هراس انگلیس از حمله به تاسیسات نفتی ایران
گروه تاریخ اقتصاد - انگلیسیها از بهار ۱۳۱۹ در پی تهیه و تدارک مداخله نظامی محدود در ایران بودند، به نحوی که افسران ستاد نیروهای مسوول مداخلهکننده در ایران در فاصله روزهای ۲۱ تا ۲۴ ژوئن ۱۹۴۰ /۳۱ خرداد تا ۳ تیر ۱۳۱۹ برای تصمیمگیری نهایی در بمبئی گرد هم آمدند و قرار شد یک گردان از سربازان هندی با لباس مبدل در حالی که اسلحههایشان را مخفی کردهاند وارد ایران شده، با هماهنگی کارمندان شرکت نفت انگلیس و ایران نقاط مهم پالایشگاه آبادان را تصرف کنند و دو گردان دیگر یکی در خسروآباد در جنوب آبادان و دیگری به عنوان گردان احتیاط در روستایی پیاده شوند.
گروه تاریخ اقتصاد - انگلیسیها از بهار ۱۳۱۹ در پی تهیه و تدارک مداخله نظامی محدود در ایران بودند، به نحوی که افسران ستاد نیروهای مسوول مداخلهکننده در ایران در فاصله روزهای ۲۱ تا ۲۴ ژوئن ۱۹۴۰ /۳۱ خرداد تا ۳ تیر ۱۳۱۹ برای تصمیمگیری نهایی در بمبئی گرد هم آمدند و قرار شد یک گردان از سربازان هندی با لباس مبدل در حالی که اسلحههایشان را مخفی کردهاند وارد ایران شده، با هماهنگی کارمندان شرکت نفت انگلیس و ایران نقاط مهم پالایشگاه آبادان را تصرف کنند و دو گردان دیگر یکی در خسروآباد در جنوب آبادان و دیگری به عنوان گردان احتیاط در روستایی پیاده شوند. اما درگیری جنگ و کمک انگلیس به جبهه متفقین به منظور جلوگیری از پیشرفت آلمان نازی، مجال مداخله نظامی در ایران را از انگلیس گرفت و چون قدرت و امکانات کافی برای مواجهه با شوروی را در ایران و عراق بهخصوص در مناطق نفتخیز نداشت، پس در موضعی دفاعی قرار گرفت و کوشید تا به واسطه ایران بخشی از این منافع نفتی را حفظ کند. از این رو میکوشید تا ایران را هر چند متحدی توانمند بهحساب نمیآورد، به مقاومت بیشتر در برابر روسها فراخواند. از همین جهت وزارت خارجه انگلستان از وزیر مختارش در تهران، ریدر بولارد، خواست تا به هر طریق که مصلحت میداند در باب روابط آلمان و شوروی اطلاعاتی را که از نظر او به تشویق بیشتر ایرانیان به مقاومت در برابر فشار تقاضای شوروی منجر خواهد شد در اختیار مقامات آن کشور قرار دهد. در تلگرافی دیگر که وزارت امور خارجه انگلستان به وزیر مختارش در تهران مخابره کرده و در بعد از ظهر ۵ ژانویه ۱۹۴۱ /۱۵ دی ۱۳۱۹برای نخستوزیر ایران قرائت شد، چنین آمده: بنا بر مدرک خیلی مطمئنی که به ما رسیده معلوم میشود ایتالیاییها جدا یک حمله هوایی را به آبادان و شاید هم به نواحی نفتی جنوب ایران در نظر دارند مانند حمله [ای] که در چندی قبل روی بحرین و حرّان نمودند. به دولت ایران اطلاع بدهید و تمنی کنید که مراتب را به عرض پیشگاه مبارک ملوکانه برسانند و از طرف دولت انگلستان بیان کنید که امید است دولت شاهنشاه اقدامات لازم را برای جلوگیری از این خطر به عمل آورد و تمام احتیاطهای ضد هوایی را معمول دارند. همچنین به دول محور صریحا خاطرنشان کنند که چنین حملهای چه نتایج وخیم و تقاصهایی در مقابل آنها و بر ضد منافع آنها در ایران در بر خواهد داشت. منبع: -ایران در اشغال متفقین (مجموعه اسناد و مدارک ۲۴-۱۳۱۸)، به کوشش ضیاءالدین تبرائیان، تهران، رسا، ۱۳۷۱ش. - هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی ۱۳۵۷-۱۳۰۰ش، تهران، البرز، ۱۳۷۳ش.
ارسال نظر