«اصلاحات ارضی» یا «انقلاب سفید» ایران که پس از جریان جنگ جهانی دوم در حال شکل‌گیری بود، توسط دولت امینی و دکتر ارسنجانی، وزیر کشاورزی‌اش دنبال می‌شد. در این شماره دکتر ارسنجانی به تاثیر منفی و مثبت پیامدهای جنگ از لحاظ اقتصادی می‌پردازد. وقوع جنگ(جهانی دوم) همانطور که تاثیر منفی در پیشرفت جامعه ایران داشت تاثیر مثبتی درجهت دیگرداشت، آن این بود که عده تازه به دوران رسیده‌ای از نظر اقتصادی در ایران پیدا شدند که از امکانات احتکار زمان جنگ یا امکانات خاص اقتصاد زمان جنگ توانستند متمول بشوند و اینها راه تازه‌ای در زندگی اقتصادی ایران گشودند و در نتیجه طبقه مالک را که به صورت طبقه حاکم مطلق زمان محسوب می‌شدند،‌ کم‌کم فرم تازه‌ای به آن دادند، یعنی اقتصاد سرمایه‌داری به صورت ابتدایی‌ترین نوع خودش در ایران ظاهر شد و اینها تاثیر در شئون اقتصادی اجتماعی و سیاسی ایران پیدا کردند، ولی در همان حال که فرم سرمایه‌داری در ایران ظاهر می‌شد در همان دوره اقتصاد دوره شبانی هنوز در ایران وجود داشت، چنانکه در بعضی از نقاط ایران هنوز هم وجود دارد، یعنی سیستم خان بازی، سیستم ایل و عشیره به صورت حکومت یک خان و اطاعت از قدرت لایزال و غیرقابل تردید یک خان مطلق قادر در آن منطقه هنوز هم در بعضی از مناطق ایران وجود داشت و مردم در حال زندگی عشیره‌ای وایلی هستند. این صورت اقتصادی وجود داشت صورت مالکیت بزرگ که کنترل‌کننده زندگی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی ۱۵میلیون دهقان مملکت ما بود، سیستم خرده مالکی به صورت خیلی ابتدایی در کنار مالکیت‌های عمده محو شده بود، ولی در شهرها نطفه‌های تازه و قوی اقتصاد بورژوازی ایجاد می‌شد، توسعه پیدا می‌کرد، رشد پیدا می‌کرد و کم‌کم‌ خودش را نشان می‌داد نتیجه برخورد این رشد اقتصاد شهرنشینی رشد اقتصاد بورژوازی و سرمایه‌داری متوسط و کوچک به صورت ابتدایی و تماس و اسطکاکی که بازندگی اقتصادی قرون وسطائی نیمه فئودالی و ایلی و عشیره‌ای و دوران شبانی ایران پیدا کرد، این شد که جرقه‌های مترقیانه‌ای از نظر رشد اقتصادی و اجتماعی در مملکت ایران در هر گوشه‌ای پیدا شد و آثار آن کم‌کم در طی چند سال اخیر نمودار شد و بارزترین مظهر رشد و نمو و پیدایش طبقه متوسط در ایران مبارزاتی بود که مردم ایران برای ملی کردن صنعت نفت کردند و نتیجه‌ای بود که در این راه گرفتند.

من نمی‌خواهم اینجا وارد بحث عمیق ملی کردن صنعت نفت از نقطه نظر اقتصادی و نتایج مالی آن برای ملت ایران بشوم فقط این نکته را تذکر می‌دهم که در نهضت نفت تمام طبقات متوسط ملت ایران شرکت داشتند، برای اینکه حس کرده بودند یک شرکت خارجی منافع خاص یکی از مهم‌ترین منابع ما را در اختیار و کنترل خودش قرار داده و یک صدم آن چیزی که نفع می‌برد به ملت ایران نمی‌دهد.