پس از آنکه سردار سپه توانست از کمبود ارزاق عمومی و بلوای نان که در اوایل مهرماه به اوج رسیده بود به نفع خود استفاده کند، کم‌کم اذهان عمومی مردم را نیز به سمت خود هدایت کرد. کارهای رضاشاه و تحریکات اطرافیان او کار را به جایی رساند که از اواخر مهرماه سرتاسر ایران خواهان خلع سلطنت از قاجار شدند. فشارها بر شاه قاجار هر روز بیشتر می‌شد. در چنین فضایی مجلس شورای ملی در روز نهم آبان به ریاست سیدمحمد تدین نایب‌رییس اول مجلس تشکیل جلسه داد.

در این جلسه طرحی که به صورت ماده واحده از طرف نمایندگان تهیه و امضا شده بود به این شرح قرائت شد. «مجلس شورای ملی به نام سعادت ایران، انقراض سلسله‌قاجاریه را اعلام نموده و حکومت موقتی را در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی به شخص رضاخان پهلوی واگذار می‌نماید. تعیین حکومت قطعی موکول به نظر مجلس موسسان است که برای تغییر مواد ۳۶ و ۳۷ و ۳۸ و ۴۰ متمم قانون اساسی تشکیل می‌شود.»

این طرح پس از استماع با قید دو فوریت تصویب شد؛ اما آیت‌الله مدرس، ‌تقی‌زاده، علاء، مصدق و دولت‌آبادی با آن به مخالفت برخاستند.

با این حال این ماده واحده با اکثریت ۸۰ رای از ۸۵ نفر نماینده حاضر تایید شد. به این ترتیب نمایندگان به ۱۵۳ سال سلطنت قاجار پایان دادند.

پس از تصویب ماده واحد خلع سلطنت قاجار هیات‌رییسه مجلس شورای ملی تصمیم مجلس مبنی‌بر خلع قاجار و تفویض حکومت موقت به رضا پهلوی را به وی ابلاغ کردند و پس از تعیین لقب «والا حضرت اقدس» از وی استدعا کردند که زندانیان سیاسی را عفو کند.رضاخان نیز بلافاصله محمدعلی ذکاء‌الملک (فروغی) را به کفالت رییس‌الوزرایی انتخاب کرد و همزمان امیرلشگر عبدالله خان امیر طهماسبی حاکم نظامی تهران، سرتیپ مرتضی خان فرمانده لشگر مرکز، سرهنگ درگاهی رییس نظمیه، سرهنگ بوذر جمری کفیل بلدیه را مامور تحویل گرفتن قصرهای سلطنتی، دربار و اخراج محمدحسن میرزا کرد.

میرزا حسن مشار‌الملک وزیر امور خارجه مامور ابلاغ خلع سلطنت قاجار به سفارتخانه‌ها و وزیر داخله نیز مامور ابلاغ این حکم به والی‌ها و حکام شدند.

محمدحسن میرزا ولیعهد احمدشاه نیز که از صبح در کاخ گلستان در محاصره نظامیان قرار داشت در نهایت خفت و خواری با دریافت ۵ هزار تومان به سمت مرز فرستاده شد و رضا پهلوی رسما زمام امور ایران را در دست گرفت.