دنیای اقتصاد: روز جمعه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اقدامی غیرمنتظره اسناد جدیدی را در مورد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) منتشر کرد که تاکنون حالت محرمانه داشته است. همزمان کمیسیون مشترک برجام متشکل از معاونان وزرای خارجه کشورهای ایران و ١+٥ و نماینده عالی اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ‌کننده، روز ۱۰ ژانویه (۲۱ دی) در وین تشکیل جلسه خواهد داد.

به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، از محتوای اسناد منتشره آژانس چنین برمی‌آید که ایران از محدودیت‌هایی که برجام بر سر راه غنی‌سازی اورانیوم قرار داده، عبور نکرده و ایران هم‌اینک در موقعیتی قرار ندارد که بخواهد برای ساخت سلاح اتمی اقدام کند. این اسناد روز جمعه سوم دی (۲۳ دسامبر)، یعنی حدود یک سال پس از توافق هسته‌ای، بر روی وب‌سایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده و تاریخ برخی از آنها مربوط به ششم ژانویه ۲۰۱۶یعنی پیش از اجرای برجام است. نامه‌ای از فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا نیز بر روی وب‌سایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده که نشان می‌دهد او انتشار این اسناد را مجاز دانسته است.در وب‌سایت آژانس توضیحی در مورد علت انتشار این اسناد ارائه نشده، اما دو مقام از یکی از کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس علت این اقدام را بیان کرده‌اند. به گفته این دو مقام که نخواسته‌اند نامشان فاش شود، برخی از کارشناسان انتقادهایی به شیوه اجرای برجام در ایران مطرح کرده‌اند و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اخیرا نسبت به کنترل میزان غنی‌سازی اورانیوم با غنای پایین در ایران هشدار داده است. این دو مقام افزوده‌اند که این امر با استقبال برخی از قانون‌گذاران منتقد برجام در آمریکا مواجه شده و هم‌اکنون گروه ۱+۵ و ایران می‌کوشند با انتشار این اسناد اتفاق‌نظر خود در مورد شیوه درست اجرای برجام را به نمایش بگذارند. این اسناد در زمانی منتشر می‌شود که دولت جدید آمریکا به رهبری دونالد ترامپ که حدود یک ماه دیگر کار خود را آغاز می‌کند، ضمن انتقاد شدید از برجام، از احتمال کنار کشیدن ایالات‌متحده از توافق هسته‌ای با ایران و همچنین مذاکرات مجدد سخن گفته است.

21 دی ماه، موعد کمیسیون مشترک برجام

همزمان با این تحولات و در زمانی که ایران، انتقادهای تندی علیه تمدید قانون تحریم‌های ایران در کنگره مطرح کرده است، کمیسیون مشترک برجام متشکل از معاونان وزرای خارجه کشورهای ایران و ١+٥ و نماینده عالی اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ‌کننده، روز ۱۰ ژانویه (۲۱ دی) در وین تشکیل جلسه خواهد داد. به گزارش «ایرنا»، این جلسه به منظور بررسی مسائل مطروحه در نامه مورخ ١٦ دسامبر وزیر امورخارجه جمهوری‌اسلامی ایران به فدریکا موگرینی مسوول هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی تمدید قانون آیسا توسط کنگره آمریکا تشکیل می‌شود. پیش از جلسه کمیسیون مشترک، جلسه گروه کاری تحریم‌ها در سطح کارشناسان تشکیل می‌شود و گزارش آن به کمیسیون ارائه خواهد شد. کمیسیون مشترک که مرکب از دولت‌های طرف برجام یعنی ایران و ۱+۵ است، در سطح معاونان وزرای امورخارجه تشکیل جلسه می‌دهد و در عین حال، جلسات کارشناسی متعددی نیز در حوزه‌های مربوط به انرژی هسته‌ای و هم تحریم‌ها برگزار می‌کند. در این جلسات موضوعات مختلف مربوط به برجام رصد شده و در صورت لزوم تصمیمات مقتضی اتخاذ می‌شود.در متن برجام و پیوست‌های آن وظایف متنوع و متعددی بر عهده کمیسیون مشترک گذاشته شده است که جزئیات آن در بخش‌های مربوطه در متن برجام و پیوست‌ها و به‌طور خاص در پیوست شماره چهار برجام آمده است. در یک جمله، کمیسیون مشترک مسوولیت مراقبت از روند اجرای برجام از سوی همه طرف‌ها و رفع گره‌های احتمالی در این مسیر را بر عهده دارد.