند، گفت: کارگران همیشه این نگرانی را دارند که قراردادی می‌باشند، اما می‌توان در منظومه‌ای این مسائل را ساماندهی کرد که قرارداد کل کارگران دائمی شود. وی افزود: باید کاری صورت دهیم تا قانون کار ضابطه‌‌‌مند شود و مساله قراردادهای موقت را به یک جا حل کنیم تا فشاری به طبقه کارگری وارد نشود. لاریجانی از آمادگی مجلس برای رفع این مشکل خبر داد و گفت: اگر آمار هفتاد درصد کارگران قراردادی درست باشد، باید آن را حل نمود. رییس مجلس افزود: باید مشکلات کارگران به نحوی حل شود که احساس ناامنی در کار نکنند.

داستان یارانه نقدی از ابتدا تا کنون

دولت لایحه هدفمند شدن یارانه‌‌ها را سال گذشته و با قید فوریت تقدیم نمایندگان مجلس کرد. پس از تصویب کلیات این لایحه که یکی از محورهای ۷ گانه طرح تحول اقتصادی به شمار می‌‌رفت، بررسی جزئیات آن به کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی سپرده شد تا پس از بررسی و تصویب در این کمیسیون برای تصویب نهایی به صحن علنی ارائه شود. دولت اما زمانی که لایحه بودجه ۸۸ را به مجلس تقدیم کرد در توضیحات خود به این موضوع اشاره کرد که بخشی از لایحه هدفمند شدن یارانه‌‌‌‌ها در بند الحاقی ۳۱ قانون بودجه پیش بینی شده است. بر این اساس قرار بود تا ۳۴ هزار‌‌میلیارد تومان از محل آزاد سازی قیمت حامل‌‌های انرژی برای پرداخت یارانه نقدی اختصاص یابد که این رقم در کمیسیون ویژه و سپس تلفیق به ۲۰ هزار‌‌میلیارد تومان کاهش یافت که ۱۱ هزار و ۵۰۰‌‌میلیارد تومان آن برای جبران خسارات ناشی از آزاد سازی قیمت‌‌ها قرار بود به صورت نقدی بین خانوار، صنعت و کشاورزی بازتوزیع شود و ۸ هزار و ۵۰۰‌‌میلیارد تومان آن هم در راستای ردیف‌‌های درآمدی دولت در نظر گرفته شود.

این مساله اما در هنگام مطرح شدن لایحه بودجه۸۸ نقدهای زیادی را به همراه داشت، به طوری که مخالفان یارانه نقدی و آزادسازی قیمت‌ها معتقد بودند که آثار آزادسازی قیمت‌ها و پرداخت یارانه نقدی یک تورم حداقل ۴۰درصدی را به همراه خواهد داشت؛ علاوه بر این که منتقدین بر این باور بودند که از آنجا که لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها هنوز در صحن علنی مجلس به تصویب نرسیده و کمیسیون ویژه نیز گزارشی در این باره ارائه نکرده است، لحاظ کردن این موضوع در لایحه ابهاماتی را در پی خواهد داشت، اما در سوی دیگر موافقان اعلام می‌‌کردند که چاره‌ای جز حرکت به سمت آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی نیست و دیر یا زود چنین اتفاقی باید بیفتد.

نمایندگان اما در هنگام بررسی بند‌‌های لایحه بودجه ۸۸ پیشنهاد حذف بند الحاقی ۳۱ لایحه بودجه ۸۸ را که مربوط به پرداخت یارانه نقدی بود،مطرح و از تصویب گذراندند. موافقان این پیشنهاد از جمله حمیدرضا کاتوزیان، احمد توکلی و مصطفی کواکبیان تشدید رکود تورمی و آثار این موضوع در شاخص‌های اقتصادی از جمله اشتغال و نرخ تورم و وضعیت معیشتی مردم را بسیار نگران‌کننده دانستند و علاوه‌بر این تاکیدکردند که از آنجا که لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها در صحن مجلس تعیین‌تکلیف نشده، اصلا در نظر گرفتن یک برش یک ساله از این لایحه در بودجه کار قانونی نبوده است. بر همین اساس هم مجلس برای جبران کاهش ۸هزار و ۵۰۰‌‌میلیارد تومان از درآمدهای دولت تصمیم گرفت تا این مبلغ را از بودجه عمرانی بکاهد تا آثار ناشی از کاهش درآمد دولت به واسطه حذف یارانه نقدی از بودجه ۸۸ جبران شود. این اقدام مجلس اما به مذاق دولت خوش نیامد؛ به طوری که هم برقعی لایحه بودجه را به سبب تغییرات زیاد نمایندگان «طرح» نامید و هم رییس‌جمهور در نامه‌‌ای به لاریجانی تغییرات گسترده در لایحه بودجه را بر خلاف قانون اساسی دانسته بود. این موضوع البته با پاسخ رییس مجلس همراه شد که بخشی از اظهارات رییس جمهور را طنز خوانده بود . موضوع ولی به اینجا ختم نشد و رییس جمهور در سفرش به اسلامشهر این مساله را مورد اشاره قرار داد و گفت که نگذاشتند هدفمند شدن یارانه در مجلس تصویب شود، چه در آن صورت به هر نفر ۷۰ هزار تومان یارانه تعلق می‌‌گرفت و این برای یک خانواده ۵ نفره ۳۰۰ هزار تومان می‌‌شد. اگرچه برخی نمایندگان این اظهارات رییس‌جمهور را رد کردند و ۷۰هزار تومان را مربوط به زمانی دانستند که نفت بشکه‌‌ای ۱۴۰ دلار بوده است، با این حال رییس مجلس هم در تازه ترین اظهارات خود تاکید کرد که آنچه در مجلس انجام گرفته به نفع اقتصاد و تولید و نظام کارگری بوده است.

عکس: ایرنا