روزهای خوش نمایش

غزال صادقی

جشنواره تئاتر فجر در حالی امسال ۲۷ ساله می‌شود که همچنان منسجم‌ترین رویداد حوزه نمایش کشور است و دست کم برای چند روز در سال هم که شده شور و حالی به سالن‌های خالی تئاتر می‌دهد و مردمی را که عمدتا دانشجویان و علاقه‌مندان جدید تئاتر هستند به تماشاخانه‌ها می‌کشاند. در جشنواره امسال که از ۲ تا ۱۱ بهمن برگزار می‌شود مجموعا ۱۳۴ گروه نمایشی از ایران و ۱۳ کشور دیگر از جهان به روی صحنه خواهند رفت. همچنین جشنواره امسال دارای ۱۲ بخش خواهد بود که تنها دو بخش تئاتر خیابانی و بین‌المللی آن رقابتی است و امسال نیز چون گذشته از داوری تئاتر داخلی در قالب جشنواره و مسابقه خودداری می‌شود.در جشنواره امسال از «هما روستا»، «پرویز پورحسینی»، «رضا صابری» و «منصور براهینی» به عنوان پیشکسوتان تاثیرگذار در تئاتر به پاس یک عمر خاک صحنه خوردن‌هایشان تجلیل خواهد شد.

در فاصله برپایی چند روز تا برگزاری تئاتر فجر تکلیف بودجه این رویداد فرهنگی هنری همچنان نامشخص است. دبیرخانه برگزاری جشنواره هنوز بودجه کامل را دریافت نکرده و تاکنون تنها ۵۰درصد اعتبار لازم برای برگزاری جشنواره تامین شده است. شنید‌ه‌ها حکایت از آن دارد که نیم دیگر بودجه قرار است به صورت اقساط پرداخت شود. در این میان حسین مسافر آستانه، دبیر بیست و هفتمین جشنواره تئاتر فجر از فراهم شدن حامی مالی برای جشنواره تئاتر خبر می‌دهد. به گفته وی شرکت «بیمه نوین سرمایه» قرار است در طول زمان اجرای برنامه‌های تئاتر فجر هنرمندان و تماشاگران را تحت پوشش بیمه قرار دهد؛ اتفاقی که برای نخستین بار رخ می‌دهد. این اسپانسر همچنین بخشی از هزینه‌ جوایز را نیز تامین خواهد کرد. یکی از ابهامات مالی جشنواره تئاتر فجر همواره چگونگی تخصیص بودجه بین گروه‌های نمایشی است. دبیر جشنواره تئاتر فجر شورای ارزیابی آثار را مرجع برآورد هزینه‌های گروه‌های نمایش معرفی کرده و می‌گوید: «کمک مالی با گروه‌ها به توجه به شرایط هر یک از آنها متغیر خواهد بود اما میزان آن به گونه‌ای نیست که کل هزینه‌ها را پوشش دهد و در قالب کمک هزینه‌ ارائه می‌شود.»

جشنواره انصراف‌ها

انصراف گروه‌های نمایشی یا کارگردانان از جشنواره تئاتر فجر اتفاق جدیدی نیست و دیگر به امری عادی تبدیل شده است. امسال نیز مجموعا ۲۲ نمایش یا کارگردان در مراحل مختلف کناره‌گیری کرده‌اند. انصراف گروه‌ها دلایل متعددی دارد که از مهمترین آنها می‌توان به عدم فراهم شدن منابع مالی، جمع نشدن گروه برای اجرای کوتاه جشنواره‌ای، درگیری بازیگران در چند نمایش یا داشتن پروژه‌های تلویزیونی و سینمایی که درآمد بیشتری دارند و اعتراض به عملکرد برگزارکنندگان اشاره کرد. در این میان «مائده طهماسبی»، «محمد حاتمی»، «حسین کیانی» و «چیستا یثربی» ‌شناخت شده‌ترین چهره‌هایی هستند که از جشنواره امسال انصراف داده‌اند. چیستا یثربی که قرار بود نمایش «کارناوال با لباس خانه» را روی صحنه ببرد اگر چه دکور سنگین و پرهزینه نمایش را عامل انصراف می‌خواند اما آشکارا به قرار گرفتن نمایش خود در بخش مرور معترض است. اصولا بخش مرور به دلیل آنکه کارهای اجرا شده را در خود جای داده است کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرد. محمد حاتمی که قرار بود نمایش «منطقه صفرسخی داد» نوشته ایوب آقاخانی را روی صحنه ببرد با بدشانسی روبرو شده و شکستگی پای یکی از بازیگران اجرای آن را به تعویق انداخت. «مائده طهماسبی» هم قصد داشت نمایش «خدای کشتار» نوشته «یاسمینا رضا» را کار کند که این نمایش اکنون به کارگردانی «علی رضا کوشک جلالی» روی صحنه است. طهماسبی نیز طی یک اقدام حرفه‌ای دوستانه اجرای خود را به زمان دیگری موکول کرد و در آخر حسین کیانی نیز با ابراز نارضایتی ازکافی نبودن تمرین‌ها ترجیح‌ داد در زمان دیگری نمایش «اهل قبور» را با قدرت و انسجام بیشتری روی صحنه ببرد.

کرگدن

نویسنده و کارگردان:

اوژن یونسکو - فرهاد آئیش

بازیگران: فرهاد آئیش، مائده طهماسبی، شهاب حسینی، صابر ابر و مهدی هاشمی

محل اجرا: تئاتر شهر سالن اصلی

زمان اجرا: چهارشنبه ۲ بهمن - ساعت ۲۰

شکار روباه

نویسنده و کارگردان: علی رفیعی

بازیگران: سیامک صفری، افشین هاشمی، هومن برق نورد و ستاره اسکندری

محل اجرا: تالار وحدت

زمان اجرا: چهارشنبه ۲بهمن و پنج‌شنبه ۳ بهمن - ساعت ۱۹

مانیفست چو