نخستین واکنش ایران به بسته هستهای
دنیای اقتصاد- منوچهر متکی، وزیر امور خارجه از اعلام نظر تهران درباره بسته هستهای ۱+۵ پس از بررسی و در زمان مناسب خبر داد. او با تایید وجود موضوع امنیت منطقه ای در بسته پیشنهادی ۱+۵ به ایران اظهار کرد: به هر صورت برای کشورهای اروپایی و مصرف‌کنندگان عمده انرژی در آسیا بحث مدیریت انرژی در خلیج‌فارس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به عبارت دیگر این کشورها این دغدغه را دارند که نوعی مدیریت سیاسی با اهداف خاص در این عرصه اعمال شود. تاکید وزیر امور خارجه بر همگرایی کشورهای حوزه خلیج‌فارس
تهران بسته پیشنهادی ۱+۵ را بررسی می‌کند
دنیای‌اقتصاد- در حالی که جورج بوش، رییس‌جمهور آمریکا در آخرین سفر اروپایی خود قضاوتی زودهنگام نسبت به پاسخ ایران به بسته پیشنهادی کشورهای ۱+۵ داشت و تلاش می‌کرد کشورهای قاره سبز را به تشدید تحریم‌های اقتصادی علیه کشورمان ترغیب کند، منوچهر متکی، وزیر امور خارجه از اعلام نظر تهران درباره بسته یاد شده پس از بررسی و در زمان مناسب خبر داد.
متکی که دیروز پس از ایراد سخنرانی در مراسم افتتاحیه هجدهمین همایش بین‌المللی خلیج‌فارس در نشست پرسش و پاسخ سخن می‌گفت، با تایید وجود موضوع امنیت منطقه ای در بسته پیشنهادی ۱+۵ به ایران اظهار کرد: به هر صورت برای کشورهای اروپایی و مصرف‌کنندگان عمده انرژی در آسیا بحث مدیریت انرژی در خلیج‌فارس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به عبارت دیگر این کشورها این دغدغه را دارند که نوعی مدیریت سیاسی با اهداف خاص در این عرصه اعمال شود.وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره احتمال اقدام نظامی‌آمریکا علیه ایران با اشاره به مشکلات ایالات متحده در خاورمیانه و روند رو به افزایش انزجار از دولتمردان آمریکایی تصریح کرد: به اعتقاد ما با توجه به خلا تصمیم‌سازی که در آمریکا پس از انتخابات کنگره تا به امروز پیش آمده و همچنین با عنایت به شکست‌های پی‌در‌پی آمریکایی‌ها در سیاست‌های آن، فکر نمی‌کنیم واشنگتن در موقعیت بحران آفرینی دیگری برای پرداخت کنندگان مالیات در آن کشور باشد.
وی با اشاره به رویکرد محتاطانه ۱+۵ به مقوله امنیت در خاورمیانه و خلیج‌فارس اظهار کرد: این رویکرد محتاطانه از این منظر باید مورد بررسی قرار گیرد به هر صورت مقوله امنیت منطقه ای با رویکرد بومی‌سازی و تکیه بر کشورهای منطقه، الزاما به معنای رد همکاری با دیگران نیست.
متکی تصریح کرد: آنچه ما با آن مخالف هستیم، هژمونی و رویکرد آمرانه دیگر کشورها به موضوعات منطقه است در واقع ما با رویکرد همکاری در قالب منطقه‌ای هیچ مشکلی نداریم. ما فکر می‌کنیم مناطق مختلف در اتصال و ارتباط مستقیم و در رابطه تاثیر گذاری بر یکدیگر قرار دارند؛ از این رو آنچه در این منطقه در عرصه‌های مختلف اهمیت ویژه می‌یابد، تاثیر گذاری نوع ساماندهی مسائل بر مناطق دیگر است.
وزیر خارجه با اشاره به ارائه بسته پیشنهادی ایران به کشورهای غربی برای مدیریت و حل مهمترین مسائل جهان اظهار کرد: فلسفه ارائه بسته ایران در اوایل ماه گذشته میلادی به گروه کشورهای ۱+۵ و دیگران با چنین نگاهی تنظیم شده بود. در واقع رویکرد ما در این بسته رویکردی مسوولانه، متعهدانه و در چارچوبی سازنده بوده است.وی به طور تلویحی به مقایسه بسته پیشنهادی ایران و ۱+۵ پرداخت و یادآور شد: اتفاقا بسته پیشنهادی ما نه خواستی را برای خودمان مطرح می‌کند و نه در یک نگاه مبتنی بر چانه‌زنی به طرح مباحث مختلف می‌پردازد؛ بلکه صرفا با اهداف سازنده و به منظور کمک به حل معضلات و مشکلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ارائه شده است.
وزیر خارجه در پاسخ به سوال یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در این نشست در خصوص نوع استفاده ایران از ابزارهایش برای اعمال نفوذ در منطقه اظهار کرد: ایران نفوذ خود را بر اساس آرامش و ثبات در منطقه تعریف کرده است و رویکرد مبتنی بر ثبات خود را به عنوان رویکردی مقبول پیگیری می‌کند.
امنیت نیابتی
وزیر امور خارجه همچنین طی سخنانی در هجدهمین همایش بین‌المللی خلیج‌فارس خطاب به کشورهای منطقه گفت: هیچ یک از ما نمی‌تواند امنیت خودش را به تنهایی تضمین کند؛ تجارب گذشته را نباید تکرار کنیم؛ امنیت در خلیج فارس تنها به دست مردان و زنان با کفایت خود منطقه تامین می‌شود؛ امنیت وارداتی معنی و مفهوم ندارد. امنیت نیابتی شکست خورده است. امنیت نظامی متکی بر سلاح و عناد نظامی
ابر قدرت‌ها اختلاف، اشغال، ناامنی، برادر کشی و غارت ذخایر نسل‌های امروز و آینده فرزندان این منطقه را به همراه داشته است. متکی اظهار کرد: با توجه به تحول مفهوم امنیت در پرتو رخدادهای اخیر، امنیت مشارکتی متشکل از بازیگران کشورهای هر حوزه و منطقه به یک پارادایم غالب تبدیل شده است. از این رو باید گفتمان تازه‌‌ای درخصوص ترتیبات امنیت خلیج فارس شکل گیرد. به نحوی که معادله‌های گذشته مبتنی بر حضور بیگانگان و مستثنا کردن برخی کشورهای عمده به سود تحولات جاری مانند استراتژی امنیتی آمریکا مبتنی بر تهدیدسازی ساختگی برای تسلط بر کشورهای حوزه خلیج فارس متحول شود.
وی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون زمینه‌های بسیار مساعدی برای شکل‌‌گیری اتحادیه‌های اقتصادی - سیاسی و امنیتی در حوزه خلیج فارس مهیا است و تجربه تلاش‌های معطوف به برقراری صلح و ثبات از سوی ایران در حوزه‌های منطقه‌ای پیرامون خود نشانگر آن است که ایران می‌تواند سکان اصلی امنیت و ثبات در منطقه خلیج فارس باشد. در صورت کاهش تحریکات خارجی و رفع تلاش بیگانگان برای بیم آفرینی به منظور فروش تسلیحات خود در این منطقه کشورهای حوزه خلیج فارس به دلیل همگونی‌های مذهبی و اجتماعی خود آمادگی لازم را برای شکل دادن به ترتیبات همکاری جویانه در این حوزه و تقبل مسوولیت برقراری ثبات و امنیت درون جوش در این حوزه دارا هستند. وزیر امور خارجه گفت: ایران هم چنین از تمایل کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای استفاده از فناوری صلح‌آمیز هستهای به منظور تولید انرژی استقبال کرده و آمادگی خود را به منظور همکاری و انتقال تجربیات به کشورهای همسایه خود اعلام می‌کند.
حقانیت ایران
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ابراز تمایل کشورهای عضو شورا به استفاده از انرژی هستهای دلیلی بر حقانیت ایران برای بهره‌گیری از فناوری صلح‌آمیز هستهای است، زیرا کشورهای غربی همواره در برنامه هستهای ایران به این دلیل که دارای ذخایر فسیلی است، شبهه وارد کرده و آن را برای اهداف نظامی معرفی می‌کنند. در حالی که کشورهای شورای همکاری که دارای منابع عظیم انرژی فسیلی از قبیل نفت و گاز بوده با تلاش‌ها به این واقعیت پی برده‌اند که این منابع در آینده نه چندان دور به اتمام خواهد رسید. همچنان که بهره‌مندی نیروگاه بوشهر از آخرین تاسیسات ایمنی و استانداردهای بین‌المللی هستهای می‌تواند الگو قرار گیرد.
متکی گفت: ایران براساس اعتقادات دینی و انسانی خود موضوع عاری‌سازی منطقه خاورمیانه از سلاح‌های کشتار جمعی به ویژه سلاح اتمی را که مخرب‌ترین نوع سلاح‌های کشتار جمعی است، مطرح کرده و بر همین اساس بر تعهدات بین‌المللی و انسانی خود زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برنامه‌های هستهای خود را پیگیری خواهد کرد. وی افزود: هم‌اکنون تلاش‌هایی برای دامن زدن به نگرانی‌های تصنعی در رابطه با فعالیت صلح‌آمیز هستهای ایران از سوی برخی از کشورهای فرا منطقه‌ای با هدف تحت تاثیر قرار دادن مناسبات دوستانه ایران با همسایگان خود در حال انجام است؛ معتقدیم هدف از این گونه القائات از سوی کشورهای یاد شده صرفا ادامه فشارهای در چارچوب سیاست محروم‌سازی ملت ایران و ملت‌های منطقه از حقوق مشروع خود، ایجاد و افزایش تنش و بدگمانی میان کشورهای منطقه و دور نگاه داشتن آنها از دستیابی به این فناوری پیشرفته است. امیدواریم رهبران و مسوولان کشورهای همسایه و دوستان ما در خلیج فارس توجه شایسته‌ای به این واقعیت مبذول کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: ما در آن سوی آب‌ها به دنبال برادرانمان هستیم. برادرانی که سرنوشت مشترکی با آنها داریم؛ ما در آب‌های خلیج فارس به همراه آنها در درون قایق واحدی نشسته‌ایم و به سوی مقصد و مقصود واحدی در حرکتیم یا به عبارت بهتر همکاری و همراهی ما در این تعامل نه تنها مفید که ضرورت است. ما البته همسایگان خودمان را انتخاب نکرده‌ایم؛ آنها نیز ما را انتخاب نکرده‌اند؛ دست تقدیر ما را در کنار هم قرار داده است. ولی زندگی خوب و توام با امنیت و رفاه برای ملت‌ها و نسل‌های آینده دیگر تقدیر نیست و این مهم توسط دست‌های خودمان قابل تحصیل است و باید در این راه بکوشیم و معادله‌ای را برقرار سازیم که در آن هیچ طرفی با هر عده و عده‌ای بازنده‌ای معرفی نشود. وی افزود: بازی برد- برد اگر چه در عمل بسیار سخت است، ولی محال نیست و در هر صورت چه در تداوم و استمرار و چه در عمق و ریشه پایدارتر است. ما در خلیج فارس به دنبال یک همکاری مشترک با برادران خود در آن سوی آب‌ها هستیم. ما با همدیگر همسایه‌ایم.
ما امت واحدی هستیم. تاریخ مشترک، دین مشترک، تمدن مشترک و از همه مهم تر آمال، آرزوها و آینده مشترکی داریم؛ اگر از ما سوال کنند قبله شما کجاست، بی درنگ آن سوی آب‌ها را نشانه می‌رویم، درست همانجایی که قبله دیگر ملت‌های منطقه است و قبله جز وحدت و اتحاد و همدلی و همراهی و نشانی از حرکت به سوی فلاح و رستگاری ماموریتی ندارد و این مهم هدف ما در برپایی این کنفرانس‌ها و بالاتر و والاتر در سفرها و دعوت‌ها و استقبال‌ها است.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ایران همکاری و همگرایی منطقه‌ای در خلیج فارس را در صدر اولویت‌‌های سیاست خارجی خود قرار داده است، گفت: کشورهای خلیج فارس می‌توانند با طراحی الگوی بومی، زمینه‌های تحقق آن را فراهم ساخته و در جهت دهی به معادلات این منطقه و ارتقای جایگاه بین‌المللی آن نقش محوری ایفا کنند. سفرهای متعدد مقامات جمهوری اسلامی ایران به جنوب خلیج فارس و دعوت از مسوولان این کشورها برای بازدید از کشورمان هدفش ارتقای سطح همکاری‌ها است؛ نه توقع داریم در این همکاری حقوق شما تضییع شود و نه توقع داریم از ما چنین انتظاری داشته باشید؛ بلکه توقع ما یافتن راه‌های همکاری بیشتر است؛ به نحوی که منافع دو طرف را تامین کند؛ لذا پیشنهاد می کنیم منافع خود را به نحوی تعریف کنیم که مخل منافع سایر همسایگانمان نباشد؛ بلکه امنیت و رفاه و آسایش و ثبات را برای همه فراهم کند.
وی تاکید کرد: طرح ما همکاری در تمامی ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و امنیتی است. این مهم در پیشنهادهای دوازده‌گانه رییس جمهور کشورمان در بیست و هشتمین اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس به روشنی بیان شد؛ از جمله می‌توان به همکاری در زمینه‌های امنیتی، اقتصاد و انرژی، توریسم، مبادلات آموزشی، علمی، فناوری و پژوهشی، همکاری در صیانت از محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان، تامین آب و گاز مورد نیاز برادرانمان در جنوب خلیج فارس، سرمایه‌گذاری مشترک در منابع نفت و گاز به صورت دو و چند جانبه، لغو روادید و تسهیل رفت و آمد شهروندان اشاره کرد. هدف عالی جمهوری اسلامی در پس این پیشنهادها و حضور در اجلاس سران شورای همکاری و هر دعوتی ایجاد چارچوبی مرضی الطرفین برای همکاری و همگرایی است و این مهم در پیشنهادهای ریاست محترم جمهوری خطاب به سران منطقه آمده است.
ارسال نظر