بحث بر سر اینکه آیا پرمخاطب‌بودن یک اثر اساسا فاکتور مهمی به شمار می‌آید یا نه، شاید قدمتی به در ازای تاریخ هنر داشته باشد. بسیاری از آثار هنری بزرگ دنیا، پس از دوره‌ای بی‌اعتنایی و بی‌تفاوتی مخاطبان به ناگهان قدر دیده‌اند و چه بسیار آثار گران‌قدری که پرفروش نبوده‌اند.

اما این جریان نفی پرمخاطب‌بودن یک اثر هنری و اینکه الزاما یک اثر ارزشمند باید به دور از فهم عامه مردم باشد، سخن گزاف و بیهوده‌ای است. حتی می‌توان گفت که گله و شکایت «نخبه» پسندان از محبوبیت «عامه» پسندان نیز از روی حسد است تا ناراحتی واقعی از درک پایین احتمالی جامعه. با همه این تفاسیر در دنیای امروز که آثار هنری هم به تولید انبوه رسیده‌اند و برای هر ذائقه‌ای، محصولی یافت می‌شود، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای انتخاب، همین اقبال عام است. گزارش گروه نگاه سوم روزنامه دنیای‌اقتصاد از پرفروش‌ترین‌ها و محبوب‌ترین‌های بازار به معنای ارزش‌گذاری آثار موجود نیست، اما آن را راهنمای مناسب و موثری برای انتخاب مخاطب و رونق بازار هنر و فرهنگ می‌داند.
از چاووشی تا عماد رام به روایت مختاباد
همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، نخستین کار مجاز محسن چاووشی، صدای متفاوت موسیقی ایران در صدر جدول پرفروش‌ها قرار گرفت و اهالی موسیقی هم به آن روی خوش نشان دادند. چاووشی از همان ابتدای فعالیت به اصطلاح زیرزمینی خود نشان داده بود که یک سر و گردن از مشابهانش بالاتر است و غیرمجاز بودن آثارش ناشی از سوءتفاهم و کج‌سلیقگی است. آلبوم «به شاخه نیلوفر» چاووشی با آهنگسازی خودش و تنظیم محمد‌رضا آهاری از سوی آوای باربد در مهر ماه به بازار آمده است.
«بی خوابی» سعید شهروز و «برگ و باد» محمدرضا هدایتی، بازیگر طنز تلویزیون هم در دی‌ و آذر ماه فروش خوبی داشته‌اند. «هفت 3 و 4» از گروه هفت هم که تازه 2 هفته است به بازار آمده، می‌تواند به بالای لیست پرفروش‌ها صعود ‌کند. در موسیقی اصیل ایرانی هم «خورشید آرزو » و «قیژک کولی » از همایون شجریان همچنان خوب می‌فروشند و تازه‌ترین کار عبدالحسین مختاباد با نام «سفید وسیاه» کم‌کم دارد جای خود را در بازار پیدا می‌کند. مختاباد که پس از تحصیل در انگلستان بیشتر به دنبال نوگرایی در موسیقی ایرانی است، این بار به سراغ بازسازی آثار «عماد رام» خواننده و آهنگساز فقید ایرانی پرداخته است. گوش دادن به بازسازی آثار پاپ «رام» با صدای یک خواننده موسیقی اصیل که همشهری‌ عماد رام هم هست، در نوع خود جالب و توصیه‌کردنی است.




اقبال «لسینگ» انگلیسی در زادگاهش
در بازار کتاب، همچنان ترجمه‌هایی از آثار نویسندگان معتبر جهانی در خط اول فروش قرار دارند، ضمن این که یکی دو کتاب پرطرفدار ایرانی پس از گذشت چند ماه همچنان پرفروشند. در کتاب‌فروشی‌های تهران، «فرزند پنجم» دوریس لسینگ پرطرفدارترین بود و «پس باد همه چیز را با خود نخواهد برد» و «ناتوردشت» در رده‌های بعدی قرار داشتند. لسینگ، نویسنده ۸۸ ساله انگلیسی زبان و برنده جایزه نوبل ادبیات، در کرمانشاه ایران متولد شده است. لسینگ به خاطر مجموعه آثارش که شامل ۵۰ اثر می‌شود، امسال، جایزه نوبل ادبیات را به خود اختصاص داد .در میان کتاب‌های ایرانی نیز «کافه پیانو» رکورد جالبی در فروش از خود به جا می‌گذارد و از محبوبیت آن چندان کاسته نشده. « امشب در سینما ستاره» تازه‌ترین اثر پرویز دوایی، نویسنده و منتقد فیلم قدیمی و دوست‌داشتنی نیز پس از رونمایی در ماه گذشته، فروش قابل توجهی داشته و اقبال آن ادامه دارد. چاپ سیزدهم کتاب «دا» نوشته زهرا حسینی که از آثار موفق ادبیات دفاع مقدس است، در ماه گذشته فروش بالایی داشت اما از سوی دیگر «خالد حسینی»، نویسنده افغان رمان «بادبادک‌باز»، در یک نظرسنجی رتبه نخست را در میان 20 نویسنده پرمخاطب سال 2008 کسب کرد.«استیگ لارسن» و «کن فولت» نیز جایگاه دوم و سوم این لیست بیست‌تایی را از آن خود کرده‌اند. به این ترتیب شاید بد نباشد که بار دیگر کتاب تحسین شده «بادبادک باز» را توصیه کرد.




کمدی، کمدی و باز هم کمدی
در روز‌های منتهی به جشنواره فیلم فجر که با همه حرف‌ها و حدیث‌هایش، بزرگترین اتفاق این حوزه محسوب می‌شود، نباید از سینما انتظار پررونقی داشت. اما در دی ماه کمدی ضعیف «چارچنگولی» با اتکا به حضور جواد رضویان و رضا شفیعی‌جم با برخی خط‌شکنی‌های دور از انتظار، فروش رویایی خود در دی‌ماه را هم ادامه داد تا پس از 51 روز نمایش در 18 سینما 656‌میلیون تومان فروش کند. دیگر کمدی اکران فصل، «دلداده» قدرت‌الله صلح‌میرزایی بود که آن هم با اتکا به بازیگران طنز تلویزیونی پس از 51 روز در 17 سینما 000/500/432 تومان فروخت. اما در میان فیلم‌های تازه اکران‌شده، «مخمصه» محمدعلی سجادی نشان داد که روز‌های پرمخاطبی را در پیش دارد. «مخمصه» هفدهمین فیلم سجادی است که بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش ساخته شده. فیلم داستان سروان رضا شمیرانی و همکارانش است که درگیر سرقت‌هایی غیرمتعارف می‌شوند. مسعود رایگان، مهدی پاکدل و لاله اسکندری از بازیگران این فیلم هستند. «مخمصه» از چهارشنبه 25 دی در گروه سینما قدس اکران شد و پس از 5 روز نمایش در 18 سینما 000/700/20 تومان فروش داشت. «ایستگاه بهشت» هم چهارمین فیلم نادر مقدس است و از چهارشنبه 25 دی در گروه سینما آزادی اکران شد و پس از 5 روز نمایش در 11 سینما 000/500/13 تومان فروش داشته است.




لذت تماشای دستپخت بزرگان
در باکس آفیس هفته گذشته سینمای آمریکا چهار فیلم جدید راهی پرده سینما شدند که از میان آن‌ها فیلم «پل بارت: پلیس فروشگاه» توانست در صدر بگیرد. فیلم «گران تورینو» ایستوود هم در دومین هفته از نمایش عمومی‌اش ۲/۲۲میلیون دلار فروخت و فروش کلی خود را به مبلغ ۲/۷۳میلیون دلار رساند. اما هنوز DVDهیچ یک از این فیلم‌ها با زیرنویس فارسی در بازار ایران قابل دسترسی نیست. همین‌طور «هفت پوند» با بازی ویل اسمیت که پس از هفته‌ها به صدرنشینی «ماداگاسکار: فرار به آفریقا» در بازار جهانی پایان داد و با ۸/۱۹‌میلیون دلار فروش در ۳۵۰۲ سینمای ۲۵ کشور پرفروش‌ترین فیلم بازار بین‌المللی شد. با این حال می‌توان به فیلم تازه‌وارد بازار دستفروش‌ها اشاره کرد که شاهکار دیگری از ستاره درخشان سینما «کلینت ایستوود» است. ایستوود ۸۰ ساله این روز‌ها با «بچه اشتباهی»‌اش در دسترس شماست. در این فیلم «آنجلینا جولی» پس از مدت‌ها در اوج ظاهر شده است. «شوالیه تاریکی» هم برای آن‌هایی که ندیده‌اند بهترین انتخاب است تا از ساخته کریستوفر نولان و بازی استثنایی «هیث لجر» لذت ببرند. طرفداران کمدی‌های متفاوت هم می‌توانند «بی‌غم» مایک لی را تهیه کنند که بازیگر زنش جایزه گلدن گلاب را مال خود کرد. تماشای حضور دو ابر ستاره سینما، آل‌پاچینو و رابرت دنیرو در «قتل منصفانه» هم اگر چه یک شاهکار نیست، اما به یک‌بار دیدن حتما می‌ارزد.