گزارش مهندس موسوی از شرایط کشور در سال ۱۳۶۷
آنچه در زیر می‌خوانید متن صحبت‌های میرحسین موسوی در جلسه ۶۷ مجلس اول در روز ۱۱ دی ماه ۱۳۶۷ است.
«... لایحه بودجه سال ۱۳۶۸ کل کشور را به مجلس محترم تقدیم می‌کنم و با استفاده از فرصت حاضر نکاتی را در زمینه وضعیت فعلی کشور و راهی که پیش روی نظام و انقلاب ما قرار دارد به استحضار نمایندگان ملت می‌رسانم... تجربه ده سال مقاومت را پشت سر و دعوت صدها مبارزه دیگر را در پیش رو داریم. این فرصت خوبی است تا از خود بپرسیم انقلاب ما در کجا ایستاده است و در کدام لحظه از تاریخ و کدام نقطه از حیات ملل اسلامی، با کدام دشمنان و رو در رو یا چه تهدیدهایی از چه آرمان‌هایی پرچمداری می‌کند... جهان از ۸ سال مقاومت سربلندانه چنین انقلابی در برابر زرادخانه‌های همه کفر متعجب نمی‌شود، اینکه مرزهای چنین انقلابی خیلی پیش از اینها به کرانه‌های اروپا و آمریکا نرسیده تعجب می‌کند... انقلابی که خانه در قلب یک میلیارد مسلمان دارد هرگز به پایان نمی‌رسد و دشمنی‌ها با چنین انقلاب عظیمی خاتمه نخواهد یافت. تهدیدهایی که نهضت اسلامی را آماج خود قرار داده است، هیچگاه کم نخواهد شد. اینها واقعیاتی هستند که آینده ما را شکل می‌دهد و ما براساس آن باید بنای فردا را بگذاریم. گرگ‌ها، میشی را که درکامشان باشد، می‌پسندند و ما نمی‌توانیم به پسند نظام سیاسی حاکم بر جهان توجه کنیم... ما قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت را پذیرفتیم. آیا ممکن است صحنه مبارزه ما تغییر کند؟ در آستانه دهمین سالگرد انقلاب قرار گرفته‌ایم و این فرصت خوبی است تا کارنامه یک دهه تلاش را مرور کنیم. در این ده سال بر ما چه رفت و به دست ما چه رسید؟ برخی تصور می‌کنند چون در این دهه، کشور گرفتار جنگ و فشارهای اقتصادی خارجی بوده است، می‌توان با این پرسش‌ها به جان انقلاب طعنه زد. اگر بنا بر شمارش دستاوردهای مادی این انقلاب باشد فرصت حاضر تمام بحث را کفایت نمی‌کند. منتهی از تمام این مسائل بگذریم. اگر در این ده سال حتی یک آجر بر آجر گذارده نمی‌شد باز هم ثمرات انقلاب اسلامی کم نبود. ما ملت، ۱۰ سال به نام خدا دم زده‌ایم؟ آیا این کم است؟ صدها هزار بسیجی، اینها عظیم‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی هستند.
۱۰میلیارد دلار
مهندس موسوی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «در سال ۱۳۵۷ نظریه‌پردازان اقتصادی رژیم سابق محاسبه کرده بودند اگر کشور بخواهد وضعیت اقتصادی خود را برای ده سال بعد حفظ کند و هیچ پیشرفت جدیدی نباشد در سال ۱۳۶۷ به ۴۰میلیارد دلار درآمد ارزی نیاز خواهد داشت. ما اینک در سال ۱۳۶۷ قرار داریم. با ده میلیارد دلار بودجه ارزی مصوب. کارشناسان رژیم سابق این محاسبه را برای استفاده‌های تبلیغاتی انجام نداده بودند که در مورد اصالت ارقام تردید شود. در سری‌ترین جلسات شورای آن زمان این پیش‌بینی شده بود. آنها در این محاسبه وقوع مخارج سرسام‌آور ناشی از جنگ و کاهش گیج کننده ارزش دلار را حدس نزده بودند. در این محاسبه نرخ رشد جمعیت ۵/۲درصد تصور شده بود، در حالی که آمار سال ۱۳۶۵ نشان می‌دهد نرخ رشد در دهه منتهی به این سال سالانه ۹/۳درصد بوده است.
این فاصله ۳۰میلیارد دلاری را چه چیز پر کرده است؟ به مقدار قابل توجهی اراده مردم و به مقدار قابل توجهی ظرفیت‌های مدیریتی ایجاد شده در کشور. از سال ۱۳۵۶ تاکنون مردم ما به طور متوسط سالانه ۲/۱درصد از مصرف خود کم کرده‌اند. امروز اگر درآمد ارزی کشور به ۴۰میلیارد دلار برسد، سطح رفاه جامعه به مراتب بالاتر از سال ۱۳۵۷ خواهد بود. اگر کاستی‌های این نسل به درستی جبران شود اینجانب ادعا می‌کنم با درآمدهای ارزی به مراتب کمتر از این نیز می‌توان کشور را اداره کرد. اینجانب در جلسات خصوصی به نمایندگان محترم عرض کرده‌ام که افراد می‌آیند و می‌روند. دولت یعنی گردش قدرت. تمام جناح‌های فکری که در این نظام نقش دارند اگر از خود کفایت نشان دهند روزی اداره دولت را بر عهده خواهند گرفت و آن روز به وحدت اجرایی نیاز داریم.
عدالت اجتماعی
لازم می‌بینم در این بخش از سخنان خود به امر مهم عدالت نیز اشاره کنم. ما بخواهیم یا نخواهیم در کار عرضه الگویی نو به دنیا وارد شده‌ایم. این الگو در وجه اقتصادی خود نمی‌تواند تنها به راه‌های افزایش تولید در جامعه بیندیشد و از مشکلات انسان‌ها در تامین اجتماعی غافل شود. الگویی که از تعصب نسبت به چنین امری بی‌بهره باشد، الگویی که از پابرهنگان و محرومان غافل بماند و در برابر گرسنگی مظلوم ابراز بی‌تفاوتی کند با انقلاب اسلامی نسبتی نخواهد داشت.
کشورهای غربی سال‌ها است که در جهان سوم روی ایده گریز از عدالت اجتماعی تبلیغ می‌کنند. آنها می‌گویند حرف از این آرمان زدن یعنی فقر را به مساوات تقسیم کردن، آنها می‌گویند اگر تعصب نسبت به چنین عدالتی کنار گذاشته شود و تولید افزایش می‌یابد و در نتیجه این امر، آنچه به دست محرومان می‌رسد بیشتر از فقر عادلانه قبلی است. اصرار بیش از حد غربی‌ها بر پیروی از این نمی‌تواند بی‌دلیل باشد. انگیزه آنها چیست؟ سیر شدن شکم‌‌های خالی چه ضرری به آنها می‌رساند؟ دقیق‌تر بپرسیم. تداول و تمرکز ثروت در دست عده‌ای معدود چه سودی نصیب آنها می‌کند؟ دست برداشتن از شعار عدالت اجتماعی موجب افزایش رفاه در جامعه نمی‌شود، بلکه بالعکس حتی اگر منظور تنها افزایش تولید در جامعه باشد نیز راهی جز تامین رفاه محرومان نیست. این نتیجه‌ای است که حتی سرمایه‌داران نیز بدان رسیده‌اند... بدون عدالت اجتماعی باید از نقش عنصر خلاقیت در افزایش سطح رفاه جامعه تقریبا قطع امید کرد. بدون عدالت اجتماعی هر ساله صدها و هزار‌ها گنج نادر این جامعه از فرط تنگدستی ترک تحصیل می‌کنند... بدون عدالت اجتماعی این سرمایه‌های بشری به مثابه انبان بذری هستند که گوشه‌ای افتاده باشد. البته عدالت اجتماعی شرط کافی برای بهره‌برداری از این ثروت‌های انسانی است، اما شرط لازم هست و البته راه تامین چنین عدالتی الزاما افراط‌های چپگرایانه نیست. اما راه گریز از این افراط هم سنگ زراندوزان را به سینه زدن نخواهد بود. تامین عدالت اجتماعی به تعطیلی بخش خصوصی نیاز ندارد. احقاق حق محرومان در گرو تضییع حق کسی نیست. بحث عدالت اجتماعی و مساله حمایت از محرومان در سال‌های گذشته در معرض مجادلات بسیار بوده است، حتی رسید زمانی که از سوی بعضی جناح‌ها، دولت به خاطر اصرار بر چنین مواضعی در مرز ارتداد معرفی شود... امروز به همه این خبر رسیده که اسلام ناب محمدی، اسلام دفاع از محرومان و پابرهنه‌ها است و اسلام دفاع از مرفهین بی درد و سرمایه‌داران، اسلام آمریکایی است. در پرتو اسلامی که امام امت معرفی می‌کنند دفاع از کوخ‌نشینان، دفاع از کارمند و کارگر روستایی و صنوف ضعیف، بخش تفکیک‌ناپذیر حکومت اسلامی است... دولت برای مستضعفان هر چه کرده است، کم است، منتها این بدان معنی نیست که عده‌ای یک روز بزرگ‌ترین جرم دولت را حمایت از محرومان بدانند و یک روز حمایت از مستضعفان را با تبلیغات خود امری شعاری و بی‌محتوا جلوه دهند... می‌گویند دولت حمایت از مستضعفان جز شعار دادن و تبلیغات هیچ کار نکرده است... به‌رغم سخت‌ترین مشکلات اقتصادی که بر کشورها تحمیل شده بود دولت نان را ارزان و به وفور به دست محروم‌ترین اقشار این جامعه رسانده است، در کدام یک از سال‌های بحرانی دیگر از تاریخ این کشور چنین بوده است؟ آیا این شعار است در جهان، کشوری جز ایران وجود ندارد که در آن قیمت دارو این قدر ارزان باشد. بودجه چندین وزارتخانه و نهاد انقلابی مستقیما برای خدمت به اقشار مستضعف این جامعه هزینه می‌شود، سیاست‌های مالی، سیاست‌های عمرانی، سیاست‌های محرومیت‌زدایی، همه و همه منافع محرومان را دنبال می‌کند. آیا اینها شعار است؟ سوبسید کالاهای اساسی در طول سال‌های طاقت‌فرسای جنگ، اعتبارات سهل‌‌الوصول برای کشاورزان و اعتبارات تضمین شده دولت تحت عنوان تبصره ۳ برای سرمایه‌های کوچک شعار بوده است؟ کمیته امداد آیا نه این است که با بودجه دولت می‌گردد. آیا همه اینها شعار است؟ البته سال‌های سختی را پشت سر گذاشته‌ایم و در این سال‌ها مستضعفان بیشترین بار مشکلات را بر دوش کشیده‌اند، اما دولت یک لحظه غفلت از رنج محرومان را بر خود نبخشیده است... ما در زیر سخت‌ترین فشارهای اقتصادی و سیاسی به جهان ثابت کردیم که پایبندی به سیاست نه شرقی نه غربی برای ملت‌ها یک آرزوی دست‌یافتنی است. ما به‌رغم تمام تلاش‌های دو ابرقدرت دست از حمایت از مبارزان افغانی و لبنانی برنداشتیم... کسی که می‌گوید هیچ نداریم یا نمی‌داند یا با بدخواهی و ساده‌اندیشی می‌خواهد ما تعدیلی در مواضع انقلابی ایجاد کنیم... باید نسبت به چنین نیاتی بدبین باشیم، به ویژه در زمینه دریافت اعتبارات خارجی، باید ترفندهای تجربه شده استکبار جهانی را از یاد نبردیم. اصل ۸۰ قانون اساسی برای این منظور راه‌هایی را پیش روی ما گذاشته است، من نمی‌گویم این راه‌ها را ببندیم و مساله را به صورت مطلق رد کنیم... استفاده از اعتبارات خارجی را تنها و تنها در شرایط بسیار ضروری نگهداریم و هر قدمی در این زمینه با رعایت اصل ۸۰ قانون اساسی، یعنی با تصویب نمایندگان مجلس برداشته شود. سخت‌ترین کار برای دولت آن بود که بعد از جنگ به بهانه رفع کمبودها به استفاده از اعتبارات میان‌مدت و بلندمدت خارجی رو بیاورد و به قیمت از دست دادن بسیاری از اصول و آرمان‌های انقلاب چند صباحی بازارها را پر و چشم‌ها را سیر کند و به این ترتیب آینده کشور را بفروشد، ولی دولت همواره در مقابل این مساله مقاومت کرده و به استفاده از اعتبارات خارجی حتی در طرح‌های تولیدی ویژه و مهم چون «اکل میته» نگاه می‌کند.
همه بودجه را می‌دهیم
با توجه به این که احتمال داده می‌شد سال بعد تشکیلات قوه مجریه تغییر کند، بحث‌هایی بود که دولت برای چند ماه سال ۱۳۶۸ بودجه ارائه کند، اما میرحسین موسوی این موضوع را رد کرده و گفت: «همزمانی ارائه بودجه سال ۱۳۶۸ با ارائه لایحه برنامه ۵ ساله اول توسعه ممکن است این نظر در میان نمایندگان محترم تقویت شده که لایحه بودجه در چارچوب برنامه ۵ ساله بررسی شود. تجربه‌های گذشته و زمان قابل توجهی که برای تصویب لایحه برنامه اول نیاز داریم و با توجه به صدمه‌هایی که تصویب بودجه‌های یک دوازدهم دارد، دولت چنین کاری نمی‌کند. کوشش شده است لایحه سال آینده با حداقل تغییرات نسبت به بودجه ۱۳۶۷ به نمایندگان محترم ارائه شود تا بخش عمده وقت نمایندگان و نیروی کارشناسی پس از تصویب لایحه بودجه به خدمت برنامه ۵ ساله درآید. کلیه ملاحظات ریزبینانه درباره بودجه سال آتی می‌تواند در برنامه اول جمهوری اسلامی در فرصتی بازتر مورد توجه قرار گیرد.
اهم ویژگی‌های لایحه بودجه سال ۶۸ کل کشور به شرح زیر است:
هزینه‌های بودجه عمومی دولت در سال ۱۳۶۸ در مجموع معادل ۱/۳۸۵۶میلیارد ریال برآورد شده است که ۹/۳۰۵۰میلیارد ریال از آن را هزینه‌های جاری و ۲/۸۰۵میلیارد ریال را هزینه‌های عمرانی تشکیل می‌دهد.
بدون در نظر گرفتن هزینه‌های ناشی از جنگ تحمیلی، هزینه‌های جاری دولت در سال ۶۸ نسبت به سال جاری از رشدی معادل ۲/۳درصدی برخوردار خواهد بود.
منابع ارزی کشور در سال آینده از تنوع بیشتری برخوردار می‌شود و صرف نظر از درآمدهای سنتی ارزی، عایدات ناشی از صدور نفت کوره و گاز نیز در دریافت‌های خارجی منظور شده است.
فصول آموزشی، بهداشتی و تامین اجتماعی در لایحه بودجه سال۶۸ از اولویت خاص برخوردار است و هزینه‌های مربوط به آنها بیش از ۳۷درصد کل بودجه را به خود اختصاص می‌دهد.
در امور اقتصادی اولویت اساسی به فصول آب و کشاورزی داده شده است به نحوی که اعتبارات منظور شده در این دو فصل نسبت به رقم مشابه سال جاری ۵/۱۰درصد افزایش از خود نشان می‌دهد.
در قسمت درآمدها، تاکید اساسی بر درآمدهای مالیاتی بوده است به نحوی که سهم این بخش از درآمدها در کل عایدات بودجه عمومی دولت از ۷/۴۲درصد در سال ۶۷ به ۲/۴۸درصد در سال ۶۸ رسیده است که نسبت به رقم مصوب در بودجه سال ۶۷ از افزایشی بالغ بر ۱۱درصد برخوردار است.
همچنین وقوع بهبودی چشم‌گیر در ترکیب درآمدهای مالیاتی پیش‌بینی شده است. سهم مالیات‌های مستقیم در کل مداخل مالیاتی کشور در بودجه مصوب سال ۶۷ حدود ۸/۴۸درصد در نظر گرفته شده بود که این افزایش نقش قابل ملاحظه‌ای در عادلانه‌تر کردن توزیع درآمدهای کشور می‌تواند ایفا کند. بعد ما در این نطق اهداف بخش‌های کمی را مورد بررسی قرار داده‌ایم که خدمت نمایندگان محترم داده می‌شود در قالب بودجه و به طور وسیع در اختیار نمایندگان عزیز قرار خواهد گرفت و برای این که بحثم را کوتاه بکنم به آن نمی‌پردازم فقط اشاره‌‌ای به بازسازی مناطق جنگی کشور دارم به ویژه بنده روی آن تاکید می‌کنم که الان کار وسیعی روی آن شروع شده بعد از این که مجلس محترم و نمایندگان محترم کمک کردند به دولت و بودجه‌ای که در این زمینه داده شد تصویب نمودند، الان به طور فعال با این مساله برخورد کرده‌ایم و سال ۶۸ هم حدود نود میلیارد ریال برای این منظور تخصیص داده شده که در قالب طرح‌های ملی و طرح‌های استانی و یک بخش هم به صورت کلان در اختیار دولت هست در حدود ۱۵میلیارد ریال این هزینه خواهد شد و آن چیزی که من خدمت نمایندگان محترم می‌توانم عرض بکنم بازسازی همین الان با قدرت ادامه دارد و ما امیدوار هستیم که مخصوصا در رابطه با طرح‌های مهم کم‌کم شاهد این باشیم که بعضی از این طرح‌ها که آسیب دیده‌اند به نتیجه برسند از جمله برادران متخصص ما، کارگران ما، مهندسین ما قول داده‌اند که پتروشیمی رازی را راه بیندازند و این مجتمع را راه بیندازند و اوایل سال انشاالله ما پالایشگاه آبادان را تمام خواهیم کرد.
ارسال نظر