در اقتصاد آمریکا چه می‌گذرد؟

(نگاهی به تحلیل متناقض تصمیم‌سازان و فعالان اقتصادی). دنیای اقتصاد- یکی از سوژه‌‌های داغ یا حتی داغ‌ترین سوژه‌ اقتصادی جهان این روزها مساله رکود اقتصادی در ایالات متحده است.

این مقوله طیف وسیعی از کشورها را به خود مشغول کرده است. اقتصاد ایالات متحده با حجم ۱۵تریلیون دلاری خود ۲۵درصد اقتصاد جهان را تشکیل می‌دهد و رکود در این اقتصاد بزرگ مستقیم و غیرمستقیم کشورهای زیادی را درگیر می‌کند. در میان نظرات کارشناسی متعددی که در حوزه اقتصاد ایالات متحده ارائه می‌شود، تضاد نظرات کارشناسان دولتی با فعالان بخش خصوصی جالب توجه به نظر می‌رسد. در سه روز اخیر بن برنانکی رییس بانک مرکزی آمریکا، هنری پاولسون وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، جورج سوروس فعال بازار ارز و وارن بافت فعال بخش معاملات مسکن و ثروتمندترین مرد جهان، در مورد رکود اقتصادی ایالات متحده اظهارنظر کرده‌اند. جالب آنکه نظر دو نفر اول که دارای پست‌های دولتی هستند، با نظر دو نفر دوم که فعال بخش خصوصی به حساب می‌آیند، کاملا متفاوت است.

بن برنانکی و هنری پاولسون هر یک به نوعی رکود را غیرمحتمل یا از سر گذشته می‌دانند و جورج سوروس و وارن بافت عقیده دارند که ایالات متحده هم اینک نیز در دوران رکود اقتصادی به سر می‌برد.

هنری پاولسون، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده پنج‌شنبه گذشته در دانشگاه کلمبیا جلسه پرسش و پاسخی را پیرامون موضوع رکود اقتصادی برگزار کرد. او در این جلسه با اشاره به اینکه بحران وام‌های اعتباری به پایان رسیده است، گفت: ما از این پس شاهد بازگشت آرامش به بازار اعتبارات خواهیم بود که به تبع آن رونق دوباره بازارهای سهام را شاهد خواهیم بود. وی با اشاره به آمارهای اقتصادی ماه آوریل گفت: آمارهایی همچون نرخ بیکاری کاهش داشته و شاخص خرده فروشی افزایش یافته است. اینها علائمی است که نشان می‌دهد اقتصاد در حال یک شروع مجدد است.

وی از افزایش قیمت انرژی و غذا به عنوان مشکلاتی یاد کرد که اقتصاد آمریکا را تهدید می‌‌کند اما گفت که ریسک رکود پشت سر گذاشته شده است.

بن برنانکی، رییس فدرال رزرو با اطمینان خاطر کمتری نسبت به خزانه‌دار آمریکا صبحت می‌کند، اما او نیز ریسک رکود را منتفی می‌داند. وی که گوشه چشمی نیز به تورم دارد، در جمع روسای بانک‌های مرکزی ایالتی گفت: شرایط در بازارهای مالی هنوز به حالت عادی بازنگشته است، هر چند نشانه‌های بهبود به خوبی به چشم می‌خورند. برنانکی با اشاره به آمارهای ارائه شده در خصوص بیکاری گفت: افزایش اشتغال نشان می‌دهد که ما در حال دور شدن از رکود اقتصادی هستیم و صاحبان مشاغل این فرصت را یافته‌اند تا کارگران بیشتری را استخدام کنند. بن برنانکی همچنین با اشاره به افزایش ثبت سفارش تولیدات صنعتی آن را نشانه‌ای مثبت برای اقتصاد عنوان کرد.

اما در حالی که تصمیم‌سازان اقتصادی ایالات متحده رکود را انکار می‌کنند، جورج سوروس در تازه‌ترین مصاحبه اختصاصی خود با بی‌بی‌سی آینده اقتصادی ایالات متحده و جهان را تیره توصیف کرده است. به عقیده سوروس که یک میلیاردر فعال در بازار مبادلات ارزی است، اقتصاد ایالات متحده اگرچه دوران بحرانی و وخیم اعتبارات را پشت‌سر گذاشته است، اما مدتی طولانی طول خواهد کشید تا اثرات این پایان بحران بر اقتصاد واقعی و کسب و کارها معلوم شود. سوروس با اشاره به اینکه ایالات متحده رکود تورمی را تجربه می‌کند، گفت: تورم بالا اجازه نمی‌دهد که بانک مرکزی نرخ بهره را به منظور به تحرک درآوردن اقتصاد کاهش دهد. به عقیده او در ادامه سال بحرانی بزرگ‌تر از آنچه تصور می‌شد، در انتظار ایالات متحده است.

از سوی دیگر وارن بافت، میلیاردر و فعال بازار مسکن در آمریکا نیز دیروز به رویتر گفت: ایالات متحده هم‌اکنون نیز در رکود اقتصادی به سر می‌برد؛ رکودی که طولانی‌تر و عمیق‌تر از آنچه بسیاری مردم تصور می‌کنند، خواهد بود.

وی می‌گوید: اقتصاددانان می‌گویند که تولید ناخالص داخلی در دو فصل گذشته با کاهش رشد روبه‌رو بوده است. این روند در ادامه امسال نیز تداوم خواهد داشت. وی در پاسخ به سوالی که آیا سرمایه‌گذاری خود را در این شرایط متوقف خواهید کرد یا نه، جواب منفی داد.

به عقیده تحلیل‌گران تفاوت دیدگاه تصمیم‌سازان اقتصادی با فعالان اقتصادی در آمریکا امری طبیعی است. چرا که به دلیل اشراف و دسترسی بیشتر به اطلاعات، تصمیم‌سازان کاهش ریسک رکود را زودتر متوجه می‌شوند و فعالان اقتصادی زمانی به این واقعیت پی می‌برند که اثر مستقیم آن را در کسب و کار خود ببینند.