مهندس سبحانی مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان:
حدود ۴۰درصد حجم معاملات بورس فلزات به ذوب‌آهن اصفهان اختصاص دارد
یکی از اصول این توافقنامه همکاری دولت شوروی در زمینه احداث کارخانه ذوب آهن در ایران بود و بر همین اساس شرکت ملی ذوب آهن ایران، قرارداد لازم را با موسسه تیاژ پرم اکسپورت شوروی برای تهیه طرح و تجهیزات کارخانه و طراحی و تجهیز معادن سنگ‌آهن و زغال‌سنگ و سنگ آهک منعقد کرد.
کارشناسان شوروی با توجه به محدودیت منابع مالی و مواد اولیه، خصوصا ذخایر شناخته‌شده معادن زغال‌سنگ، ظرفیت کارخانه را 550هزار تن فولاد در سال تعیین کردند که مورد موافقت قرار گرفت. متعاقبا کارشناسان ایرانی و شوروی اطراف شهر اصفهان را از نظر استحکام طبقات زمین، موقعیت محل از نظر زلزله، تامین آب، گاز، انرژی الکتریکی و سایر موارد اولیه و خطوط ارتباطی و عوامل فنی، اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قراردادند.
در نتیجه مطالعات آنها، دشت طبس واقع در ۴۵کیلومتری جنوب غربی اصفهان و در پنج کیلومتری زاینده رود و در کنار جاده اصفهان، شهرکرد برای احداث کارخانه، مناسب تشخیص داده شده و قطعیت یافت.
امروز که 3 سال از عمر بورس فلزات تهران می‌گذرد شرکت ذوب‌آهن اصفهان حدود 40 سال دارد و در طول این سال‌ها در مسیر تولید و عرضه محصولات خود با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه بوده است.
این شرکت در حال حاضر طرح‌های توسعه و افزایش تولید را در دستورکار خود دارد.
در شهریور ماه سال 1382 با آغاز به کار بورس فلزات تهران فصل نوینی در صنعت فولاد کشور آغاز شد.
پس از راه‌اندازی بورس فلزات، ذوب‌آهن اصفهان در راستای حمایت از این نهاد نوپا، به عنوان اولین و بزرگترین تولیدکننده فولادهای ساختمانی در کشور، قریب به ۱۰۰درصد محصولات فروش داخلی خود را صرفا از طریق بورس فلزات به بازار عرضه می‌نماید.
به‌رغم سابقه طولانی بورس کالا و فلزات در نقاط مختلف جهان، تا آن تاریخ هیچ‌گاه فولاد در بورس مورد معامله قرار نگرفته بود و به همین دلیل در بدو امر عرضه محصولات ذوب‌آهن با مسائل و مشکلاتی همراه بود.
اما این مسائل و مشکلات با موفقیت پشت سر گذاشته شد تا جایی که ۱۸ ماه پس از شروع به کار بورس فلزات تهران، در اسفند ماه سال ۱۳۸۳ شهر زیبای اصفهان، به عنوان مرکز تولید فولاد کشور و یکی از مناطق مهم تولید فولاد در جهان، شاهد افتتاح تالار بورس فلزات در این شهر بود.
ذوب‌آهن اصفهان نیز در جهت حمایت از این عمل در فروردین ماه سال 84 حجم زیادی از محصولات خود را در این محل عرضه نمود. در حال حاضر حضور مداوم و مستمر ذوب‌آهن در تالار اصفهان موجب رونق این تالار شده است.
عرضه محصولات فولادی در بورس بر اساس قیمت واقعی، تحولی بزرگ در اقتصاد کشور، صنایع و به‌خصوص صنعت فولاد به شمار می‌آید. حجم عظیم سرمایه‌گذاری‌هایی که طی سالیان اخیر در زمینه توسعه و گسترش صنایع فولاد صورت پذیرفته در واقع ناشی از قیمت‌گذاری شفاف و واقعی محصولات فولادی در بازار بورس بوده است.
یک بررسی آماری اختلاف قیمت واقعی و قیمت فروش مصوب محصولات فولادی ذوب‌آهن را در فروردین ماه سال 82 (قبل از راه‌اندازی بورس) حدود 30درصد نشان می‌دهد.
در حال حاضر اختلاف میان قیمت فروش محصول ذوب‌آهن و قیمت بازار به کمتر از ۱۰درصد کاهش یافته است.
طی دورانی که از فعالیت بورس می‌گذرد، هزاران میلیارد ریال رانت غیرمولد به سمت سرمایه‌گذاری مولد و تولیدی هدایت شده است.
در حال حاضر بخش اعظم معاملات بورس فلزات به فولاد و محصولات فولادی اختصاص دارد و شرکت ذوب‌آهن اصفهان نیز تقریبا تمام محصولات خود را از طریق این بازار رسمی به مصرف‌کنندگان خود عرضه می‌نماید.
همچنین ذوب‌آهن اصفهان در صورت راه‌اندازی رینگ صادراتی بورس نسبت به صدور محصولاتش از طریق این بازار اقدام خواهد نمود.
با توجه به حجم عظیم برنامه‌های توسعه ذوب‌آهن تحت عنوان طرح توازن که ظرفیت تولید این شرکت عظیم را به حدود ۵میلیون تن افزایش خواهد داد پیش‌بینی می‌شود سهم ذوب‌آهن اصفهان در بورس فلزات در آینده باز هم افزایش یابد.
ذوب‌آهن اصفهان همچنین ظرفیت‌های صادراتی خود را به سرعت افزایش می‌دهد به گونه‌ای که حجم صادرات این شرکت از یکصد هزار تن در سال 1380 به حدود 400هزار تن در پایان سال 84 بالغ شد.
شایان ذکر است بخش عمده محصولات ذوب‌آهن به کشورهای اروپای غربی صادر می‌شود.
یکی از برنامه‌های مهم ذوب‌آهن اصفهان پس از واقعی شدن قیمت‌ها، کاهش حجم تعهدات و کوتاه شدن زمان انتظار خریداران می‌باشد. در حال حاضر حجم تعهدات شرکت از حدود یک میلیون تن در سال‌های قبل به کمتر از 300هزار تن کاهش یافته است.
در همین راستا خریداران می‌توانند زمان تحویل مورد نظر را خود انتخاب نمایند.
ذوب‌آهن اصفهان برنامه گسترده‌ای را جهت اطلاع‌رسانی و تماس مستقیم با خریداران و مصرف‌کنندگان نهایی محصولات فولادی دنبال می‌نماید.
ایجاد وب سایت رسمی ذوب‌آهن و وب‌سایت ویژه اطلاع‌رسانی فروش به آدرس‌های www.esfahansteel.ir و / salewww.esfahansteel.ir از این جمله است.
خریداران محصولات ذوب‌آهن قادر خواهند بود با مراجعه به وب‌سایت اطلاع‌رسانی فروش، مستقیما از آخرین وضعیت سفارش‌های خود آگاه شوند.
روزنامه دنیای اقتصاد به منظور کسب اطلاعات بیشتر از وضعیت تولید و عرضه محصولات شرکت ذوب‌آهن اصفهان گفت‌وگویی را با مهندس بهرام سبحانی مدیریت عامل این شرکت انجام داده است که در پی می‌خوانید:
***
نقش ذوب‌آهن در راه‌اندازی و شکل‌گیری بورس فلزات تهران چه بوده است؟
تاسیس بورس فلزات تهران در سال 1382 به دلیل نیاز کشور به خروج از اقتصاد سهمیه‌ای و با استناد به ماده 95 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی صورت پذیرفت. برای نیل به این هدف همکاری نزدیک میان وزارت بازرگانی، اقتصاد و صنایع و معادن و همچنین تولیدکنندگان بزرگ فولاد صورت گرفت اما ذوب‌آهن اصفهان به دلیل اینکه در آن زمان در موقعیت خاصی قرار گرفته بود، اصرار و پی‌گیری بیشتری برای خروج از آن وضعیت و ایجاد یک مکانیزم شفاف فروش بر اساس ارزش واقعی کالا به‌عمل آورد. واقعیت امر این است که به دلیل افزایش سریع بهای مواد اولیه تولید فولاد که بخش مهمی از آن از خارج وارد می‌شود در آن زمان، هزینه تولید هر تن فولاد از بهای مصوبی که محصول نهایی فروخته می‌شد پیشی گرفت و حجم زیادی از فولاد به بهایی کمتر از قیمت تمام‌شده به خریدارانی که مجوزهای لازم را در اختیار داشتند فروخته می‌شد اما همان فولاد در بازار آزاد به چند برابر قیمت به مصرف‌کننده نهایی عرضه می‌گردید.
پس از تاسیس بورس فلزات تهران نیز عرضه فولاد در این بازار با مشکلات و موانع خاصی روبه‌رو بود چرا که فروش فولاد در بورس یک تجربه جدید بود که در هیچ نقطه‌ای از جهان قبلا آزموده نشده بود. تا جایی که بورس فلزات لندن به هیچ عنوان آن را عملی نمی‌دانست. چرا که به‌عنوان مثال ترکیب کالا یا اصطلاحا سبد عرضه کالا و همین طور کیفیت آن باید دقیقا برای مشتری در نقاط مختلفی که با بورس ارتباط دارد مشخص باشد. روند قیمت‌ها باید کنترل شود، فلزات خالص مانند مس و آلومینیوم از یک قیمت مشخص جهانی برخوردارند اما فولاد به‌خصوص محصولات فولادی طویل این گونه نیست. از سوی دیگر اگر چه عرضه کالا از طریق بورس فاصله شرکت را با مشتریان نهایی افزایش می‌دهد ولی در مورد ذوب‌آهن این شرکت خود را موظف می‌داند ارتباطش را با مصرف‌کنندگان نهایی محصولات حفظ کند و یا بهبود بخشد.
چند درصد از فروش داخلی در بورس فلزات صورت می‌گیرد؟
به جز موارد بسیار خاص مانند کمک به بازسازی مناطق زلزله‌زده که بر اساس تصمیم هیات محترم وزیران بایستی به‌صورت فوری، تامین گردد و یا محصولات صنعتی خاص که بر اساس سفارش بیشتری تولید می‌شود فروش کل محصولات ساختمانی ذوب‌آهن در بازار داخلی صرفا از طریق بورس فلزات انجام می‌شود.
ذوب‌آهن اصفهان از راه‌اندازی تالار فلزات اصفهان چقدر حمایت کرد؟
تقریبا ۱۸ماه پس از راه‌اندازی بورس فلزات تهران، تالار اصفهان راه‌اندازی شد. ذوب‌آهن در ابتدا یک روز از سه روز عرضه خود را از طریق تالار اصفهان صورت می‌داد و با کاهش روزهای عرضه از سه روز به دو روز در هفته روند فروش محصولات ذوب‌آهن در تالار فرعی اصفهان ادامه یافت به این صورت که در حال حاضر یک روز در هفته عرضه محصولات ذوب‌آهن از طریق تالار اصفهان صورت می‌گیرد تا از این طریق از تمرکزی که در پایتخت وجود دارد کاسته شود. البته با توجه به فناوری‌های جدید ارتباطی تفاوتی نمی‌کند که محصول در اصفهان، تهران یا هر محل دیگری عرضه شود اما به‌نظر می‌رسد حضور فیزیکی ذوب‌آهن در تالار اصفهان می‌تواند به پویایی بورس کمک کند.
به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در ایران اثرات راه‌اندازی بورس فلزات تهران بر روی صنعت فولاد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
شاید اطلاع داشته باشید که صنعت فولاد در ایران ۳سال قبل از کره جنوبی آغاز شد. اگر با یک دید تاریخی به این موضوع نگاه کنیم اولین نشانه‌های به‌دست آمده از یک کوره واقعی ذوب فلز مربوط به تپه سیلک در شهر کاشان است که قدمت آن را بین ۵ تا ۶هزار سال قبل تخمین میزنند، یعنی در زمانی که در مناطقی از اروپا انسان‌ها در غار زندگی می‌کردند در این نقطه از کشور ما کارگاه‌های ذوب و ریخته‌گری وجود داشت. در شرایط فعلی باید قبول کرد که صنعت فولاد در ایران به‌رغم پیشرفت‌های اخیر هنوز هم در جایگاه واقعی خود قرار ندارد و شاید بخشی از آن برمی‌گردد به سیاست فروش بر اساس سهمیه‌بندی و اعمال قیمت‌های مصوب که طی سالیان طولانی انگیزه سرمایه‌گذاری را در این بخش از بین برده بود. از سوی دیگر دولت نیز قادر به سرمایه‌گذاری به میزان کافی در زمینه فولاد نبود چرا که آن را سودآور تلقی نمی‌کرد. این نگرش با حذف سازوکار قبلی و ایجاد روش فروش بر اساس عرضه و تقاضا تا حدود زیادی تغییر یافت و اکنون بخش خصوصی داخلی و خارجی تمایل زیادی به سرمایه‌گذاری در زمینه افزایش تولید فولاد در کشور دارد. تولیدکنندگان دولتی فولاد نیز می‌توانند با استفاده از منابع
جدید مالی که قبلا در اختیار بخش خاصی از بازار قرار می‌گرفت، ظرفیت‌های تولیدی خود را توسعه دهند.
وضعیت قیمت‌ها و فروش ذوب‌آهن اصفهان قبل از راه‌اندازی بورس فلزات تهران چگونه بوده است؟
در زمان‌های مختلف فاصله بهای فروش محصولات ذوب‌آهن در کارخانه و بهایی که همان کالا در «بازار» مصرف‌کننده فروخته می‌شد متفاوت بود. نسبت میان قیمت فولاد در بازار و کارخانه در مواردی به بیش از دو برابر نیز می‌رسید ولی به‌طور میانگین بین یک و نیم تا دو برابر بود. در بعضی از مقاطع زمانی نیز به دلیل سقوط بازار جهانی و افزایش حجم واردات از آسیای میانه، قیمت‌های بازار به کمتر از بهای کارخانه تنزل می‌یافت که در هر دو صورت ذوب‌آهن به عنوان فروشنده دولتی مجاز به تغییر بهای کالای خود نبود. البته در شرایط فعلی نیز ذوب‌آهن قادر نیست یک‌جانبه قیمت‌ها را تغییر دهد زیرا با توجه به ثابت بودن نسبی عرضه فولادهای داخلی، این تقاضا است که بهای فولاد را در بازار مشخص می‌کند.
پس از راه‌اندازی بورس فلزات و واقعی شدن قیمت‌ها روند پاسخ به تعهدات ذوب‌آهن چگونه شد؟
قبل از راه‌اندازی بورس فلزات به دلیل تقاضای بیش از حد و فاصله نسبتا زیاد میان بهای محصول در کارخانه و بازار، حجم زیادی از تعهدات به‌وجود آمده بود که گاه تا ۹ماه آینده را نیز در بر می‌گرفت. توقف سرمایه برای خریدارانی که در انتظار سودی بیش از کل مبلغ سرمایه هستند مشکلی ایجاد نمی‌نمود اما بعد از راه‌اندازی بورس به سرعت از حجم تقاضا کاسته شد و فاصله میان یک سفارش تا تحویل کالا به حدود ۳ماه کاهش یافت که با نرم‌های جهانی کم و بیش همخوانی دارد.
صادرات ذوب‌آهن در نیمه نخست سال در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل را چگونه ارزیابی می‌کنید و پیش‌بینی شما از صادرات تا پایان سال چیست؟
۲۵۵هزار تن محصولات صادراتی در نیمه اول سال صادر گردید که تقریبا ۱۰۰هزار تن کمتر از برنامه پیش‌بینی شده است. در سال گذشته مجموعا ۳۳۳هزار تن فولاد به کشورهای مختلف صادر گردید که تقریبا برابر با ۱۳درصد از تولید ذوب‌آهن می‌باشد. همانگونه که اطلاع دارید ذوب‌آهن اصفهان به دلیل افزایش شدید تقاضای داخلی، از اردیبهشت سال ۸۵ دریافت سفارش‌های جدید صادراتی تیرآهن را به حالت تعلیق درآورد و عملا پس از ارسال تعهدات قبلی صدور این محصول به خارج متوقف شد. همین امر با توجه به اینکه عمده صادرات ذوب‌آهن به بازار اروپا را انواع تیرآهن تشکیل می‌دهد موجب گردید که اهداف صادراتی شش ماه اول سال ۸۵ محقق نگردد. در حال حاضر تنها میلگرد به صورت محدود در برنامه صادراتی ذوب‌آهن قرار دارد و با بهبود وضعیت بازار داخلی تصمیمات لازم در مورد صادرات اتخاذ خواهد شد.
سهم ذوب‌آهن از معاملات بورس فلزات تهران چقدر است؟
از نظر وزن حدود ۳۳درصد و از نظر ارزش حدود ۳۹درصد از حجم معاملات فولاد در بورس فلزات به ذوب‌آهن اختصاص دارد. البته این نسبت‌ها بر اساس معاملات شهریورماه می‌باشد و ممکن است تغییر کند.
برنامه‌های توسعه ذوب‌آهن کدام است؟
یکی از مشکلات ساختاری ذوب‌آهن پایین بودن ظرفیت تولید فولاد نسبت به ظرفیت کارگاه‌های گروه این شرکت است. به همین دلیل ذوب‌آهن بر آن شد تا با احداث یک کوره بلند و توسعه سایر بخش‌ها، شمش فولادی مورد نیاز کارگاه‌های نورد را تامین و بخشی از آن را نیز به‌عنوان محصول میانی در اختیار دیگر تولیدکنندگان داخلی و یا خارجی قرار دهد. البته واحدهای دیگری نیز در کنار کوره شماره سه در حال ساخت است مانند آگلومراسیون، کک‌سازی و نیروگاه که با اتمام این پروژه‌ها در مجموع یک‌میلیون و چهارصد هزار تن به ظرفیت تولید فولاد خام ذوب‌آهن اضافه خواهد شد و بخشی از وابستگی ذوب‌آهن به منابع خارجی مانند کک و شمش نیز برطرف می‌گردد.
ذوب‌آهن در حال حاضر از لحاظ اقتصادی در چه وضعیتی قرار دارد؟
انجام ۵پروژه مختلف بزرگ در کنار یکدیگر و با استفاده از درآمدهای داخلی شرکت فشار زیادی بر روی ذوب‌آهن وارد می‌آورد. در واقع یک کارخانه با ظرفیت ۲میلیون و ۲۰۰هزار تن می‌خواهد با درآمد خود و بدون استفاده از بودجه دولتی ظرفیت خود را بیش از ۶۰درصد افزایش دهد و این در حالی است که این شرکت بایستی ۶۵درصد از سود خود را بابت مالیات پرداخت نماید.
بنابراین در شرایط فعلی ذوب‌آهن در وضعیتی قرار دارد که می‌بایست تمام توان اقتصادی خود را بر روی اتمام طرح توسعه قرار دهد چرا که در حال حاضر بیش از 50درصد در پروژه‌های مختلف توازن پیشرفت حاصل شده است و با راه‌اندازی هر یک از طرح‌های فوق و افزایش ظرفیت تولیدی و کاهش هزینه‌های ثابت تولید، بخشی از فشار موجود بر روی ذوب‌آهن کاسته خواهد شد.
ارسال نظر