93؛ سال ریزش بورس تهران

گروه بورس - محبوبه مغانی: در حالی بورس تهران در سال جاری با کاهش ۲۵ درصدی ارزش معاملات، کاهش ۳۰ درصدی ارزش اسمی و کاهش دفعات معاملات مواجه شد که افت متغیرهای بورس از سوی مدیران این بازار به مسائل هسته‌ای، ابهامات بودجه و نرخ سود بانکی نسبت داده می‌شود. اما با این حال با توجه به اخبار منتشره از مذاکرات هسته‌ای به نظر می‌رسد که سال آینده، سال خوبی برای بازار سرمایه باشد. بر این اساس، مدیر‌عامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران در روزهای پایانی سال در جمع رسانه‌ها و مطبوعات آخرین نشست خبری خود در سال ۱۳۹۳ را برگزار و عملکرد بورس را در سال جاری تشریح و برنامه‌های سال آینده را اعلام کرد.

بورس تهران در سالی که گذشت

حسن قالیباف اصل با اشاره به فضای حاکم بر بورس تهران در سال جاری، از مساله مذاکرات هسته‌ای به‌عنوان مساله‌ای یاد کرد که با ابهامات خود، رکود را بر بورس حاکم کرده است. وی از امیدواری سال گذشته بازار نسبت به حل و فصل مذاکرات هسته‌ای، به‌عنوان مساله‌ای نام برد که منجر به افزایش یکباره قیمت سهام شد. وی در این میان از عدم بهره‌جویی سهامداران عمده و ناشران از رونق سال گذشته بازار انتقاد کرد که پس از آن رونق بود که شاهد افت بازار در سال جاری بودیم. مدیر‌عامل شرکت بورس تهران همچنین از تصمیمات مربوط به بودجه، ابهامات مرتبط به آن و نرخ سود بانکی نیز به‌عنوان دیگر دلایل تاثیر‌گذار بر رکود بازار سرمایه نام برد و تصریح کرد: بازار سرمایه جای تصمیمات بلندمدت است و سرمایه‌گذاران بر‌اساس چشم‌انداز تصمیم‌گیری می‌کنند. قالیباف با بیان اینکه رکود بر تمامی بازارها سایه انداخته است، عنوان کرد: امسال سال سختی برای بازار سرمایه بود؛ اگرچه با توجه به تغییرات بورس نسبت به گذشته، دیگر شاهد صف‌های سنگین نیستیم و در اوج ناامیدی هم صف‌های سنگین تشکیل نمی‌شود.

بورس بر اساس آمار

قالیباف با اشاره به عملکرد بورس تهران،‌ ارزش این بازار را ۳۸۶ هزار میلیارد تومان در ابتدای سال عنوان کرد که این رقم در اسفند ماه با ۲۵ درصد کاهش به ۲۹۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. وی همچنین ارزش اسمی بازار را مورد اشاره قرار داد که از ۷۲ هزار میلیارد تومان در ابتدای سال با ۲۱ هزار میلیارد تومان افزایش (معادل ۳۰ درصد) به ۹۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. به گفته وی از این میزان ۲۰ هزار میلیارد تومان آن از محل افزایش سرمایه شرکت‌ها بوده است. در واقع افزایش سرمایه شرکت‌ها ۵ هزار میلیارد تومان معادل ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. همچنین مدیر عامل شرکت بورس ارزش کل معاملات بورس در سال گذشته را ۲۹۶ هزار میلیارد تومان عنوان کرد که در سال جاری به ۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده که از این میزان ۳۶ هزار میلیارد تومان آن (معادل ۷۰ درصد) به معاملات خرد و بلوک تعلق داشته است. وی با اشاره به کاهش تعداد دفعات معاملات از ۱۷ میلیون دفعه به ۱۳ میلیون دفعه، عملکرد شاخص را مورد توجه قرار داد که به موجب آن شاخص بورس از ۸۹ هزار و ۱۵ واحد در ابتدای سال با ۱۸ درصد کاهش به ۶۵ هزار واحد رسیده است. وی با اشاره به معرفی شاخص قیمت و شاخص‌های هم‌وزن به بازار، شاخص قیمت را ۲۸ هزار و ۲۲۳ واحد عنوان کرد؛ این شاخص در ابتدای سال ۳۹ هزار و ۹۴ واحد بود که ۲۸ درصد کاهش یافته است. این مقام مسوول در بازار سرمایه از تفاوت ۱۰ درصدی شاخص قیمت با شاخص کل بورس به‌عنوان نشان‌دهنده بازده نقدی یاد کرد.

به گفته وی؛ نسبت قیمت به درآمد بازار دو واحد کاهش یافته و از ۷.۱ مرتبه در ابتدای سال به دلیل افت قیمت‌ها و افزایش سودآوری شرکت‌ها نسبت به سال گذشته، به ۵ مرتبه در اسفند ماه رسیده است. وی همچنین از نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری به‌عنوان یکی از پتانسیل‌های رشد بازار یاد کرد که از ۵ مرتبه در ابتدای سال به ۳/ ۱ مرتبه رسیده است.

تلاش برای بازگشایی نماد پالایشی‌ها

مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار در مورد تلاش‌های صورت گرفته برای بازگشایی نماد پالایشگاه‌ها در بازار سرمایه گفت: ۳ شرکت پالایشگاهی که ۱۰ درصد ارزش مستقیم بورس اوراق بهادار را به خود اختصاص می‌دهند نمادشان در بورس بسته است، در مورد آنها نمی‌شود راحت تصمیم گرفت، علاوه بر آن ۳ پالایشگاه هم در فرابورس با نماد بسته قرار دارند. وی جلسه اخیر بورس با وزارت نفت و شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی را مورد اشاره قرار داد و گفت: شرکت‌های پالایشی بخشنامه قیمت فرآورده‌های نفتی را قبول ندارند و عنوان می‌کنند که قیمت‌ها در برخی موارد بالا است. در این جلسه آنها به‌طور شفاف مطرح کردند که این بخشنامه را نمی‌پذیرند و آن را برمی‌گردانند. قالیباف تصریح کرد: اما طبق دستورالعمل افشا این شرکت‌ها باید اطلاعاتشان را به بازار سرمایه ارائه کنند و این جزو مسوولیت‌های قانونی آنها است. این مقام مسوول در بازار سرمایه کشور با اشاره به مهلت ۶ پالایشگاه برای ارائه اطلاعات خود تا پایان وقت اداری روز دوشنبه، گفت: عدم ارائه این اطلاعات از سوی آنها تخلف محسوب می‌شود، بر این اساس باید به کمیته تخلفات بازار سرمایه پاسخ دهند. وی از برگزاری جلسه‌ای از سوی بورسی‌ها برای بحث و بررسی بازگشایی نماد پالایشگاه‌ها در روز گذشته خبر داد و اظهار امیدواری کرد که با رفع ابهامات آنها، سال آینده سال خوبی برای بازار سرمایه در جهت بازگشایی نماد پالایشگاه‌ها باشد. قالیباف مشکل پالایشگاه‌ها را تنها قیمت نفت ندانست و از فرآورده‌های نفتی به‌عنوان مساله‌ای یاد کرد که از سوی شرکت‌های پالایشی به کرات مطرح می‌شود.

پذیرش شرکت‌ها

وی درخصوص پذیرش شرکت‌ها، به پذیرش دو شرکت نفت سپاهان و سرمایه‌گذاری توسعه صنایع سیمان (سیدکو) در بورس در سال جاری و انتقال دو شرکت تامین مواد اولیه فولاد صبانور و سرمایه‌گذاری مسکن شمال شرق نیز از فرابورس به بورس اشاره کرد. به گفته مدیر عامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران؛ فرآیند پذیرش پنج شرکت بانک خاورمیانه، کویرتایر، پتروشیمی مبین، سیمان خوزستان و بیمه ما طی شده است. همچنین نماد شرکت‌های بانک خاورمیانه و کویر تایر امروز در بورس تهران بازگشایی می‌شوند. قالیباف با بیان اینکه سهام «بیمه ما» نیز در صورت انجام اقدامات لازم عرضه می‌شود، به پذیرش شرکت‌های پتروشیمی فجر، پتروشیمی جم و سیمان ساوه در بورس اشاره کرد که با تکمیل فرآیند درج، عرضه سهام آنها سال آینده صورت خواهد گرفت. وی از برنامه بورس تهران برای عرضه ۱۰ شرکت اشاره کرد که شرایط بازار مانع از تحقق آن شد. وی که بازار رکود را بازار عرضه نمی‌دانست، اظهار امیدواری کرد که سال آینده فرصتی برای افزایش میزان عرضه اولیه شرکت‌ها فراهم شود.

سرمایه‌گذاران جدید

وی با اشاره به صدور ۱۵۰ هزار کد معاملاتی جدید در بورس، به مقایسه صدور کدهای معاملاتی در سال گذشته پرداخت و یادآور شد:‌ در سال گذشته به‌عنوان سال رونق بازار ۲۳۰ هزار کد جدید صادر شد. به گفته این مقام مسوول در بازار سرمایه؛ از ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار کد معاملاتی موجود در بورس، یک میلیون و ۳۰۰ هزار آن فعال است. وی همچنین به ورود سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه اشاره و عنوان کرد: با توجه به دریافت کد معاملاتی از سوی صد نفر از سرمایه‌گذاران خارجی، تعداد کدهای معاملاتی سرمایه‌گذاران خارجی به ۳۵۰ کد رسیده است، اما به دلیل محدودیت‌های موجود در نقل و انتقال پول، بسیاری از کدهای صادر شده، فعال نشده‌اند.

رفع محدودیت‌های معاملاتی

مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار از تغییرات زیرساختی به‌عنوان یکی از برنامه‌های سال جاری شرکت بورس یاد کرد که بر این اساس تغییر دامنه نوسان از ۴ به ۵ درصد در سال آینده صورت خواهد گرفت. وی با اشاره به کاهش حجم مبنا بر اساس فرمول جدید، از گرایش شرکت بورس برای حذف تدریجی حجم مبنا خبر داد.

بورس در سال ۹۴

مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار در بیان برنامه‌های بورس در سال ۹۴، به توقف نماد شرکت‌های پالایشی در بورس اشاره کرد و گفت: ۱۰ درصد ارزش مستقیم بورس اوراق بهادار متعلق به ۳ پالایشگاه نماد بسته است که امید می‌رود با گشایش‌های فضای سیاسی و خروج از رکود و بازگشت پالایشی‌ها به چرخه بازار سال پر‌رونقی را در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ داشته باشیم. قالیباف اعلام کرد که در حوزه پذیرش در سال آینده ۸ شرکت جدید وارد بورس خواهند شد؛ همچنین ۴ شرکت از فرابورس به بورس منتقل خواهند شد. وی از پذیرش ۶ صندوق قابل معامله، ۵ اوراق بدهی در بازار سرمایه و برگزاری ۲ میز صنعت به‌عنوان دیگر برنامه‌های بورس در سال آینده نام برد. انتشار شاخص حاکمیت شرکتی در سال ۹۴ و برگزاری اجلاس فیاس در اصفهان از دیگر برنامه‌های شرکت بورس در سال آینده است.