علی قدیمی *

در شماره ۲۵۲۸ مورخ ۲۲/۹/۹۰ روزنامه وزین «دنیای اقتصاد» مطلبی در ستون یادداشت از طرف استاد فرزانه جناب هوانسیان‌فر نگاشته شده بود که بنده حقیر را مجاب و ترغیب به نگاشتن این مطالب کرد. سخن گفتن پیرامون مطلب یاد شده و کنکاش و قراردادن آن در مسیر کالبد شکافی و آنالیز فنی و اخلاقی با پارت‌های روانشناسی، جامعه‌شناسی، فرهنگی و... سایر مواردی که در بطن موضوع نهفته است به زمان و پروسه زیادی نیاز است که خارج از منویات و ارائه آن در نوشتار پیش‌رو است، ولی به علت تحت‌الشعاع قراردادن موضوع در یک مبحث پرتو نگاری و کالبد شکافی آن از منظر روانشناسی و اقتصادی که خود پوشش انواع ملاحظات و ابزار فنی چون اجتماعی- حسابداری مدیریت و سایر بخش‌های درگیر این حوزه است به سمع و نظر عزیزان می‌رساند.

اولین دیدگاهی که می‌توان به آن اشاره کرد و سنگ بنای این فرآیند است اینکه ما به نیروی فعال کار اعم از متخصص و آماتور چگونه می‌نگریم دیدگاهی که بررسی در آن به بررسی جوامع و ایدئولوژی‌های وابسته به آن است در جامعه‌ای که بر اساس یک نظم اصولی و دیکته شده شکل می‌گیرد و در اعصار زمانی و مکانی رشد و نمود پیدا می‌کند همه افراد و شالوده نیروی انسانی آن با این نظم حرکت می‌کنند گویی سلب و حذف این نظم، نیروی بنیان اجتماعی و فردی آنها را دچار نقصان و کاستی می‌کند که در کشورهای صنعتی و نیمه‌صنعتی پیشرفته این مورد به وضوح مشاهده می‌شود. با یک بررسی اجمالی می‌توان پی به این موضوع برد که پیشینه اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ایران به این صورت بوده که اگر در رزومه ابتدایی و پیشرفت جوامع نگاه کنیم همیشه ردپایی از دیدگاه فکری ایرانی در آن وجود داشته یا خود نیروی ایرانی در آن به‌صورت مستقیم دخیل بوده است، در کنار این موارد و سایر متون مرتبط یاد صحبت استاد عزیز و فرزانه جناب آقای دکتر مفتح که افتخار کسب تلمذ از ایشان در دوره‌ای در دانشگاه داشتم در خصوص بیان مطلبی که فرمودند: ۴۰ نفر مهندس طراز اول ایرانی در سطع قاره اروپا مشغول به فعالیتند که اگر دست از فعالیت بردارند چراغ اقتصادی اروپا رو به تاریکی و زوال قدم بر‌می‌دارد و در سایر بخش‌ها مانند : IT (امید کردستانی- پیر امیدوار- خانم انصاری)- پزشکی (پرفسور سمیعی )- مهدی فقیه زاده مکانیک و دکوراسیون اتومبیل‌ها و در سایر بخش‌ها مانند سازمان فضایی ناسا و ...

آیا اینها نوع دیگری از ایرانی هستند؟ چرا برخی به جای دل بستن به کار بیشتر دنبال را ه و مسیری می‌گردد که با کار ناچیز به سود و درآمدی هنگفت دست یابد نمونه بارز آن راهیابی شاخه‌های جرائم الکترونیکی به کشور مانند گلدکوئیست و ... است؛ آیا وقت آن نرسیده که برای عقب نماندن از قافله جهانی یک خانه تکانی عظیم و قابل توجه بکنیم، این رخوت و بی حالی از چه چیز نشات می‌گیرد؟ در دهه‌های اخیر با توجه به حداقل جریان جهانی شدن از حوالی سال‌های ۱۹۸۰ به بعد و با نمود شدن این دیدگاه علمی و بحث حسابداری منابع انسانی (HUMAN RESOURCES ACCOUNTING)- و منابع مدیریت نوین و بحث بها دادن به نیروی انسانی متخصص و فعال بود که می‌توان با نگاهی گسترده و اصولی، کلیه ارتباطات و دیدگاه گزارشگری مالی سازمان‌ها و نهاد‌ها را تغییر داد. البته سالیان سال است که سازمان‌ها و بنگاه‌های عظیم اقتصادی از آن به خوبی بهره می‌برند که اگر بحث حسابداری آن مد نظر باشد نمود آن در تجدید ارزیابی دارایی‌ها و تفاوت ارزش دفتری آن با ارزش بازار دارایی در مولفه‌های بخش تجارت الکترونیک یا باشگاه‌های ورزشی به ویژه فوتبال قابل مشاهده است. با نگاهی دقیق در صنایع مختلف در کشور به این نکته می‌رسیم که این پیشرفت علمی و فنی برای بسیاری از صنایع مهم شده که جای امیدواری است که بهتر و پویاتر نیز باشد و همسان باهم در سایر صنایع به روزهای روشنی در رشد و شکوفایی کشور بینجامد. امید است با توجه به پیشرفت‌های کنونی کشور در همه زمینه‌ها این موارد و حس امید و آینده نگری نیروی کار نیز بیشتر شود به قول یکی از اساتید سعی نکنیم فقط حق حضور در شرکت دریافت کنیم با آرزوی روزهایی همراه با پیشرفت و جهانی شدن برای ایران عزیزمان.

*عضو انجمن حسابداران خبره ایران