گاهشمار
درگذشت سردار اسعد
استبداد صغیر با لغو مشروطیت از جانب محمدعلی شاه که مورد پشتیبانی روسیه بود آغاز شده بود. به دستور محمدعلی شاه یک سرهنگ روس ساختمان مجلس در بهارستان را به توپ بسته بود که سردار اسعد با سواران ایل بختیاری عازم تهران شد و با کمک نیروهای دیگر و مشروطه‌خواهان مسلح گیلان و مازندران که از شمال کشور آمده بودند به سلطنت محمدعلی شاه پایان داد و مشروطیت بار دیگر برقرار شد. درگذشت سردار اسعد همزمان با انقلاب بلشویکی در روسیه بود.
قطع کمک غذایی آمریکا به ایران
دوم آبان سال 1298 خورشیدی دولت وقت آمریکا کمک غذایی خود را به ایران که از زمان جنگ جهانی اول برقرار شده بود قطع کرد. علت قطع این کمک که هر ماه معادل دویست هزار تومان (پول آن زمان) بود امضای قرارداد انگلستان با ایران معروف به قرارداد وثوق‌الدوله بود که به موجب آن، انگلیسی‌ها حاکم بر مالیه و ارتش ایران می‌شدند و سهم روس‌ها را که پس از پیروزی انقلاب بلشویکی 1917 از صحنه ایران کنار رفته بودند به خود اختصاص می‌دادند. این قرارداد با پرداخت رشوه به وثوق‌الدوله و دوتن از وزیرانش امضا شده بود، اما هرگز به تصویب مجلس نرسید، با این وجود انگلیسی‌ها پس از امضای قرارداد آن را قطعی تلقی کرده و مالک الرقاب ایران شده بودند به گونه‌ای که این عمل، دولت آمریکا را هم که تازه می‌خواست در امور جهانی فعال شود خشمگین ساخته بود. روزنامه‌های آمریکا در همان زمان تیتر زده بودند: سه آزمند ایران را بدون اطلاع ایرانیان فروختند! این تیتر و مقالات دیگر این روزنامه‌ها بود که دولت وقت آمریکا را وادار به اعتراض و قطع کمک‌های غذایی خود به ایران کرد. در آن زمان ایران فاقد درآمد نفت بود.
سازنده اتومبیل رنو در زندان درگذشت
مهندس «لویی رنو» از نوابغ صنعت فرانسه و سازنده اتومبیل‌های رنو 24 اکتبر سال 1944 در زندان از فرط اندوه درگذشت. لویی رنو آخرین پسر یک کارخانه دار فرانسوی بود که در صنعت نساجی فعالیت داشت و دارای پنج پسر بود. لویی در سال 1877 به دنیا آمده بود و به دلیل استعداد زیاد در 20 سالگی در رشته مهندسی ماشین از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده بود. وی به جای اشتغال در کارخانه پدرش، آزمایشگاه دانشکده فنی را ترک نگفت و در سال 1898 (در 21 سالگی) موفق به ساختن اتومبیلی شد که بر خلاف اتومبیل‌های دیگر که تا آن زمان در آلمان و آمریکا ساخته شده بود دارای سه دنده جلو و یک دنده عقب بود و می توانست سرعت‌های متفاوت داشته باشد و با دنده یک از تپه بالا برود. او نام این اتومبیل را «رنو» گذاشت و با کمک دو برادر دیگرش که یکی از آنان کار بازاریابی و دیگری نمایش رانندگی و بعدا شرکت در مسابقه اتومبیلرانی را بر عهده گرفته بود کمپانی رنو را تاسیس کرد و ظرف شش ماه 12 اتومبیل فروخت. مهندس لویی به کار تکمیل اتومبیل خود که مکانیسمی جدا از اتومبیل‌های سایر کشور ها داشت ادامه داد و ضمن آن موفق به ساختن ترمز درام، کمک فنر هیدرولیک، موتور «توربو»،
کاربراتور انژکتوری و... شد. بعدا برادرش مارسل در جریان مسابقه اتومبیل که می‌کوشید در آن برتری رنو را نشان دهد تصادف کرد و کشته شد.مهندس رنو در جریان جنگ جهانی اول برای وطن خود، تانک «اف. تی ـ 17» را ساخت که بهتر از تانک‌های انگلیسی بود و مدال لژیون دنور گرفت. در فاصله دو جنگ، کارخانه رنو بیش از صنایع دیگر فرانسه برای این کشور ارز تولید کرد. پس از آغاز جنگ جهانی دوم و اشغال نظامی فرانسه توسط آلمان، کارخانه رنو همانند سایر کارخانه‌های فرانسه به تصرف آلمان درآمد ولی مهندس رنو حاضر به ترک کارخانه خود و سپردن مدیریت آن به یک آلمانی نشد و در مدیریت باقی ماند ولی محصول کارخانه متعلق به آلمان بود.در سال 1944 پس از این که نیروهای آلمان از فرانسه عقب رانده شدند، مهندس رنو از سوی سازمان مقاومت (فرانسویانی که در جریان جنگ، با نیروهای هیتلر مبارزه می‌کردند) به اتهام همکاری با دشمن دستگیر و زندانی شد. وی در نخستین بازجویی که توسط یکی از اعضای سازمان مقاومت (نه قاضی) به عمل آمد گفت که عشق او به اتومبیل‌سازی، کارخانه را به وجود آورد که با تارهای وجودش آن را ساخته بود و لذا قادر به ترک آن نبود و خیانتی صورت نگرفته بود. اگر
او هم رفته بود باز کارخانه برای آلمان کار می‌کرد که به خرج بازجو نرفت و طبق برخی گزارش‌ها، بازجو به وی اهانت کرد که پس از بازگشت به زندان، از فرط اندوه جان سپرد زیرا انتظار نداشت یک هموطن استدلال او را درک نکند. مهندس رنو فوت شد، ولی کارخانه او باقی مانده و به کار ادامه می‌دهد.
آغاز رکود اقتصادی 10 ساله
بیست و چهارم اکتبر ۱۹۲۹ که در آن سال پنج‌شنبه بود و به «پنج‌شنبه سیاه» معروف شده است بهای سهام در بورس نیویورک سقوط آزاد کرد و در پی آن، دوران رکود اقتصادی بزرگ آغاز شد که ۱۰ سال طول کشید. رکود اقتصادی آمریکا در آن زمان همه جهان را فرا گرفت. حالت روانی این سقوط سبب شده است که از آن پس تقریبا در هر «اکتبر» کم و بیش تکرار شود. میزان سقوط در اکتبر ۱۹۸۷ بیش از اکتبرهای دیگر بود.آهنگ تنزل بورس نیویورک (وال استریت) در سال ۱۹۲۹ از چند روز پیش از بیست و چهارم اکتبر آغاز شده بود و در روز ۲۳ اکتبر شدید و در بیست و چهارم سقوط آزاد بود و این وضعیت در روزهای بعد هم ادامه داشت.
ارسال نظر