وزیر دفاع: تنگه هرمز را زیر نظر داریم

دستیابی ایران به جزئیات فنی بیشتر از هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی

دنیای‌اقتصاد- سردار احمد وحیدی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با تاکید بر اینکه تنگه هرمز بخشی از منافع حیاتی کشورمان است، گفت: ما نسبت به تنگه هرمز حساسیت ویژه‌ای داریم و تمام اتفاقاتی که در این تنگه می‌افتد را زیر نظر داشته و مراقبت می‌کنیم. وی همچنین از دستیابی به جزئیات جدیدی از هواپیمای جاسوسی بدون سرنشین آمریکایی RQ-۱۷۰ خبر داد. هواپیمایی که سرنگونی آن از سوی ایران در آذرماه سال گذشته در صدر اخبار جهان قرار گرفت و در این روزها نیز الهام بخش گروهی محقق در دانشگاه تگزاس شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس سردار وحیدی اظهار کرد: ایران تا کنون بزرگ‌ترین تامین کننده امنیت تنگه هرمز بوده و با هر کسی که قصد به مخاطره انداختن این تنگه را داشته مقابله کرده است. وزیر دفاع همچنین گفت: دستیابی به جزئیات و مسائل فنی RQ-۱۷۰ مسیر طبیعی خود را طی می‌کند که در این راستا دستاوردهای جدیدی به‌دست آمده، اما بنای انتشار عمومی آنها را نداریم.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، واحدهای جنگ الکترونیکی پدافند هوایی نیروهای مسلح ۱۳ آذرماه ۱۳۹۰ اعلام کردند که موفق شده‌اند با اقدامات عملیاتی خود یک فروند هواپیمای بدون سرنشین پیشرفته جاسوسی آمریکایی از نوع «RQ-۱۷۰» را که به طور محدود به مناطق مرزی شرق کشور تجاوز کرده بود، کشف و از کنترل متجاوزین خارج ساخته و آن را با اندک خسارتی در اختیار بگیرند. پهپاد «RQ-۱۷۰» تصاحب شده توسط نیروهای مسلح ایران از مدرن‌ترین پهپادهای ارتش آمریکا است که طراحی آن شبیه به جنگنده بمب‌افکن‌های رادارگریز است و از سال ۲۰۰۹ به صورت رسمی شروع به کار کرده است. این پهپاد فوق پیشرفته با توجه به قابلیت‌های جاسوسی آن تا پیش از این صرفا در اختیار سازمان سیا قرار داشته است. براساس این گزارش، اوباما پس از این ماجرا با درخواست از ایران برای بازپس‌گیری این هواپیمای جاسوسی خود تلویحا به شکست سیاست‌های اطلاعاتی خود علیه ایران اعتراف کرد.

در یکی از روزهای نخست پس از این رویداد، روزنامه دیلی تلگراف انگلیس نوشت: در اختیار گرفتن یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای جاسوسی آمریکا به دست ایران این امکان را به این کشور می‌دهد تا راه مقابله با این نوع هواپیماها را یافته یا به شبیه‌سازی آن بپردازند، همچنین این امکان را به تهران می‌بخشد تا به گنجی از اطلاعات طبقه بندی شده ازجمله نحوه طراحی و مجموعه حسگرهای موجود در آن دست یابد.

تکرار تجربه ایران در تگزاس

ابتکارنیروهای مسلح ایران در نشاندن هواپیما جاسوسی بدون سرنشین آمریکا، اما الهام بخش گروهی از محققان دانشگاه تگزاس آمریکا شده است. این محققان موفق شدند در اقدامی آزمایشی، وارد سیستم هدایت کننده یک هواپیمای بدون سرنشین شوند و کنترل آن را به دست گیرند. این آزمایش برای نشان دادن نقاط ضعف سیستم‌های این هواپیماها به وزارت امنیت داخلی آمریکا انجام شده است. به گزارش ایسنا به نقل از بی.بی.سی، تاد هامپفری، استاد دانشگاه تگزاس و رییس گروهی که این پروژه آزمایشی را انجام داده است، گفت: سقوط هواپیمای جاسوسی بدون سرنشین آمریکا در ایران من او را به فکر جست‌وجوی روشی انداخت که ایرانی‌ها برای این کار از آن استفاده کرده بودند. از سوی دیگر، کنگره آمریکا به اداره هوانوردی فدرال اجازه داده که تا سال ۲۰۱۵، هواپیماهای بدون سرنشین وارد قلمرو هوایی این کشور شوند.

هامپفری افزود: «ما با خودمان فکر کردیم اگر قرار است هزاران فروند از این هواپیماها بالای سر ما به پرواز دربیایند، باید مطمئن شویم که امکان رخنه به سیستم آنها وجود ندارد. بنابراین تصمیم گرفتیم آزمایش کنیم و آزمایش‌ها به ما نشان دادند چنین کاری ممکن است.» وی در توضیح نحوه رخنه تیمش به سیستم هواپیماهای بدون سرنشین گفت: معمولا دو نوع سیستم موقعیت‌یاب جهانی یا «جی پی اس»، در این هواپیماها وجود دارد. یکی از آنها کاربرد نظامی و دیگری کاربرد غیرنظامی دارد.

وی افزود: سیستم‌های «جی پی اس» نظامی، رمزگذاری شده‌اند و ورود به آنها کار آسانی نیست، اما ورود به سیستم‌های هواپیماهای غیرنظامی، کار ساده‌تری است.

به‌تازگی شرکت‌های خصوصی در آمریکا به فکر استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین بزرگ‌تر برای مقاصدی چون باربری افتاده‌اند. به همین دلیل است که هامپفری گفت: باید تلاش بیشتری برای تقویت سیستم امنیتی این هواپیماها صورت گیرد.

وی افزود: به دلیل مشکلات اقتصادی در آمریکا، تحقیق درباره این هواپیماها در اولویت قرار ندارد.

اما، به دست گرفتن سیستم‌های «جی پی اس» هواپیماهای بدون سرنشین نیز دو گونه است. یکی با ارسال پارازیت و دیگری با آنچه هامپفری و تیمش، حمله‌های گمراه کننده نامیده‌اند.

در حمله‌های گمراه کننده، سیگنال‌های ماهواره‌ای که به هواپیما کمک می‌کند مسیر خود را پیدا کند، هک می‌شود و این‌گونه هدایت آن به دست فرد هکر می‌افتد.

روش ایران چه بود؟

اما با توجه به اینکه هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی در ایران، به احتمال زیاد از سیستم «جی پی اس» نظامی استفاده می‌کرده است، چطور ایرانیان موفق شده‌اند وارد سیستم آن شوند؟

هامپفری در این باره گفت: «هنوز سوالات زیادی درباره اینکه چطور این هواپیما به دست ایرانی‌ها افتاد، وجود دارد. به احتمال قوی این هواپیما از سیستم «جی پی اس» نظامی استفاده می‌کرده است و ایران با ارسال پارازیت، موفق شده آن را به دست آورد و از حمله‌های گمراه کننده استفاده نکرده است.»

بحث‌های زیادی درباره استفاده آمریکا از این هواپیماها هم در داخل این کشور و هم در کشورهای خارجی، همچون پاکستان مطرح است. با این وجود، روز شنبه روزنامه لس آنجلس تایمز آمریکا، در گزارشی از درخواست شرکت‌های پیمانکار نظامی از دولت آمریکا برای فروش این هواپیماها به کشورهای خارجی خبر داده است. با پایان جنگ‌های آمریکا در عراق و افغانستان، این شرکت‌ها به دنبال به دست آوردن بازارهای جدید هستند. آنها گفتند:طرف‌هایی همچون اسرائیل این هواپیماها را ساخته و به چندین کشور از جمله آذربایجان، هند و اکوادور می‌فروشند و آمریکا از این بازار عقب مانده است. اما به گفته روزنامه لس آنجلس تایمز، مخالفان گسترش تسلیحات می‌گویند فروش این هواپیماها در بازارهای خارجی، خطرات زیادی را به همراه دارد. تاد هامپفری گفت که امیدوار است با آزمایشی که انجام داده، توجه دولت را به خطرات این هواپیماها برای کشور جلب کند و باعث شود بودجه بیشتری برای تحقیق درباره آنها اختصاص داده شود.