رضاشاه پس از ۱۶ سال سلطنت استبدادی که هر روز بر غلظت و تنوع روش‌های دیکتاتوری آن افزوده می‌شد، کنار رفت یا شرایط گونه‌ای شد که کنار گذاشته شد. روزی که رضاشاه تن به تبعید داد، هیچ کدام از یاران و همراهانش را که او را به ریاست وزیران و سلطنت رسانده بودند، نزد خود نمی‌دید. شماری از آنها را کشته بود، گروهی سیاستمداری را کنار گذاشته و شماری نیز شاید هنوز در زندان‌ها حبس بودند. در شروع ۱۳۲۰ و پس از آنکه شاه کنار گذاشته شد، تعدادی از وکلای مجلس در دوره دوازدهم اقدام به تشکیل فراکسیون‌های گوناگون کردند و در بیرون از مجلس نیز احزاب، گروه‌ها و انجمن‌های سیاسی متعددی تشکیل شد. افراد چند حزب تشکیل شده را اشراف، نزدیکان به دربار شاه و زمین‌داران بزرگ تشکیل داده بودند و در یک سر دیگر احزاب چپگرا به ویژه حزب توده خودنمایی می‌کرد.

در این فضای سیاسی بود که انتخابات برگزار شد و در شرایطی که نوعی آزادی دیده می‌شد ۱۳ نفر از اعضا یا هواداران حزب توده نیز به مجلس راه یافتند. سیزدهمین دوره قانونگذاری مجلس در ۲۲ آبان ۱۳۲۰ توسط شاه جدید (محمدرضا پهلوی) افتتاح و در اول آذر همان سال کار خود را به طور رسمی آغاز کرد.

در مجلس جدید، مسائل اقتصادی واجد اهمیت تشخیص داده شد و در همان گام‌های اول تجدیدنظر در امور مالی و درآمد و خرج دولت در دستور کار قرار گرفت. دولت جدید که به ریاست فروغی تشکیل شده بود، بار دیگر از میلسپوی آمریکایی برای کار در ایران دعوت کرد و مجلس نیز قانون آن را تصویب کرد. مجلس سیزدهم که می‌دید شرایط برای تخاصم با اتحاد جماهیر شوروی دردسر دارد و حل مسائل را به تاخیر می‌اندازد، قانونی برای ایجاد دوستی بین دولت ایران و دولت شوروی مصوب کردند و این قانون در ۶ بهمن ۱۳۲۰ از تصویب مجلس گذشت.

برگزاری کنفرانس سران شوروی، آمریکا و انگلیس در تهران از نقاط عطف تاریخ سیاسی ایران است که در دوره سیزدهم مجلس اتفاق افتاد. پس از پایان کنفرانس بود که استالین، روزولت و چرچیل توافق کردند، کمک‌های اقتصادی به ایران را تضمین کنند و تمامیت ارضی ایران را به رسمیت بشناسند.

در شروع دهه ۱۳۲۰ و در شرایط سیاسی مبهمی که وجود داشت، مجلس سیزدهم که ترکیبی از ملی‌گرایان و برخی ازنیروهای چپ‌گرا در آن حضور داشتند، برخی مصوبات مهم داشت که خانم اشجعی برخی از آنها را به شرح زیر معرفی کرده است:

۱- تصویب قانون تعلیمات اجباری عمومی یکی از گام‌های مجلس برای عبور دادن ایران از بی‌سوادی اکثریت بود که در ۶ بهمن ۱۳۲۲ در مجلس سیزدهم تصویب شد.

۲- در حالی که آزادی‌های سیاسی نسبی در اوایل دهه ۱۳۲۰ بر جامعه سیاسی حاکم بود، مجلس در ۳ دی‌ماه ۱۳۲۱ اصلاح قانون مطبوعات را مصوب کرد تا نوعی نظارت قانونی در این زمینه اعمال شود.

۳- قانون دعاوی اشخاص نسبت به املاک واگذاری شده نیز در ۱۲ خرداد ۱۳۲۱ تصویب شد.

۴- اجازه صدور افزایش اسکناس به موجب قانون چاپ و نشر ۸۰۰ میلیون اسکناس

۵- قانون بیمه کارگران دولتی و غیردولتی از دیگر مصوبات مجلس سیزدهم بود. مجلس سیزدهم در اول آذر ۱۳۲۲ به کار خود پایان داد. ریاست مجلس سیزدهم با میرزاحسن خان اسفندیاری بود.