دنیای‌اقتصاد- مجید اعزازی: همزمان با اعلام آمادگی ۱+۵ برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با ایران، خبرگزاری رویترز از اختلاف در میان این گروه بر سر نحوه مدیریت موضوع مربوط به برنامه هسته‌ای ایران خبر داده است. این خبرگزاری، «درخواست استمهال روسیه و چین از آژانس برای دریافت پاسخ ایران به برخی ابهامات هسته‌ای» را نشانه این اختلاف دانسته است. آخرین دور مذاکرات میان ایران و ۱+۵ در روزهای اول و دوم بهمن‌ماه ۱۳۸۹ در استانبول ترکیه برگزار شد، اما منجر به نتیجه مشخصی نشد و به همین دلیل طی ماه‌های گذشته پیام‌های مکتوبی میان کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان به منظور از سرگیری این مذاکرات رد و بدل شد. در این میان ، روسیه نیز اوایل تابستان سال جاری با ارائه طرحی موسوم به گام به گام تلاشی را برای احیای مذاکرات ایران و ۱+۵ آغاز کرد. طرح روسیه اما به‌رغم استقبال ایران از آن تاکنون به ثمر ننشسته است.در تازه‌ترین تحول، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که اعضای گروه ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان) در چند هفته آینده با مقامات ایرانی دیدار می‌کنند، به شرطی که تهران آماده باشد «به نحوی جدی در گفت‌وگوهای مفید شرکت کند» و به نگرانی‌ها درباره برنامه‌ هسته‌ای‌اش پاسخ گوید. به گزارش ایسنا، خبرگزاری رویترز گزارش داد، اشتون در پاسخ به پیشنهاد گفت‌وگوها که ماه میلادی گذشته توسط سعید جلیلی مذاکره کننده هسته‌ای ارشد ایران اعلام شد، تاکید کرد که دور قبلی مذاکرات که در ماه ژانویه (اول و دوم بهمن ۱۳۸۹) در استانبول انجام گرفت و بدون پیشرفت پایان یافت، نباید تکرار یابد. اشتون در نامه خود نوشته است: اگر ایران آماده باشد درباره گام‌های ملموسی برای اعتماد‌سازی بدون پیش شرط گفت‌وگو کند «ما حاضر خواهیم بود درباره ملاقات آینده در چند هفته آینده در مکانی که هر دو طرف آن را قبول داشته باشند به توافق برسیم».رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نامه خود که یک کپی از آن به دست رویترز رسیده، ‌افزوده است: من از پیشنهاد شما برای از سرگیری مذاکرات استقبال می‌کنم تا گام‌هایی اساسی برای همکاری پایدار برداشته شود. انتظار می‌رود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ماه آینده گزارش خود را درباره ایران ارائه کند، گزارشی که ممکن است بهانه‌ جدیدی به غرب بدهد تا اقدامات تنبیهی بیشتری را علیه تهران اعمال کند. بر اساس این گزارش، جلیلی پیش از این، در نامه‌ای که به اتحادیه اروپا نوشته بود، اعلام کرده بود که ایران برای گفت‌وگوهای جدید هسته‌ای آمادگی دارد؛ اما از حقوقش عقب‌نشینی نخواهد کرد.

لاوروف: به احیای مذاکرات ۱+۵ با ایران امیدواریم

همزمان با اعلام آمادگی رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان نماینده گروه ۱+۵ برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با ایران، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز گفته است، مسکو امیدوار است که این مذاکرات را احیا کند. به گزارش ایسنا، لاوروف در یک گفت‌وگوی رادیویی گفت: ما سعی داریم مذاکرات با کشورهای اروپایی، آمریکا، خودمان و چین از یک طرف و ایران از طرف دیگر را احیا کنیم، اما این مذاکرات متوقف شده است. ما مایلیم این روند به جلو حرکت کند. به گزارش خبرگزاری نووستی، لاوروف افزود: ایران باید به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل احترام بگذارد؛ اما اشاره کرد که تحریم‌های یک‌جانبه‌ای وجود دارد که توسط کشورهای مستقل معرفی شده است. وزیر خارجه روسیه گفت: تحریم‌های یک جانبه کمکی نمی‌کنند و یک جبهه متحد را از هم می‌پاشند.

بروز اختلاف میان ۱+۵ بر سر برنامه هسته‌ای ایران

در همین راستا، روسیه و چین به منظور جلوگیری از وضع تحریم‌های احتمالی بیشتر علیه کشورمان، از آمانو خواستند پیش از انتشار گزارش ماه آینده آژانس، به ایران فرصت دهد که به برخی ابهامات درباره برنامه هسته‌ای خود پاسخ دهد. به گزارش ایلنا، خبرگزاری رویترز در گزارش خود با بیان این مطلب نوشت: این درخواست مسکو و پکن نشانه اختلاف میان اعضای گروه ۱+۵ درباره نحوه مدیریت موضوع مربوط به برنامه هسته‌ای ایران است. پیش از این برخی دیپلمات‌های غربی اعلام کرده بودند که آمانو قصد دارد به زودی گزارشی درباره ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران منتشر کند. با توجه به همین موضوع بود که نمایندگان روسیه و چین در آژانس بین المللی انژری اتمی با ارائه درخواستی مشترک به آمانو اعلام کردند که ایران باید پیش از انتشار گزارش، اطلاعات مربوطه را مشاهده و درباره آنها اظهارنظر کند. در واقع نمایندگان روسیه و چین به دلیل نگرانی از آسیب رسیدن به هر نوع دورنمای دیپلماسی برای حل مساله هسته‌ای ایران از آمانو خواستند که به ایران فرصت و زمان لازم برای دیدن محتوای گزارش و پاسخ به آن را فراهم کند. به گفته دیپلمات‌ها، روسیه نگران است که گزارش آتی آژانس اتمی به ابتکار عمل مسکو موسوم به طرح گام به گام آسیب رساند.در این مطلب آمده است: روسیه که دارای روابط تجاری و سایر ارتباطات با ایران است روشی گام به گام را برای حل مساله هسته‌ای ایران پیشنهاد داده است، اما این پیشنهاد با واکنش سرد دیپلمات‌های غربی روبه رو شده است.

توافق برای تکمیل طرح روس‌ها

واکنش ایران، اما به طرح هسته‌ای روسیه نسبت به واکنش غرب متفاوت است. مقامات تهران در نخستین واکنش این طرح را گامی مثبت خواندند و گفتند با دریافت جزئیات آن نظر خود را اعلام خواهند کرد. علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران که در روز ۲۶ مردادماه سال‌جاری برای مذاکره با سرگئی لاوروف همتای روسی خود به مسکو رفته بود، جزئیات طرح گام به گام را دریافت و بعد از انجام این مذاکرات در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با لاوروف گفت: این طرح بسیار مفصل است که قرار شد جزئیات آن را مرور کنیم و از طریق کار کارشناسی با یکدیگر آن را تکمیل کنیم. قرار شد روی آن بیشتر کار شود و با نظر مثبت و دید مثبت به آن نگاه می‌کنیم. لاوروف نیز در این کنفرانس مطبوعاتی اظهار کرد: با رضایت کامل یادآور می‌شوم که همکاران ایرانی دیدگاه‌های ما را بسیار جالب ارزیابی کردند و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم به مذاکرات ادامه دهیم. صالحی در حالی در روز چهارشنبه ۲۶ مرداد سال‌جاری به دعوت لاوروف به مسکو سفر و با او مذاکره کرد که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه همان هفته (۲۴ و ۲۵ مردادماه) نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه به دعوت سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران به تهران آمده بود و پس از دو دور مذاکره با جلیلی، با وزیر خارجه و محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور کشورمان نیز مذاکره کرده بود.

پیشنهادهای احمدی‌نژاد برای مذاکرات

محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی زنده با شبکه سی‌ان‌ان در پاسخ به سوالی درباره اعلام آمادگی ۱+۵ برای از سرگیری مذاکرات با ایران گفت: ایران همواره از گفت‌وگو و مذاکره استقبال کرده و آن را تنها راه حل مسائل می‌داند. ایران همواره پیشنهاد داده که به جای تقابل راه همکاری و تعامل در پیش گرفته شود، حدود شش سال قبل نیز در صحن سازمان ملل پیشنهاد کردم که در موضوع غنی‌سازی کنسرسیومی با ایران تشکیل داده و به اتفاق هم در مسیر غنی‌سازی گام برداریم، اما از این پیشنهاد استقبال نشد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، احمدی‌نژاد همچنین در پاسخ به اینکه آیا ایران هنوز هم نسبت به پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم پایبند است، گفت: این پیشنهاد مربوط به آن مقطع زمانی بود؛ امروز هم پیشنهادهای جدیدی مطرح است و آمادگی داریم در هر جایی از کشورمان که غنی‌سازی انجام می‌شود با هر کشوری که خواستار همکاری باشد، مشارکت کنیم؛ همچنین در زمینه ساخت رآکتور و تجهیزات غنی‌سازی و ایجاد سایت‌های غنی‌سازی نیز می‌توانیم با سایر کشورها مشارکت و همکاری داشته باشیم و معتقدیم این گونه همکاری‌ها اندیشه‌ها را آرام آرام به هم نزدیک کرده و شک، تردیدها و بی‌اعتمادی را از بین می‌برد. رییس‌جمهور همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان در خصوص تصمیم‌گیر نهایی در ایران و اینکه غربی‌ها به خاطر این موضوع برای مذاکره با ایران با چالش مواجه هستند، تصریح کرد: اگر غربی‌ها برای مذاکره با هر فردی که از طرف حکومت و دولت برای مذاکره تعیین می‌شود، صادقانه گام بردارند، همه از نتایج آن استقبال خواهند کرد مشکل این است که غربی‌ها برای داشتن نگاه مثبت، انسجام و اتحاد ندارند بلکه آنها برای مخالفت، حمله، کشتار و اعمال فشار همیشه متحد بوده و اتفاق نظر دارند.