ناگفته‌های شیبانی از جدال بهره

به گفته شیبانی، انتخاب بین تورم و بیکاری و فدا کردن یکی از این دو روشی هوشمندانه نیست

واکنش شیبانی به تحلیل پرویز داوودی، معاون اول رییس جمهور.

دنیای اقتصاد- یک سال پیش، زمانی که شیبانی و دانش جعفری در سمینار سیاست‌های پولی بانک مرکزی مشغول مباحثات علمی در خصوص آخرین یافته‌های جهانی برای سیاست‌گذاری‌هایی چون تعیین بهینه نرخ بهره و نرخ ارز بودند ناگهان از فرمان غیرمنتظره احمدی‌نژاد برای کاهش قابل ملاحظه نرخ بهره خبردار شدند که علی‌الظاهر بر اساس اطلاعات چند روز پیش آنها منتفی شده بود. آن روزها شیبانی و دانش‌جعفری، هیچکدام در خصوص مجادلات توفانی داخل دولت در این باره سخنی نگفتند، حتی شیبانی موقع وداع از دولت نیز لب به سخن نگشود تا اینکه نوبت به دانش جعفری رسید که هنگام وداع، حرف آخر را گفت: «حرمت تورم از حرمت نرخ بهره بالا بیشتر است.»

اکنون دو هفته پس از وداع دانش‌جعفری، شیبانی هم چالش‌های ناگفته تعیین نرخ بهره در دولت نهم را قبل از وداع به مقصد سفارت ایران در اتریش تشریح کرده است.

به گفته شیبانی، برخی در دولت معتقدند که افزایش نقدینگی تاثیری در نقدینگی ندارد اگر چه تدریجا به مبنای اشتباه این تفکر پی بردند.

رییس کل سابق بانک مرکزی، با اشاره به صحبت‌های پرویز داوودی، معاون اول رییس‌جمهور مبنی‌بر اینکه دولت مجبور شد بین تورم و بیکاری یکی را انتخاب کند و در این انتخاب ناچار به قبول تورم شد، آن را نگاهی تک‌بعدی دانست و اظهار داشت که هنر یک تیم اقتصادی کارکشته و مجرب، برقراری تعادل و توازن میان این دو مولفه است و فدا کردن یکی از این دو و انتخاب دیگری، روشی هوشمندانه و مدبرانه نیست.

شیبانی از استدلالات انبوه بانک مرکزی درخصوص مضرات کاهش دستوری نرخ بهره و نیز بی‌تاثیری آن بر کاهش تورم سخن گفته است که به گفته وی نه مورد توجه چهره‌های اقتصادی مجلس واقع شد و نه در دولت مبنای سیاستگذاری قرار گرفت.

به گفته رییس‌کل سابق بانک مرکزی، در یکی از مطالعات، قیمت تمام‌شده محصولات ۴۳۲شرکت ایرانی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که هزینه‌های مالی - که نرخ سود بانکی عمده‌ترین آنها است - فقط پنج درصد در قیمت تمام‌شده محصولات سهم‌ دارد و مساله حاد و اصلی بنگاه‌های کشور نیست.

وی سپس از عدم‌توجه به این استدلالات واضح اظهار شگفتی کرده و این سوال را مطرح می‌کند که چطور با تورم ۱۸درصدی انتظار داریم مردم به خاطر نرخ بهره ۱۰درصدی در بانک‌ها پس‌انداز کنند و وارد بازار مسکن نشوند.

رییس‌کل سابق بانک مرکزی در پایان به اختلاف‌نظر اصلی خود با سایر اعضای دولت پرداخته و گفته است که در اقتصاد کلان، بحث «هدفگیری تورم» موضوع مشهودی است که به عنوان مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین هدف دولت‌ها مورد تاکید قرار می‌گیرد و هدف‌گیری معکوس در جهت کاهش بیکاری به زیر ۱۰درصد باعث جهش تورم به بالای ۲۰درصد می‌شود ضمن اینکه افزایش تورم، بیکاری را نیز در میان مدت برمی‌گرداند.

شیبانی این نوع هدف‌گیری را نادرست و غیرمدبرانه دانسته و با اشاره به پافشاری و حساسیت خاص خود به هدف‌گیری تورم، آن را چالش اصلی خود با سایر اعضای دولت نهم دانسته است که نهایتا به خروج وی از دولت انجامید.

صفحه ۱۳ را هم بخوانید