چگونه در تابستان یخ کنیم؟
مریم علیزاده
در این روزهای گرم و سوزان تابستان، کمتر کسی را می‌توان یافت که از لذت خوردن بستنی به راحتی بگذرد و تمایلی به خوردن آن نداشته باشد. این میل و علاقه در برخی افراد به‌حدی است که حاضرند تمام طول روز به جای انواع غذا فقط و فقط بستنی بخورند.

انواع مختلف بستنی شامل وانیلی، شکلاتی، توت‌فرنگی، طالبی، شاتوت، نسکافه، قهوه و ... باعث شده که بستنی‌ها افراد با سلیقه‌های مختلف را به سمت خود جذب کنند. پیش از آنکه یخچال‌‌های امروزی ساخته شود، بستنی نوعی دسر بسیار لوکس محسوب می‌‌شد که فقط در موقعیت‌‌های خاص سرو می‌‌گردید. امروزه، با پیشرفت صنعت و توسعه فن‌آوری هر خانه‌ای برای خود فریزر دارد و بنابراین، نگهداری بستنی به سادگی امکان‌پذیر است. دسترسی به بستنی هم بسیار آسان است؛ تقریبا همه بقالی‌ها یا سوپر مارکت‌ها انواع مختلف بستنی را دارند. حتی در مکان‌‌های عمومی ‌‌هم دست فروش‌ها، با استفاده از کامیون‌‌های کوچک خود، بستنی عرضه می‌‌کنند.
ساخت بستنی در قدیم
شاید برای طرفداران پروپاقرص این خوراکی لذیذ دانستن تاریخچه ساخت بستنی جالب باشد. اولین کارخانه صنعتی بستنی‌سازی جهان در سال 1851 در مری لند، کار خود را آغاز کرد. البته عامل مؤثر در تولید آسان‌تر بستنی، ساخت یخچال در دهه 70 قرن نوزدهم بود.اگر شما از طرفداران پروپاقرص این ماده غذایی هوس‌انگیز هستید این نکته را به خاطر داشته باشید که اولین خطری که مصرف زیاد بستنی به همراه دارد، چاقی است. در عین حال ترکیبات افزودنی مثل کاکائو به بستنی نیز در مقیاس زیاد به سلامت بدن لطمه می‌زند.اما جالب است بدانید که به تازگی تحقیقات عصب‌شناسان موسسه روانشناسی لندن نشان داده است خوردن بستنی سبب تحریک همان بخشی از مغز می‌شود که مسوول پردازش اطلاعات مربوط به شادی و سرخوشی در افراد است.
ویژگی‌های یک بستنی خوب
اما یک بستنی خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. هرچند طعم بستنی خوب کاملا به سلیقه شما وابسته است، اما آنچه متخصصان و کارشناسان کارخانه‌های بستنی‌سازی می‌گویند چیز دیگری است.قوام مناسب، یکی از این معیارها است. به طوری که اجزای بستنی باید کاملا با هم مخلوط شده باشند و صاف و یکنواخت باشند. طعم بستنی نیز نباید خیلی شیرین یا خیلی بی‌طعم باشد. درجه حرارت بستنی نیز از نظر تشخیص طعم آن مهم است. اگر درجه حرارت آن خیلی بالا باشد ذوب‌ می‌شود و اگر هم خیلی سرد باشد، پایانه‌های حس سرما را بیش از حد تحریک کرده و ذائقه بی‌حس می‌شود و قضاوت درباره طعم بستنی دشوار می‌شود. علاوه برآن بستنی باید از مواد اولیه مرغوب و تازه تهیه شود.
ارزش غذایی بستنی
شاید شما هم دیده باشید که روی پاکت بستنی‌ها، میزان کالری آن، مواد تشکیل دهنده و ... را در جدولی درج می‌کنند. اگر حسابی دنبال رژیم لاغری هستید، نباید بستنی را در برنامه‌ غذایی‌تان قرار دهید، ولی اگر وسوسه شدید و دور از چشم دیگران یک عدد بستنی نوش جان کردید، حداقل به سراغ بستنی‌های ساده‌تر که در آنها خبری از پسته و بادام و تکه‌‌های خامه نیست بروید. چربی بستنی دو تا سه برابر چربی شیر و پروتئین آن کمی بیشتر از شیر است، تخم‌مرغ، میوه و شکر ترکیبات دیگر بستنی هستند که ارزش غذایی آن را افزایش می‌دهند. چون در تهیه بستنی از شیر استفاده شده است، بنابراین شما ویتامین A ویتامین B1، B2، B3 و ویتامین E را در بستنی خواهید یافت. اگر هم در تولید بستنی میوه‌ای از میوه‌های تازه استفاده شده باشد، ویتامین C نیز در بستنی شما پیدا خواهد شد.
انواع بستنی
درحال حاضر دو نوع بستنی در کشور ما تولید می‌شود. بستنی‌های شیری و یخی که در آنها از اسانس‌ها و رنگ‌های خوراکی و شیرین‌کننده‌ها استفاده می‌شود. بستنی‌های شیری هم دو نوع هستند. یک نوع از آنها بستنی‌های پاستوریزه هستند که در کارخانه‌های معتبری چون میهن، پاک، کاله، پگاه، دایتی، مهر و ... تولید می‌شوند و نوع دیگر بستنی‌هایی هستند که به شکل سنتی در مغازه‌ها تهیه می‌شوند.
بستنی یخی: این نوع بستنی‌ها با استفاده از آب میوه‌ها تهیه می‌شوند. رنگ‌های مصنوعی، شیرین کننده‌ها و اسانس‌های مختلف از ترکیبات اصلی این نوع بستنی‌ها هستند. در‌حال‌حاضر بستنی‌های یخی تهیه شده در کارخانه‌ها به صورت یخمک و چوبی از ۵۰ تومان تا ۱۵۰ تومان به فروش می‌رسند.
بستنی سنتی: این نوع بستنی یک بستنی کاملا ایرانی است که با شیر، شکر، خامه، ثعلب، زعفران و پسته درست می‌شود که یا با نان بستنی یا به صورت لیوانی عرضه می‌شود. قیمت آن هم بسته به کیفیت و حجم آن از 250 تومان تا 500 تومان متغیر است.
بستنی قیفی: این نوع بستنی اولین بار توسط یک مهاجر ایتالیایی در سال ۱۹۰۳ در نیویورک به وجود آمد. در حال حاضر این نوع بستنی به ۳ شکل صنعتی، ماشینی و دستی عرضه می‌شود و قیمت آن از ۱۵۰ تومان تا ۵۰۰تومان متغیر است.
بستنی لیوانی: به بستنی‌های شیری با طعم‌های مختلف وانیلی، شکلاتی، توت‌فرنگی، نسکافه‌ای و... که معمولا داخل لیوان‌های یک بار مصرف هستند لیوانی گفته می‌شود. قیمت این بستنی‌ها از 150تومان تا 300تومان است.
بستنی چوبی: این نوع بستنی اشکال مختلفی مانند عروسکی، مگنوم، شکلاتی و... دارد یا روکش میوه‌ای دارند مانند بستنی سالار. این بستنی‌ها از ۱۰۰تومان تا ۵۰۰تومان در بازار عرضه می‌شوند.
بستنی لیتری: این نوع بستنی‌ها برای افرادی مناسب هستند که مصرف بستنی در خانواده‌شان زیاد است. در ضمن میزان چربی کمتری هم دارند و در طعم‌های متفاوت عرضه می‌شوند. قیمت این بستنی‌ها از 850تومان تا 2000تومان متغیر است.
بستنی‌های لوکس: همان بستنی‌های لیتری هستند که رنگ و لعاب پیدا کرده‌اند و در مهمانی‌ها سرو می‌شوند. قیمت این بستنی‌ها از ۲۰۰۰تومان تا ۳۰۰۰تومان است.
آیس‌پک: معمولا بستنی‌های له شده هستند که با یخ داخل لیوان‌های بزرگ ریخته می‌شوند و طعم‌های متفاوتی دارند و چند وقتی است که طرفداران بسیاری پیدا کرده‌اند.