دنیای اقتصاد: ریل پاک‌ترین ابزار برای حمل‌ونقل به شمار می‌رود. صنعت حمل‌ونقل ریلی که سهمی ۵/ ۸ درصدی در کل میزان جابه‌جایی‌ها و سفر‌های در اروپا دارد، تنها حدود ۵/ ۱ درصد از کل CO۲ انتشار یافته توسط بخش حمل‌ونقل را به هوا وارد می‌کند. قطارهای الکتریکی که با انرژی‌های نو کار می‌کنند درصد انتشار کربن را به صفر رسانده و تجربه انتقالی کاملا پاک را امکان‌پذیر می‌سازند. مطالعات و بررسی‌ها حکایت از افزایش آثار تخریبی و مشکلات ناشی از پدیده «گرم شدن زمین» دارد. هیات بین‌المللی بررسی تغییرات آب و هوایی(IPCC) در گزارش سال ۲۰۱۳ خود بر افزایش گرمای جهانی تاکید کرده و بر نقش فعالیت‌های بشر به‌عنوان عامل اصلی گسترش این پدیده از میانه قرن بیستم تاکید می‌کند. ادامه انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG) در روند گرم شدن زمین نقش موثری داشته است به نحوی که این گزارش می‌افزاید «محدود کردن تغییرات آب و هوایی نیازمند یک کاهش اساسی و مستمر در انتشار گازهای گلخانه‌ای در سراسر جهان است. در پیمان کیوتو از ۶ نوع گاز شیمیایی به‌عنوان گازهای خطرناک و مضر برای محیط زیست، نام برده شده است: کربن دی اکسید، متان، نیتروس اکسید، هیدرو فلوئورو کربن‌ها، پرفلوئورو کربن‌ها و سولفور هگزافلوئورید. اما در میان کربن دی اکسید که بسیار مشهورتر از بقیه به‌شمار می‌رود ۸۲ درصد کل گازهای گلخانه‌ای منتشره و ۹۹ درصد از گازهای ناشی از بخش حمل‌ونقل اروپا را شامل می‌شود.

وضعیت امروز بخش حمل‌ونقل

بخش حمل‌ونقل مسوول انتشار حدود ۲۰درصد از کل گازهای گلخانه‌ای است. این رقم در صورتی که آلودگی پروازهای بین‌المللی (پروازهای سایر قاره‌ها یا کشورهای غیرعضو یورو) و پیامدهای زیست‌محیطی بخش دریایی را نیز به آن اضافه کنیم (این موارد خارج چارچوب‌های مشخص شده در پیمان کیوتو است)، به حدود ۲۴ درصد افزایش می‌یابد. نمودار ۱ میزان گازهای گلخانه‌ای انتشار یافته در هر بخش را برای سال ۲۰۱۲ نشان می‌دهد. همان‌طورکه مشاهده می‌شود بخش حمل‌ونقل سهمی ۷/ ۱۹ درصدی در آلودگی محیط زیست در سال ۲۰۱۲ داشته و از این حیث پس از صنایع انرژی بر در رتبه دوم قرار می‌گیرد، اما در این میان صنعت ریلی تنها حدود ۶/ ۰ درصد آلودگی بخش حمل‌ونقل به صورت مستقیم (مصرف سوخت دیزل) تولید می‌کند و در صورتی که آلودگی ناشی از تولید برق برای حرکت قطارها را نیز به آن بیفزاییم این رقم به حدود ۵/ ۱ درصد می‌رسد. در مقابل بخش جاده‌ای ۹/ ۷۱ درصد از میزان کربن دی اکسید انتشار یافته در بخش حمل‌ونقل را در بر می‌گیرد. بخش هوایی و دریایی نیز به ترتیب ۶/ ۱۲ درصد و ۴/ ۱۴ درصد را شامل می‌شوند. ۲۰۰۷ را باید بدترین سال در آلودگی هوا توسط بخش حمل‌ونقل نامید. در این سال میزان انتشار گازها به اوج خود رسید. اگرچه بحران مالی و اقتصادی و افزایش قیمت سوخت در سال‌های بعد که منجر به کاهش تقاضای انتقال بار و کاهش ۱۰ درصدی این آلودگی تا ۲۰۱۲ شد. از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰ حجم CO۲ تولید شده توسط بخش ریلی اروپا ۳۹ درصد کاهش یافته است. این کاهش به‌ویژه از طرف حمل‌ونقل باری بوده است، به طوری که ۴۱ درصد از میزان آلودگی‌ها در آن کاسته شده و بخش مسافری نیز کاهش ۲۷ درصدی را تجربه کرده است.

اهداف اتحادیه اروپا

سیاست کلی اتحادیه اروپا کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به حدی است که میزان افزایش در میانگین دمای جهانی کمتر از ۲ درجه حفظ شود. به این منظور آنها طی برنامه‌ای قصد دارند تا سال ۲۰۵۰ حجم گازهای گلخانه‌ای خود را نسبت به ۱۹۹۰ بین ۸۰ تا ۹۵ درصد کاهش دهند. برنامه‌ای که در کنفرانس جهانی تغییرات آب و هوایی دسامبر سال گذشته در پاریس بررسی و تصویب شد. این کمیسیون ۳ هدف اصلی را برای خود مشخص کرد: کاهش ۴۰ درصدی آلودگی گازهای گلخانه‌ای تا ۲۰۳۰؛ افزایش استفاده و به‌کارگیری انرژی‌های نو به ۲۷ درصد کل مصرف انرژی و کاهش ۳۰ درصدی مصرف انرژی تا سال ۲۰۳۰. اما به نظر می‌رسد برای تحقق اهداف بالا به‌ویژه کاهش ۴۰ درصدی آلودگی هوا نسبت به ۱۹۹۰ تا ۲۰۳۰ به برنامه‌ها و سیاست‌های جدی‌تری نیاز است. به‌طور کلی حمل‌ونقل ریلی بالاترین کارآیی محیط زیستی را در بین انواع وسایل حمل‌ونقلی دارا است، در صورتی که بتوان جابه‌جایی بار با قطار را به دو برابر میزان کنونی رساند و به همین میزان از سفرهای جاده‌ای کاست، در هر سال چیزی حدود ۴۵ تا ۵۵ میلیون تن CO۲ کمتر وارد فضا می‌شود. افقی که تحت عنوان «نقشه راه ایجاد سیستم حمل‌ونقل واحد در اروپا» برای سال ۲۰۵۰ ترسیم شده قصد دارد ۳۸ درصد انتقال بار و ۲۷ درصد جابه‌جایی مسافر در کل اتحادیه اروپا را به صنعت ریل واگذار کند، تحقق این امر می‌تواند منجر به ۲۳۸ میلیون تن کاهش انتشار CO۲ در سال شود. به‌طور کلی میزان آلودگی بسته به نوع سوخت، مسافت طی شده، سرعت و وزن لکوموتیو، بار و مسافر متغیر است. مطالعات نشان می‌دهد، میزان CO۲ ناشی از انتقال ریلی ۸ برابر کمتر از جاده و ۷ برابر کمتر از انتقال با کشتی است. نمودار ۲ نیز کل میزان آلودگی انتقال یک نفر بین بروکسل و برلین را نشان می‌دهد. همان‌طور که می‌بینیم استفاده از قطار به ترتیب ۷/ ۳ برابر نسبت به جاده و ۳/ ۴ برابر نسبت به پرواز با هواپیما آلودگی کمتری ایجاد می‌کند.

راه‌آهن، راهکار نگرانی‌های زیست محیطی اروپا

راه‌آهن، راهکار نگرانی‌های زیست محیطی اروپا

راه‌آهن، راهکار نگرانی‌های زیست محیطی اروپا