مترجم: مژگان مرتضایی مقدم
در ۱۴ مارس ۲۰۱۱ کنگره خلق چین برنامه توسعه ملی پنج ساله جدید را برای فاصله زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ را به تصویب رساند. این برنامه مبنایی برای برنامه‌های پنج ساله صنعتی و استانی این کشور است.

تاکید دوازدهمین برنامه پنج ساله چین بر کیفیت بالاتر رشد است. رشد سریع کشور در طول 30 سال گذشته میلیون‌ها نفر از شهروندان را از فقر خارج کرده است، اما در مقابل با سوال تاب آوردن چین در مقابل چالش‌هایی نظیر آلودگی، مصرف شدید انرژی و کاهش منابع رو به رو شده است.
بر مبنای سخنرانی رییس‌جمهور چین آقای هوجین‌تائویکی دیگر از ویژگی‌های مهم این برنامه جدید مفهوم رشد فراگیر به عنوان یکی از جنبه‌های تلاش برای حل موضوع افزایش عدم توازن در ثروت است.


دولت رشد تولید ناخالص داخلی سالانه در طول ۵ سال آینده را ۷ درصد برنامه‌ریزی کرده است، البته تحلیلگران صنعتی انتظار رشدی فراتر از ۸ درصد ‌را دارند. (بر مبنای یازدهمین برنامه پنج ساله چین رشد سالانه تولید ناخالص داخلی ۵/۷ درصد هدفگذاری شده بود که در دنیای واقعی به حدود ۱۱ درصد رسید)
مهم‌ترین اهداف در برنامه
 توسعه منطقه غربی چین
 بهبود کارآیی انرژی و حفاظت از محیط‌زیست
 تداوم گذار به اقتصاد پیشرو با جایگزینی مصرف داخلی به جای صادرات
 بهبود کیفیت زندگی شهروندان چینی
 توسعه صنایع دارای اولویت ۷ گانه‌ و تلاش برای افزایش سهم آنها از GDP از ۲ درصد به ۸ درصد ‌تا سال ۲۰۱۵
سه بخش در حوزه رشد پایدار:
 صرفه‌جویی انرژی و‌ حفاظت محیطی، انرژی‌های نو و خودروهای با انرژی پاک
سایر بخش‌ها شامل ارتقای‌ زنجیره ارزش در حوزه‌های بایوتکنولوژی، ‌مواد جدید و تکنولوژی اطلاعات جدید و تولید پیشرفته می‌باشد.

مقایسه برنامه پنج ساله دوازدهم در مقابل برنامه یازدهم (موارد جدید):
هدف تهیه مسکن: توسعه ۳۶ میلیون واحد خانه آماده تحویل
دو هدف جدید در حوزه آلاینده‌ها:
 کاهش اکسید نیتروژن: ۱۰ درصد
 کاهش نیترید آمونیاک:10 درصد
هدف تندرستی: افزایش یک ساله در طول عمر انتظاری
هدف نوآوری: 3/3 پتنت به ازای هر 10 هزار نفر
هدف آموزش و پرورش: افزایش نرخ ثبت نام در دبیرستان از ۵/۸۲ درصد به ۸۷ درصد

دوازدهمین برنامه پنج ساله چین: صنایع هفت گانه با اولویت
انرژی نو:
نیروی خورشیدی، بادی و هسته‌ای
حفاظت از منابع انرژی و حفاظت محیطی
اهداف کاهش انرژی
بیوتکنولوژی
لوازم پزشکی و دارویی
مواد جدید
خاک‌های کمیاب و نیمه‌هادی‌های پیشرفته
تکنولوژی اطلاعات جدید
شبکه‌های با باند وسیع، زیرساختارهای امنیتی اینترنت، پوشش شبکه‌ای
تولید تجهیزات پیشرفته
تجهیزات مخابراتی و هوا فضا
خودروهای با انرژی پاک

مهم‌ترین چالش‌های چین در برنامه جدید
کاهش مصرف داخلی به ۳۶ درصد تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۰۹ در مقایسه با سهم ۴۵ درصدی از GDP در دهه قبل از آن در حالی که از سال ۲۰۰۹ همان طور که در نمودار نشان داده شده است مصرف بخش خصوصی از صادرات پیشی گرفته بوده است و هدف تداوم در ایجاد محیط کلان مشوق خرج کردن داخلی بوده است.
افزایش اختلاف طبقاتی نیز در برنامه با افزایش رشد درآمدی در طبقه کارگران چینی تا حدودی مد نظر قرار داد شده است، برخی از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که حداقل دستمزد سالانه افزایشی بیشتر از 13 درصد در سال خواهد داشت.


ارتقای رفاه اجتماعی به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی مطرح شده است مشخصا در بخش افزایش حمایت دولت در حوزه آموزش، امنیت اجتماعی و سلامت. این شاخص‌ها منجر به کاهش هزینه‌های شهروندان و در نتیجه افزایش درآمد قابل عرضه و توان خرید مصرف کننده می‌شود.
کاهش استفاده از انرژی به عنوان یکی از نقاط تمرکز در برنامه پنج ساله دوازدهم چین مطرح است. کارشناسان صنعتی معتقد هستند ممکن است چین تا سال ۲۰۲۰ میزان استفاده از سوخت‌های غیر فسیلی را به ۱۵ درصد از کل انرژی مورد استفاده سوق دهد. هدف سال ۲۰۱۵ برای استفاده از سوخت‌های غیر فسیلی ۴/۱۱ درصد است.
اختصاص سرمایه در حوزه‌های کلیدی: کارشناسان صنعتی پیش‌بینی می‌کنند که دولت تا حدود 4 تریلیون CNY معادل 600 میلیارد دلار آمریکا از حوزه‌های تکنولوژی اطلاعات، حفاظت محیطی و تحقیقات علمی حمایت خواهد کرد.


توسعه بخش خدمات به عنوان یکی از اجزای مهم برنامه پنج ساله دوازدهم: خروجی بخش خدمات چین در سال 2009، 4/43 درصد از تولید ناخالص داخلی بود (هدف برنامه یازدهم چین 43/3 درصد تا سال 2010 بود)

چه کسانی متاثر از برنامه پنجم خواهند شد؟
تولید‌کنندگان با خروجی کم ممکن است به علت جهت‌گیری چین به سمت خدمات و محصولات با ارزش افزوده بالاتر تحت فشار قرار بگیرند و صنایع با ظرفیت مازاد مجبور به ادغام شوند.
شهروندان عادی چین انتظار دارند از سطح استاندارد بالاتری از زندگی برخوردار شوند، به واسطه افزایش درآمد قابل هزینه کردن و افزایش مشاغل ناشی از توسعه بخش خدمات
بخش انرژی‌های غیرفسیلی از مزایای افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و مشوق‌ها بهره‌مند خواهند شد.


احتمالا با توجه به افزایش هزینه‌های نیروی کار در مناطق ساحلی شرکت‌ها نیاز به انجام بررسی‌هایی در خصوص انتقال فعالیت‌های عملیاتی و تولیدی خود به مناطق درون مرزی خواهند داشت.

چه انتظاری از آینده بسیار نزدیک می‌توان داشت؟
انتشار مستندات برنامه ملی پایان فرآیند برنامه‌ریزی نیست، ما می‌توانیم انتظار یک جریان پیوسته از برنامه‌های پنج ساله صنعتی، استانی و جزئیات اجرای برنامه‌ها را در ماه‌های آینده داشته باشیم.
علاوه بر این چین اهداف زیر را برای اولین سال برنامه پنج ساله تنظیم کرده است: