تغییرات شاخص‌های کلان اقتصاد ایران در سال 2011

صندوق بین‌المللی پول در گزارش موسوم به «چشم‌انداز اقتصاد منطقه ای: خاورمیانه و آسیای مرکزی» که بخش‌های اصلی آن درباره اقتصاد ایران هفته گذشته در «دنیای اقتصاد» منتشر شد، رشد اقتصادی کشورمان را در سال گذشته میلادی ۲ درصد برآورد کرده بود. اینک خبرگزاری فارس برخی جزئیات این گزارش درباره اقتصاد ایران را منتشر کرده و از رشد ۲/۲ درصدی اقتصاد غیرنفتی، ۳ رقمی شدن ذخایر ارزی، کاهش رشد نقدینگی به رغم پرداخت یارانه نقدی و رشد ۲ برابری مازاد تراز حساب‌های جاری ایران طی سال ۲۰۱۱ خبر داده است.

رشد نفتی و غیرنفتی ایران

همچنین بخش غیرنفتی ایران با رشد ۲/۲ درصدی در سال ۲۰۱۱ مواجه شد که این رقم از سال قبل که ۳/۶ درصد بوده، کمتر است. پیش‌بینی شده است متوسط رشد بخش غیرنفتی ایران در سال ۲۰۱۲ به ۴/۱ درصد برسد. بخش نفتی ایران که - بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول- در سال ۲۰۱۰ هیچ رشدی نداشت در سال ۲۰۱۱ نیز با رشد منفی ۴/۰ درصدی مواجه شد و پیش‌بینی شده است این رقم در سال ۲۰۱۲ به منفی ۵/۱۰ درصد برسد.

البته به عقیده کارشناسان تحقق این پیش‌بینی منوط به اجرای تحریم‌های نفتی علیه ایران و ناتوانی ایران در پیدا کردن مشتریان جدید برای نفت خود در بازار جهانی است.

تولید ناخالص داخلی

بر اساس این گزارش حجم تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۰ بالغ بر ۴۱۹ میلیارد دلار بوده و بر اساس برآورد صندوق بین‌المللی پول این رقم با افزایش ۶۳ میلیارد دلاری در سال ۲۰۱۱ مواجه شد و به ۴۸۲ میلیارد دلار رسید. پیش‌بینی شده است تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۲ نیز به ۴۹۶ میلیارد دلار افزایش یابد.

افزایش صادرات نفت

صندوق بین‌المللی پول همچنین از رشد قابل توجه صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۱ خبر داده است. در حالی که ایران در سال ۲۰۱۰ به طور متوسط روزانه ۳/۲ میلیون بشکه نفت صادر کرده بود این رقم در سال ۲۰۱۱ با افزایش ۲۰۰ هزار بشکه در روز مواجه شد و به ۵/۲ میلیون بشکه در روز رسید.

در عین حال با توجه به تحریم‌ها پیش‌بینی شده است در سال ۲۰۱۲ صادرات نفت ایران به ۲ میلیون بشکه در روز کاهش یابد. افزایش صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۱ بدون افزایش تولید بوده است. بر اساس این گزارش تولید نفت ایران در سال ۲۰۱۱ بدون تغییر نسبت به سال قبل از آن در سطح ۱/۴ میلیون بشکه در روز ثابت باقی ماند. پیش بینی شده است تولید نفت ایران در سال ۲۰۱۲ به ۶/۳ میلیون بشکه در روز کاهش یابد.

ذخایر ارزی ۳ رقمی شد

برای نخستین بار ذخایر ارزی ایران در سال ۲۰۱۱ سه رقمی شد و به ۳/۱۰۶ میلیارد دلار رسید. ذخایر ارزی ایران در این سال نسبت به سال قبل از آن ۲۷ میلیارد دلار افزایش داشته است. صندوق بین‌المللی پول کل ذخایر ارزی ایران در سال ۲۰۱۰ را ۷۹ میلیارد دلار اعلام کرده بود.

به‌رغم سیاست تحریم مالی و نفتی علیه ایران

پیش‌بینی شده است ذخایر ارزی ایران در سال ۲۰۱۲ نیز افزایش نزدیک به ۷ میلیارد دلاری را تجربه کند و به رقم ۱۱۳میلیارد دلار برسد. ذخایر ارزی ایران از سال ۲۰۰۸ روندی افزایشی را طی کرده است. این رقم در سال ۲۰۰۸ بالغ بر ۶/۷۹ میلیارد دلار و در سال ۲۰۰۹ بالغ بر ۷۸ میلیارد دلار بوده است.

کاهش رشد نقدینگی

بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول به رغم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و پرداخت ماهانه میلیاردها تومان یارانه نقدی به مردم رشد نقدینگی در ایران طی سال گذشته کاهش یافت.

در حالی که رشد نقدینگی در ایران طی سال ۲۰۱۰ میلادی بالغ بر ۷/۲۶ درصد بود، در نخستین سال اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها این رقم به ۷/۱۹ درصد کاهش یافت. در سال ۲۰۰۶ رشد نقدینگی در ایران به رقم قابل ملاحظه ۲/۳۹ درصدی رسید، اما در سال ۲۰۰۷ این رقم به ۶/۲۸ درصد و در سال ۲۰۰۸ به ۲/۱۵ درصد کاهش یافت و در سال ۲۰۰۹ با افزایش دوباره به ۵/۲۳۵ درصد و در سال ۲۰۱۰ به ۷/۲۶ درصد رسید.

پیش بینی شده است آهنگ رشد نقدینگی در ایران طی سال جاری میلادی تند شود و این رقم به ۸/۲۱ درصد برسد. رشد نقدینگی ایران برای سال ۲۰۱۳ نیز ۷/۱۵درصد پیش بینی شده است.

افزایش ۲۸ میلیارد دلاری صادرات

آمار مربوط به صادرات و واردات ایران نیز با تغییراتی در سال جاری میلادی مواجه شد. در حالی که طی سال ۲۰۱۰ نزدیک به ۱۱۸ میلیارد دلار کالا از ایران به خارج صادر شد در سال ۲۰۱۱، ۱۴۶ میلیارد دلار کالا از ایران به بازارهای جهانی صادر شد که این رقم نسبت به سال قبل افزایش ۲۸ میلیارد دلاری را نشان می‌دهد. پیش‌بینی شده است صادرات ایران در سال ۲۰۱۲ با کاهش نسبت به سال قبل به ۱۲۴ میلیارد دلار برسد.

صادرات منطقه نیز برای این سال ۱۶۳۴ و برای کشورهای نفتی منطقه ۱۴۴۹ میلیارد دلار پیش‌بینی شده است. از سوی دیگر واردات ایران و منطقه نیز در سال ۲۰۱۱ با افزایش مواجه شد. در سال ۲۰۱۰، ۱/۹۴میلیارد دلار کالا به ایران وارد شده بود که این رقم با افزایش حدود ۲ میلیارد دلاری به ۹/۹۵ میلیارد دلار در سال جاری رسید.

پیش بینی شده است واردات ایران در سال ۲۰۱۲ با کاهش مواجه شود و به ۷/۹۱ میلیارد دلار برسد. واردات منطقه در این سال نیز ۱۱۵۷ میلیارد دلار و واردات کشورهای نفتی منطقه نیز ۹۰۱ میلیارد دلار پیش‌بینی شده است.

افزایش ۱۳ میلیارد دلاری مازاد تراز حساب‌های جاری

تراز حساب‌های جاری نیز یکی از شاخص‌های دیگری است که صندوق بین‌المللی پول در گزارش منطقه‌ای خود به آن پرداخته است.

بر اساس این گزارش مازاد تراز حساب‌های جاری ایران که در سال ۲۰۱۰ با افزایش حدود ۳ برابری نسبت به سال قبل از آن به ۳/۲۵میلیارد دلار رسیده بود در سال ۲۰۱۱ نیز با افزایش حدود ۲ برابری روبرو شد و به ۴/۵۱ میلیارد دلار رسید. رقم مازاد تراز حساب‌های جاری ایران در سال ۲۰۰۹ بالغ بر ۵/۹ میلیارد دلار اعلام شده بود. به این ترتیب طی ۲ سال مازاد تراز حساب‌های جاری ایران رشدی بیش از ۵ برابری داشته است.

پیش بینی شده است مازاد تراز حساب‌های جاری ایران در سال ۲۰۱۲ با کاهش قابل توجه به ۷/۳۲ میلیارد دلار برسد.