دنیای اقتصاد-عدم آگاهی دقیق از رقم واقعی موجودی حساب ذخیره ارزی و ارسال برخی گزارش‌های رسمی به مجلس مبنی بر تخلفات مالی دولت، در برداشت از این حساب موجب شده است تا جمعی از نمایندگان مجلس به دنبال جمع‌آوری امضا برای تحقیق و تفحص از حساب صندوق ذخیره ارزی باشند. پیمان فروزش، نایب‌رییس کمیسیون اقتصادی مجلس از تلاش برخی نمایندگان برای ارائه طرح تحقیق و تفحص از حساب ذخیره ارزی خبر داد و با بیان اینکه شخصا دنبال ارائه این طرح نبوده به ایلنا گفت که شنیده است، برخی از نمایندگان در حال جمع‌آوری امضا برای ارائه طرح تحقیق و تفحص از حساب صندوق ذخیره ارزی هستند. این نماینده مجلس در توضیح بیشتر افزود: هدف اصلی نمایندگان از ارائه این طرح، بررسی موجودی دقیق حساب ذخیره ارزی و میزان مطابقت برداشت پیاپی دولت از این حساب با توجه به قوانین بودجه سنواتی و قانون پنج‌ساله توسعه است.

تلاش این نمایندگان در شرایطی صورت می‌گیرد که اولا به گفته نمایندگان آمار و ارقام متفاوتی از میزان موجودی حساب ذخیره ارزی به آنها از سوی مسوولان دولتی ارائه می‌شود و ثانیا برداشت‌های مکرر از این حساب به نگرانی نمایندگان آن هم در شرایطی که بهای جهانی نفت کاهش یافته است، دامن می‌زند؛ چرا که حساب صندوق ذخیره ارزی طراحی شد تا مازاد درآمدهای نفتی کشور در آن واریز شود و هرگاه که قیمت نفت کاهش یافت و ردیف‌های درآمدی پیش‌بینی شده در بودجه محقق نشد، دولت با مصوبه مجلس اجازه برداشت از این حساب را خواهد داشت.

برداشت مکرر از این حساب اگرچه مورد اعتراض گاه‌گاه نمایندگان مجلس هفتم واقع شد، اما در مجلس هشتم این اعتراض نمایندگان شکل گسترده‌تری به خود گرفت. به ویژه آنکه این بحث یعنی اطلاع از موجودی حساب ذخیره و برداشت از آن با بحران اقتصاد جهانی و کاهش قیمت نفت همزمان شده و این مساله باعث شد تا نمایندگان با توجه به آنکه در فصل «بودجه‌نویسی» قرار گرفته‌اند و به همین دلیل هم باید از میزان موجودی حساب ذخیره مطلع باشند، نسبت به این مساله حساسیت بیشتری از خود نشان دهند. از سوی دیگر از ارائه گزارش مصطفی پور محمدی، رییس سازمان بازرسی کل کشور از تخلفات مالی دولت از برداشت حساب ذخیره ارزی دلیل درگیری شده است که مجلس از نمایندگان برای تحقیق و تفحص از این حساب امضا جمع‌آوری کنند.

به طوری که پیمان فروزش هم با اشاره به ارائه گزارش‌هایی به مجلس مبنی بر تخلف مالی دولت در برداشت از حساب ذخیره ارزی، خاطرنشان کرد: در این گونه گزارش‌ها ازجمله گزارش مصطفی پورمحمدی، رییس سازمان بازرسی کل کشور،‌ به تخلفاتی از سوی دولت نهم نسبت به برداشت بی‌رویه و بدون کسب مجوز از مجلس، از حساب ذخیره ارزی، اشاره شده است، که با توجه به کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، نگران کننده است. فروزش با اشاره به نگرانی نمایندگان نسبت به ارائه آمار و ارقام متفاوت از موجودی حساب ذخیره ارزی، ادامه داد: به نظر می‌رسد که تصویب طرح تحقیق و تفحص از حساب ذخیره ارزی، بتواند به این نگرانی نمایندگان، پاسخ مثبتی ارائه دهد.

نایب رییس کمیسیون اقتصادی یادآور شد: دولت ظرف یکی دو ماه آینده، باید لایحه بودجه سال ۸۸ را به مجلس ارائه دهد و پس از آن نیز نمایندگان منتظر ارائه لایحه قانون برنامه پنج‌ساله پنجم خواهند بود.

بررسی این لوایح از سوی نمایندگان مشروط بر آن است که میزان موجودی حساب ذخیره ارزی برای مجلس مشخص باشد. در غیر این صورت نمی‌توان مطمئن بود که قوانین مصوب مجلس از پشتوانه لازم پولی برای اجرا برخوردار باشند.

نمی‌توان به حساب ذخیره تکیه کرد

همچنین محمدرضا خباز، دیگر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در این باره تاکید کرد که به دلیل برداشت بی‌محابا از حساب ذخیره ارزی اگر قیمت جهانی نفت به زیر ۵۰ دلار کاهش یابد، کشور با مشکل مواجه خواهد شد.

خباز در گفت‌وگو با ایسنا،‌ تاکید کرد که حساب ذخیره‌ارزی برای زمانی که قیمت نفت کاهش یافت طراحی شد، تا پس‌اندازی برای کشور باشد، اما متاسفانه در طول سال‌های گذشته، به جای ذخیره‌سازی درآمدهای نفتی، با تصویب لوایح غیراصولی در حالی که دغدغه کاهش بهای نفت را داریم، نمی‌توانیم به این حساب تکیه کنیم.

وی تصریح کرد: اگر بر اساس قانون برنامه چهارم توسعه عمل می‌کردیم و سالانه ۱۰درصد از وابستگی بودجه کل کشور به نفت را کاهش می‌دادیم، امروز دغدغه کاهش قیمت نفت را نمی‌داشتیم. مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: در هر صورت با در نظر گرفتن شرایط موجود باید با برنامه‌ریزی عمل کنیم.

مجلس از رییس جمهور گزارش حساب ذخیره‌ را بخواهد

وضعیت موجود حساب ذخیره ارزی اگر نمایندگان را وادار کرده است تا به تحقیق و تفحص از این حساب روی بیاورند، اما برخی دیگر از نمایندگان معتقدند که سوال از موجودی حساب ذخیره بر تحقیق و تفحص از آن اولویت دارد.

این نمایندگان معتقدند که ابتدا بهتر است هیات رییسه از رییس جمهور بخواهد تا در زمینه حساب ذخیره گزارش دهد. به این ترتیب، نایب رییس کمیسیون صنایع در واکنش به تلاش برخی نمایندگان برای انجام تحقیق و تفحص از موجودی حساب ذخیره ارزی اظهار داشت: سوال از موجودی حساب ذخیره ارزی،‌ بر تحقیق و تفحص از آن اولویت دارد.

احمد مهدوی ابهری نماینده ابهر و خرمدره، در گفت‌وگو با «ایلنا» تصریح کرد: بهتر است نمایندگان، پیش از ارائه طرح تحقیق و تفحص از حساب ذخیره ارزی، نسبت به موجودی این حساب سوال کنند.

وی در پاسخ به اینکه «این سوال از چه کسی باید پرسیده شود؟ و آیا رییس جمهور خود را ملزم به پاسخگویی به این سوال نمایندگان خواهد دانست یانه؟»، گفت: بهتر است

هیات رییسه یا شخص رییس مجلس، کتبا از رییس جمهور بخواهند تا گزارش عملکرد حساب ذخیره ارزی را در اختیار مجلس و نمایندگان آن قرار دهند.

نایب رییس کمیسیون صنایع در پاسخ به اینکه «آیا تلاش نمایندگان برای ارائه این طرح، به دلیل گزارش سازمان بازرسی کل کشور از تخلف مالی دولت است؟»، گفت: من از محتوای گزارش آقای پورمحمدی خبر ندارم و نمی‌توانم در این زمینه اظهارنظر کنم.