ایستگاه‌های بازدارنده بر سر راه صادرات

اسدالله عسگراولادی*

صادرات، پایه و محور اقتصاد سالم در هر کشوری است. بدون صادرات، اقتصاد هیچ کشوری نمی تواند روی پای خود بایستد. از قدیم گفته اند که دخل آدم باید ۲۰ باشد و خرجش ۱۹. اگر این برعکس شود وای به احوال ما. این ضرب المثل در حوزه صادرات هم صدق می کند. یعنی کشوری می تواند استقلال واقعی خود را حفظ کند که دریافتی ارزی آن بیشتر از پرداختی ارزی باشد. دریافتی ارزی یعنی صادرات. ما در سال های اخیر در صادرات توفیق داشته ایم ودر پنج سال اخیر، مرتب صادرات رو به افزایش بوده است. با تمام تحریم هایی که علیه کشور ما اعمال شده ، توانسته ایم در صادرات از تحریم ها به خوبی عبورکرده و تحریم کنندگان را نسبت به تحریم در این قسمت پشیمان کنیم. تا امروز صادرات غیر نفتی ما به مرز چهل میلیارد و اندی دلار و شاید نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار رسیده است. از این بابت راضی هستیم. اما آنچه که درحال حاضر صادرات ما را واردار به چاره اندیشی می کند، چهار یا پنج عامل است. اساسا صادرات چند ایستگاه بازدارنده دارد. ما در اتاق بازرگانی و صنایع، در حال بررسی ایستگاه‌ها و موانع بازدارنده هستیم.

مانع اول، گمرک است. دوم مشکلات استاندارد است و سوم مشکلات نرخ ارز، در حالی که ثبات نرخ ارز، یکی از عوامل افزایش صادرات است. ما ترقی اخیر نرخ ارز را نمی پسندیم، چرا که صادرکننده صدمه می بیند. به همان نسبت که ارز ترقی می کند، کالای داخل کشور که منابع اصلی ما است، افزایش قیمت پیدا می کند و خریداران خارجی هم از افزایش قیمت ارز سوء استفاده می کنند و قیمت های خرید خود را پایین می آورند. پس مابه ثبات نرخ ارز نیاز داریم، نه این که نرخ ارز دائم در حال افزایش باشد. افزایش نرخ ارز به سلامت اقتصادی جامعه لطمه می زند. عامل دیگر، مشکل صادرات و اتاق های بازرگانی مشترک با کشورهای دیگراست و پس از آن بحث صادرات با دولت در کمیسیون هایی است که با کشورهای خارجی داریم. موضوع صادرات با اتاق بازرگانی هم مطرح است. اتاق بازرگانی و صنایع باید بیشتر به صادرات بیاندیشند. این موارد، ایستگاه ها و موانع صادراتی ما است و البته مشکل صادرات با حمل و نقل را هم داریم. یکی از مشکلات بسیار بزرگ ما در صادرات، حمل و نقل داخلی است. حمل و نقل در داخل کشور در چهار حوزه زمینی، دریایی، هوایی و ریلی، دچار اشکالات فراوانی است. حمل و نقل زمینی و ریلی ما برای صادرات خارج از کشور، بسیار کند و ضعیف است یا شاید اصلا نداریم. صادرت هوایی هم یا خیلی کند و ضعیف است یا نداریم. صادرات زمینی و دریایی داریم ولی هر دو دچار مشکلاتی هستند. بنابراین ما مرتبا درباره صادرات می اندیشیم که راه هایی پیدا کنیم. از طرفی ما به خاطر کیفیت خوب کالاهای صادراتی مان توانسته ایم خریداران خود را حفظ کنیم و در نقاط مختلف دنیا، خریداران مختلفی داریم. یکی از مشکلاتی که در اثر تحریم ها داریم سختی نقل و انتقال پول حاصل از کالای صادراتی به داخل کشور است. در حال حاضر صادرکنندگان در رشته های مختلف توانسته اند با درایت ها و دوراندیشی ها و دقت هایی که دارند از نقاط مختلف جهان که از آنجا ارز قابل انتقال به ایران است یا تبدیل آن به ریال امکانپذیر است، این کار را انجام داده و فعالیت خودرا تداوم بخشند. بزرگترین مشکل ما ارز و پس از آن چگونگی ورود ارز به داخل کشور از محل صدور کالای صادراتی است. به هر حال ما باید برنامه ریزی شش ماهه دوم سال را با دقت بیشتر تدوین کنیم تا مخصوصا در زمستان که فصل کالای صادراتی ماست، دچار اشکالات عدم امکان حصول عدد قابل ملاحظه برای صادرات نشویم.

* صادرکننده خشکبار ایران