گاهشمار
انقلاب فرانسه فرزندانش را بلعید
این عده به جرم تجدید نظر طلبی و دور شدن از اصول و هدف های انقلاب در ملاء عام با گیوتین گردن زده شدند.این اعدام‌های گروهی دو ماه پس از قدرت یافتن انقلابیون رادیکال به رهبری روبسپیر انجام شد. ۲۰ روز پس از روی کار آمدن روبسپیر، مجلس انقلاب قانون «دستگیری و محاکمه کسانی که به آنان سوء ظن می‌رفت» را تصویب کرده بود و دست رادیکال‌ها را برای محاکمه مخالفان و هرکس که به او بدگمان می‌شدند باز گذارده بود. این زمان در تاریخ فرانسه «دوره وحشت» عنوان گرفته است. روبسپیر و همفکرانش در آن زمان، کار دستگیری افراد مورد سوء ظن را با بازداشت انقلابیون میانه رو آغاز کرده بودند. حال آنکه انقلاب فرانسه عمدتا توسط همین میانه روها آغاز شده بود. سال‌ها بعد، نمایندگان مجلس گفتند که هدفشان از تصویب قانون سال ۱۷۹۳ تنها در حبس نگه‌داشتن مخالفان مورد سوء ظن بود تا فعالیت‌هایشان بی‌اثر و خنثی شود، نه اعدام آنان.
مرحله جدید انقلاب الجزایر
تاریخ‌نگاران 31 اکتبر سال 1954 را آغاز دور اصلی انقلاب الجزایری‌ها برای کسب استقلال خود از استعمار فرانسه ذکر کرده‌اند. در این روز بود که ملی گرایان الجزایری تظاهرات خشونت آمیز خود را دو روز پس از سرکوب شدن، برگزار کردند و نظامیان فرانسوی را غافلگیر ساختند. این انقلاب توام با خشونت تا اواخر ژوئن سال 1962 که دوگل رهبر وقت فرانسه با برگزاری رفراندوم استقلال موافقت کرد ادامه داشت و سوم ژوئیه 1962 دوگل با توجه به نتایج رفراندوم فرمان استقلال الجزایر را که 132 سال مستعمره فرانسه بود ابلاغ کرد.
سالروز قتل خواجه نظام‌الملک
خواجه نظام‌الملک، دولتمرد مشهور ایرانی، وزیر سلجوقیان، مولف کتاب سیاست‌نامه (در علم حکومت کردن)، و موسس دانشکده‌های موسوم به نظامیه در اوایل نوامبر سال ۱۰۹۲ میلادی در نزدیکی کرمانشاه به دست عوامل حسن صباح (فدائیان) کشته شد. امروزه این نوع عملیات را «تروریستی» می‌خوانند. قاتل او «ابو طاهر ارانی» جوانی دیلمی بود که در الموت به صف هواداران حسن صباح پیوسته بود و در آنجا مامور قتل خواجه شده بود. به نوشته پاره‌ای از مورخان، دشمنی حسن صباح با خواجه نظام الملک تنها به خاطر مخالفت خواجه با اسماعیلیه نبود؛ حسن از بسیاری از کارهای دیگر خواجه از جمله همکاری او با سلجوقیان راضی نبود. از نظر حسن صباح سلجوقیان اشغالگر و خارجی شمرده می‌شدند.
کیسینجر بازهم به تهران آمد
هنری کیسینجر وزیر امور خارجه وقت آمریکا که در رابطه با مساله کردهای عراقی و مسائل دیگر پی‌درپی از تهران دیدن می‌کرد اوایل نوامبر سال ۱۹۷۴ به خاطر نفت و مساله عراق وارد تهران شد. شاه یک روز پس از ورود کیسینجر به تهران و نخستین دور مذاکرات با او اعلام کرد که بهای نفت نباید تا آن حد بالا رود که برای مصرف‌کننده قابل تحمل نباشد!. این اظهار شاه نشان داد که کیسینجر موفق شده بود او را در پایین نگه داشتن بهای نفت خام با غرب هم نظر کند. دور بعدی مذاکرات درباره مساله عراق و خطر ادامه نزدیکی آن به روس‌ها بود که معمولا درباره‌اش اعلامیه منتشر نمی‌شد و تنها تحولات بعدی نشان می‌داد که نتایج تماس ازچه قرار بوده است.
«کریستوفر هیچنز» در کتاب خود ـ محاکمه هنری کیسینجر- شرح دیدارهای پی در پی کیسینجر ازتهران را آورده است که از محتوای این نوشته چنین بر می‌آید:
حزب بعث عراق در سال ۱۹۶۸ با شعارهای تند ضد غرب و برقراری سوسیالیسم عربی حکومت عراق را به دست می‌گیرد و به شوروی نزدیک می‌شود و با کردهای آن کشور هم کنار می‌آید؛ به گونه ای که قرار می‌شود معاون رییس‌جمهوری عراق یک کرد باشد. کیسینجر احساس خطر می‌کند و درصدد برهم زدن سازش بغداد با کردها بر می‌آید.
محاکمه ۵۳ تن
محاکمه 53 تن اعضای موسس حزب کمونیست توده از 11 آبان سال 1317 (دوم نوامبرسال 1938 میلادی) در تهران آغاز شد. اتهام عمده آنان تلاش برای براندازی سلطنت و ملی کردن منابع تولید ایران اعلام شده بود. در پایان این محاکمه، دستگیرشدگان به مجازات زندان محکوم شدند. دکتر تقی ارانی، فیزیکدان ایرانی تحصیلکرده آلمان که از او به عنوان پدر احزاب کمونیستی در ایران نام می‌برند، یکی از این متهمان بود. وی به جرم ترویج مرام اشتراکی (مزدکیسم ـ مارکسیسم) و تبلیغ براندازی سلطنت به ده سال زندان محکوم شده بود. ارانی دهم بهمن 1318 هجری خورشیدی (30 ژانویه 1940) در 36 سالگی در زندان تهران درگذشت و اعلام شد که مرگ او از بیماری تیفوس بوده است، در حالی که پس از اشغال نظامی ایران و ازمیان رفتن ترس مطبوعات از نوشتن مطالب انتقادی، برخی از روزنامه‌های تهران نوشتند که دکتر ارانی در زندان و در اثر تزریق آمپول هوا کشته شده است.
محکومیت پدران جنبش کمونیستی ایران نتوانست به فعالیت آنان پایان دهد و حزب توده سه سال بعد اعلام موجودیت کرد که فعالیت علنی آن با تیراندازی به سوی شاه در دانشگاه تهران در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ ممنوع شد.
ارسال نظر