امضای ۶۶ سند همکاری میان ایران و قزاقستان
گروه دیپلماسی: نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهوری 74 ساله قزاقستان که ظهر دیروز برای انجام سفری دو روزه وارد تهران شد، در مجموعه تاریخی- فرهنگی سعدآباد مورد استقبال رسمی حسن روحانی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. این سومین سفر نظربایف به ایران از آغاز دولت یازدهم است، او پیش از این برای مراسم تحلیف روحانی در مرداد 92 و افتتاح راه‌آهن سه‌جانبه ایران- ترکمنستان-قزاقستان در آذرماه 93 نیز به تهران سفر کرده بود. علاوه بر برگزاری همایش اقتصادی ایران و قزاقستان که همزمان با این سفر برگزار می‌شود، 66 سند همکاری بین بخش‌های خصوصی و دولتی دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی، مهندسی و گردشگری به امضا رسید. در این مراسم روحانی و نظربایف پس از مراسم استقبال رسمی وارد مذاکرات دوجانبه شدند. سپس مذاکرات هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور برگزار شد. فعالان اقتصادی بخش‌های دولتی و خصوصی دو کشور روز یکشنبه بیش از 44 یادداشت تفاهم همکاری را به ارزش نزدیک به یک میلیارد دلار امضا کردند. کارشناسان انتظار دارند دور تازه‌ای در روابط تهران و آستانه آغاز و روابط دو کشور مستحکم‌تر شود. قزاقستان در بین کشورهای آسیای میانه، بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی و سیاسی است، در عین حال ایران هم بیشترین مبادلات اقتصادی، تجاری و سیاسی را در این منطقه با این کشور دارد.

در همین ارتباط، رئیس‌جمهوری ایران با اشاره به برگزاری اجلاس سازمان همکاری کشورهای اسلامی در استانبول گفت: «ایران و قزاقستان هم نظرند که باید صدای وحدت و همکاری دنیای اسلام به گوش جهانیان برسد.» به گزارش «ایرنا» حسن روحانی با بیان اینکه، از ۲۵ سال پیش که استقلال قزاقستان در سال ۱۹۹۱ اعلام شد تا امروز همواره روابط دو کشور رو به توسعه و گسترش بوده است، افزود: «برای ما قزاقستان کشوری دوست و همسایه و حائز اهمیت است.» رئیس‌جمهوری ابراز کرد: «دولت قزاقستان در دوران تحریم و مذاکرات هسته‌ای همواره به‌عنوان یار ایران بود و دو دور مذاکرات در قزاقستان ترتیب داده شد و در دوران اجرای برجام قزاقستان با ارسال ۶۰ تن کیک زرد کمک خوبی را در اجرای برجام صورت داد.» روحانی گفت: «در این سفر مجموعا ۶۶ سند تفاهم همکاری بین دو کشور اعم از بخش خصوصی و دولتی به امضا رسید که تحول و نقطه عطفی در روابط دو کشور محسوب می‌شود.» او اضافه کرد: «با شروع همکاری‌های بانک‌های مرکزی دو کشور امکان تبادل بانکی و تسهیل در روادید برای بازرگانان ایرانی برای رفت‌و‌آمد در قزاقستان مهیا خواهد شد و حمایت دو دولت از بخش خصوصی قدم‌های مهمی در توسعه اقتصادی دو کشور خواهد بود.» رئیس‌جمهوری با بیان اینکه در زمینه مسائل منطقه‌ای نیز میان دو کشور اتفاق نظر وجود دارد، تاکید کرد: «موضوع افراطی‌گری و اختلاف بین فرق، مذاهب و تروریسم سه خطر عمده‌ای است که جهان اسلام را تهدید می‌کند و باید برای ایجاد ثبات در افغانستان، عراق، سوریه و پایان جنگ در یمن راه‌حل‌های سیاسی مورد توجه قرار گیرد که در این مذاکرات مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت.» حسن روحانی همچنین در نشست هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور با اشاره به اینکه مذاکرات روسای جمهور دو کشور، در زمینه مسائل مورد علاقه موجب گسترش روابط شده است، گفت: «این سفر نقطه عطفی در ارتقای سطح روابط و گسترش رایزنی‌های دو کشور خواهد بود.» رئیس‌جمهوری با اشاره به اهمیت دریای خزر، بر هماهنگی و تلاش دو کشور در زمینه محیط‌زیست، حمل‌ونقل، کشتیرانی و رژیم حقوقی آن تاکید کرد.

نورسلطان نظربایف رئیس‌جمهوری قزاقستان نیز در این نشست با تقدیر از میهمان‌نوازی جمهوری اسلامی ایران، حل‌وفصل موضوع هسته‌ای را دستاوردی بزرگ برای جمهوری اسلامی ایران دانست و افزود: «این اتفاق یک پیروزی بزرگ دیپلماتیک برای ملت ایران بود و موجب ارتقا جایگاه این کشور در منطقه و جهان شد.» رئیس‌جمهوری قزاقستان، سفر روحانی به آستانه در سال ۲۰۱۴ را بسیار مثبت و دارای نتایج ارزنده ارزیابی و ابراز امیدواری کرد که رایزنی‌های روسای جمهور و مسوولان دو کشور بتواند به ارتقای سطح روابط و تحکیم مناسبات همه‌جانبه ایران و قزاقستان کمک کند. نظربایف همچنین با تاکید بر لزوم همکاری ایران و قزاقستان در راستای حل‌وفصل مسائل منطقه‌ای، مبارزه با تروریسم و حفظ وحدت در جهان اسلام گفت: «ما باید از ایجاد اختلاف میان کشورهای اسلامی جلوگیری کنیم و اجازه ندهیم دشمنان، اسلام و تروریسم را در کنار هم به جهان معرفی کنند و ایران به‌عنوان یک کشور بزرگ با تمدنی کهن می‌تواند نقشی تاثیرگذار در این راستا داشته باشد.» او با اعلام حمایت قزاقستان از عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای و اتحادیه اوراسیا، اظهار امیدواری کرد که در اجلاس آینده سران کشورهای حاشیه دریای خزر، شاهد نتایج مثبت و ارزنده‌ای در راستای منافع کشورهای ساحلی خزر باشیم.


امضای ۹ سند همکاری بین دو کشور

از سوی دیگر 9 یادداشت تفاهم و موافقت‌نامه همکاری با حضور حسن روحانی و نورسلطان نظربایف، رئیسان جمهوری ایران و قزاقستان در مجموعه تاریخی فرهنگی سعدآباد به امضا رسید. پس از مذاکرات دوجانبه ایران و قزاقستان، موافقت‌نامه انتقال محکومان به حبس، موافقت‌نامه همکاری در زمینه حفظ نباتات و قرنطینه گیاهی و یادداشت تفاهم همکاری در حوزه همکاری‌های فناورانه به امضا رسید. از دیگر اسناد امضا شده بین ایران و قزاقستان می‌توان به پروتکل توسعه همکاری‌های اقتصادی در زمینه‌های صنعت، تجارت و سرمایه‌گذاری، برنامه بلندمدت همکاری حمل‌ونقل و تزانزیت در مسیر جاده ابریشم و یادداشت تفاهم همکاری بین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک ملی جمهوری قزاقستان اشاره کرد.

یادداشت تفاهم همکاری راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی راه‌آهن جمهوری قزاقستان، پروتکل همکاری بین شرکت خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی جی‌اس‌سی راه‌آهن قزاقستان و یادداشت تفاهم همکاری صندوق توسعه ملی جمهوری اسلامی ایران و شرکت مادر تخصصی ملی بایترک قزاقستان از دیگر اسنادی است که بین دو کشور امضا شد. از دیگر تحولات مهم در بخش اقتصادی دو کشور می‌توان به تکمیل راه‌آهن سه‌جانبه، افتتاح سیلوی مشترک دو کشور در بندر امیرآباد در خرداد 89، افتتاح پرواز خط مستقیم میان دو کشور از خرداد 89، برگزاری اولین نشست شورای بازرگانی دو کشور، برگزاری سه دوره نشست کارگروه تجاری دو کشور و آغاز به‌کار مرکز تجاری ایران در شهر چیمکنت در استان قزاقستان جنوبی اشاره کرد. راه‌اندازی مجدد سوآپ نفت نیز از دیگر توافقاتی است که در حال پیگیری است.