نیلوفر قدیری

قطارهای متروی توکیو هر سه دقیقه یک بار و در ساعات اوج مسافر هر ۳۵ ثانیه یک بار در ایستگاه مسافر سوار می‌کنند متروی توکیو بزرگ‌ترین متروی جهان از نظر وسعت و همچنین پاکیزه‌ترین و پیشرفته‌ترین آنها در دنیا است. اولین خط این مترو در سال ۱۹۲۷ و در جریان رشد سریع شهری پایتخت ژاپن راه‌اندازی شد و به کار افتاد. در سال ۱۹۴۱ این متروی خصوصی جای خود را به شرکتی نیمه‌دولتی و نیمه خصوصی داد و بعد از آن در سال ۱۹۵۴ توسعه پرشتاب این مترو آغاز شد. در سال ۲۰۰۴ این شرکت توسعه بیشتری یافت و در حالی‌که در گذشته توسط وزارت راه، حمل‌ونقل و زیرساخت ژاپن اداره می‌شد، به اداره مشترک این وزارتخانه و شهرداری توکیو درآمد. به تازگی یک خط تازه ۹/۸ کیلومتری به این مترو اضافه شده است. این خط جدید که ۸۰ سال بعد از راه‌اندازی مترو در ژاپن، در اوایل سال جاری میلادی شروع به کار کرد. کار اولیه طراحی این خط که فوکوتوشین نام دارد، از سال ۱۹۸۵ آغاز شد. این خط از ۶ ایستگاه عبور می‌کند. شعار ژاپنی‌ها برای ساخت این خط «مترویی که با شهرها هماهنگ است و مردم آن را دوست دارند» است. قرار است این آخرین خط متروی توکیو باشد؛ چرا که به تصمیم شورای سیاست‌گذاری حمل‌ونقل عمومی این شهر، اکنون مترو به طور کامل همه شهر را پوشش می‌دهد. هزینه اضافه کردن این خط به متروی توکیو بسیار سنگین بود؛ چرا که عمق بعضی قسمت‌های این مسیر تازه گاه به ۳۵ متر می‌رسید. به گفته مقامات این مترو، هزینه ساخت خط جدید در هر کیلومتر به بیش از ۲۴۷میلیارد ین معادل دو و نیم میلیارد دلار رسیده است. این مترو روزانه بیش از ۸ میلیون نفر از جمعیت ۱۳ میلیون نفری توکیو را جابه‌جا می‌کند.

نیم قرن پیش یعنی در سال ۱۹۶۴ مونوریل توکیو هم راه‌اندازی شد. این مونوریل ۴ ایستگاه و یک واگن دارد و از مسیر فرودگاه به مرکز شهر می‌رود.

متروی توکیو را باید جامع‌ترین سیستم مترو در دنیا نامید. شبکه خطوط این مترو تقریبا اکثر مناطق را در ۲۳ حوزه شهری توکیو پوشش می‌دهد و به حومه شهر هم می‌رود. ایستگاه‌ها و خطوط آهن این مترو یک دست و کاملا مدرن هستند و ساختار بیرونی آن هم همخوانی دارند.

قیمت بلیت

قیمت بلیت متروی توکیو از ۱۶۰ ین معادل ۵۷/۱ دلار شروع می‌شود که این قیمت یک مسیر است. قیمت بلیت برای طول یک ماه و برای همه مسیرها ۱۶۸۲۰ ین معادل تقریبا ۱۶۵ دلار است. این قیمت در دو سال گذشته ثابت مانده است.

امکانات مترو

قطارهای متروی توکیو هر ۳ دقیقه یک بار و در ساعات اوج مسافر هر ۳۵ثانیه یک بار در ایستگاه مسافر سوار می‌کنند. البته این زمان در ساعات معمولی و کم‌مسافر روز گاه به ۵ دقیقه هم می‌رسد. متروی توکیو واگن مخصوص بانوان هم دارد که بیشتر در ساعات اوج مسافر این تقسیم‌بندی اجرا می‌شود. در اوج ساعت رفت‌و‌‌آمد مسافران، واگن اول و آخر قطارها به خانم‌ها اختصاص می‌یابد.

واگن‌ها و ایستگاه‌های متروی توکیو برای غیرژاپنی زبان‌ها و حتی غیرانگلیسی‌زبان‌ها امکاناتی دارد. علاوه بر اینکه نام ایستگاه‌ها در واگن‌ها به ۳ زبان چینی، ژاپنی و انگلیسی اعلام می‌شود، دستگاه‌های خودپرداز بلیت مترو هم به این زبان‌ها مسلط هستند و همچنین علائمی هم برای کسانی دارند که به هیچ کدام از این زبان‌ها سخن نمی‌گویند. در ایستگاه‌های مترو برای نابینایان به علائم خط بریل مجهز است. متروی ژاپن البته هنوز ۲۴ ساعته نیست و در ساعت ۱ بامداد تا ۵ بامداد از کار می‌ایستد.