پیش‌شرط‌های لاریجانی برای آمریکا

عکس: ایسنا

دنیای اقتصاد- مرجان توحیدی: دومین کنفرانس مطبوعاتی علی لاریجانی این بار در ساختمان مشروطه و با حضور گسترده‌تر خبرنگاران رسانه‌های خارجی در شرایطی برگزار شد که در آن مباحث مربوط به سیاست خارجی و به ویژه نحوه تعامل و امکان محتمل بودن مذاکره با آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما بیشترین حجم سوالات خبرنگاران روزنامه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی خارجی و از جمله آمریکایی را به خود اختصاص داد و بر این اساس هم بود که رییس مجلس در این کنفرانس به دفعات نسبت به شعار تغییری که باراک اوباما سر داده است ابراز تردید کرد و خواستار ارائه گام‌های واقعی، عملی و عاقلانه از سوی آمریکا برای ایجاد صلح در منطقه شد. این گونه بود که علی لاریجانی در پاسخ به سوال شبکه تلویزیونی CBS مبنی بر این که آیا مذاکره با آمریکا نیاز به پیش مذاکره دارد یا خیر گفت که پیش مذاکره چه تصادفی و چه به صورت برنامه‌ریزی شده نیازی نیست، اما این که این مذاکرات مخفی است یا علنی تاکتیک‌هایی است که بر اساس جنس موضوع باید به آن پرداخت. وی ادامه داد: الان ابهاماتی که مطرح است مهم است؛ رییس‌جمهور آمریکا گفته بود که برای جهان اسلام راه جدیدی را دنبال می‌کنیم، اما مطالبی که از پیرامون وی در مطبوعات مطرح شده، جنس متفاوتی است، ولی امیدواریم یک نگاه جدید مطرح شود. مثل طرح بحث هویج بزرگ و چماق بزرگ را نیز نه در شان ملت ایران دانست و نه اینکه ایران به این موارد اعتنایی می‌کند.

لاریجانی در عین حال تاکید کرد که باید دید نگاه جدید آمریکا چیست و بر اساس آن تصمیم گرفت و این موضوع نیازی به بازی‌های حاشیه‌ای ندارد. کسانی که راه جدید را مطرح می‌کنند باید یک مقدار درباره این راه جدید توضیح دهند. وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ایران منتظر یک حرکت ملموس از سوی آمریکا برای آغاز مذاکرات است و شرط ایران در این زمینه چیست گفت که احتیاج نیست کسی ما را به میز مذاکره دعوت کند، کسانی که از مذاکره فرار کرده‌اند باید خود را پای میز برسانند. آنها اموال ایران را مصادره کردند و در عراق دیپلمات‌های ما را گرفتند. به هر حال آنها باید این گره‌ها را باز کنند تا معلوم شود یک عقلانیت جدید برای طرح در منطقه ایجاد کرده‌اند و به جای این تعارفات تصنعی در رسانه‌ها گام‌های عقلانی بردارند تا شرایط تغییر کند.

وی همچنین درباره طرح موضوع بی‌اعتنایی‌اش برای دیدار با یکی از مقام‌های آمریکا در حاشیه اجلاس بحرین نیز گفت که در آنجا هیچ برنامه‌ای برای مذاکره نداشتیم. وی مذاکرات با نمایندگان کنگره را هم همچنان در حال بررسی عنوان کرد و گفت: که البته مسائل جدیدی به وجود آمده است که آنها را هم مورد لحاظ قرار خواهیم داد و یک مقدار زمان‌ می‌برد.

وی در ادامه در پاسخ به یک سوال دیگر در این زمینه که اگر آمریکا اقدام نظامی را از روی میز بردارد و از توقف غنی‌سازی نیز دست بکشد، ایران چه خواهد کرد؟ گفت که فکر نمی‌کنم اوباما چنین گران‌فروشی داشته باشد. مساله نظامی که جزو تئوری‌های درونی است که یا روی میز هست یا نه و برای ما هم اهمیت ندارد و شرایط هم اقتضا نمی‌کند که اینها روی میز باشد. دیگر اینکه آن پیش‌شرط‌ها کهنه‌ شده‌اند و باید سعی کنند با شرایط جدید خود را نجات دهند و این راه عاقلانه است. وی افزود که فکر می‌کنم باراک اوباما درک درستی از فضای افکار عمومی در جهان اسلام پیدا کرد که معتقد به تغییر شد. وی باید این موضوع را در صحنه عمل نشان دهد و جا داشت که در جریان غزه سکوت نمی‌کرد، اما بعد از سکوت هم از اسرائیل حمایت کرد که سیاست درستی نبود. بهتر است قبل از باور منفی مردم آمریکا به «تغییر»، شرایط را تغییر بدهند. وی در ادامه متذکر شد که از سیگنال‌های ایالات متحده پس از ریاست‌جمهوری اوباما راضی نیستیم. این اقداماتی که شده منطبق بر تغییر نیست، اما ناامید هم نیستیم می‌توانند هر زمانی که می‌خواهند اصلاح مسیر کنند. سیاست ایران این است که ایران مستقل باشد. رفتارهای ناپسندی از آمریکا در ایران شاهد بودید از ۲۸ مرداد و کودتا در کشور و بعد هم که در کوران انقلاب آن وضع را دیدید، اما شرایط منطقه دیگر مثل گذشته نیست.

وی درباره احتمال تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین ایران و آمریکا نیز گفت که شرایطی نیست که گروه دوستی در مجلس درست کنیم چون بحث مناقشه با آمریکا جدی است و تصنعی نیست و با بعضی از ژست‌های خارجی قابل حل نیست. باید دید خواسته مردم ایران چیست که آنها را علاج کرد. وی در بخش دیگر این گفت‌و‌گو درباره لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها نیز گفت که هدفمند شدن یارانه‌ها برای این‌که از سرعت بلاوجه مصرف انرژی در کشور کاسته شود، خوب است، اما نباید تنشی برای مردم از نظر زندگی به وجود بیاید. آنچه مدنظر مجلس است این است که بتوانیم نظامی برای یارانه‌ها درنظر بگیریم تا شرایط زندگی مردم دچار چالش نشود. وی درباره بودجه ۸۸ نیز گفت که با توجه به مسائل نفتی باید در بودجه جاری و عمرانی یک نگاه دقیقی صورت بگیرد که بتواند شرایط درآمد و هزینه را به هم نزدیک کند. در این بودجه برخی از اصول هدفمند کردن نیز لحاظ شده که باید این دو بخش را با دقت نظر توجه کرد. تلاش این است که لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها اگر امکان‌پذیر باشد قبل از بودجه در مجلس مطرح شود و اگر چنین نشود آن وقت باید بعضی از عناصر اصلی لایحه را جداگانه درنظر گرفت و ترجمان این را در بودجه مدنظر قرار داد و بودجه را با آن عناصر اصلی بتوان بست. وی درباره کسری بودجه نیز گفت که اگر هدفمند کردن یارانه‌ها محقق نشود و بعضی از نسبت‌های درآمدی که در بودجه آمده رخ ندهد کسری بودجه وجود دارد. اما راه‌های تحقق درآمدها این است که هم در بودجه جاری و هم عمرانی گام‌های دقیق‌تر برداشته شود و یکی از راه‌های مهم آن برای سیاست‌های اصل ۴۴ است که اگر به درستی اجرا می‌شد امروز این قدر بحث راجع به کسری بودجه نداشتیم. اگر سیاست‌های اصل ۴۴ درست اجرا شود، در بودجه عمرانی دیگر نیازی نیست که دولت پروژه‌ها را خود در دست بگیرد، بلکه می‌تواند بسترساز بخش خصوصی شود. البته این بار به دلیل این‌که سیاست‌های اصل ۴۴ به درستی اجرایی نشده، یک قدری مشکل وجود دارد، اما راه ما همین است و نقشه‌ای است که کشور را به لحاظ اقتصادی قوی می‌کند. این که بعضی ناراضی هستند از این که چرا بودجه این قدر بزرگ است، درست است، باید در کمیسیون‌ها این مساله تنظیم شود و درآمدها و هزینه‌ها را واقعی کرد.

وی همچنین درباره تکلیف قانون مدیریت خدمات کشوری در بودجه نیز با توجه به بند ۱۳لایحه هدفمند شدن یارانه‌ها گفت، از آنجا که ۹هزار میلیارد تومان را دولت برای اجرای این قانون در بودجه درنظر گرفته، نشان‌دهنده این است که این نظر دیگر منتفی است.