کابینه لب مرز نیست

عکس: خبرگزاری مهر

علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر در خصوص برخی موضوعات از جمله استیضاح وزیران در مجلس، رضایت خود از عملکرد مجلس هشتم، مصلحت اندیشی و... به صراحت موضع گیری کرد. وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه گفته می‌شود هیات رییسه مجلس تلاش زیادی برای به سرانجام نرسیدن استیضاح‌ها به خصوص آخرین طرح‌های استیضاح انجام می‌دهد، آیا این رویکرد هیات رییسه و شخص شما را در راستای مصلحت اندیشی بدانیم؟ تصریح کرد: اصولا در کار سیاسی یکی از ارکان مصلحت اندیشی است و این امر قبیحی نیست. مصلحت اندیشی مقابل تکلیف‌گرایی نیست و در دل تکلیف‌گرایی مصلحت اندیشی هم هست. در بحث استیضاح معتقدم استیضاح از ابزارهایی است که باعث پویایی کشور می‌شود.

از استیضاح‌هایی که صحبت آن درمجلس شد، ولی انجام نشد می‌توان به طرح استیضاح علی احمدی وزیر آموزش و پرورش و اسکندری وزیر جهاد کشاورزی اشاره کرد. در مورد اول طرح با حدود ۸۰ امضا ارائه شد، اما این خود نمایندگان بودند که طرح را پس گرفتند. ما دخالتی نداشتیم و طرح را اعلام وصول هم کردیم. درباره طرح استیضاح وزیر جهاد کشاورزی نیز با دوستان طرح موضوع کردیم که اگر امکان آن باشد، اشکالاتی که به وزیر وارد است با تعامل حل شود و بهتر است که از این ابزار نظارتی در آخرین مرحله استفاده شود. در هر حال کسی نمی‌تواند مانع نمایندگان شود. ما به آیین‌نامه سوگند خورده‌ایم و چنین هم نمی‌کنیم. صرفا این توصیه را داشته‌ایم از ابزار استیضاح زمانی استفاده کنیم که راه‌های مختلف طی شده باشد و به نتیجه نرسیده باشد. ممکن است ایرادی باشد که با توجیه حل نشود آن بحث دیگری است، اما اگر اشکالاتی در بخش‌هایی ببینند که قابل حل باشد، ما مصلحت دیدیم که به آنجا نرسد. وی اضافه کرد: با استیضاح‌کنندگان که طرح موضوع کردیم پذیرفتند. البته تعدادی هم بودند که نپذیرفتند. معتقدم این مصلحت اندیشی بد نیست، بلکه مفید نیز هست. در مورد هر وزیر دیگری نیز این بحث مطرح شود ما این توصیه را به نمایندگان داریم که با تفاهم مسائل را حل کنند.

خبرنگار مهر پرسید آیا می‌توان مثلا لب مرز بودن دولت را دلیل این مصلحت اندیشی شما دانست؟ که وی گفت: نه این طور نیست چون اساسا کابینه لب مرز نیست. زیرا مطابق تفسیری که از شورای نگهبان پرسیدم، آنها معتقدند اگر در یک وزارتخانه چند تغییر صورت گیرد یک تغییر محسوب می‌شود. بنابراین کابینه دولت نهم تا رسیدن به لب مرز هنوز جا دارد. زیرا مطابق تفسیری که از شورای نگهبان پرسیدم، آنها معتقدند اگر در یک وزارتخانه چند تغییر صورت گیرد یک تغییر محسوب می‌شود. من این موضوع را از آیت‌الله جنتی سوال کردم و ایشان گفت ارزیابی ما این است که چند تغییر در وزارتخانه یک تغییر محسوب می‌شود. البته ما این تفسیر را رسمی درخواست نکردیم، زیرا در آن صورت نیازمند مکاتبه هستیم، اما من این سوال را به طور شفاهی پرسیدم. اگر نیازی به رسمی شدن تفسیر باشد، به طورکتبی این کار انجام می‌شود. لاریجانی در پاسخ به اینکه فکر نمی‌کنید با توجه به حساسیتی که وجود دارد نیازمند تفسیر رسمی از این موضوع هستیم؟ گفت: نه، ما ابهامی در مجلس نسبت به این موضوع نداریم. برداشت ما این است که نظر شورای نگهبان درست است.

هم اکنون مشکلی نیست. لاریجانی در پاسخ به اینکه آیا اعتقاد دارید وزیری که ضعیف است باید از کابینه کنار گذاشته شود یا گاهی ماندن وزیر ضعیف هم مصلحت است؟گفت: بله، البته این امر نسبی است. اگر یک وزیر آنقدر ضعیف باشد که ثلمه‌ای به عالم اسلام وارد شود و مشکلاتی برای کشور ایجاد کند، بله باید برکنار شود. اگر نتواند برنامه‌اش را به پیش ببرد باید با او برخورد کرد، اما این برخورد مراتب دارد و مطلق هم نیست. وی در مورد روندی که مجلس هشتم نسبت به پیگیری مصوبات اجرایی نشده در پیش گرفته است، گفت: توافق شد حال که دولت نمی‌تواند قانون مدیریت خدمات کشوری را به یکباره اجرایی کند با طبقه‌بندی پیش برویم. یعنی در مرحله اول قرار شد بخش مربوط به بازنشستگان اجرایی شود و سپس به سراغ باقی گروه‌ها برویم.

بسیاری از موارد را نوشته‌ایم، جلساتی نیز برای اجرای قوانین داشته‌ایم. ازجمله جلساتی که برگزار کردیم درباره اجرایی نشدن قانون مدیریت خدمات کشوری بود. در آن جلسه متوجه شدیم دولت مشکلات متنوعی برای اجرا دارد. قرار شد آیین‌نامه‌هایی که به تصویب نرسیده تصویب شود. البته آیین نامه‌هایی تصویب شده بود که اشکال داشت و بازگشت دادیم. در مجموع طبقه‌بندی صورت گرفت و تاکید شد حال که دولت نمی‌تواند این قانون را به یکباره اجرایی کند، با طبقه بندی پیش برویم. این شد که در مرحله اول قرار شد بخش مربوط به بازنشستگان اجرایی شود و سپس به سراغ باقی گروه‌ها برویم.وی درباره این گفته رییس جمهور که «مجلس قبلی و فعلی اراده‌ای برای دخالت در امور اجرایی دارند» گفت‌: نمی‌خواهم در مورد مجلس هفتم قضاوتی داشته باشم در مورد مجلس هشتم هم فکر می‌کنم ایشان در مورد بحث کنکور شائبه‌ای در ذهنشان آمده است. اینکه مقام اجرا از مقام تقنین جداست تردیدی نیست، اما این مطلق هم نیست. همین مورد که مجلس وزیران را تائید می‌کند نوعی دخالت در کار اجرایی است یا اگر مجلس بودجه را تصویب می‌کند دخالت در کار اجرایی است. معتقدم دخالت مجلس در موضوع کنکور دخالت در کار اجرایی نیست، بلکه اصلاح یک روش است و به نظر من اشکالی ندارد. در بحث کنکور، من نظر متفاوتی دارم. در مساله‌ای که در خصوص کنکور پیش آمد، عده زیادی از مردم و افراد نخبه سرگردان شده بودند و دخالت مجلس خلاف قانون نبود. معتقدم دخالت مجلس در موضوع کنکور دخالت در کار اجرایی نیست بلکه اصلاح یک روش است و به نظر من اشکالی ندارد. اما اینکه تصور کنیم اصولا قوه مقننه در امورات اجرایی به هیچ وجه دخالت ندارد، صحیح نیست زیرا مراتب دارد.

بسیاری سیاست‌ها به تصویب مجلس می‌رسد، برنامه پنجم توسعه به تصویب مجلس می‌رسد. همه این امور نوعی دخالت است و به عبارتی دخالت در امور اجرایی در مواردی وظیفه‌ای است که قانون اساسی بر دوش مجلس گذاشته است. اما اینکه نماینده‌ای در عزل و نصب مقامات استانی دخالت کند را صحیح نمی‌دانیم و اساسا مجموعه مجلس هم دنبال اینگونه مباحث نیست و موافق آن نیستیم. وی درباره رضایت خود از سطح کنونی روابط دو قوه مقننه و مجریه تصریح کرد: نه، می‌تواند بهتر از این باشد. همیشه در سنت مجلس و دولت، دولتمردان و معاونان پارلمانی ارتباط نزدیکی با نمایندگان و کمیسیون‌ها داشتند و بسیاری از مواردی که امروز شکل تذکر و سوال دارد به خاطر عدم دریافت پاسخ مناسب است درحالی که اگر به موقع پاسخ داده شود موارد به تذکر و سوال در مجلس نمی‌رسد‌.

وی درباره اینکه آیا معتقدید این دولت است که در رابطه با مجلس ضعیف عمل کرده است، گفت: مجلس علاقه‌ای به نزاع و مجادله ندارد، ولی نمی‌توانیم از حقوق مردم هم بگذریم و آن را فدای رابطه خوب با دولت کنیم. نظرم این است که اگر دولت اینگونه نواقص در ارتباط با مجلس را رفع کند، مجلس در کل تلاش می‌کند در حل مشکلات کشور از پتانسیل خود استفاده و مشکلات را حل کند. مجلس علاقه‌ای به نزاع و مجادله ندارد ولی نمی‌توانیم از حقوق مردم هم بگذریم و آن را فدای رابطه خوب با دولت کنیم. مجلسی‌ها می‌خواهند حقوق مردم را استیفا کنند نمایندگان دولت هم می‌خواهند موارد مد نظر را اجرایی کنند، بنابراین اگر در خصوص عملکردشان توضیح دهند و اشکالات را بپذیرند موضوعات به جای حساس‌تر نمی‌رسد. این رابطه می‌تواند بهتر باشد.