دلسردی غرب نسبت به تعلیق غنی سازی در ایران

توافق کلی درباره پیگیری اعمال تحریم های احتمالی علیه ایران عکس: از ایسنا

شش کشور درگیر در مذاکرات هسته‌ای با ایران جمعه شب درباره دنبال کردن تحریم‌های احتمالی علیه ایران بر سر برنامه هسته‌ای‌اش به یک توافق کلی رسیدند، اما درخصوص دامنه‌، زمان و هرگونه معیاری در این راستا تصمیم‌گیری نکردند.

دیپلمات‌های ارشد آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، چین و روسیه پس از مذاکرات لندن در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که نسبت به خودداری تهران از تعلیق غنی‌سازی عمیقا دلسرد شده‌اند.

براساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این دیپلمات‌ها که ظاهرا درباره چگونگی اقدام درباره ایران دچار اختلاف هستند، از اعلام صریح اینکه مذاکرات با تهران به شکست انجامیده خودداری کردند.

در بیانیه شش کشور همچنین از درخواست مجازات تهران از سوی شورای امنیت پرهیز، اما اعلام شده است که آنها درباره تحریم‌ها طی گفت‌وگوهایی در سازمان ملل مذاکره خواهند کرد.

ارائه ضرب‌الاجل مفید نیست

به گزارش خبرگزاری فارس، وزیر امور خارجه روسیه روز جمعه پس از ورود به لندن با تاکید بر اینکه تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بر ضد ایران، با معیارهای مورد توافق در «گروه شش» مطابقت نداشته و به حل مشکل هیچ کمکی نمی‌کند، گفت: نباید اجازه داد شرایطی فراهم شود تا جامعه جهانی در مقابل ایران قرار بگیرد.

به گزارش خبرگزای «ریو نووستی» روسیه، سرگی لاوروف، اعلام کرد که تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بر ضد ایران، به یافتن راه‌حلی که بتواند ایران را ترغیب به سازش کند، هیچ کمکی نخواهد کرد.

لاوروف متذکر شد: ‌اگر آمریکا با تصویب قانونی یک‌جانبه، سعی دارد استانداردی برای مباحث «گروه شش» ایجاد کند، باید گفت که ما با چنین استانداردی به هیچ‌وجه موافقت نمی‌کنیم. چرا که چنین چیزی با هیچ‌یک از معیارهایی که مورد توافق ما قرار گرفته بودند، مطابقت ندارد.‌

وزیر امور‌خارجه روسیه با نامساعد خواندن زمینه‌ای که با توجه به تصمیم یک‌جانبه کنگره آمریکا بر ضد ایران به وجود آمده است، افزود: ‌اگر همه چیز مانند گذشته بود، ما حاضر بودیم بر‌اساس تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل‌ متحد تدابیر بیشتری را برای تاثیرگذاری بر ایران بررسی کنیم، البته به گونه‌ای که نه مجازاتی برای ایران در نظر گرفته شود و نه وسیله‌ای برای طرد این کشور گردد، بلکه اقداماتی باشند که در وهله اول، تدریجی و در درجه دوم متناسب با تهدید واقعی باشند که رژیم عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای را در معرض خطر قرار دهد.‌

به گفته وی، سطح واقعی چنین تهدیداتی را تنها متخصصان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌توانند تعیین کنند.

لاوروف با ذکر اینکه اقدامات در نظر گرفته‌ شده توسط دولت آمریکا، تحریم‌هایی گسترده هستند که برای وضعیت کنونی برنامه هسته‌ای ایران متعادل نیستند، خاطرنشان ساخت: تدابیری که باید مورد بررسی قرار گیرند، می‌توانند ایران را ترغیب کنند تا به خواسته‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد تایید شده‌اند، پاسخ مثبت دهد.

لاوروف گفت: از نظر فناوری مربوط به غنی‌سازی اورانیوم باید گفت که ایران دیگر با این دانش آشنایی دارد، به همین دلیل باید به گونه‌ای عمل کرد تا از بیشتر شدن خطر رژیم عدم گسترش جلوگیری شود.

وزیر امور‌خارجه روسیه افزود: اقدامات مکمل بر ضد ایران، باید تدریجی و متناسب با خطر احتمالی ناشی از آن برای رژیم عدم گسترش باشد.

به گفته وی، نباید اجازه داد شرایطی فراهم شود که «گروه شش» و شورای امنیت سازمان ملل متحد تصمیماتی اتخاذ کنند که همه ما را به رویارویی با ایران وادار سازد. چرا که این کار نه تنها باعث تحکیم رژیم منع گسترش نمی‌شود، بلکه دلیلی برای تزلزل آن نیز خواهد شد و سبب برانگیختن واکنش احساساتی از سوی ایران می‌شود تا همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را محدود سازد و این چیزی است که ما اصلا خواهان آن نیستیم.

لاوروف با تاکید بر اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز هیچ مدرکی دال بر اینکه برنامه هسته‌ای ایران شاخه‌هایی نظامی دارد نیافته، هرچند که نبود آن را نیز نمی‌تواند اثبات کند، یاد‌آور شد. بازرسان آژانس همچنان در ایران حضور داشته و بر فعالیت‌های ایران در چارچوب برنامه هسته‌ای نظارت می‌کنند.

وی افزود: حضور آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران، مهم‌ترین ابزار برای جامعه جهانی برای نظارت بر روند حوادثی است که در ایران می‌گذرد.

بنا بر سخنان وزیر امور خارجه، روسیه موضع خود را با توجه به مواضع شرکای خود در حل این مساله تعیین خواهد کرد و هدف اصلی این است که خدشه‌ای به رژیم منع گسترش وارد نشود.

لاوروف یادآور شد، مسکو با به کار‌گیری تدابیر موثر‌تر در این خصوص مخالفتی ندارد، ولی اقدامات یک‌جانبه از سوی آمریکا به هیچ‌وجه به ایجاد موضعی مشترک در این مساله کمک نمی‌کند. به گفته وی، هنوز فرصت باقی است تا «گروه شش» راه‌حلی بیابد که راهگشای آغاز مذاکرات باشد.

لاوروف افزود: برای این‌کار باید پیشنهاد «گروه شش» و پاسخ ایران به آن را کنار هم قرار داد و بررسی کرد که در چه مواردی مطابقت وجود دارد و به دیپلمات‌ها این امکان را داد که راه‌حلی بیابند به گونه‌ای که هیچ‌یک از طرفین خود را پیروز یا شکست خورده احساس نکنند.

علاوه بر این، لاوروف اعلام کرد که «گروه شش» این امکان را در اختیار دارد تا در رابطه با تدابیری که از انتقال فناوری‌های دو‌منظوره به تهران جلوگیری کنند، به توافق برسد.

به گفته وی، تمامی امکانات برای دستیابی به توافق درباره تدابیری که خواستار عدم انتقال این نوع فناوری‌ها به ایران باشند، وجود دارد.

لاوروف در توضیح این مطلب افزود: مساله بر سر فناوری‌های حساس دو‌منظوره‌ای است که در ارتباط با چرخه سوخت هسته‌ای هستند.

پس از نشست ۵+۱

وزیر خارجه روسیه همچنین گفت: ما تایید می‌کنیم مشورت‌هایی را در شورای امنیت درباره اقدامات اضافه‌تری که می‌تواند از طرف ایرانی درخواست پذیرش پیشنهادهای ماه ژوئن شش کشور را بکند، انجام خواهیم داد.

وی افزود: تاکنون هیچ پیشنهاد روی کاغذ، برای قطعنامه‌ای خاص در شورای امنیت ارائه نشده است.

وزیر خارجه روسیه تاکید کرد: منظور، رای‌گیری در شورای امنیت نیست.

وی گفت: شش قدرت تایید کردند که پیشنهادهایی مطرح است و فکر می‌کنم این مهم‌ترین نتیجه این نشست بود.

چانه‌زنی در نحوه تحریم

معاون وزیر امور خارجه آمریکا نیز ضمن اعتراف به وجود اختلاف میان اعضای گروه ۵+۱ درباره نحوه تعامل با موضوع هسته‌ای ایران و اعمال تحریم علیه این کشور اعلام کرد که دیپلمات‌های این گروه هفته جاری کار را بر روی پیش‌نویس قطعنامه ضد ایرانی در شورای امنیت آغاز خواهند کرد. نیکلاس برنز پس از نشست وزرای امورخارجه گروه ۵+۱ در لندن در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: ما هفته جاری در شورای امنیت چانه‌زنی درباره نحوه تحریم را آغاز خواهیم کرد.

برنز همچنین اعلام کرد که وی و همتایانش از کشورهای فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان از طریق یک کنفرانس ویدئویی که روز سه‌شنبه یا چهارشنبه برگزار خواهد شد، مذاکرات لندن را ادامه خواهند داد.

نیکلاس برنز که به همراه کاندولیزا رایس، وزیر امورخارجه آمریکا در نشست لندن حضورداشت، خاطرنشان کرد: جان بولتون، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد و همتایان وی از پنج کشور دیگر نشستی را در نیویورک در جهت ادامه گفت‌وگوها (نشست لندن) برگزار و چانه‌زنی درباره پیش‌نویس قطعنامه (ضد ایرانی در شورای امنیت) را آغاز خواهند کرد.

وی گفت: این نشست احتمالا یک روز پس از برگزاری کنفرانس ویدیویی برگزار خواهد شد.

معاون وزیر امور خارجه آمریکا نیز همانند رایس رویکرد خصمانه و تنش آفرین کشورش را در قبال موضوع هسته‌ای ایران بار دیگر نمایان کرد و گفت: ما تصمیم گرفته‌ایم که مسیر اعمال تحریم‌ها را بپیماییم و مساله ما، هم اکنون میزان تحریم‌هاست.

برنز همچنین اعتراف کرد که مساله‌ای که بر سر آن توافق وجود ندارد، نوع تحریم‌ها است.

با وجودی که جامعه بین‌المللی بر ضرورت حل دیپلماتیک موضوع هسته‌ای ایران به دور از هرگونه تهدید و یکجانبه‌گرایی تاکید دارد، وزیر امور خارجه آمریکا خواستار همراهی جامعه بین‌المللی با خواسته‌های زیاده‌خواهانه واشنگتن مبنی بر اعمال تحریم علیه تهران شد.

مارگارت بکت، وزیر امور خارجه انگلیس که قرائت بیانیه شش کشور را در پایان نشست لندن بر عهده داشت نیز گفت که وقتی که سازمان ملل از ایران خواسته است فعالیت غنی‌سازی را متوقف کند، ایران دو گزینه دارد.

وی افزود: ما از اینکه ایران هنوز گزینه مثبت را انتخاب نکرده متاسفیم.

بکت گفت که شش کشور اکنون به معیارهایی تحت بند ۴۱ فصل هفت منشور سازمان ملل رجوع خواهند کرد.

وی اضافه کرد: به فشار بیشتر بر ایران نیاز است.

بند ۴۱ شورای امنیت را به اعمال تحریم‌های غیر نظامی نظیر قطع کامل یا نسبی روابط دیپلماتیک و اقتصادی و نیز از خطوط حمل و نقل و ارتباطی مجاز می‌کند.

به گزارش «ایسنا» فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امورخارجه آلمان نیز به شبکه تلویزیونی زد.دی.اف گفت که شش کشور تهیه پیش‌نویس قطعنامه را آغاز خواهند کرد.

امیر جونز پری، سفیر انگلیس در سازمان ملل نیز روز پنج‌شنبه گفته بود که انتظار دارد پرونده ایران ظرف یک هفته آینده به شورای امنیت بازگردد، اما بکت هیچ جدول زمانی را برای این اقدام مشخص نکرد.

گزارش خبرگزاری‌های غربی حاکی است که آمریکا و انگلیس که رهبری فشار برای اعمال تحریم علیه تهران را بر عهده دارند، برای جلوگیری از جدا شدن روس‌ها و چینی‌ها که از شرکای تجاری ایران هستند احتمالا از معیارهای میانه نظیر تحریم فناوری موشکی و هسته‌ای ایران یا منع سفر و دیگر مجازات‌ها علیه مقامات ایرانی درگیر در مساله هسته‌ای ایران استفاده خواهند کرد.

آسوشیتدپرس در گزارش خود آورده است: رایس در ترک عراق تاخیر داشت و علت آن مشکلات فنی هواپیمای حامل او عنوان شد. این به معنای آن بود که دیپلمات‌ها فرصت اندکی برای رسیدن به اتفاق نظر دارند، اما حتی پیش از اینکه مشکلات لجستیکی بیان شود روشن بود که اختلافات چشمگیری میان شرکت‌کنندگان وجود دارد، چرا که روسیه نسبت به تحریم‌ها اکراه نشان داده و رایس می‌گفت که به زمان بردن ایران به شورای امنیت کاملا نزدیک شده‌اند.

وی در راه سفر به لندن گفت: مساله اعتبار شورای امنیت و سیستم بین‌المللی مطرح است و نمی‌توان بدون رسیدن به نتیجه فقط حرف زد.

الکساندر الکسی‌اف، معاون لاوروف هشدار داده بود که صحبت با زبان تهدید و ضرب‌الاجل با ایران غیرسازنده است. بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، فیلیپ دوست بلازی، وزیر امور خارجه فرانسه گفت: ما به اتفاق تصمیم گرفتیم در روزهای آینده به همراه یکدیگر بر روی تحریم‌هایی که متناسب و برگشت‌پذیر باشد کار کنیم.

وی تاکید کرد: در برای مذاکرات همچنان باز است.

یک مقام عالی‌رتبه آمریکایی هم به خبرنگاران گفت که شش کشور درباره اعمال تحریم‌های تدریجی علیه ایران مذاکره می‌کنند. وی که از ذکر نامش خودداری کرد گفت که این تحریم‌ها می‌تواند منع صدور فناوری‌های دوگانه به ایران را شامل شود.

یک دیپلمات اروپایی گفت که نشست لندن ضرورتا گفت‌وگوهای آتی را به سوی اینکه آیا تدوین پیش‌نویس تحریم‌ها به نیویورک بازگردد یا خیر تغییر داد.

وی به رویتر گفت: ما توپ را به شورای امنیت باز می‌گردانیم، مذاکرات واقعی درباره تحریم‌ها در نیویورک انجام خواهد گرفت.

به گزارش بی.بی.سی، وزیر امور خارجه انگلیس در عین حال افزوده که مجموعه پیشنهادهای تشویقی که پیش از این به ایران داده شده همچنان به قوت خود باقی است و از ادامه تلاش‌ها برای یافتن راه‌حل از طریق مذاکره خبر داده است.