حمید محمدی - گروه بورس: شاخص کل بورس دیروز با ۹۲ واحد افت به رقم ۷۴ هزار و ۴۵۵ واحدی تنزل پیدا کرد. «فخاس» با ۴۰ واحد، «فملی» با ۱۲ واحد و «وصندوق» با ۹ واحد بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل گذاشتند، در مقابل «کچاد» با ۶۲ واحد، «رمپنا» با ۲۵ واحد و «فولاد» با ۸ واحد به ترتیب بیشترین تاثیر منفی را بر افت ۹۲ واحدی شاخص کل در روز سه‌شنبه بر جای گذاشتند. شاخص کل فرابورس نیز دیروز با ۴/۰ درصد کاهش به رقم ۷۹۲ واحدی افت کرد. این در حالی است که ارزش معاملات در مجموع بازارهای بورس و فرابورس روز گذشته به بیش از ۱۵۹ میلیارد تومان رسید. به این ترتیب بازدهی بازار سهام از ابتدای مرداد در حدود صفر بوده است که نشان می‌دهد شاخص کل بازار سهام از ابتدای دومین ماه تابستان، تغییر چندانی نداشته و افت و خیزهای این بازار با برآیند صفر بوده است. این در حالی است که زیان بورس از ابتدای سال تاکنون به ۸/۵درصد رسیده است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، دومین ماه تابستان در حالی برای بازار سرمایه کشور در حال سپری شدن است که افت قیمت سهم‌ها در کنار کاهش حجم و ارزش معاملات نسبت به سال گذشته به وضوح قابل مشاهده است. سال گذشته در چنین روزهایی با تغییر دولت، افزایش امیدها برای ایجاد گشایش‌ها و انجام توافقات سیاسی قوت گرفت و موجی از نقدینگی وارد بازار سرمایه کشور شد. پس از آن بورس تهران سوار بر موج خوش‌بینی‌ها و هیجان‌های شکل‌گرفته در برخی سهم‌ها، بیش از حد قابل تصور رشد کرد و این رشد تا اواسط دی‌ماه سال ۹۲ ادامه داشت، ولی پس از آن بازار سرمایه کشور افت کسالت‌آوری برای اهالی تالار شیشه‌ای به ارمغان آورد؛ افتی که به زعم بسیاری از کارشناسان، در‌صورت نبود محدودیت‌های موجود در بازار سرمایه کشور مانند: دامنه نوسان و حجم مبنا می‌توانست با سرعت بیشتری به تعادل برسد. در این روزها مساله‌ای که در بازار سرمایه مشاهده می‌شود عدم اطمینان بسیاری از اهالی به شرایط پیش روی بازار سرمایه است؛ مساله‌ای که برخی تصمیمات مانند طولانی شدن سیکل تعیین قیمت خودروها به آن دامن می‌زند. از طرفی کاهش ارزش و حجم معاملات در حالی بازار سرمایه کشور را درگیر خود کرده که در بازارهای موازی با بازار سرمایه مانند مسکن، ارز و طلا نیز رکود و کاهش حجم و ارزش معاملات، همچنان ادامه دارد.

کاهش جذابیت نرخ سود بانک‌ها

در این بین رئیس کل بانک مرکزی از مدیران عامل بانک‌ها خواسته تا لیستی از دارایی‌های ثابت مازاد خود را برای فروش در بورس کالا اعلام کنند؛ سیاستی که به رغم وجود مشکلات و اما و اگرهایی به نظر می‌رسد بتواند در صورت انجام صحیح، نقدینگی بالایی را وارد چرخه سیستم بانکی کند. سیف در نامه خود به مدیران‌عامل بانک‌ها خواستار تمرکز آنها بر بانکداری به جای شرکت‌داری شده بود. از طرفی پیگیری بدهکاران بانکی در دستور کار نهاد‌های ناظر قرار گرفته است و با توجه به رسانه‌ای شدن حجم مطالبات معوق موسسات مالی و بانک‌ها، می‌توان به وصول بخشی از این مطالبات امیدوار ماند. طی ماه‌های اخیر نیز با توجه به کاهش تورم، مسوولان عالی رتبه دولتی صحبت‌هایی از کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی مطرح کرده‌اند. صحبت‌هایی که در صورت به‌وقوع پیوستن می‌تواند نقدینگی بالایی را برای خروج از رکود بازارهای کشور به‌همراه داشته باشد. در همین راستا سیف، رئیس کل بانک مرکزی گفت: مسلم است که متناسب با واقعیت‌های اقتصادی و روند نزولی نرخ تورم، بازنگری‌هایی در ساختار نرخ سود بانکی هم در بخش سپرده‌ها و هم در بخش تسهیلات باید به اجرا برسد. در صورت تصویب کاهش نرخ سود سپرده‌ها و تسهیلات بانکی؛ از طرفی هزینه مالی بسیاری از شرکت‌های بورسی کاهش می‌یابد و از طرف دیگر جذابیت سپرده‌های بانکی کاهش پیدا می‌کند که هر دو سوی این تصمیم می‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار سرمایه بگذارد. از سوی دیگر رئیس جمهور، در همایش تبیین سیاست‌های اقتصادی دولت برای خروج از رکود با توجه به ظرفیت محدود بانک‌ها برای تامین مالی بنگاه‌ها بر تقویت توان بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: توانمندی‌های بازار سرمایه برای تامین مالی بنگاه‌ها باید افزایش یابد در حالی که ما راهی نداریم جز اینکه از این ظرفیت استفاده کنیم. دکتر حسن روحانی با اشاره به کاهش تورم در کشور خواستار کاهش نرخ تسهیلات بانک‌ها همسو با کاهش تورم شد و افزود: وقتی تورم ۴۰ درصد بود نرخ بالای تسهیلات توجیه داشت اما الان که نرخ رشد تورم به مراتب پایین‌تر از سال گذشته رسیده است و تا پایان سال نیز کاهش بیشتری پیدا می‌کند این روند باید تغییر کند تا بانک‌ها بتوانند در مسیر اصلی فعالیتشان حرکت کنند.

نقدینگی چشم انتظار حرکت جدی و مداوم بازار سرمایه است

دامنه حرکت سینوسی بازار سرمایه به حدی کاهش پیدا کرده است که طی یک هفته چندبار تغییر جهت می‌دهد و در حد ۱۰۰ واحد مثبت یا منفی می‌شود. بسیاری از کارشناسان معتقدند حرکت خنثی و در‌جا زدن بورس تهران نمی‌تواند طولانی مدت ادامه پیدا کند و سقوط یا صعود بازار سرمایه با درصد‌های متفاوت سناریوهایی است که کارشناسان به آن معتقدند، در این بین وزن سناریوهایی که صعود شاخص کل را با درصدهای مختلف پیش‌بینی کرده اند بیش از پیش‌بینی‌های کاهشی است. از فعالان حقیقی و حقوقی بازار سرمایه نیز شنیده می‌شود که بسیاری از اهالی تالار شیشه‌ای که سهم‌های خود را به وجه نقد تبدیل کرده اند و با رکود بازارهای موازی مواجه شده اند حالا با کاهش نرخ سود بانک‌ها نیز باید دست و پنجه نرم کنند. این در حالی است که این گروه مترصد حرکت جدی بازار سرمایه و ایجاد امیدواری‌ها به روند صعودی است. از طرفی گروهی دیگر از سهامداران، مدت‌ها است مترصد آن هستند تا قیمت‌ها به سطح قیمت‌های خرید یا نزدیک به آن قیمت‌ها برسند تا با زیان حداقلی سهام خود را به وجه نقد تبدیل نمایند. افزایش حجم و ارزش معاملات به علت جابه‌جا‌یی سهامداران شرکت‌ها می‌تواند یکی از نشانه‌های تحقق سناریو صعود شاخص کل باشد.

در بازار چه گذشت

در گروه ساختمانی پس از معاملات قابل توجه روز دوشنبه، امروز نیز شاهد معاملات قابل توجهی بودیم چند نماد برتر گروه طی معاملات دیروز چند بار صف خرید شد ولی صف خرید آنها عرضه شدند. در این بین معاملات ۱۸ میلیون و ۸۲۸ هزار سهمی «ثتران» بسیار قابل توجه است. ارزش معاملات «ثتران» طی معاملات دیروز به ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان رسید. در بازار دیروز که شاخص کل در آن منفی بود؛ گروه یکدست سبز پوش انبوه‌سازی، بسیار خود‌نمایی می‌کرد. مذاکرات دولت و بانک مرکزی برای گریز از رکود مسکن، تفاهمات اولیه را پشت سر گذاشته و منجر به اعلام «زمان تفاهم نهایی» شده است. در این گروه «ثغرب» کار خود را با صف خرید به پایان رساند. در گروه تسهیلات مسکن دیروز شاهد افزایش قیمت در نمادهای این گروه بودیم. «تسه»‌ها دیروز به قیمت ۹۷۷۰۰ تومانی هم رسیدند. در گروه خودرویی‌ها برخلاف معاملات مثبت طی روز قبل، امروز شاهد معاملات اغلب نمادها در درصدهای منفی بودیم. مهم‌ترین‌ علت تغییر جهت گروه خودرو، عدم تعیین قیمت خودرو و موکول شدن قیمت‌گذاری آن به ۶شهریور است. دیروز نمادهای «خبهمن» و «خودرو» بیشترین ارزش معاملات را در این گروه داشتند. در خبرها رئیس شورای رقابت دیروز در اظهارنظری عنوان کرد: قیمت خودرو تغییر نخواهد کرد. رضا شیوا با توجه به صحبت‌هایی در زمینه کاهش نرخ خودرو و تغییرات در نرخ گذاری‌ها در مجلس عنوان کرد: نرخ‌گذاری‌ها تغییری نخواهد کرد و افزایش ۵/۵ درصدی که محاسبه شده بود اعمال خواهد شد. در گروه پالایشی که در غیاب نمادهای اصلی و موثر خود معامله می‌شد اغلب نمادها در درصدهای منفی معامله شدند. «شسپا» تنها نمادی بود که طی معاملات دیروز کار خود را در درصدهای مثبت به پایان رساند. از طرفی زنگنه درخصوص پالایشگاه‌ها عنوان کرد: کیفی‌سازی شرکت‌های پالایشی برای سال ۹۲ اجرا نمی‌شود. گروه پتروشیمی نیز مانند اغلب گروه‌ها، معاملات کم رمقی را در بازار دیروز داشتند. «پارسان» با ارزش معامله‌ای حدود ۴ میلیارد تومان در صدر ارزش معامله در این گروه قرار گرفت. از «پارسان» خبر می‌رسد که افزایش سرمایه‌اش به ثبت رسیده است.

انجماد شاخص در مرداد