سازش شاه طهماسب صفوی و سلطان سلیمان عثمانی که در پی سه جنگ حاصل شد از هشتم جولای ۱۵۵۵ میان ایران و عثمانی صلح برقرارکرد. این سه جنگ از سال ۱۵۳۳ آغاز شده بود و یکی پس از دیگری تا سال ۱۵۵۳ ادامه داشت و مذاکرات صلح تا انعقاد قرارداد سال ۱۵۵۵ دو سال طول کشید. در دو جنگ از این سه جنگ ایران شکست خورده بود. دو شکست ایران عمدتا به سبب رقابت و دشمنی سران ایلات تشکیل دهنده نیروی قزلباش با یکدیگر و توطئه و دسیسه بود. همین نزاع داخلی سران ایلات بر سر قدرت و کنترل امور و منافع سبب شده بود که در نخستین جنگ، شاه طهماسب نتواند بیش از چند هزار (کمتر از ده هزار) نیرو وارد میدان کند و در نتیجه تبریز پایتخت وقت و بخشی از غرب و شمال غربی ایران به تصرف عثمانی درآمد. آن چند هزار نیرو هم از صوفیان بودند که شاه طهماسب را «مرشد کامل» و اطاعت از او را واجب محض می‌پنداشتند. سلطان سلیمان برای این جنگ نزدیک به دویست هزار نظامی و سیصد توپ فراهم آورده بود. دو دولت در سازش نامه ۱۵۵۵ ارمنستان را میان خود قسمت کردند، دولت ایران بغداد و مناطق غربی بین‌النهرین را به عثمانی داد و به این ترتیب دولت عثمانی به مـناطق جنوب شرقی جزیره العرب دسترسی یافت. این سازش نامه علویان (شیعیان) آناتولی شرقی که بخشی از آنان را مهاجران دیلمی (گیلانی) تشکیل می‌دادند و هوادار صفویان بودند و همچنین کردها را دلسرد کرد. روزنامه اطلاعات۱۷تیر۵۲