ســیــــن مثـــل سیـنمـــا یـــا ســـــانسور

درحاشیه دیدار محمود احمدی‌نژاد و دست‌اندرکاران سینما بدون حضور خبرنگاران

سرانجام پس از یک سال تعویق و تعلیق مدام‌، ‌کارگردانان و هنرمندان سینمای ایران این فرصت را یافتند که در کاخ ریاست جمهوری با رییس دولت نهم دیدار کنند‌. دیداری که در آن تنها کارگردانانی اجازه حضور داشتند که نامشان از طرف معاون هنری رییس‌جمهور، جواد شمقدری به خانه سینما اعلام شده بود‌. بسیاری از آنانی هم که دعوت شده بودند‌، نیامدند‌. نه از «مجید مجیدی» خبری شد و نه از «ابراهیم حاتمی کیا‌». رخشان بنی اعتماد‌،‌ منی‍ژه حکمت‌، داریوش مهرجویی و بسیاری دیگر غایبان این جلسه بودند‌. اما آنهایی که آمدند نزدیک چهار ساعت با رییس دولت نهم به گفت و گو نشستند و دیدگاه‌ها و مسائل خود را با رییس‌جمهور در میان گذاشتند. از خبرنگاران، اما هیچ خبری نبود‌. «‌شمقدری» ‌درباره این مساله البته چنین اظهار کرد که می‌خواسته است تا جلسه بدون حضور خبرنگاران برگزار شود تا احساس صمیمت بیشتری میان رییس‌جمهور و سینماگران به وجود آید‌. اما بر طبق آنچه که سایت اطلاع رسانی دولت اعلام کرده است ضرورت آسیب‌شناسی سینمای سه دهه گذشته، توجه به مبانی نظری سینما، داشتن استراتژی و برنامه مدون‌، توجه بیشتر به سینمای دفاع مقدس و سینمای کودک‌، امنیت شغلی سینماگران‌، توجه به آسیب های احتمالی دولتی شدن بخشی از سینما، لزوم تجهیز سینماگران به جدیدترین تکنولوژی‌، مقابله با ابتذال در بخشی از سینما و شفاف شدن ممیزی‌ها از جمله موضوعاتی بود که کارگردانان در این جلسه ۴ ساعته مطرح کردند.

محمود احمدی نیز پس از شنیدن دیدگاه‌ها، دغدغه‌ها و پیشنهادات ۲۳ نفر از کارگردانان و دست‌اندرکاران سینما‌، ‌آنان را به مشارکت در ترسیم اهداف و آرمان‌های اجتماعی و فرهنگی کشور و شناسایی راه‌های بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت سینما در مسیر تحقق این آرمان‌ها فراخواند. بدون جامعه آرمانی کار هنرمند معنا ندارد و مشکل مدیریت سینما و فرهنگ این است که جامعه آرمانی ترسیم نشده است.

دکتر احمدی نژاد کار سینماگران را به خاطر ارتباط با انسان جزو حساس‌ترین و پیچیده‌ترین اعمال دانست و گفت: «در طول تاریخ همه کسانی که برای انسان و کرامت انسان گام برداشته‌اند از دنیای سختی‌ها عبور کرده‌اند.»

رییس‌جمهور در ادامه خاطر نشان کرد: «هر هنرمندی که انگیزه اصلاح داشته باشد، مصلحی است که با زبان هنر، قصد اصلاح‌گری دارد و باید اصلاح‌گران خود را برای رویارویی پیروزمندانه با سختی‌ها آماده کنند.»

دکتر احمدی نژاد ضرورت ایجاد جهش در همه ابعاد سینمای کشور را به نقطه‌ای که به نیازهای جهان پاسخ دهد، مورد تاکید قرار داد و گفت: «معتقدم اندیشه و فرهنگ جامعه ایرانی- اسلامی ما به قدری قوی است که قادر است بر اندیشه‌های غیرانسانی موجود در دنیا غلبه کند.»

رییس‌جمهور با بیان این مطلب که این جلسات ادامه خواهد یافت، از کارگردانان خواست تا کارگروه مناسب و تخصصی تشکیل دهند تا مسیر اصلی سینمای کشور تبیین شود و طی آن سینماگران بتوانند افق سینمای ایران را مشخص کنند و این که باید چه مفاهیمی در سینما مورد بهره‌برداری قرار گیرد و یک فیلم باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد.

در این نشست قرار شد کارشناسان روی مساله بودجه که به سینما تعلق می‌گیرد بررسی‌های لازم را انجام دهند تا بودجه‌هایی که از طریق دولت برای مخارج سینما در نظر گرفته می‌شود مشخص شود که چه خروجی‌هایی دارند و چگونه از این بودجه‌ها استفاده می‌شود.

علیرضا سجاد‌پور از مشاوران هنری رییس‌جمهور و یکی از کارگردانانی که در این نشست حضور داشت، در حاشیه این نشست با بیان این که کارگردانان سینما در دیداری صمیمانه با رییس‌جمهور فارغ از هرگونه قید ‌و بند و حساسیت، آزادانه مسائل خود را با دکتر محمود احمدی‌نژاد درمیان گذاشتند؛ گفت: «در این جلسه حدود ۳۰ نفر از کارگردانان سینما از جوان‌ترین تا مسن‌ترین صحبت کردند و تقریبا همه‌ آنها از وقت مقرر شده‌شان بیشتر حرف زدند که آقای احمدی‌نژاد وقت رسمی جلسه را نزدیک به ۲ برابر افزایش دادند و حدود ۴ ساعت این نشست ادامه داشت.»

سجادپور با اشاره به صحبت‌های رییس‌جمهور در این جلسه اظهار داشت: «ایشان شخصا موارد مطرح‌شده را یادداشت کردند و از سینماگران و صاحب‌نظران سینما خواستند پیشنهادات و راهکارهای خود را در باب موضوعات کلیدی که در سخنانشان مطرح کردند به دستشان برسانند و اعلام کردند جلسه دیگری را هم با فاصله زمانی کمتری دراین‌باره برگزار خواهند کرد و در واقع از سینماگران خواستند در فرآیند تصمیم‌سازی با ایشان همفکری کنند.»

وی درباره‌ پخش این جلسه از تلویزیون گفت: «تا آنجا که شنیدم دوربین‌های صدا‌ و سیما جلسه را به‌طور کامل ضبط کردند. اما در مورد پخش یا عدم پخش محتوای جلسه در تلویزیون، خود دفتر ریاست‌جمهوری تصمیم نهایی را اتخاذ خواهد کرد.»

علیرضا داوودنژاد‌، ‌کارگردانی که در این جلسه حضور داشت‌، ‌اگر چه جلسه را مثبت ارزیابی کرد‌، اما به این مساله صحه می گذارد که : «مهم‌ترین ویژگی این جلسه این بود که برخی از سینماگران توانستند بدون سانسور درباره سانسور صحبت کنند، چرا که این اتفاق در سینمای ایران کمتر می‌افتد.»‌

او با اشاره به مباحث مطرح شده از طرف ریاست‌جمهوری درباره کمک‌های لجستیکی به سینما و تاسیس کارگروه تخصصی گفت: «قرار شده است این جلسات ادامه داشته باشد و شاید در جلسات بعدی مدیران سینمایی نیز حضور داشته باشند که در این صورت، امکان بهره‌گیری بهتری از این جلسات وجود خواهد داشت. همانطور که گفتم، مهم‌ترین ویژگی این جلسه این بود که من توانستم بدون خودسانسوری حرف‌هایم را بزنم و سایر سینماگران نیز بدون سانسور حرف‌هایشان را زدند و برای من این موضوع بیش از هرچیز اهمیت دارد.»

این کارگردان سینمای ایران با اشاره به نکته منفی این دیدار اظهار داشت:‌ «نکته منفی این دیدار این بود که می‌توانست جمع بزرگتری از سینماگران دور هم جمع شوند و صحبت‌ها نیز کارشناسانه‌تر باشد، اما متاسفانه صحبت‌ها رنگ درد و دل به خود گرفت و از چرخه کارشناسی خارج شد.»