دنیای اقتصاد: جنبش عدم تعهد مسیری ۶۱ ساله را از میان تحولات پر فراز و نشیب روابط بین‌الملل و تحولات جهانی در کشورهای آسیایی و آفریقایی طی کرده است؛ مسیری که از سریلانکا آغاز شد و اکنون جزیره مارگاریتای ونزوئلا در آمریکای لاتین، میزبان رهبران غیرمتعهدها برای برگزاری اجلاس هفدهم است. به گزارش «ایرنا» ونزوئلا در حالی هفدهمین نشست سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد(Non-Aligned Movement) را برگزار می‌کند که ریاست دوره‌ای جنبش با سفر حسن روحانی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان عضو تروئیکای غیرمتعهدها به «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهوری این کشور واگذار می‌شود.

ایران از سال ۱۳۹۱ ریاست دوره‌ای جنبش عدم تعهد را برعهده دارد و انتقال ریاست جنبش نم براساس برنامه‌ریزی معمول باید در شهریور ۱۳۹۴ به ونزوئلا انجام می‌شد، اما این کار با چندین ماه تعویق صورت گرفت. از دوره ریاست ایران بر جنبش غیرمتعهدها می‌توان به‌عنوان برجسته‌ترین مقاطع دوران یاد کرد؛ دورانی که با تحولات شمال آفریقا و خاورمیانه به‌ویژه انقلاب مصر، سرنگونی دیکتاتوری لیبی و تونس و در ادامه آن با بحران جنگ در سوریه، عراق و یمن همزمان شد و این دوره را از سایر ادوار قبل متمایز کرد.در آوریل ۱۹۵۴ گروهی از کشورهای آسیایی در پایتخت سریلانکا (کلمبو) اجتماع کرده و درباره همکاری با یکدیگر و با کشورهای تازه استقلال‌یافته آسیایی و آفریقایی به توافق رسیدند و اولین تلاش در راستای همبستگی و همکاری و دستیابی به مواضع مشترک صورت گرفت. پایه‌های اصلی جنبش عدم تعهد در سال ۱۹۵۵ و در جریان کنفرانس باندونگ در کشور اندونزی بنیانگذاری شد؛ نهضت عدم تعهد متشکل از کشورهایی بود که از استعمار آزاد شده و قصد داشتند مجموعه‌ای از رهاشدگان از استعمار را تشکیل دهند. اصطلاح «عدم تعهد» نخستین بار توسط «جواهر لعل نهرو» اولین نخست‌وزیر هند پس از استقلال هند طی نطقی در ۲۸آوریل ۱۹۵۴ در کلمبو مطرح شد و پس از آن با تلاش رهبران آسیایی- آفریقایی و بنیانگذاران آن، این جنبش شکل گرفت.

این روند با تلاش مارشال تیتو، جواهر لعل نهرو، جمال عبدالناصر، احمد سوکارنو و قوام نکرومه رهبران یوگسلاوی، هند، مصر، اندونزی و غنا به‌عنوان بنیانگذاران و نخستین رهبران این نهضت تا جایی ادامه یافت که اولین اجلاس در دسامبر ۱۹۶۱ در بلگراد پایتخت یوگسلاوی و با حضور رهبران ۲۵ کشور برگزار شد.از آن زمان تاکنون هفده دوره اجلاس برگزار شده که شانزدهمین آن در تهران بود. در واقع با تصویب میزبانی تهران برای نشست سران عضو عدم تعهد در اجلاس ۲۰۰۹ شرم‌الشیخ مصر، جمهوری اسلامی ایران به مدت ۹ سال تا سال ۱۳۹۷ (مطابق با ۲۰۱۸ میلادی)، عضو تروئیکای جنبش شد و از سال ۱۳۹۱ لغایت ۱۳۹۴ ریاست دوره‌ای جنبش عدم تعهد را بر عهده گرفت.

دکترین «نه شرقی، نه غربی» به‌عنوان اصول مبنایی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و برگرفته از اصول انقلاب اسلامی به اندیشه عدم تعهد بسیار نزدیک است؛ برهمین اساس ایران همواره بر حفظ استقلال عمل و پویایی موضع‌گیری و مبادرت و بازنگری در متن معادلات جهانی از سوی جنبش عدم تعهد در طول این سال‌ها تاکید کرده است. مهم‌ترین اقدام حمایتی جنبش غیرمتعهدها در قبال ایران را در سال‌های اخیر می‌توان تلاش برای جلوگیری از محکوم شدن ایران در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای بیان کرد؛ به‌طوری که در پایان چهاردهمین نشست سران در هاوانا، اعضا در بیانیه جداگانه‌ای ضمن حمایت از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، پیوستن رژیم صهیونیستی را به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) خواستار شدند.تلاش برای پایان دادن به جنگ ایران وعراق، محکوم کردن حمله آمریکا به هواپیمای مسافربری ایران در تیرماه ۱۳۶۷، حمایت از اجرای قطعنامه ۵۹۸ و سایر موضع‌گیری‌هایی که با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران انطباق داشته مانند مساله فلسطین، مخالفت با مذهب‌ستیزی و نژادپرستی را نیز می‌توان به‌عنوان اقدامات مثبت جنبش غیرمتعهدها به سود ایران نام برد.