خوشه‌بندی احیا می‌شود؟

دنیای‌اقتصاد- سخنگوی ستاد هدفمندی یارانه‌ها از بررسی «طرح پرداخت یارانه نقدی بر اساس درآمد» در این ستاد و کارگروه تحول اقتصادی دولت خبر داد و گفت: این طرح در ادامه طرحی است که سال گذشته در برنامه‌ها وجود داشت و اطلاعات اقتصادی خانوارها برای آن جمع‌آوری شد؛ محمدرضا فرزین در حالی این اظهارات را مطرح می‌کند که دولت اخیرا برنامه حذف یارانه نقدی پردرآمدها را در دستور کار قرار داده است. با این حال به نظر می‌رسد پرداخت یارانه براساس درآمد چیزی فراتر از آن و به معنای احیای خوشه‌بندی‌های یارانه‌ای باشد. بررسی «پرداخت یارانه نقدی بر اساس درآمد» آغاز شد

احیای طرح خوشه‌بندی یارانه‌ای

دنیای اقتصاد - سخنگوی کار گروه طرح تحول اقتصادی می‌گوید: درباره حذف پرداخت یارانه نقدی به دهک‌های بالای جامعه هنوز تصمیم‌گیری نشده و این مساله هم‌اکنون در کارگروه طرح تحول اقتصادی در دست بررسی است. او البته تاکید می‌کند که این طرح در ادامه برنامه جمع‌آوری اطلاعات خانوار اجرایی خواهد شد. موضوعی که به نظر می‌رسد در نهایت به احیای خوشه‌بندی‌های یارانه‌ای بینجامد.

به گزارش ایرنا، محمدرضا فرزین دیروز در حاشیه شصتمین اجلاس اتحادیه موسسات اعتباری روستایی و کشاورزی آسیا و اقیانوسیه (آپراکا) در جمع خبرنگاران در مورد اینکه آیا دهک‌های بالا جامعه از دریافت یارانه نقدی حذف می‌شود، گفت: طرحی در دست بررسی است که خانوارها را بر اساس میزان درآمدشان شناسایی کنیم. وی اجرای این طرح را در ادامه طرحی عنوان کرد که سال گذشته در برنامه‌ها وجود داشت و اطلاعات اقتصادی خانوارها جمع‌آوری شد. سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی اظهار کرد: هنوز در این زمینه به هیچ جمع بندی نرسیده‌ایم و به طور قطع پس از تصمیم‌گیری اعلام می‌شود. تصمیم‌گیری در خصوص «حذف پرداخت یارانه نقدی پردرآمدها در ادامه طرح جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی خانوارها» موضوعی است که چندی پیش محمدرضا فرزین از مطالعه دولت برای حذف «برخی گروه‌های پردرآمد از فهرست یارانه‌بگیران» خبر داده بود.

وی اعلام کرده بود «با شروع گام دوم قطعا اصلاح قیمت انرژی صورت پذیرفته و با افزایش قیمت‌ها پول یارانه‌ها نیز افزایش خواهد یافت که البته بخشی از خانوارهای پردرآمد از دریافت یارانه نقدی حذف خواهند شد و برعکس سایر خانوارهای کم‌درآمد یارانه بیشتری دریافت می‌کنند». همچنین یک روز پس از اظهارات دبیر ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها، شمس‌الدین حسینی، سخنگوی اقتصادی دولت نیز بر این امر صحه گذاشته و گام بعدی قانون هدفمندی یارانه‌ها و حذف اقشار مرفه از دریافت یارانه‌ نقدی را منوط به تقویت پایگاه‌های اطلاعاتی و نیز توانایی شناسایی این خانوارها دانست. پیش از این غلامرضا مصباحی‌مقدم، رییس کمیسیون بررسی طرح تحول اقتصادی مجلس نیز از جلسه مشترکی با دولت خبر داد که براساس آن دستور کار اصلی آن جلسه «یافتن راه‌حلی برای کمک به صنعت و کشاورزی از درآمدهای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها» بود. نماینده تهران تاکید کرد «اصلاح نحوه پرداخت یارانه نقدی باعث می‌شود که امکان کمک به صنعت و کشاورزی از درآمدهای ناشی از اجرای هدفمندی به وجود بیاید و قسمتی از این درآمدها به جای اینکه صرف پرداخت به اقشار پردرآمد کشور شود، در اختیار بخش‌های تولیدی قرار گیرند تا موجب رونق اقتصادی کشور شود».

بررسی حذف پردرآمدها از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه نقدی در حالی مطرح می‌شود که از ابتدای طرح موضوع هدفمند کردن یارانه‌ها در کشور ‌این موضوع محل بحث بود. از سال ۸۷ و حتی پیش از آن، برای بازتوزیع یارانه‌های حذف شده در اثر قانون هدفمندی، چند پیشنهاد مطرح بود. عده‌ای از صاحبنظران اقتصادی، پیشنهاد باز توزیع یارانه نقدی بین تنها دو یا سه دهک پایین جامعه را مطرح می‌کردند؛ دهک‌هایی که آسیب‌پذیر‌ترین اقشار جامعه به حساب می‌آمدند و تحت پوشش نهادهای حمایتی همچون کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی قرار داشتند. دیگر ‌ایده‌ای که برای بازتوزیع یارانه نقدی به طور جدی مطرح شد، ‌ایده خوشه‌بندی بود. ‌این ‌ایده که در نیمه دوم سال ۸۸ تا پای اجرا نیز رفت، به دلیل اعتراضاتی که با اعلام سه خوشه اول، دوم و سوم پدید آمد، از دستور کار خارج شد. چرا که ‌ایرادات بسیاری بر آن وارد بود و مشکلات فراوانی ایجاد می‌کرد. از جمله‌ اینکه اغلب حقوق‌بگیران دولتی را که درآمدهای کاملا مشخص داشتند در خوشه سوم (خوشه محروم از یارانه نقدی) قرار داده بود و برخی سرمایه‌داران بزرگ را در خوشه دوم و سوم. سومین پیشنهاد بازتوزیع نیز که همچون دو پیشنهاد قبلی در نهایت به تایید دولتمردان نرسید، تقسیم یارانه‌های نقدی به دو بخش و توزیع دوگانه این یارانه‌ها بود؛ بدان معنا که بخشی از یارانه نقدی به طور علی‌السویه بین همه تقسیم شود و بخش دیگر تنها به دو یا سه دهک ابتدایی جامعه اختصاص یابد. با وجود‌ این پیشنهادها، دولتمردان در نهایت اعلام کردند که به «همه درخواست‌کنندگان» یارانه نقدی خواهند پرداخت، آن هم به طور مساوی. اما اکنون که با آزادسازی قیمت‌ها، فهرست «درخواست‌کنندگان» روز به روز طولانی‌تر شده و به مرز «تمام جمعیت کشور» رسیده (و حتی صحبت‌هایی درباره پرداخت یارانه به‌ایرانیان خارج از کشور شنیده می‌شود) و از سوی دیگر تامین منابع پرداخت یارانه نقدی با مشکلاتی روبه‌رو شده، دولت بار دیگر به فکر حذف برخی گروه‌ها افتاده است.

پرداخت یارانه به جامانده‌ها

سخنگوی کار گروه طرح تحول اقتصادی همچنین در مورد کسانی که یارانه‌های پرداخت شده را تاکنون دریافت نکرده‌اند، گفت: در صورتی که کسی در سایت رفاه ثبت نام نکرده و حساب باز نکرده، طبیعی است که مشمول دریافت یارانه‌ها نخواهد شد. وی تصریح کرد: اما در صورتی که ثبت نام کرده و یک دوره یارانه خود را دریافت کرده است یا اینکه تعدادی از اعضای خانواده یارانه دریافت کرده‌اند، آن تعداد که دریافت نکرده‌اند، مشمول دریافت یارانه خواهند شد. فرزین اعلام کرد: این افراد از یارانه‌هایی که تاکنون دریافت نکرده‌اند، برخوردار می‌شوند.

بررسی بسته‌های جدید حمایتی در بخش کشاورزی

سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی همچنین از بررسی بسته‌های جدید حمایتی در بخش کشاورزی خبر داد که این طرح به دنبال اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال جاری ادامه می‌یابد. وی تصریح کرد: وزارت جهادکشاورزی بسته جدیدی برای سال جاری بر اساس سهم ۲۰ درصدی خود تهیه و در جلسه‌ای به کار گروه طرح تحول اقتصادی ارائه کرده است. وی ادامه داد: این بسته‌ها هم اکنون در حال بررسی است و بعد از تصویب برای اجرا اعلام می‌شود.

بررسی یارانه شیر

سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی در مورد تعیین تکلیف یارانه شیر نیز گفت: طرح‌هایی از سوی وزارتخانه‌های بازرگانی و جهادکشاورزی مطرح شده که در کار گروه در حال بررسی است. وی در ارتباط با پرداخت منطقه‌ای یارانه شیر نیز گفت: پرداخت منطقه‌ای یارانه شیر در طرح‌ها وجود دارد، اما آنچه مصوب شود مهم است.

بررسی طرح تحول بانکی در هشت محور

سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی گفت: طرح تحول بانکی در هشت محور مشخص و از سوی بانک مرکزی تهیه شده و وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز طرحی تهیه کرده است. فرزین با بیان اینکه در جلسه‌ای طرح بانک مرکزی مطرح شد و در حال بررسی است، تصریح کرد: طبیعی است دبیرخانه طرح نهایی را آماده می‌کند و به کارگروه طرح تحول اقتصادی ارائه می‌دهد. به گفته وی چند جلسه دیگر این طرح به نتیجه می‌رسد و هم اکنون هر سه‌شنبه جلسات کارگروه برگزار می‌شود و هم‌اکنون در حال بررسی است.