سازمان شفافیت بینالمللی پاسخ داد
بیشترین فساد مالی در کجاست؟
سازمان شفافیت بینالمللی، شاخص به روز شده ذهنیت فساد ۲۰۰۶ را به تازگی منتشر ساخت. این شاخص یک شاخص ترکیبی است که با استفاده از چندین نظرسنجی از کارشناسان بدست میآید و ذهنیتها از فساد بخش عمومی در ۱۶۳ کشور اطراف جهان را مشخص میسازد. کشورها براساس مقیاس از صفر تا ده مرتب شدند که صفر بالاترین میزان فساد و ۱۰ پایینتر میزان فساد تصور شده است.
در اینجا نقشه کشورهای جهان براساس محاسبات شاخص ذهنیت فساد را آوردهایم.
شاخص فساد دیگری نیز در دسترس است. بنگاه خصوصی «خدمات ریسک سیاسی» دادههای خود را به فروش می رساند و مبلغ آن برای شاخص فساد ۲۰۰۶ ، ۱۹۱ دلار است. دادههای بانک جهانی در مورد کنترل فساد نیز موجود است که شاخص حکمرانی خوب نامیده میشود.
در دسامبر 2006، نشریه اکونومیست آدابی را توضیح داد که برای پرداخت و دریافت رشوه رعایت میشود. «آداب رشوهدادن: چگونه سبیل کسی را چرب کنیم.»
در گواهی به شرم و حیا داشتن اکثر مردم، رشوهگیرندگان و رشوهدهندگان یک نمایش پیچیده از پنهانسازی بهوجود آوردند. قصد آنها فقط فرار از بازداشت شدن نبوده است. حتی در کشورهایی که فساد به حدی رواج دارد که پیش پا افتاده و بدون پیگرد قانونی است و حتی زمانی که معامله به دور از چشم خبرچینها صورت میگیرد، رشوه تقریبا همیشه با نوع دیگری مبادله پنهان میشود. با اینکه اکثر جهان گرفتار بلای فساد است، حتی خلافکاران حرفهای نیز سعی در پنهان نگهداشتن آن دارند.
یک جلوه از این کار به شکل زبانی است. با کمال تعجب عده اندکی میگویند «اگر میخواهید کارتان انجام شود باید به من پول بدهید.» در عوض آنها انواع تعابیر نیکو را بهکار میبرند. یک نوع آن کاربرد اصطلاحات شبهرسمی است. نخستین رشوه پرداختی به خبرنگار اکونومیست در اوکراین به سال 1998 باز میگردد که دو افسر پلیس اجازه سوار شدن به قطار و ترک کشور را دادند. در داخل قطاری که به اوکراین میرفت، مامور گمرک فرمی که مجددا برای ترک کشور به آن نیاز است را از خبرنگار گرفت و باز پس نداد. پلیسها در ایستگاه قطار با مهربانی توضیح دادند که به جای سند مفقودی میتوان اشتراف یا همان جریمه را پرداخت. پلیسها حداقل اشتراف که 50 هر یونیا (25 دلار) بود را گرفتند. اصطلاح دیگری که در عبور از مرز بسیار استفاده میشود حقالزحمه تسریع کار است.
معنای دوگانه این کلمات به تسکیندادن عذاب وجدان رشوهگیران کمک میکند. در آفریقا از اصطلاح مبهم دیگری استفاده میشود. مامور مسلسل به دست در کنیا به یک مددکار اجتماعی کانادایی که هراسان گیر افتاده بود پیشنهاد کرد «شاید بهتر باشد این موضوع را سر میز چای بحث کنیم.» کانادایی جوان آرام گرفت: معنای جمله اینست که مشکل را با چای یا همان رشوه حل کنیم.
در کنار زبان ابهامگوی، فرهنگ رشوهگیری در اطراف جهان اغلب اکراه دارد که پول به شکل فیزیکی دست به دست شود. یک دلیل واضح، خودداری از لو رفتن است، که به همین علت رشوهها را در همه کشورها از چین تا یونان با «پاکت» میشناسند. اما پرهیز از رد و بدل کردن مستقیم حتی در جایی که احتمال شناسایی شدن وجود ندارد نیز رایج است. همیشه برخی مقامات هستند که پول را مستقیم از دست رشوهدهنده میگیرند، اما اکثرا ترجیح میدهند تا راهی برای پنهان کردن پول از انظار بیابند. رشوهای که به مامور مرزی داده میشود معمولا لای گذرنامه گذاشته میشود. حق و حسابی که به افسر راهنمایی داده میشود اغلب زیر کارت شناسایی خودرو قرار میگیرد.
یک شاخص به نام شاخص رشوه دهندگان (BPI ) به تازگی تهیه شده که به پیشنهاد رشوه توسط بنگاههای خارجی برای انجام فعالیت در کشور خاص توجه میکند.
این شاخص 30 کشور با بیشترین میزان صادرات جهانی را در نظر گرفته است و براساس تمایل بنگاههای این کشورها به رشوهدادن در خارج رتبهبندی شدهاند. از عملیات شرکتهایی که در این 30 کشور دفتر مرکزی دارند نظرسنجی شده است. دو پرسش از 11232 مدیر تجاری از شرکتهای 125 کشور که بنگاههای خارجی در کشورشان فعالیت میکنند، برای ارزیابی طرف عرضه رشوه، از مدیران درباره تمایل بنگاههای خارجی که در کشورشان حضور دارند به پرداخت رشوه سؤال شده است. نظرسنجیها بدون نام است.
ابتدا از آنها خواسته میشود بگویند «از فهرست کشورهای زیر، ملیتهای شرکتهای خارجی که در کشورتان بیشترین فعالیت را دارند انتخاب کنید.»
سپس آنها مجبورند با پاسخ به پرسش زیر، کشورها را براساس مقیاس 1 (بیشترین میزان رشوه) تا 7 (کمترین میزان رشوه) امتیاز بدهند.
در تجربه شخصی شما، تا چه حد بنگاههای کشورهایی که انتخاب کردید مبالغ اضافه بر سازمان یا رشوه میپردازند؟
سپس یک میانگین برای هر کشور بر اساس تعداد ارزیابیهای انجام شده پاسخ دهندگان محاسبه میشود. سپس کشورها را براساس میانگین امتیاز دریافتی مرتب میکنند.
نتایج برای ۳۰ کشور با بیشترین حجم تجارت جهانی به شرح جدول زیر به دست آمد:
نتایج جدول نشان داد که
• دامنه امتیازات دریافتی کشورها تفاوت چندانی ندارد در صدر سوئیس قرار دارد که امتیاز ۸۱/۷ را کسب کرده و هند که در ته جدول قرار گرفته است و امتیاز ۸۲/۴ دارد. بنابراین همه کشورها کاملا به دور از امتیاز کامل۱۰ هستند و نشانه اینست که شرکتهای از هر ملیتی هنگامی که در خارج از کشورشان فعالیت میکنند تمایل به پرداخت
رشوه دارند.
• با اینحال تحلیل خوشهای نشاندهنده عملکرد بسیار ضعیف دو خوشه از کشورها است. خوشه ۳ که شامل کشورهای هنگکنگ، اسرائیل، ایتالیا، کرهجنوبی، عربستان، برزیل، آفریقایجنوبی و مالزی است. خوشه ۴ که بدترین گروه کشورها در شاخص پرداخت رشوه بوده و شامل کشورهای تایوان، ترکیه، روسیه، چین و هند است.
• این تحلیل نشان میدهد شرکتهای 30 کشور مورد بررسی، تمایلات متفاوتی برای پرداخت رشوه در مناطق مختلف جهان دارند. در حالیکه شرکتهای اکثر کشورها در کشورهای OECD بسیار بهتر عمل میکردند همین شرکتها احتمال بیشتری میرفت که در کشورهای کم درآمد و آفریقایی رشوه بپردازند.
• همبستگی بین شاخص ذهنیت فساد سازمان شفافیت بینالمللی با این شاخص رشوهدهندگان بسیار نزدیک بود.
ارسال نظر