اکران بی‌رونق

غزال صادقی

عکس: نگار متین‌نیا

سینمای ایران این روزها را در حالی می‌گذراند که بحران‌های اقتصادی بیش از پیش بر بدنه این سینما تاثیر گذاشته است. تعداد کسانی که طی هشت ماه نخست سال ۱۳۸۷ به سینما رفته‌‌اند، در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته حدود هفتصد هزار نفر بیشتر است، اما همین میزان هنوز ششتصدهزار نفر کمتر از سال ۱۳۸۵ است.به‌رغم آن که طی دو سال اخیر شاهد برخی فیلم‌ها بوده‌ایم که رکوردهای فروش سینمایی ایران را جا به جا کرده‌اند، اما جمع عمومی تعداد تماشاگران سینما نشان می‌دهد که تعداد مخاطبان این سینما هنوز از افت شدید سال گذشته خود چندان فاصله‌ای نگرفته است.

سال ۸۵ بهترین سال

تعداد تماشاگران سینما در فروردین هشتاد و پنج بسیار پایین بود و از هشتصدهزار نفر فراتر نرفت. در اردیبهشت ماه اما این کم‌کاری سینماها تا اندازه‌ای جبران شد، چنانکه که تعداد تماشاگران به یک میلیون نفر رسید. خرداد ماه اما با سقوطی سیصدهزار نفری این میزان به هفتصدهزار نفر کاهش یافت و سپس در تیرماه بالاترین میزان مخاطب در این سال را شاهد بودیم. در این ماه یک‌میلیون و ۱۰۰هزار نفر به سینما رفتند. در ماه‌های مرداد و شهریور وضعیت چندان مطلوب نبود و مهر ماهی بود که سقوط مخاطب در این سال را شاهد بودیم، چنانکه فقط ۳۰۰هزار نفر در این ماه به سینما رفتند. این میزان در ماه آبان تا اندازه‌ای تقویت شد و به ۵۷۰هزار نفر رسید. جمع مخاطبان هشت ماه نخست در این سال به ۶میلیون و ۱۰۰هزار نفر و جمع مخاطبان کل سال به ۸میلیون و ۵۰۰هزار نفر رسید.

سال ۸۶، افت شدید

سال هشتاد و شش را می‌توان سال سقوط مخاطب دانست. میزان کل مخاطبان در این سال به هفت‌میلیون و ۳۹۰هزار نفر رسید که نسبت به سال قبل از آن یک‌میلیون و دویست‌هزار نفر کاهش نشان می‌داد. این میزان افت مخاطب بی‌شک نتیجه سیاست‌های سینمایی بود که طی سال قبل به ساخت فیلم‌هایی منجر شده که خوب نفروخته‌اند.سال هشتاد و شش خیلی خوب آغاز کرد، به طوری که تنها در فروردین این سال یک میلیون و دویست هزار نفر به سینما رفتند که بخش عمده آن ناشی از اکران شدن فیلم اخراجی‌ها بود. این میزان مخاطب در یک ماه حتی برای سال قبل از آن دو سال بعد از آن (امسال) نیز بی‌سابقه بوده است. سقوط اما از ماه دوم (اردیبهشت) آغاز شد، به طوری که دراردیبهشت این سال تعداد مخاطبان به سیصدو هفتاد هزار نفر کاهش یافت و در ماه بعد نیز از آن فراتر نرفت. در تیرماه وضعیت تا اندازه‌ای بهبود یافت و میزان مخاطب به نیم میلیون نفر رسید و در ماه‌های مرداد و شهریور نیز تعداد تماشاگران تا ششصدهزار نفر افزایش یافت، اما در مهرماه دوباره سقوط سیصدهزاری تماشاگر رخ داد. در ماه آبان ۸۶ تا اندازه‌ای اوضاع بهبود یافت و میزان مخاطب به هفتصدهزار نفر رسید اما جمع مخاطبان هشت ماه نخست سال عملا از ۴میلیون و ۷۰۰هزار نفر فراتر نرفت. میزانی که نسبت به سال قبل از آن یک میلیون و۴۰۰هزار نفر کاهش نشان می‌داد.

سال ۸۷، فقط کمی بهتر

سال هشتاد و هفت فروردین را خوب شروع کرد، حداقل اگر فروردین سال گذشته را مبنا قرار دهیم. در این ماه ۹۰۰هزار نفر به سینماها رفتند. ماه اردیبهشت طبق رسم یکی دو سال اخیر با افت تماشاگر روبه رو شد، به طوری که تعداد تماشاگران به ۵۰۰هزار نفر رسید. در خردادماه تعداد تماشاگران چندانی تفاوتی با ماه قبل نکرد و همان ۵۰۰هزار نفر به سینماها رفتند. در این میان فیلم‌هایی چون زن‌ها فرشته‌اند و دایره زنگی بیشترین تاثیر را در جلب مخاطبان داشتند.

تیرماه امسال اوضاع کمی بهتر می‌شود و تعداد تماشاگران به ۷۰۰هزار نفر می‌رسد، اما این میزان در مقایسه با تیرماه سال ۸۵ که یک میلیون و ۱۰۰هزار نفر به سینما رفتند، بسیار ناامید کننده است.

در مردادماه اکران همیشه پای یک زن در میان است میزان مخاطبان را به ۹۰۰هزار نفر رساند. این میزان نه تنها نسبت به ماه مشابه در سال قبل سیصدهزار نفر بیشتر بود، بلکه از سال ۸۵ نیز آمار بهتری بود.

آغاز ماه رمضان در شهریورماه تعداد تماشاگران را تقریبا نصف کرد و به ۴۰۰هزار نفر افزایش یافت. این میزان در ماه آبان نیز با افت مجدد روبه رو شد و به ۵۷۸هزار نفر رسید.

سال به سال دریغ از ...

سال ۸۷هر چند تعداد تماشاگران نسبت به سال قبل در حدود هشتصدهزار نفر بیشتر شد، اما عملا هنوز از میزان تماشاگران سال ۸۵ فاصله بسیاری باقی است.

با توجه به ماه‌های پیش رو و خصوصا بهمن ماه که عملا برگزاری جشنواره‌ها تاثیر زیادی بر کاهش تعداد تماشاگران می‌گذارد و همچنین اسفند که عموما ماه کم تماشاگری است، در بهترین حالت می‌توان امیدوار بود که امسال تعداد تماشاگران با سال ۸۵ برابر شود، موضوعی که نشان می‌دهد در دو سال اخیر عملا هیچ رشدی در زمینه جذب مخاطبان به سینما انجام نشده است. این درحالی است که حداقل چندین سالن جدید سینما از سال گذشته به این سو افتتاح شده و مسوولان نیز مرتب از بازسازی سینماها سخن می‌گویند.

بسیاری معتقدند که دو برابر شدن قیمت بلیت سینماها طی دو سال اخیر یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش مخاطبان سینما است که نبود فیلم‌های خوب را نیز می‌توان به آن اضافه کرد.