دنیای اقتصاد: با نزدیک شدن به موعد برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق، نخست‌وزیر اقلیم با اشاره به اختلافات اربیل و بغداد اعلام کرد که ایران می‌تواند برای حل این مسائل نقش مثبتی بر عهده بگیرد. این اظهارات در شرایطی است که سفیر عراق در تهران، برگزاری همه‌پرسی در اقلیم کردستان برای ایجاد استقلال در این منطقه را غیرقانونی عنوان کرده است. پیش از این مقامات ایران نیز با رد موضوع همه‌پرسی استقلال، بر تمامیت ارضی عراق تاکید کرده‌اند.

در همین ارتباط، ایرج مسجدی سفیر جمهوری اسلامی در عراق روز یکشنبه با نچیروان بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان دیدار و گفت‌وگو کرد. نچیروان بارزانی در این دیدار با اشاره به اختلافات اربیل و بغداد اعلام کرد که ایران می‌تواند برای حل این مسائل نقش مثبتی بر عهده بگیرد. در این دیدار درباره روابط تهران- اربیل، مسائل اقلیم کردستان و حکومت عراق، مبارزه با داعش و دوره بعد از داعش تبادل نظر به عمل آمد. بارزانی با اشاره به روابط خوب تهران- اربیل، برای ماموریت جدید مسجدی در عراق آرزوی موفقیت کرد. نخست‌وزیر اقلیم کردستان همچنین در خصوص مسائل بین بغداد و اربیل تاکید کرد: «برای حل این مسائل یک دیالوگ جدی مورد نیاز است. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در این خصوص نقش مثبتی ایفا کند.» ایرج مسجدی نیز در این دیدار بر گسترش روابط با اربیل در همه حوزه‌ها تاکید کرد. سفیر ایران در عراق یادآور شد: «جمهوری اسلامی ایران چه در گذشته و چه در امروز مسیر مذاکره را بین بغداد-اربیل پیشنهاد داده و در این مسیر تلاش می‌کند.» مسجدی همچنین در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که روز دوشنبه در مورد همه‌پرسی اقلیم کردستان با رئیس اقلیم کردستان عراق گفت‌وگو خواهد کرد. پس از جلسه مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق با دیگر احزاب کرد مقرر شد اقلیم کردستان در ۲۵ سپتامبر (۳ مهر) همه‌‌پرسی استقلال برگزار کند که بیشتر کشورها از جمله ایران و ترکیه و خود دولت عراق مخالف این همه‌پرسی هستند. دولت مرکزی عراق پیشاپیش مخالفت خود را با برگزاری این رفراندوم اعلام کرده است. کردستان عراق از سال ۱۹۹۱ و پس از جنگ اول خلیج‌فارس و برقرار شدن منطقه پرواز ممنوع از سوی آمریکا خودمختار است. پس از سرنگونی حکومت صدام حسین در سال ۲۰۰۳ و تدوین قانون اساسی جدید عراق، اقلیم کردستان به صورت یک دولت فدرال اداره می‌شود و مجلس، دولت و نیروهای مسلح مستقل خود را دارد. احتمال برگزاری رفراندوم در کردستان عراق برای جدایی از دولت مرکزی این کشور در سال‌های گذشته و به‌ویژه پس از ناتوانی ارتش عراق در مقابله با حمله گسترده داعش در تابستان ۲۰۱۴، بیش از پیش قوت گرفته بود.

دیدار سفیر ایران با هیاتی از اتحادیه میهنی

سفیر ایران در عراق در اربیل، علاوه ‌بر دیدار با «نچیروان بارزانی» نخست‌وزیر منطقه کردستان با یک هیات از حزب اتحادیه میهنی کردستان دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، در پایان این دیدار و طی یک کنفرانس خبری مشترک، «ایرج مسجدی» سفیر ایران در بغداد و «عدنان مفتی» عضو دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان نظرات خود را در خصوص این دیدار بیان کردند. سفیر ایران در عراق ضمن ابراز رضایت از سفر به منطقه کردستان و دیدار با اعضای دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان، گفت: دیدار خوبی داشتیم و گفت‌وگوهایی درباره روابط فی‌مابین انجام شد.

دیدار شمخانی با مقامات اتحادیه میهنی

از سوی دیگر، دریابان شمخانی در دیدار با مقامات اتحادیه میهنی کردستان عراق با اشاره به زمزمه‌هایی مبنی بر برگزاری همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق گفت اگر چه ممکن است ظاهر این موضوع جذاب باشد اما در حقیقت موجب انزوا و فشار بر کردهای عراق و تضعیف کردستان و در نهایت کل کشور عراق خواهد شد. عبدالله‌رسول‌علی معاون اول دبیرکل اتحادیه میهنی اقلیم کردستان و ملابختیار رئیس دفتر سیاسی این اتحادیه در راس هیاتی بلندپایه عصر دیروز با علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای‌عالی امنیت ملی دیدار و پیرامون آخرین وضعیت تحولات اقلیم کردستان عراق و منطقه گفت‌وگو کردند. شمخانی در این دیدار پیروزی بر داعش و آزادسازی موصل را نویددهنده آینده بهتر برای عراق یکپارچه و غلبه بر فتنه‌های خارجی برای ایجاد انشقاق در این کشور دانست. شمخانی با اشاره به زمزمه‌هایی مبنی بر برگزاری همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق گفت: پیگیری موضوع برگزاری همه‌پرسی برای جدایی و ایجاد انشقاق در ملت عراق به لحاظ حاشیه‌ای بودن و عدم پاسخگویی به هیچ‌یک از اولویت‌ها و نیازهای واقعی مردم، با تدبیر و سیاست مسوولان عراق همخوانی ندارد.

واکنش سرلشکر باقری

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح نیز طرح موضوع برگزاری همه‌پرسی در کردستان عراق را سرآغازی بر پدید آمدن مشکلات و چالش‌های جدید در این منطقه دانست و تاکید کرد: این موضوع به هیچ وجه قابل پذیرش همسایگان عراق نبوده و حفظ استقلال و یکپارچگی عراق به نفع تمام اقوام، مذاهب و بخش‌های مختلف این سرزمین است. سرلشکر باقری در همایش فرماندهان نیروی زمینی سپاه که در مشهد مقدس برگزار شد، افزود: «اینکه در بخشی از سرزمین عراق، با شکست داعش و تروریست‌های تکفیری پس از سه سال جنگ و آوارگی مردم عزیز و تقدیم شهدای فراوان و موفقیت ملت و مرجعیت دینی و پیروزی ارتش و نیروهای بسیج مردمی این کشور؛ بی‌درنگ سخن از همه‌پرسی در کردستان عراق و جداسازی بخشی از پیکره عراق زده می‌شود، امری عادی به نظر نمی‌رسد.»

اقدام اقلیم غیرقانونی است

همزمان با این تحولات، سفیر عراق در تهران، برگزاری همه‌پرسی در اقلیم کردستان جهت ایجاد استقلال در این منطقه را غیرقانونی عنوان کرد. راجح الموسوی در گفت‌وگو با «ایسنا»، افزود:« این اقدامی غیرموثر و مغایر با قانون اساسی عراق است. قانونی که بر وحدت عراق تاکید کرده و خود کردها نیز در سال ۲۰۰۵ با آن موافقت کردند.» این دیپلمات عراقی با بیان اینکه کردها برادران و دوستان ما هستند، افزود: اگر گله‌مندی بین هموطنان، دوستان و برادران باشد می‌توان آن گله‌مندی را با محاوره و گفت‌وگو حل کرد. او با بیان اینکه برای ما یکپارچگی عراق بسیار مهم است، اظهار کرد: با حفظ این یکپارچگی، عراق از شمال تا جنوب با کمک اقشار مختلف مردمش بازسازی می‌شود. سفیر بغداد در تهران در مورد موضع جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با برگزاری رفراندوم در منطقه اقلیم کردستان نیز گفت: مقامات ایران در اظهارنظرهای خود گفته‌اند که با این موضوع مخالف هستند. آنها نیز مثل سایر کشورها و همچنین سازمان ملل بر حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی عراق اصرار دارند و ما خیال‌مان راحت است که برای ایرانی‌ها، یکپارچگی و وحدت عراق مهم و حائز اهمیت است.