ورای قالب صورت
غزال صادقی
عکس: محبوبه قدس- علی یعقوبی
نگارخانه دی این روزها میزبان دو نمایشگاه با حال و هوایی متفاوت است، در اولین نگاه شاید کنار هم قرار گرفتن کارهایی با فضای انتزاعی در کنار کارهایی مستند و رئال ضدونقیض به نظر برسد، اما دو مجموعه چاپ‌های دستی و عکس محصول تلاش زوج، محبوبه قدس و علی یعقوبی است که هم‌زمان با هم در این نگارخانه به نمایش گذاشته شده است.

در سالن اول چاپ‌های دستی محبوبه قدس، به شکلی تحت‌تاثیر کارهای مونه و سوررئال خودنمایی می‌کند و در سالن دوم عکس‌هایی با سوژه‌های انسانی و چهره‌هایشان روی دیوار است.
محبوبه قدس، در ارتباط با تاریخچه هنر صنعت چاپ‌های دستی گفت: در اوایل سال‌های ۹۰ می‌گفتند که دیگر کسی علاقه‌ای به این‌گونه هنر نخواهد داشت و از بین می‌رود، اما به خاطر تلفیق هنر چاپی با عکاسی، یعنی زمانی که توانستند مواد ظهور عکس را روی مواد مختلف پیاده کنند، این مواد اضافه شده به کارهای قبلی چاپ‌های دستی کمک کرد و امروزه تمام دانشکده‌های هنر آمریکا به رشته چاپ دستی بازگشت کرده‌اند.
به این ترتیب وی در ارتباط با شاخه‌های مختلف چاپ‌های دستی توضیح داد: این هنر بازمی‌گردد به هنرهای زیبا و ترجمه مستقیم آن می‌شود چاپ‌های دستی که شامل روش‌های مختلفی مانند چاپ‌های چوبی، چاپ‌های فلزی، سنگی و پارچه‌ای است که هر کدام از این سیستم‌ها برای خودشان روش‌های مختلفی دارند، اما اخیرا در آمریکا روش‌های عکاسی هم به چاپ دستی اضافه شده که تلفیق این دو با هم وسعت عجیبی در نحوه چاپ به وجود آورده است. چون در حال حاضر کارهای شبیه به این با کامپیوتر انجام می‌شود، اما در چاپ‌های دستی با اضافه‌کردن تکنیک‌های عکاسی توانسته‌اند تمام سیستم‌های هنری کامپیوتر را در خود جمع کنند، بنابراین هنرمندی که در کامپیوتر عکس، نقاشی یا تصویری را می‌سازد اگر نخواهد انیمیشن یا فیلم باشد، برای اینکه آنها را تبدیل به هنرهای تجسمی کند، می‌تواند از طریق چاپ عکسی فلزی (Photo-etching)، چاپ عکسی سنگی، (Photo-lithography) و چاپ عکسی پارچه‌ای (Photo-silkscreen) تبدیل کند به استیج (صفحه، کار) بعدی که گونه‌ای از هنرهای زیبا می‌شود.
این هنرمند در ارتباط با اینکه چه شکلی از چاپ را در نمایشگاه خود دارد، توضیح داد. کارهای من چون یک بررسی بود از هنرهای چاپ دستی، از هر کدام این گروه‌ها چند تا را به اینجا آوردم، کارهای چاپ سنگی و پارچه که هر کدام به طریقه عکاسی انجام شده و چاپ فلزی با نام ویسکانسیتی (Visconsity) که کاری که انجام می‌دهد از تغییر شیمی رنگ و روغن استفاده می‌کنند و می‌توانند بیشتر از ده نوع رنگ را روی یک فلز چاپ کنند.
زیبایی که این کار دارد این است که در ارتباط با هنرمند، شخص می‌تواند آغاز تا پایان کار خلاقیت خود را هر لحظه تغییر دهد، ولی در ارتباط با کارهای چاپی دیجیتال که توسط پرینتر چاپ می‌شود،‌ هنرمند هیچ نقطه‌نظر و دخالتی ندارد، چون به محض اینکه روی پرینتر می‌رود، تبدیل به یک کار خودکار می‌شود، اما در مورد کارهای چاپ دستی از زمانی که پروسه شروع می‌شود تا زمانی که کار به پایان می‌رسد، نقش هنرمند بسیار مهم است.
بازی با سایه‌ها
گروهی از کارهای چاپی محبوبه قدس بازی با سایه‌ها است، سایه‌هایی شبیه تصاویری که در شب از لابه‌لای پنجره به روی دیوار اتاق می‌افتد و ذهن را به دنیای خیال می‌کشاند، اما در گوشه‌ای دیگر پنج تصویر یکسان از یک شهر قرار دارد، برداشتی از شهر کاشان با اینکه همه آنها یک نقش مشترک دارند شب، روز، گرما، سرما و توفان را برای بیننده‌شان بازگو می‌کنند، در این تصاویر رنگ‌ها با تنوع بسیار زیادشان توانسته‌اند زمان‌ها و فضاهای مختلفی را خلق کنند.
ثبت روح انسانی
محبوبه قدس در ارتباط با نحوه عکاسی علی یعقوبی در این مجموعه گفت: همسر من علاقه بسیار زیادی دارد تا از طریق دوربین روح آدم‌ها را ثبت کند و امیدوار است که بتواند آرامش انسان‌ها را در روش نگاهشان از طریق صورت‌نگری با روش عکاسی مستند نشان دهد، یعنی دقیقا سعی در ثبات واقعیت پیش روی خودش دارد، عکس‌های نمایش گذاشته در اینجا را به دو بخش تقسیم کرده یکی ارتباط انسان با آب و مذهب که البته عکس‌های این مجموعه به صورت ناقص در این نمایشگاه هستند، عکس‌هایی از غسل تعمید کودکان و بعضی دیگر از مراسم مذهبی در کشورهای دیگر را به علت مشکلات تصویری نتوانستیم نمایش دهیم، اما مجموعه دوم رابطه انسان با روحش است که مجموعه‌ای از تصاویر صورت دختران جوان از اروپا، آمریکا و آسیا است که سعی در نشان دادن درونیات و خواسته‌های روحی افراد را دارد.
نگاهی محو
عکس‌های علی یعقوبی در نگاه اول به خاطر قرار گرفتن تصویر دختر محجبه ایرانی در کنار دخترانی از اروپا و آمریکا و از طرفی تصاویر سیک‌های هندی که جزو فرقه‌های متعصب در هند محسوب می‌شوند، فضای فکری بینندگان را به نشان دادن مسائل صرفا مذهبی راهنمایی می‌کرد، اما با نگاه دقیق‌تر به صورت‌های تصاویر در عکس، نگاه‌های مختلف‌شان به دنیای اطراف و تا حدی درونیشان را بازگو می‌کرد. در تصویر متعلق به یک دختر آمریکایی آمیش (گروهی از اروپاییان که 200سال پیش به این قاره نقل مکان کرده‌اند و در دنیای امروزی این سرزمین همانند گذشته زندگی می‌کنند به طوری پارچه‌های لباسشان را با سنجاق به هم وصل می‌کنند و با تفکری خاص زندگی می‌کنند).
دختری در یک کلبه نیمه روشن روی یک صندلی نشسته، عکس تقریبا شبیه نقاشی‌های قرن ۱۷ است، آرامشی که در چشم‌های این دختر آمریکایی وجود دارد و با لطافتی که با خود برخورد می‌کند بازگوکننده این است که شاید خودش و دنیای پیرامونش را به خوبی می‌شناسد، اما از سوی دیگر تصویری از دختر سوئیسی قرار دارد که به واسطه فضای ناهنجار موجود در فضای زندگیش، موهای خود را مانند نئوفاشیست‌ها تراشیده و به صورت خود حلقه و زنجیر وصل کرده است و با اینکه فقط ۱۶ سال دارد، فاقد هرگونه شادابی و شادمانی همگروهان خود است و با نگاهی محو به روبه‌رو خیره شده است.
این نمایشگاه تا 28 مرداد در نگارخانه دی، پایین‌تر از فرهنگسرای نیاوران از ساعت 20-16 میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.

دکتر محبوبه قدس
اخذ درجه دکترای هنر از دانشگاه کلمبیا- نیویورک ۲۰۰۶ لیسانس ۱۹۸۷ و فوق‌لیسانس از کالج Lehman نیویورک در سال ۱۹۹۴.این هنرمند نمایشگاه‌های متعددی در زمینه چاپ در نیویورک، کالیفرنیا، شیکاگو، آلمان، فرانسه برگزار کرده است و هم‌اکنون در دانشگاه کلمبیا به تدریس روش‌های مختلف چاپ مشغول است. هنر چاپ دستی شامل روش‌های مختلف مثل چاپ سنگی (Litogeraphy) چاپ پارچه‌ای (Silk screen)، چاپ فلزی (etching) و چاپ چوبی (woodcut) است.روش‌های نوین چاپ دستی با استفاده از مواد ظهور عکاسی باعث رونق و توسعه این هنر در بین هنرمندان معاصر گشته است.این نمایشگاه برای اولین بار دامنه وسیع نفوذ این روش‌ها را با شکل ساده در ایران به نمایش درآورده است که شامل روش‌های چاپ عکس و فلز (photo-etching) چاپ سنگ و عکس (photo-litogeraphy) و چاپ عکس و پارچه (photo-sikscreen) و چاپ به عنوان ویسکانسیتی (visconsity) است.

دکتر علی یعقوبی
علی یعقوبی متولد ۱۳۲۴ در تهران تحصیلات خود را در رشته فیلم و سینما در دانشگاه ایالتی نیویورک به پایان رساند و فعالیت حرفه‌ای خود را با ساخت فیلم‌های مستند آغاز کرد که از معروف‌ترین آنها در ایران مستند (مس سرچشمه) را می‌توان نام برد. عکاسی در کنار زندگی حرفه‌ای علاقه شخصی این هنرمند است و در سفر به نقاط مختلف دینی تلاش عکاس برای این است که بتواند ورای قالب صورت، به روح اشخاص دست یابد و با همین سوژه نمایشگاه‌های گروهی و انفرادی متعددی در آمریکا برگزار کرده است.