انتظار

دنیای اقتصاد - مجید اعزازی: اعلام موضع ایران درباره توافقنامه امنیتی عراق - آمریکا، واکنش به اعلام آمادگی ترکیه برای میانجیگری میان تهران - واشنگتن، ادامه گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و ۱+۵ در کنار برخورد ناشایست اماراتی‌ها با مسافران ایرانی مهم‌ترین سوالات دیروز خبرنگاران در نشست هفتگی سخنگوی وزارت خارجه بود. حسن قشقاوی سخنگوی وزارت خارجه درباره تصویب توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا در دولت این کشور با بیان اینکه عراق در آستانه اتخاذ حساس‌ترین تصمیم تاریخی قرار دارد، گفت: نظرات و پیشنهادات مسوولان عراقی که برگرفته از انتظارات ملت عراق و مراجع دینی است، باید مورد توجه جدی دولتمردان آمریکایی قرار گیرد. وی در واکنش به اصرار خبرنگاری برای اعلام موضع ایران در قبال این توافقنامه افزود: باید منتظر ماند. اجازه دهید پس از قطعیت، موضع‌گیری کنیم. به موجب توافقنامه امنیتی عراق - آمریکا که روز یکشنبه در کابینه ۳۷نفره دولت بغداد تصویب شد، حضور نظامی آمریکا در این کشور از ابتدای سال ۲۰۰۹ به مدت سه سال تمدید شده است. این توافقنامه نه تنها به نیروهای آمریکایی اجازه می‌دهد که پایگاه‌ها و تاسیسات کنونی خود را در عراق حفظ کنند، بلکه به آنها اجازه می‌دهد هر مکان و محلی را برای مستقر کردن سلاح‌های مختلف خود و تبدیل آن به پایگاه و مرکز نظامی جدید انتخاب کنند. اگرچه تاکنون ایران بارها از زبان سخنگوی وزارت امور خارجه خود اعلام کرده است که موضوع توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا «جزو شئون داخلی عراق است»، اما بی‌تردید حضور نظامی آمریکا در عراق و بالطبع دسترسی به نقاط حساس خلیج فارس و منطقه خاورمیانه مناسبات کشورهای منطقه را تحت‌تاثیر قرار ‌داده است و این همه در حالی است که منابع پارلمانی عراق از فشارهای زیاد آمریکا برای تصویب این توافقنامه با اکثریت اندک در پارلمان عراق خبر داده و هشدار داده‌اند که تلاش‌های بی‌وقفه‌ای از سوی چندین طرف با تحریک و فشار سفارت آمریکا صورت می‌گیرد تا شیوه رای‌گیری درباره توافقنامه امنیتی در پارلمان عراق از اکثریت اندک به رای‌گیری براساس دو سوم تغییر نکند. اما نکته حائزاهمیت دیگر این که دادگاه قانون اساسی عراق به پارلمان این کشور حق رای‌گیری درباره این توافقنامه امنیتی را با اکثریت اندک یعنی نصف به علاوه یک اعطا کرده است و از همین رو است که ناظران عراقی بر این باورند که این شیوه رای‌گیری بیانگر خواست و اراده نمایندگان ملت عراق نیست و اراده مردم این کشور را به صورت رضایت‌بخشی بیان نمی‌کند، زیرا اقشار مختلف ملت عراق نشان داده‌اند که مخالف این توافقنامه امنیتی و مفاد آن هستند.

قشقاوی در واکنش به اظهارات رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه مبنی بر اعلام آمادگی این کشور برای میانجیگری بین ایران و آمریکا، این اظهارات را ناشی از روابط دوستانه و رو به رشد ایران و ترکیه برشمرد و گفت که ایران مانعی برای طرح این اظهارات ایجاد نمی‌کند. اما واقعیت این است که مسائل ایران و آمریکا فراتر از مسائل معمول سیاسی بین دو کشور است. وی با اشاره به رویکرد و عملکرد منفی آمریکا نسبت به ایران طی ۳۰ سال گذشته افزود: اوباما با شعارهایی آمده است که باید ببینیم رویکردها یا راهبردهای اعلامی، اعمالی نیز هست یا نه؟و آیا آنچه از سوی رییس‌جمهور منتخب آمریکا اعلام شده در عمل اتفاق می‌افتد یا نه؟ اما به هر حال بحث ایران و آمریکا فراتر از این ظرفیت است که یک کشور با حسن نیت و حسن ابتکار بخواهد میانجیگری کرده و آن را حل کند. اردوغان روز جمعه در حاشیه نشست گروه ۲۰ در واشنگتن به خبرنگاران گفته بود که اگر ترکیه به عنوان یک میانجیگر در مذاکرات غرب با ایران بر سر برنامه هسته‌ای آن عمل کند، می‌تواند نقش مثبتی ایفا کند. به گفته رییس جمهور ترکیه، انتخاب اوباما به عنوان رییس‌جمهور آمریکا، فرصت‌های جدیدی را برای تغییر در روابط واشنگتن با تهران به وجود آورده است.

اتفاق هسته‌ای جدید نیفتاده است

سخنگوی وزارت خارجه درباره این که آیا ایران برای آغاز دور تازه گفت‌وگوهای هسته‌ای با گروه ۱+۵ پیامی دریافت کرده است؟ گفت: از هفته گذشته تاکنون تحول خاصی در این زمینه روی نداده است. روز یکشنبه ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه از آغاز دور تازه گفت‌وگوها میان ایران و ۱+۵ خبر داده و گفته بود که کوپر معاون خاویر سولانا رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا موضوع تعیین زمان و مکان این گفت‌و‌گوها را پیگیری می‌کندقشقاوی همچنین در واکنش به اظهارات نیکولا سارکوزی رییس‌جمهور فرانسه مبنی بر این که توان موشکی ایران برای اروپا تهدید به شمار می‌رود، اظهار کرد: توان موشکی ایران بازدارنده و دفاعی است و به منظور حفظ و تامین قوه بازدارندگی در کشورمان است.

توصیه به مسافران ایرانی

وی همچنین در واکنش به آنچه بی‌تحرکی دستگاه دیپلماسی نسبت به اهانت ماموران فرودگاه دبی به تعدادی از مسافران خوانده می‌شود، تصریح کرد: وزارت خارجه این موضوع را به‌طور دقیق و با حساسیت پیگیری کرده است، از این‌رو، این سخن که دستگاه دیپلماسی عکس‌العملی نداشته، صحیح نیست. در همین چارچوب مدیرکل ایرانیان وزارت کشور با احضار کاردار امارات خواستار ارائه تذکر جدی به ماموران اماراتی شده و بر لزوم حفظ عزت و کرامت ایرانیان تاکید کرده است.قشقاوی همچنین به هموطنان توصیه کرد که از دادن هرگونه بهانه به این قبیل افراد جدا خودداری کنند.