شکاف بین کشورهای ۵ + ۱ در تصمیم‌گیری درباره موضوع پرونده هسته‌ای ایران با گذشت بیش از سه روز از تمام شدن مهلت تعیین شده شورای امنیت، وارد ابعاد تازه‌تری شد و کشورهای اروپایی نیز اعلام کردند که از سیاست تحریم ایران، که به شدت از سوی آمریکا دنبال می‌شود، حمایت نمی‌کنند. به گزارش ایسنا، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در همین ارتباط تاکید کرد که اتحادیه اروپا فرصت کوتاه دیگری را در اختیار ایران قرار می‌دهد، اما هیچ ضرب‌الاجلی را برای پیشرفت در مذاکرات در خصوص تعلیق غنی‌سازی اورانیوم تعیین نمی‌کند.

خاویر سولانا، دیروز در فنلاند پس از گفت‌وگو با وزیران امور خارجه اتحادیه اروپایی به خبرنگاران گفت: این فرصت کوتاه خواهد بود اما هیچ ضرب‌الاجلی وجود ندارد. علاوه بر اروپا، پیش از این روسیه نیز رسما اعلام کرده بود که با تحریم ایران مخالف است. روز شنبه نیز رییس کمیته بین‌الملل سنای روسیه اعلام کرد که اعمال تحریم احتمالی در رابطه با ایران که به فعالیت‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهد، راه به جایی نخواهد برد.

میخاییل مارگلوف، در این رابطه گفت: تجربه نشان می‌دهد که کشور‌های خاورمیانه، در برابر تحریم مقاوم هستند. از این رو اعمال تحریم بیهوده است. وی خاطر نشان کرد: به ویژه شاهد بودیم که گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران را به داشتن اهدافی نظامی از این فعالیت‌ها متهم نمی‌کند. به عقیده وی مذاکرات، موثرتر از اتخاذ معیارهای سرسختانه است. روسیه نیز رسما اعلام کرده است که تحریم علیه ایران اوضاع را وخیم‌تر خواهد کرد.

وزیر خارجه روسیه گفت: تجارب گذشته را مدنظر قرار می‌دهیم و با ضرب‌الاجل‌هایی که همگی منجر به بن‌بست خواهد شد همگام و موافق نمی‌شویم. سرگئی لاوروف افزود: بله، کشورهایی وجود دارند که سیاست‌های آنها ابهام‌برانگیز است و موجب نارضایتی می‌شوند، اما همه ما در دنیایی مشترک زندگی می‌کنیم و باید ایران را به سوی گفت‌وگو سوق داد، نه به سوی انزوا و تحریم. اما مهم‌ترین تحول در این زمینه، تغییر موضع نسبی اروپا نسبت به موضوع تحریم و جدا شدن مواضع اروپا و آمریکا در این ارتباط است. اروپایی‌ها در موضع‌ اخیرشان تاکید کرده‌اند که هنوز برای صحبت کردن درباره تحریم ایران زود است.

رویتر با اشاره به همین موضوع گزارش داده است که آمریکا سرگرم مشاوره با کشورهای اروپایی در مورد تحریم احتمالی ایران است، اما اتحادیه اروپا تاکید کرده که خواهان گفت‌وگوهای بیشتر با تهران است. خبرگزاری رویتر نیز نوشت، آمریکا عامل و نیروی اصلی در تحریم احتمالی علیه ایران است، اما روسیه در مورد اجماع سریع شورای امنیت در این زمینه ابراز تردید کرده و عنوان کرده است که تهدید ایران به بن‌بست منجر خواهد شد.

وزارت خارجه فرانسه نیز اعلام کرد، پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان برای گفت‌وگو درباره راه‌های پیش رو، در برلین، پایتخت آلمان دیدار می‌کنند. از سوی دیگر اتحادیه اروپا اعلام کرده است که اعمال تحریم علیه ایران در این شرایط یک اقدام پیش از موقع است. روزنامه‌ نیویورک تایمز نیز در این رابطه مشخصا از تفاوت موضع آمریکا و اروپا درباره ایران خبرداد و نوشت: ارکی تئومیویا، وزیر امورخارجه فنلاند، رییس دورهی اتحادیه اروپا گفت که این اتحادیه قصد دارد به جای توسل به تحریم‌هایی که واشنگتن در روزهای اخیر به اعمال فشار درباره‌اش می‌پردازد، از دیپلماسی استفاده کند.

نیویورک تایمز در این‌باره نوشت: بیاناتی که از جانب اتحادیه اروپا و روسیه مطرح می‌شود در کنار هم دورنمای تلاش‌های دولت بوش برای تنبیه فوری ایران به سبب خودداری از تعلیق غنی‌سازی را با تردید جدی مواجه می‌کند. در مسکو مقامات روسی نسبت به این که ضرب‌الاجل ۹شهریور بدون رسیدن به توافق با ایران برای توقف غنی‌سازی به سر رسیده است ابراز تاسف کردند، اما آنها به وضوح بیان کردند که روسیه از تحریم‌ها یا دیگر گام‌ها برای منزوی ساختن ایران حمایت نخواهد کرد. به نظر می‌رسد این دیدگاه در سراسر اروپا نیز به شکلی گسترده وجود دارد.

نیویورک تایمز ادامه می‌دهد: سرگئی ایوانف، وزیر دفاع و معاون نخست وزیر روسیه نیز نسبت به اعمال تحریم اکراه دارند و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه این کشور گفته است که مسکو مذاکرات مستمر و نه معیارهای تنبیهی را درباره ایران ترجیح می‌دهد. براساس این گزارش مقامات اروپایی گفته‌اند که این اتحادیه در موضعش نسبت به ایران متحد است و در عین حال انگلیس و فرانسه هر دو توافق کرده‌اند که باید فعلا فاصله با تحریم‌ها حفظ شود. در همین راستا دیگر خبرها نیز حاکی است وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا که در فنلاند گردهم آمده بودند، روز شنبه متعهد شدند که به تلاش‌های دیپلماتیک برای حل مساله هسته‌ای ایران ادامه دهند.

وزیر امور خارجه آلمان در فنلاند گفت: از تشدید اوضاع در خصوص ایران در شورای امنیت سازمان ملل هیچ نفعی نمی‌بریم. اشتاین‌مایر از ایران خواست که نشان دهد نسبت به ادامه مذاکرات جدی است. وی افزود: ما در را نمی‌بندیم، اما به علامتی از جانب طرف دیگر نیاز داریم. از سوی دیگر برنارد دات، وزیر امور خارجه هلند نیز پاسخ ایران به مجموعه پیشنهادی ۱+۵ را رضایت بخش ندانست و گفت: قطع تماس‌ها با ایران بدترین کاری است که اتحادیه اروپا می‌تواند انجام دهد. وی اظهار کرد: ما نباید در تقابل با ایران غیر مسوولانه رفتار کنیم. وزیران امور خارجه ۲۵ کشور عضو اتحادیه اروپا همچنین روز جمعه از قصد خاویر سولانا، رییس سیاست خارجه این اتحادیه برای برگزاری مذاکرات با مقامات عالی‌رتبه ایرانی حمایت کردند. سولانا در همین ارتباط تاکید کرد که ایران نباید سعی کند مانند گذشته مذاکرات را به درازا بکشاند و گفت:‌ زمان برای انجام مذاکرات بی‌پایان نیست.

وزیر امور خارجه هلند در خصوص یک جدول زمانی گفت:‌ در خصوص این که گفت‌وگو با ایران چه اندازه می‌تواند به طول انجامد اطمینان ندارم.

خبرگزاری رویتر نیز گزارش داد که وزیران خارجه اتحادیه اروپا توافق کردند به ایران دو هفته فرصت دهند تا موضعش را در خصوص تعویق فعالیت‌های هسته‌ای روشن سازد. خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار است اواسط هفته جاری با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کند تا آنچه آن را ابهامات در پاسخ ۲۱ صفحه‌ای ایران به مجموعه پیشنهادی ۱+۵ می‌نامد، رفع کند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در گزارشی با عنوان وزیران خارجه اتحادیه اروپا از گفت‌وگو درباره ایران می‌گریزند نوشت، وزیران خارجه اتحادیه اروپایی روز شنبه مشتاق بودند تا گفت‌وگو درباره تحریم علیه ایران به علت بی‌اعتنایی این کشور به توقف غنی‌سازی اورانیوم را کنار بگذارند.

این خبرگزاری در گزارش خود تاکید کرد:اتحادیه اروپا تمایل به احیای دیپلماسی در خصوص ایران دارد. اما با وجود اینکه روسیه و اتحادیه اروپا اعلام کرده‌اند که از تحریم ایران حمایت نمی‌کنند، آمریکا که در این شرایط در قبال پرونده هسته‌ای ایران نسبتا در انزوا قرار گرفته است، همچنان بر لزوم اقدام تند علیه ایران و اعمال تحریم اصرار می‌کند.

جان بولتون، نماینده آمریکا در شورای امنیت، با تکرار لفاظی‌های مقامات آمریکایی حتی تندتر از آنها سخن می‌گوید و گزینه نظامی در برابر ایران را گزینه‌ای بر روی میز می‌خواند. وی گفت که در عین حال آمریکا می‌تواند فراتر از شورای امنیت تحریم‌های اقتصادی علیه تهران را دنبال کند.

سفیر آمریکا در سازمان ملل به شبکه خبری سی.ان.ان گفت: ما در تلاش برای حل مسالمت‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران فعالیت دیپلماتیک شدیدی را دنبال می‌کنیم و این هدف ما است، اما هیچ رییس‌جمهوری که مسوولیت دفاع از ملت آمریکا را برعهده داشته باشد گزینه نظامی را از روی میز کنار نخواهد گذاشت. بولتون ادعا کرد: چین و روسیه در زمان تصویب قطعنامه ۱۶۹۶ اطمینان داده‌اند که در صورت بی‌اعتنایی ایران به ضرب‌الاجل قطعنامه درباره تحریم این کشور مذاکره خواهند کرد. سفیر آمریکا در سازمان ملل بار دیگر گفت که امکان دارد واشنگتن فراتر از آنچه اروپا و ژاپن می‌توانند همراهی کنند عمل کند. با این حال خود مقامات آمریکایی نیز اذعان دارند که در زمینه اقدام تند علیه ایران در انزوا قرار دارند.