برناتجارت پس از 50ماه تلاش بی‌وقفه همچنان در انتظار صدور مجوز کارگزاری است
شرکت برنا‌تجارت اولین گزینه از کارگزاران جدید است که از طرف بورس‌فلزات تهران برای دریافت مجوز کارگزاری به سازمان بورس و اوراق بهادار معرفی شده است
یکسال پیش که روزنامه دنیای اقتصاد دومین ویژه‌نامه سالروز تاسیس بورس‌فلزات تهران را منتشر کرد، سیدابراهیم صفاپور نخستین کسی در میان کارگزاران جدید بود که با وجود عدم دریافت ابلاغ رسمی راه‌اندازی کارگزاری در آن ویژه‌نامه شرکت کرد.
او در آن زمان در گفت‌وگو با خبرنگار ما از ورود برناتجارت پس از ماه‌ها تلاش و انتظار به رینگ معاملات بورس‌فلزات تهران خبر داده بود.
صفاپور به عنوان مدیرعامل شرکت کارگزاری برناتجارت (در شرف تاسیس) همچنان در میان کارگزاران جدید طلایه‌دار اخذ جواز کارگزاری است که در ویژه‌نامه سومین سالروز تاسیس بورس‌فلزات تهران هم با دنیای‌اقتصاد به گفت‌وگو نشسته است.

آیا 50 ماه انتظار، تلاش بی‌وقفه با صرف هزینه و بدون کسب درآمد برای سیر قانونی کارگزار شدن در بورس‌فلزات تهران کافی نیست؟
لطفا خودتان را معرفی کنید.
سیدابراهیم صفاپور، لیسانس مدیریت بازرگانی از مدرسه عالی بازرگانی تهران، فارغ‌التحصیل مدیریت بین‌الملل از سازمان مدیریت صنعتی تهران، دارای گواهینامه تخصصی کارگزاری بورس‌فلزات با کسب رتبه اول در آزمون مورخ 20/8/84 و با 27سال سابقه‌کار در امور (بازاریابی، فروش، صادرات) در شرکت‌ها و صنایع مختلف در قبل و بعد از انقلاب که در حال حاضر کارشناس روابط بین‌الملل مجتمع صنایع قائم‌رضا مامور به بورس‌فلزات تهران و مدیرعامل شرکت کارگزاری برناتجارت (سهامی‌خاص) در شرف تاسیس هستم.
شکل‌گیری شرکت برنا تجارت از کجا آغاز شد؟
1 - اولین گام برای تشکیل شرکت برناتجارت از حدود 14ماه قبل از راه‌اندازی بورس فلزات تهران در تاریخ 12/4/84 برداشته شد و همزمان با آغاز کار بورس شرایط لازم و کافی جهت فعالیت به عنوان یک شرکت کارگزاری را دارا بوده است.
۲ - شرکتی است که سهامداران آن ترکیبی از اعضای تعاونی و مجموعه عظیمی از ایثارگران و همچنین شرکت‌های مرتبط با صنعت و تجارت فولاد که در سطح ملی، کشوری و استان صاحب‌نام می‌باشند.
3 - برناتجارت شرکتی است که کلیه ضوابط و مقررات مربوطه را از قبل تشکیل بورس فلزات تاکنون، از جمله واریز وجه مربوط به متقاضیان کارگزاری، واریز وجه جهت دریافت واحد اداری، عضویت مدیرعامل برناتجارت به عنوان نماینده تولیدکنندگان فولادی در کمیته راهبری 5نفری بورس که به عنوان هیات‌مدیره اول در بورس فلزات فعالیت نمودند، حضور در دوره تخصصی بورس فلزات در لندن، شرکت در آزمون اختصاصی مدیران عامل کارگزاری با کسب امتیاز مورد انتظار، حضور مستمر در تمام جلسات، سمینارها و پیگیری دائمی در امور مربوطه تکمیل و ارائه تمام مدارک مورد نیاز تاسیس شرکت در آن رعایت شده است.
۴ -تنها شرکت کارگزاری در شرف تاسیس است که دارای یک واحد اداری مستقل در طبقه دوم ساختمان بورس فلزات بوده که در این دفتر شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان حضوری فعال دارند.
5 -این شرکت دارای تایید کتبی از جانب ریاست محترم هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران می‌باشد.


6 - با توجه به انجام کلیه مراحل ذکرشده براساس وعده‌های مسوولان مربوطه در آن ایام این شرکت در 25/8/83 اقدامات خود را جهت تاسیس شرکت کارگزاری برناتجارت (سهامی خاص) در اداره کل ثبت شرکت‌های استان تهران دنبال نمود که از طرف آن اداره کل مجوز کارگزاری جهت ثبت شرکت تقاضا شد و شرکت در شرایط شرف تاسیس باقی ماند.
۷ -در این ایام به‌دلیل تاخیر در معرفی جهت صدور مجوز کارگزاران از طرف بورس فلزات اعضای هیات‌مدیره و صاحبان سهام این شرکت را بر آن داشت، جهت شکل‌گیری قانونی این تشکل تا اخذ مجوز، شرکت یادشده را تحت نام شرکت سرمایه‌گذاری برناتجارت به ثبت برسانند تا پس از دریافت مجوز کارگزاری با تغییر نام و موضوع فعالیت شرکت بتوانند سریعا وظایف خود را در قالب یک شرکت کارگزاری به مرحله ظهور برساند. که این امر در تاریخ ۲۵/۴/۸۴ تحقق یافت و تحت نام شرکت سرمایه‌گذاری برناتجارت (سهامی خاص) با سرمایه یک‌میلیارد ریالی به ثبت رسید. لازم به ذکر است این شرکت از ابتدای شروع به‌کار تا این لحظه متحمل هزینه‌هایی شامل (هزینه رهن و اجاره واحد استیجاری در اختیار +هزینه‌های پرسنلی و اداری +هزینه‌های مربوط به سپرده نقدی ثبت شرکت برناتجارت و سایر هزینه‌های مربوطه و ودایع نزد بخش مالی بورس فلزات) شده است.
8 -قابل ذکر است، هر یک از سهامداران این شرکت به‌طور جداگانه متقاضی دریافت مجوز کارگزاری از بورس فلزات تهران بوده‌اند که نهایتا طبق نظر بورس فلزات تهران کارگزاری بازار فلزات اصفهان در اختیار این شرکت قرار گرفت.
عملکرد شرکت برنا تجارت در طول حیات ۳ ساله بورس فلزات تهران چگونه بوده است؟
1 - مدیریت و پرسنل این شرکت از زمان شروع به کار بورس فلزلت تهران تاکنون توانسته‌اند مسوولیت ارائه خدمات پشتیبانی به شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان برای عرضه محصولات کارخانه یاد شده را بر عهده داشته باشند.
۲ - شرکت برنا تجارت در طول این مدت مسوولیت ارائه خدمات پشتیبانی جهت تسهیل در امور مربوط به خریدهای فلزی سهامداران شرکت را از طریق کارگزاران موجود در بورس فلزات تهران بر عهده داشته است.
3 - در طول مدت 3 ساله بورس فلزات تهران سهامداران این شرکت بالغ بر 300میلیارد تومان از طریق کارگزاری‌های موجود اجناس قابل عرضه در بورس فلزات را خریداری نموده‌اند.
۴ - با توجه به اینکه کارگزاری مربوط به بازار فلزات اصفهان به شرکت برناتجارت سپرده شده است و این شرکت عصاره تشکل‌های فعال در بازار استان اصفهان هستند و با وجود کارخانه‌های عظیم فولادی از جمله ذوب‌آهن اصفهان و فولاد مبارکه و پتانسیل تولیدی این دو کارخانه که تقریبا ۷۰درصد تولید فولاد کشور را در اختیار دارند، وجود انبارهای عظیم و گسترده در این استان و وجود صنایع مختلف و مرتبط با فولاد و همچنین استقرار اصفهان در مرکز کشور عزیزمان ایران و وجود تنها شعبه تالار معاملات بورس فلزات در اصفهان و سابقه طولانی تجارت و ارسال محصولات فلزی از استان اصفهان به سایر استان‌های کشور و بر اساس آمارها و اظهارنظر مسوولان این حرفه می‌توان ادعا نمود پتانسیل جابه‌جایی و عملکرد تجارت محصولات فولادی در این استان در حد یک‌میلیون تن در سال برآورد می‌گردد.
شرکت برنا تجارت با عنایت به عملکرد سه ساله و مطالب مشروحه و پتانسیل‌های استان امیدوار است با ورود خود به این بازار رسمی نقش بسیار ارزنده‌ای در ارائه فعالیت‌های کارگزاری خود در بورس فلزات تهران ایفا نماید.
به نظر شما دلایل تاخیر در معرفی و صدور مجوز کارگزاران جدید چیست؟
پس از تعیین 11 کارگزار موسس بورس فلزات و حسب ضرورت و نیاز اقدامات اولیه جهت انتخاب و معرفی کارگزاران جدید در زمان دبیرکل اول بورس فلزات در سال‌های 81 و 82 و 83 انجام شد و این شرکت در لیست گزینه‌های انتخابی قرار داشت ولی به دلیل مغایرت فرآیند انتخاب کارگزاران جدید با ضوابط و قوانین شورای بورس این امر محقق نگردید.
پس از تغییر در کادر رهبری بورس فلزات در آذر‌ماه سال ۱۳۸۳ یکی از اولین اقدامات دبیر کل جدید مشروعیت بخشیدن به فرآیند انتخاب کارگزاران جدید براساس ضوابط و قوانین وقت بود، در این راستا شورای محترم بورس طی مصوبه شماره ۵۴۸ مورخ ۲۵/۳/۱۳۸۴ این موضوع را به بورس فلزات ابلاغ و مقرر گردید کلیه متقاضیان کارگزاری در قالب آیین‌نامه‌های جدید و مطابق با فراخوان عمومی نسبت به درخواست و ارائه آن به بورس فلزات اقدام نمایند. با توجه به ارائه مدارک ارسالی متقاضیان و بررسی‌های همه جانبه از طرف مسوولان ذی‌ربط، به هر حال تعداد ده گروه کارگزاری (از کلیه فعالان بازار فلزات و بازار سرمایه به ویژه تعاونی‌ها، سندیکاهای صنعتی، صنفی، تولیدی، انجمن‌های تولیدی و توزیعی فلزات و موسسه‌های مالی و اعتباری) از سوی بورس فلزات تهران انتخاب و مورد تایید قرار گرفته و جهت انجام مراحل قانونی اخذ مجوز کارگزاری به سازمان بورس و اوراق بهادار معرفی گردیده‌اند که در اینجا جا دارد از اقدامات موثری که دبیرکل محترم بورس فلزات در جهت تسریع در امر فراخوان و انتخاب گروه‌های کارگزاری به همراه همکارانشان معمول نموده‌اند تشکر و قدردانی بنماییم.
مدارک مربوط به معرفی این شرکت به عنوان اولین گزینه از ده کارگزار منتخب و تایید شده از طرف سازمان بورس فلزات تهران تحت شماره 13929/100/84 مورخ 27/12/84 به دبیرخانه شورای بورس ارسال گردید و سپس تحت پرونده شماره 163/100/85 در تاریخ 3/2/85 به دفتر ریاست محترم سازمان بورس و اوراق بهادار تسلیم شده است.
بقیه کارگزاران جدید به تدریج به سازمان بورس و اوراق بهادار معرفی گردیده‌اند.
شرکت برناتجارت برای پیگیری در معرفی و صدور مجوز فعالیت کارگزاران جدید چه اقداماتی انجام داده است؟
سهامداران و اعضای هیات مدیره این شرکت طی نشست‌های فراوان و مکاتبات عدیده با مراجع و مسوولان ذی‌ربط به هر حال توانستند اقدامات اساسی جهت سرعت بخشیدن به این اقدامات انجام دهند و در طی این مدت این شرکت با حضور فعال خود از زمان راه‌اندازی بورس تاکنون در کنار مجموعه بورس فلزات حرکت نموده و خود را در رشد و شکوفایی بورس موثر می‌داند.
پس از معرفی این شرکت در تاریخ 27/12/84 از طرف بورس فلزات تهران به سازمان بورس و اوراق بهادار جهت اخذ مجوز کارگزاری در طی سه مرحله این شرکت اقدام به مکاتبه نموده است.
در مرحله اول در تاریخ ۷/۳/۸۵ طی نامه شماره ۱۲۷/۸۵ خطاب به آقای دکتر صالح‌آبادی رییس محترم سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال نموده و کماکان منتظر دریافت پاسخ از ایشان هستیم.
در مرحله دوم در تاریخ 24/5/85 طی نامه شماره 155/85 خطاب به آقای دکتر دانش جعفری وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی ارسال گردید که در تاریخ 13/6/85 جوابیه از طرف مشاور و دبیر کل دفتر وزارتی دریافت گردید. مبتنی بر اینکه اعطای مجوز کارگزاری به زمان پس از تشکیل شرکت‌های بورس اوراق بهادار و کالا و کانون کارگزاران موکول گردیده است.
البته قابل ذکر است که اعطای مجوز کارگزاری قبل از تشکیل شرکت‌های بورس اوراق بهادار و بورس‌های کالا و کانون کارگزاران هیچگونه تناقضی با تغییرات مذکور نداشته و سازمان بورس و اوراق بهادار در مقامی قرار دارد که بتواند بر اساس قوانین حاکم جاری موجود مجوز صادر نماید و کارگزاران جدید مشغول به کار شوند بدیهی است پس از انجام تغییرات مورد نظر سازمان، کارگزاران جدید نیز به همراه ۱۱ کارگزاری که از قبل فعالیت داشته‌اند خود را با تشکیلات جدید سازمان بورس و اوراق بهادار تطبیق خواهند داد.
در مرحله سوم از طرف جمع مدیران عامل شرکت‌های کارگزاری در شرف تاسیس در تاریخ 19/6/85 نامه‌ای جهت طرح موضوع در شورای بورس خطاب به آقای دکتر دانش‌جعفری تحت عنوان مقام رییس محترم شورای بورس و رونوشت به اعضای محترم شورای بورس ارسال گردید که در این مرحله جوابیه مشابه مرحله دوم از طرف مشاور دبیرکل وزارتی در تاریخ 28/6/85 دریافت شد.


قابل تصریح است که با توجه به روند اقدامات انجام گرفته شده و در اجرای مصوبه مورخ 25/3/84 شورای محترم بورس در خصوص افزایش تعداد کارگزاران بورس فلزات از 11 به 21 نفر و مصوبات هیات‌مدیره سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران و فراخوان صورت گرفته و براساس قوانین و مقررات حاکم، این شرکت پذیرفته و مراتب رسما اعلام گردیده، بنابراین مطابق قانون حاکم، امر مزبور تحقق یافته است و برای پذیرفته شدگان حق مکتسبه ایجاد نموده است و این یک امر بدیهی است که قوانین عطف به ماسبق نمی‌شوند قابل ذکر است از مرحله دریافت مجوز برای 10 کارگزاری جدید تا مرحله معرفی به سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان سال 1384 کلیه این مراحل با قوانین حاکم اجرا شده است و قاعدتا صدور مجوز کارگزاری هم می‌تواند با رعایت همین قوانین انجام پذیرد.
در خاتمه سهامداران و اعضای هیات‌مدیره شرکت برنا تجارت از مسوولان ذی‌ربط خصوصا رییس محترم شورای بورس اعضای محترم شورای بورس و رییس محترم سازمان بورس و اوراق بهادار انتظار دارند با صدور مجوز کارگزاری امکان فعالیت کارگزاران جدید را در بورس فلزات تهران فراهم آورند.
وضعیت بازار فلزات را قبل و بعد از تاسیس بورس فلزات چگونه ارزیابی می‌کنید؟
الف - قبل از راه‌اندازی بورس فلزات توسعه نیافتگی بازارهای اقتصادی، عدم سازماندهی بازارهای سلف در فلزات، نبود بازارهای آتی، سوق دهی جریان‌های مالی به سمت خدمات و تجارت به جای فعالیت‌های تولیدی، ضیق‌نقدینگی و منابع سرمایه‌ای در کارخانه‌ها، عدم امکان استفاده از مدیریت ریسک، تاخیر در تحویل کالاها، عدم جریان صحیح اطلاعات، وجود رانت‌های مضر و قیمت‌های غیرواقعی و انحصارها و تمرکزهای غیراقتصادی همگی از وضعیت انواع بازار فلزات پیش از راه‌اندازی بورس فلزات حکایت داشتند.
ب - پس از راه‌اندازی بورس فلزات در شهریور ماه 82 این سازمان توانست با اهداف و اثرات خود دستاوردهای زیر را به ارمغان آورد:
۱ - امکان ایجاد تقابل صحیح و شفاف عرضه و تقاضا در راستای دادوستد کالا در نتیجه کشف نرخ واقعی فلزات
2 - ایجاد بازار متشکل و سازمان یافته جهت تسهیل دادوستد نقدی، نسیه، سلف و در آینده نزدیک، اختیار معامله و آتی
۳ - امکان‌پذیری استفاده از ابزارهای نوین معامله به منظور حرکت از بازار سنتی به سمت بازار مدرن و سرمایه و کالا و تعامل قوی‌تر با بازار بین‌المللی
4 - کوتاه کردن دست واسطه‌ها و حذف رانت‌های مضر و کاهش نوسانات مخل بازار و امکان انتقال ریسک در بازار فلزات و کاهش ریسک برای بخش عرضه و تقاضا
۵ - ایجاد بانک اطلاعاتی و تسهیل دسترسی همگان به اطلاعات یکسان و شفاف
آیا افزایش تعداد شرکت‌های کارگزاری را راهکاری برای تثبیت یک بازار رقابتی می‌دانید؟
بله، زیرا بورس براساس رقابت پایه‌گذاری شده است و قرار است براساس مکانیزم بازار (عرضه و تقاضا) فعالیت‌های خود را انجام دهد. رقابت یک نقش کلیدی در بورس دارد و بدون وجود رقابت بورس به معنای واقعی شکل نخواهد گرفت وقتی صحبت از رقابت و خروج از انحصار می‌شود این مساله را می‌توان در سه جنبه مورد توجه قرار داد رقابت در عرضه، رقابت در تقاضا و رقابت در ارائه خدمات.
با افزایش تعداد خریداران و فروشندگان در بورس خود به خود رقابت در عرضه و تقاضا شکل خواهد گرفت و هر چه تعداد خریداران و فروشندگان در بازار بیشتر باشد به شکل طبیعی بازار رقابتی‌تر بوده و از حالت انحصار دورتر خواهد بود.
به موازات افزایش تعداد خریداران و فروشندگان از میزان قدرت آنها در تاثیرگذاری بر روی قیمت کاسته می‌شود و قیمت بازار را برآیند تعداد زیادی از عرضه‌ها و تقاضاها تشکیل می‌دهد اما رقابت در عرضه و تقاضا به تنهایی نمی‌تواند برای شکل‌گیری یک بورس کافی باشد بلکه ارائه‌دهندگان خدمات به عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان یا همان کارگزاران نیز باید در ارائه خدمات خود با یکدیگر رقابت نمایند. گسترش در شرکت‌های کارگزاری سبب می‌شود تا تمرکز فعالیت‌ها نزد یک یا چند کارگزار به وجود نیامده و تاثیرگذاری آنها در بازار نیز به حداقل برسد. از آنجا که عموما خریداران و فروشندگان برخی از اختیارات خود مانند رقابت در یک دامنه قیمتی را به کارگزار تفویض می‌نمایند بنابراین انحصار در شرکت‌های کارگزاری ممکن است شرایطی را پیش روی آورد که یک شرکت کارگزاری به صورت همزمان سفارشات خرید و فروش مربوط به یک کالا را در یک روز دریافت نماید. بنابراین همواره این احتمال وجود دارد که شرکت کارگزاری در ارائه قیمت‌های خرید و فروش با تضاد منافع بین دو مشتری خود روبه‌رو شود و به صورت جانب‌دارانه عمل نماید. یک راه ممکن و موثر برای حذف تضاد منافع برای یک شرکت کارگزاری افزایش تعداد کارگزاران و رقابت بین آنها است. در شرایطی که تعداد زیادی از شرکت‌های کارگزاری در یک بازار حضور داشته باشند از یکسو احتمال اینکه هر دو سفارش خرید و فروش به صورت همزمان به یک شرکت ارجاع شود کاهش خواهد یافت و از سوی دیگر هر کارگزار به راحتی سعی خواهد نمود که تنها منافع مشتری خود را به بهترین شکل ممکن تامین نماید.
علاوه بر موارد فوق در صورت افزایش تعداد کارگزاران خریداران و فروشندگان حتی‌المقدور از تصمیمات طرف مقابل خود آگاه نخواهند شد و در اقدامات آنها برای خرید یا فروش تاثیر نخواهد گذاشت همچنین در این شرایط قیمت مظنه‌های خرید و فروش نیز برای فعالان بازار پوشیده باقی خواهند ماند و محیط خوبی را برای انجام معاملات ایجاد خواهد نمود.
از سوی دیگر در صورت وجود انحصار در بین شرکت‌های کارگزاری این شرکت‌ها مطمئن خواهند بود که بخشی از بازار را خواهند داشت و برای جذب مشتری تلاش نخواهند کرد زیرا محیط بسته است و هر معامله‌گر در بازار برای انجام معامله خود به تعداد محدودی از شرکت‌ها باید مراجعه نماید در صورتی که با افزایش تعداد شرکت‌های کارگزاری این شرکت‌ها متوجه خواهند شد که جذب مشتری به راحتی امکان‌پذیر نخواهد بود بنابراین باید برای جذب مشتری بیشتر خدمات مشاوره‌ای و تخصصی به آنها ارائه دهند زیرا معامله‌گران به شرکت‌های کارگزاری کارمزد نمی‌پردازند که تنها نقش واسطه را برای آنها انجام دهند، بلکه شرکت‌های کارگزاری در مقابل کارمزدی که دریافت می‌کنند باید خدمات مشاوره‌ای و تخصصی به مشتریان خود ارائه نمایند.
با توجه به لزوم تشکیل شرکت سهامی بورس فلزات تهران و حضور همه جانبه فعالان بازار در این بورس در مجموع به نظر می‌رسد با افزایش تعداد شرکت‌های کارگزاری به صورت بالقوه امکان ارائه خدمات بهتر و همچنین در رقابتی‌تر کردن محیط بورس تاثیر غیرقابل انکاری ایجاد نموده و در رونق و واقعی‌شدن این بازار تاثیر بسزایی خواهد داشت.
برنامه‌ها و اهداف شرکت برنا تجارت پس از اخذ مجوز کارگزاری چیست؟
1 - توسعه فعالیت‌های مرتبط با بورس و کلیه تالارها و شعب فعال بورس در سراسر کشور
۲ - پذیرش انجام معاملات خرید و فروش کلیه محصولات عرضه شده در بورس فلزات برای خریداران محصول و عرضه‌کنندگان کالا
3 - بازاریابی و جذب پروژه‌های (دولتی - خصوصی) برای خرید از بورس فلزات تهران
۴ - ایجاد واحدهای (تحقیقاتی - مشاوره‌ای - تحلیلگری) در شرکت به منظور ارائه خدمات بهتر به طرفین معامله
5 - حضور فعال در رینگ صادراتی و بازاریابی خارجی به منظور تسهیل در امر صادرات از طریق بورس فلزات تهران
۶ - ورود به بازارهای جدید از طریق ایجاد ارتباط و همکاری مشترک با کارگزاران محلی در کشورهای امارات متحده عربی، چین و مالزی با توجه به دفاتر سهامداران این شرکت در این کشورها
7 - بازاریابی و تجارت الکترونیک از طریق راه‌اندازی شبکه و ایجاد ارتباط مستمر و 24ساعته اینترنتی با مشتریان و طرف‌های تجاری
۸ - بازاریابی بین‌المللی در جهت فراهم نمودن محصولات استاندارد خارجی قابل عرضه در بورس فلزات تهران
9 - کسب درآمد مشروع و عادلانه برای سهامداران و خانواده‌هایشان با جمعیتی در حدود 500 هزار نفر
۱۰ - ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا و حفظ قیمت واقعی محصولات عرضه شده در بورس در قالب سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران و شورای بورس.