چارهجویی برای عشایر متمرد و معترض
گروه تاریخ اقتصاد- بخشی از مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی را در ۲۷ دیماه ۱۲۸۶ شمسی میخوانید: تلگرافى از آقایان علمای ساوجبلاغ و تجار و اصناف و سایر اهالى آنجا رسیده بود، قرائت گردید اشعار داشت بر اینکه ما هیچوقت به اقتضاى نمکخوارگى دولت علیه ایران و بهجهت حفظ وطن مقدس خودمان گول وساوس بعضى را نخواهیم خورد و تماما در این نیت خود ثابتقدم و متفق بوده، میگوییم اللهم اید دولتنا و مجلسنا و حضرت والا فرمانفرما هم وارد قصبه شده نهایت تشویق را از اهالى فرموده و کمال امیدوارى و اطمینان حاصل گردید؛ اما چون ورود حضرت ایالت به قصبه منافى با خیالات بعضى بود رئیس ایل ما مشق را با خود ایل که رعیت ایرانند محرک شده آنها هم که قریب بیست هزار نفر هستند، بر آقایان ساوجبلاغ سختگیرى نموده که چرا ایالت را راه دادید.
گروه تاریخ اقتصاد- بخشی از مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی را در 27 دیماه 1286 شمسی میخوانید:
تلگرافى از آقایان علمای ساوجبلاغ و تجار و اصناف و سایر اهالى آنجا رسیده بود، قرائت گردید اشعار داشت بر اینکه ما هیچوقت به اقتضاى نمکخوارگى دولت علیه ایران و بهجهت حفظ وطن مقدس خودمان گول وساوس بعضى را نخواهیم خورد و تماما در این نیت خود ثابتقدم و متفق بوده، میگوییم اللهم اید دولتنا و مجلسنا و حضرت والا فرمانفرما هم وارد قصبه شده نهایت تشویق را از اهالى فرموده و کمال امیدوارى و اطمینان حاصل گردید؛ اما چون ورود حضرت ایالت به قصبه منافى با خیالات بعضى بود رئیس ایل ما مشق را با خود ایل که رعیت ایرانند محرک شده آنها هم که قریب بیست هزار نفر هستند، بر آقایان ساوجبلاغ سختگیرى نموده که چرا ایالت را راه دادید. الحمدلله که به مقصود خود نائل نشدند و عجالتا مشغول تهیه استعداد و شرارت هستند و چیزی که مایه تعجب است، عنوان مذهبى را پیش گرفتهاند، در صورتی که ابدا هیچوقت این صحبت در میان نبوده و ما داعیان که مروج مذهب هستیم، قصدى جز ترویج دین محمدى صلىالله علیه و آله و اتحاد و اتفاق مقصودى نداریم، در هر صورت براى جلوگیرى از عشایر متمرده و افساد مفسدین چارهجویى عاجل بشود.
اسدالله میرزا: باید از غیرت و تعصب آقایان و سایر اهالى ساوجبلاغ در این موقع کمال امتنان را داشته باشیم و از طرف دولت و ملت هم اقدام کامل عاجل بشود که آنها در زیر پاى اسب اکراد پایمال نشوند، اول اقدام این بود که یک کمیسیون سرحدى منعقد شود که جواب این تلگرافات به تعویق نیفتد. بنده عرض میکنم نباید جواب آنها به تاخیر بیفتد که تا سه روز دیگر کمیسیون منعقد بشود.
آقا سید حسین: تا آن کمیسیون منعقد نشده، همین است و آنهایى که به جهت عضویت این کمیسیون انتخاب شدهاند، هر یک در چند کمیسیون عضویت داشته و مشغول کار هستند و نمیتوانند به اتمام برسند و به این واسطه است که کارها همه معوق مانده تاخیر میشود. خوب است مقرر نمایند که آنها در هیچ کمیسیونى حاضر نشوند، مگر در همان کمیسیون تا آن که کار بگذرد.
آقا میرزا سید حسن: چیزی که حفظ حقوق ایران را میکند دو چیز است: یکى اتحاد است که الحمدلله به عمل آمده و امیدواریم که انشاءالله در ظل حضرت حجت عجلالله فرجه این اتحاد باقى باشد و دیگرى هم ثروت است، نمیدانم وزیر مالیه نقشه و راهى در این باب به کمیسیون مالیه فرستادهاند یا نه؟
مخبرالملک: بنا بر قرارداد سابق امروز مخصوص مذاکرات خود مجلس بود، ولى دیروز قرار شد که آقایان وکلایی که قسم یاد نمودهاند امروز قسم یاد نمایند و حالا به مذاکرات دیگر شروع شده است اگر از قسم یاد نمودن صرفنظر فرمودهاند، بنده عرض میکنم در سرحدات انقلابى حادث میشود تکلیف مجلس نیست که اقدامات نماید یا اینجا تلگرافات بخواند، باید وزیر مسوول بیاید اینجا و راپورت بدهد که از این حادثه اینطور جلوگیرى شده است.
حاج امام جمعه: گویا مطالبى که مکرر واقع میشود اذهان ما و ملت از اهمیت آن منصرف میشود. پارسال اگر یک تلگرافى میرسید از جایى یک هیجان فوقالعاده ماها پیدا میکردیم و مایه امیدوارى بود، اما حالا که میشنویم فرمانفرما در ساوجبلاغ محصور است، قبل از شنیدن و بعد از شنیدن آن مطالب، هیچ فرقى و تفاوتى به حال ماها ظاهر نمیشود. این است که من به کلى مأیوس و محرومم این فرمایش جناب مخبرالملک صحیح است، ولى اینجا بعضى حرفها را علنا نمیتوانم بگویم، بلکه میگویند موقع این حرفها نیست؛ یعنى چه ما باید از وزرا بخواهیم که اقدام بنمایند و ساکت ننشینیم منتظر جارى شدن امور از مجرى نشویم. در صورتی که جمعى از عشایر خودمان متمرد شده و یک سمت مملکت را مغشوش کرده است. مملکت ما از دست عشایر متمرده داخلى خودمان در شرف انهدام است. در اینجا بنشینیم و این حرفها را بزنیم، چه فایده دارد. آن روزى که صحبت کمیسیون شده است، راست است باید آن کمیسیون تشکیل بشود و به کارها رسیدگى نمایند، اما به تاخیر افتاده و ما هم این قدر بىحمیت و بىاستعداد نیستیم، الا اینکه دنباله کار را نمیگیریم! سرباز داریم، قشون داریم، آن قدر پول هم داریم که قشون
مامور کنیم، الا اینکه تلگراف از آنجا بیاید براى وزیر داخله و از آنجا برود پیش هیات رئیسه و از آنجا به جاى دیگر فرستاده شود تا اقدامات بشود؛ خیلى طول دارد. باید این کمیسیون منعقد بشود، همین که تلگرافى رسید فورا اقدامات لازمه به عمل بیاید نه اینکه بنشینیم و صحبت کنیم.
مخبرالملک: غرض بنده هم این نبود که مجلس هیچگونه اقدام و نظارت نداشته باشد، البته مساله مهم است. خیلى هم باید سعى و مجاهدت نمود، ولى میگویم در هر صورت اقدامات سریعانه را باید اشخاصى بنمایند که پول و قشون در دست آنها است و ترتیب هم همینطور است، حال به جهت ماموریت کمیسیونى بشود خیلى خوب است.
ارسال نظر