کاهش ارزش ریال و فرصت‌طلبی صراف‌ها

با معرفی مهدی بازرگان از سوی امام خمینی به عنوان نخست‌وزیر حکومت موقتی انقلاب، تظاهرات عظیمی در ۱۷ بهمن ماه به پشتیبانی از وی برگزار شد. به گفته گزارشگر روزنامه اطلاعات سه‌شنبه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۵۷ جمعیت چون سیل خروشان برای تبریک به بازرگان به حرکت در آمده است. تجمع‌کنندگان یک صدا فریاد می‌زنند «بازرگان بازرگان حکومتت مبارک، سلام بر بازرگان نخست‌وزیر ایران، درود بر خمینی سلام بر بازرگان». امام خمینی (ره) پس از این اعلام نظر مخالف با دولت بازرگان را مخالفت با شرع دانسته و عنوان کرده‌اند که «وظایف دولت موقت، رفراندوم برای جمهوری اسلامی، تشکیل مجلس موسسان برای تغییر قانون اساسی وانتخابات مجلس براساس قانون جدید است.» ایشان همچنین در بخش دیگری از سخنانش گفته‌اند «ما یک حکومت عادل می‌خواهیم که به افراد علاقه‌مند باشد» این در حالی است که بختیار همچنان بر قانونی بودن دولت خویش پای می‌فشارد. با توجه به تجمع نیروهای مردمی در اطراف مجلس و در نظر گرفتن شدیدترین تدابیر امنیتی در بهارستان، بختیار با هلیکوپتر به مجلس رفته و در آنجا عنوان می‌کند که «اگر تمام نمایندگان استعفا دهند، من تا انتخابات بعد می‌مانم.»

در حوزه روحانیت یکی از اخبار مهم دعوت جامعه روحانیت برای راهپیمایی بزرگ روز پنج‌شنبه برمی‌گردد. مصاحبه آیت‌الله طالقانی با خبرنگاران داخلی و خارجی درخصوص مولفه‌های حکومت اسلامی، موقعیت زنان، آزادی انسان‌ها و دستگیری دکتر حاج سیدجوادی بخش دیگری از اخبار این حوزه است. روز سه‌شنبه ۱۷ بهمن‌ماه همچنین بیانیه‌ای از آیت‌الله العظمی وحیدی درباره تشکر از مردم کردستان چاپ شده است. آیت‌الله روحانی نیز با ارسال تلگرامی برای روحانیون اهل سنت در مهاباد و سنندج، همه روحانیون دنیای اسلام را به وحدت و یگانگی دعوت کرده است. در همین رابطه مفتی کردستان خواستار مجازات مسببان کشتار و تخریب در این استان شده است.

تایید بازرگان از سوی جبهه ملی خبر مهم حوزه احزاب است. در بیانیه‌ای که از سوی این جبهه صادر شده، مهندس بازرگان را به عنوان یک انسان مبارز و آزاده مورد ستایش قرار داده و این حسن انتخاب را به رهبر شیعیان جهان و مردم ایران تبریک گفته است. این جبهه در پاسخ به این پرسش که جبهه ملی در دولت انقلابی چه نقشی به عهده دارد آورده است «هیچ مطلبی که قابل ذکر باشد وجود ندارد». در حوزه احزاب خبری ازخبرگزاری فرانسه نقل شده که بر اساس آن حزب کمونیست در ایران تشکیل شده است. این حزب تحت عنوان مستعار آذریون فعالیت می‌کند. تکذیب سازمان موحدین نسبت به دست داشتن در انفجار بمب در دفتر خبرگزاری یونایتدپرس خبر دیگر این حوزه است.

غلامحسین ساعدی در صفحه نظرها و اندیشه‌ها در مطلبی تحت عنوان «زالوهای روشنفکرنما بر پیکر نهضت مردم» عوارض جانبی فرهنگ دیکتاتوری در ایران را شرح و در آن به توصیف گروهی تحت عنوان شبه روشنفکران می‌پردازد. مصطفی رحیمی نیز یادداشتی با تیتر «امپریالیسم با دو کودتای خائنانه از پشت به ملت ایران خنجر زد» می‌نویسد «انقلاب ایران را چیزی شبیه هیپنوتیزم به وجود نیاورده است که با هیپنوتیزم دیگر از بین برود، انقلاب ایران را یک مقاله و دو مقاله به وجود نیاورده که با یک و دو مقاله دیگر از بین برود». سخنرانی ابوالحسن بنی صدر درباره «مشخصات اقتصاد ایران در رابطه اقتصاد مسلط» موضوع دیگری در صفحه نظرها و اندیشه‌هاست.

در حوزه اقتصاد یکی از اخبار مهم به فعالیت صراف‌های فرصت‌طلب در تبدیل ریال به ارزهای عمده باز می‌گردد. طبق این خبر با کاهش ارزش ریال «مبالغ هنگفتی از ریال‌های ایران که در داخل کشور تبدیل به ارز نشده است، به وسیله گروهی خارج، و در آلمان غربی توسط صرافی‌ها و واسطه‌های حرفه‌ای و فرصت طلب تبدیل به مارک و آن‌هم در حد بسیار نامطلوب می‌شود.»

تصویب لوایح انحلال ساواک و محاکمه وزرا خبری است که در صفحه اول روزنامه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۵۷ درج شده است. بر اساس این لایحه، تمام نخست وزیران و وزیرانی که از سال ۱۳۴۲ تا تصویب این قانون در مصدر کار بوده اند و متهم هستند، مشمول این لایحه خواهند بود. خروج ایران از پیمان سنتو به نقل از وزارت خارجه خبر مهم دیگری است که در صفحه اول جای گرفته و بر اساس آن وزیر امور خارجه گفته است: «ادامه حضور ایران در سنتو در چارچوب سیاست خارجی جدید ایران قابل‌توجیه نیست.» خروج اردشیر زاهدی از سفارت ایران در واشنگتن خواسته کارکنان وزارت خارجه آن روزهاست که روزنامه اطلاعات آن را حائز اهمیت دانسته و در تیتری کوتاه در صفحه اول چاپ کرده است. بر اساس این خبر، کارکنان وزارت خارجه حتی ماندن یک دقیقه زاهدی را خطرناک شمرده و معتقدند که وی درصدد اقدامات ضدانقلابی است و هر لحظه که درنگ شود احتمال هرگونه توطئه‌ای علیه انقلاب ایران قوی‌تر می‌شود. به همین دلیل آنها به تحصن خود ادامه داده و خواستار ترک ۴۸ ساعته زاهدی از سفارت ایران هستند.

بخش اعظم صفحه آخر روزنامه اطلاعات مانند هر روز به اخباری از خبرگزاری‌های خارجی اختصاص دارد. آسوشتیدپرس به نقل از ژنرال دیوید سی جونز، رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا آورده است که او از نحوه حراست از تجهیزات نظامی آمریکا در ایران که توسط نیروهای مسلح ایران صورت می‌گیرد، مطمئن است. این خبرگزاری همچنین عقیده کسینجر درباره انقلاب ایران را منعکس کرده که بر اساس آن ظرف دو سال آزادی در ایران کمتر می‌شود. قطع جریان میلیاردها دلار از ایران به آمریکا دیگر خبر نقل شده از سوی این خبرگزاری در روزنامه اطلاعات ۱۷ بهمن‌ماه ۱۳۵۷ است. بر اساس یک خبر «در پی اعلام دولت ایران مبنی بر اینکه تصمیم دارد سفارش‌های هفت میلیارد دلاری خرید هواپیمای جنگی از آمریکا را لغو کند، سهام صنایع هواپیماسازی در وال‌استریت تحت تاثیر قرار گرفت و ضربه سختی دید».

روزنامه اطلاعات برخلاف روزهای پیشین اخبار کمی از خبرگزاری فرانسه دارد. براساس معدود خبرهای نقل شده از سوی این خبرگزاری، بر اساس چشم‌انداز نگران کننده رژیم اشغالگر قدس از اوضاع ایران، اسرائیل خود را ناگزیر و مشتاق از راه عقد پیمان صلح با سادات و تشکیل یک محور «اسرائیل- مصر» می‌بیند. خبرگزاری فرانسه همچنین به نقل از قذافی آورده است که انقلاب ایران موازنه نیروها را به هم می‌زند». رادیو لندن به عنوان دیگر منبع خبری مورد توجه روزنامه اطلاعات ۱۷ بهمن ماه ۱۳۵۷، از وخیم‌تر شدن اوضاع در ایران خبر داده هرچند که هنوز به مذاکره میان امام خمینی و بختیار امیدوار است. ضمن اینکه ارتش نیز به دنبال راه حلی است که از کشتار و خونریزی جلوگیری شود.

آنچه آمد مروری بر روزنامه اطلاعات ۱۷ بهمن‌ماه ۱۳۵۷ بود، تنها پنج روز به پیروزی انقلاب باقی است و شاهدیم که هنوز بسیاری از سران رژیم گذشته صدای انقلاب مردم را نشنیده و همچنان بر پایداری آنچه رفتنی است، پای می‌فشارند.