گروه بورس- سلیمان کرمی: روز گذشته شاخص کل بورس تهران در ادامه روند فرسایش خود افت حدود ۰۷/ ۰ درصدی را تجربه کرد. از ۳۷ صنعت حاضر در بورس تهران روز گذشته، تنها ۸ صنعت رشد را تجربه کردند. در این میان، بیشترین رشد به صنعت خدمات فنی مهندسی اختصاص داشت که به دنبال حمایت رشد قیمتی «مپنا» از شاخص کل رخ داد. دیگر صنایع مثبت روز گذشته، تغییرات کمتر از ۵/ ۰ درصد را تجربه کردند این موضوع به ادامه فضای رکودی بازار اشاره دارد. در این شرایط، بار دیگر هیجان مسری فشار فروش را در سهام شاهد هستیم. اثر این موضوع را می‌توان در افت شاخص ۲۴ صنعت مشاهده کرد. بیشترین افت شاخص را در معاملات روز گذشته استخراج زغال‌سنگ و به دنبال آن گروه انبوه‌سازی ثبت کرد.

در شرایط کنونی بار دیگر ابهامات درخصوص نحوه انتخاب حق انتفاع معادن به خصوص سنگ‌آهنی‌ها مطرح شده است. این ابهامات در سال‌های اخیر و به خصوص از پایان سال ۹۲ و جهش حقوق دولت از معادن به ۳۰ درصد تشدید شد. در بودجه سال ۹۴ نیز بر‌اساس آخرین اخبار حق انتفاع به ۲۵ درصد کاهش یافت، تا به این ترتیب، هم سهامداران این شرکت‌ها و هم دولت را به نوعی نسبت به این موضوع راضی نگه دارد. در شرایط کنونی نیز مباحثی مبنی بر رایزنی‌ها در این خصوص مطرح شده است. از سوی دیگر، نرخ فروش گندله توسط شرکت‌های سنگ‌آهنی نیز همچنان مورد ابهام است. به دنبال عدم ارائه صورت‌های مالی از سوی پالایشی‌ها و همچنین عدم تعیین نهایی نرخ خوراک گازی پتروشیمی‌ها عدم تعیین تکلیف نهایی نرخ فروش گندله توسط شرکت‌های سنگ‌آهنی و بحث تکراری بهره مالکانه نیز می‌تواند ابهامات در بورس تهران را تشدید کند.

افت دنباله‌دار کانه‌های فلزی

شاخص صنعت استخراج کانه‌های فلزی در معاملات روز گذشته، با افت اندک ۰۶/ ۰ درصدی مواجه شد. در بررسی تغییرات شاخص این گروه روند کاملا منفی را شاهد هستیم. گروه مزبور از ابتدای سال افت ۵/ ۲۵ درصدی را تجربه کرده است. افت قیمت جهانی سنگ‌آهن با توجه به کاهش تقاضای چین از عوامل بنیادی فشار بر قیمت ماده اولیه فولادسازان در ماه‌های اخیر بوده است. به این ترتیب، افت قیمت سهام دو غول سنگ‌آهنی کشور («کچاد» و «کگل») فشار زیادی را بر شاخص این صنعت وارد کرده است. در این میان البته دیگر نمادهای گروه نیز افت‌های سنگینی را تحت تاثیر افت قیمت جهانی کالا تجربه کرده‌اند. بحث حق انتفاع یا بهره مالکانه در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. دریافت بهره مالکانه از معادنی است که پروانه بهره‌برداری آنها به نام بخش خصوصی صادر شده است و جزو انتقال محسوب می‌شوند. بر این اساس، معادن باید حقوق دولتی را پرداخت کنند. حق انتفاع نیز به معادنی که پروانه بهره‌برداری آنها به نام دولت است تعلق می‌گیرد. به این ترتیب، معادن سنگ‌آهنی زیرمجموعه ایمیدرو مانند چادرملو و همچنین گل گهر شامل پرداخت حق انتفاع دولت هستند.

از ماه‌های پایانی سال ۹۲ و هم زمان با ارائه بودجه کشور برای سال ۹۳ بحث بهره مالکانه معادن کشور مورد توجه بسیاری از سهامداران صنعت استخراج کانه‌های فلزی قرار گرفت. با وجود اعتراض‌های انجام شده اما نرخ بهره مالکانه در بودجه ۹۳ کشور معادل ۳۰ درصد در نظر گرفته شد. به این ترتیب، معادن کشور ملزم به پرداخت ۳۰ درصد از فروش محصولات خود به حساب خزانه دولت شدند. در ماه‌های پایانی سال ۹۳ و هم زمان با ارائه طرح بودجه ۹۴ کشور در مجلس نیز بار دیگر بحث بهره مالکانه مطرح شد. این بار رایزنی‌های انجام شده کاهش ۵ درصدی بهره مالکانه را به دنبال داشت. به نظر می‌رسد بار دیگر احتمال مطرح شدن بحث بهره مالکانه برای سال ۹۵ نیز وجود داشته باشد. در این خصوص مدیر‌عامل شرکت چادر‌ملو گفته است: بر اساس پیگیری‌ها و مذاکرات به عمل آمده با نمایندگان مجلس، بنا شد با برگزاری جلسات منظم، قبل از بسته شدن بودجه ۹۵ و ارائه آن به مجلس، مساله حق انتفاع شرکت‌های سنگ‌آهنی مورد بررسی قرار گیرد.

اثر محسوس این موضوع بر سودآوری شرکت‌های سنگ‌آهنی کاملا مشخص است. در نتیجه در صورت مطرح شدن دوباره این مساله و پراکنده شدن اخبار و شایعات مختلف می‌تواند بار دیگر قیمت سهام این شرکت‌ها را نیز با خود همراه سازد. در اخباری که روی سایت رسمی شرکت چادرملو موجود است، مدیر‌عامل این شرکت با اشاره به این موضوع که حق انتفاع بر مبنای درصدی از قیمت کنسانتره تعریف شده است و کاهش قیمت گندله تغییری در این مبلغ ایجاد نمی‌کند، افزود، شرکت‌های سنگ‌آهنی در مواجهه با کاهش قیمت سنگ‌آهن همچنان باید رقم ثابتی را پرداخت کنند.

از دیگر موارد مورد ابهام در صورت‌های مالی سنگ‌آهنی‌ها بحث نرخ‌گذاری گندله تحویلی فولادسازان داخلی است. از اوایل تابستان اخباری مبنی بر کاهش ۳ واحد درصدی نرخ فروش گندله از سوی سنگ‌آهنی‌ها، در جهت حمایت از صنعت فولاد کشور مطرح شد. در این خصوص، وزارت صنعت، معدن و تجارت در تاریخ یازدهم تیرماه سا ل جاری طی بخشنامه‌ای شرکت‌های چادرملو و گل گهر را ملزم به حمایت از فولادسازان داخلی با کاهش قیمت گندله و کنسانتره کرد. در ادامه اما اعتراض شدید سهامداران، واکنش‌هایی را در ظاهر به دنبال داشت. در این خصوص، حتی از انتشار نامه‌ای از سوی معاون رئیس‌جمهور مبنی بر عدم تغییر نرخ گندله نیز خبر داده شد. به این ترتیب، دو شرکت سنگ‌آهنی کشور نیز قیمت‌گذاری نرخ گندله را بر اساس قیمت‌های گذشته دنبال کردند.

در این خصوص نیز، مدیر‌عامل چادر‌ملو، به نرخ‌گذاری کنسانتره بر مبنای ۱۶ درصد قیمت شمش فولاد مبارکه و ۱۴ درصد قیمت شمش فولاد خوزستان و نرخ‌گذاری گندله بر مبنای ۲۳ درصد قیمت شمش اشاره کرد. وی همچنین به عدم اثر مثبت کاهش قیمت گندله بر وضعیت کنونی فولادسازان اشاره کرده است و همچنین در ادامه افزوده است که واردات گندله از هند با قیمت ۸۷ دلار نیز، پس از اضافه کردن هزینه حمل از بنادر به همان مقدار ۲۳ درصد قیمت شمش نزدیک می‌شود. در حالی شرکت‌های سنگ‌آهنی قیمت‌گذاری پیشین را در صورت‌های مالی خود اعمال کرده‌اند که همچنان خبری از لغو بخشنامه صادر شده از سوی وزارت صنعت و معدن شنیده نمی‌شود. این موضوع می‌تواند بار دیگر ابهامات این شرکت‌ها را افزایش دهد. با فرض اینکه کاهش نرخ تنها در گندله اعمال شود مبلغ فروش کل شرکت سنگ‌آهنی کچاد به میزان ۵ درصد کاهش می‌یابد (۴۰ درصد از فروش این شرکت به گندله اختصاص دارد، با در نظر گرفتن کاهش ۳ واحد درصدی از ۲۳ به ۲۰، معادل ۱۳ درصد). این موضوع می‌تواند سود خالص این شرکت را تا ۱۰ درصد کاهش دهد. تجربه تلخ دیگر ابهامات مانند نرخ محصولات و مواد اولیه پالایشی‌ها، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها گازی، می‌تواند بار دیگر برای سهامداران این گروه نیز تکرار شود و عاملی برای کاهش جذابیت بازار سهام در شرایط رکود فعلی باشد.

امدادرسانی «مپنا» به شاخص

شاخص گروه فنی و مهندسی در معاملات روز گذشته، با رشد ۴۶/ ۱ درصدی مواجه شد. «رمپنا» با بیش از ۹۹ درصد ارزش بازار این گروه، تعیین‌کننده مسیر کلی حرکت شاخص این گروه با تنها دو نماد فعال است. بر این اساس، رشد قیمت پایانی این نماد در معاملات دیروز، رشد شاخص این گروه را رقم زد. در این میان، رشد قیمتی این نماد عامل حمایتی در جهت تعدیل افت شاخص بود. حمایت حقوقی این و معامله بیش از ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار سهمی در دقایق پایانی بازار، اثر مثبت ۲۲ واحدی را بر شاخص کل بورس تهران برجای گذاشت. در این نماد که بیشترین حجم معاملات صنعت را نیز در اختیار داشت، مشارکت ۹۹ درصدی حقوقی این سهم در سمت خرید را شاهد بودیم. دیگر نماد گروه خدمات فنی و مهندسی، «رتکو»، روز گذشته افت اندکی را تجربه کرد، درحالی که آخرین قیمت سهم در مدار مثبت قرار داشت.

ادامه کار پالایشی‌ها بدون «سند»

گروه فرآورده‌های نفتی روز گذشته، با افت ۲/ ۰ درصدی شاخص همراه شد. این گروه در هفت روز معاملاتی اخیر افت ۶/ ۱ درصدی را تجربه کرده است. در حالی که در میانه نهمین ماه از سال ۹۴ هستیم، شرکت پالایشی همچنان صورت‌های مالی شش ماهه خود را ارائه نداده‌اند. این موضوع ابهامات را در این گروه باقی گذاشته و با توجه به دستوری بودن نسبی تعیین قیمت محصولات و فرآورده‌ها امکان ارائه تحلیل مشخصی از سودآوری این گروه وجود ندارد. این در حالی است که قیمت نفت از اوایل تابستان از سطح ۶۰ دلار به کمتر از ۴۰ دلار در روزهای اخیر کاهش یافته است. روز گذشته، بیشترین افت قیمتی را نماد «شبندر» با عرضه و تقاضا به ترتیب ۲۰ و ۱۴ درصدی حقوقی‌ها تجربه کرد. «شپنا» نیز بیشترین حجم معاملات دیروز را در اختیار داشت.

ابهام برای دوقلو‌های سنگ آهنی

ابهام برای دوقلو‌های سنگ آهنی